FEN Bilimleri 2. Ünite
Bir cismi hareket ettiren yönünü değiştiren etkiye kuvvet denir. Kuvvet nedir ? Bir cismi hareket ettiren yönünü değiştiren etkiye kuvvet denir.
Kuvvet hakkında bilgiler Kuvvet kavramını Isaac Newton bulduğu için , kuvvet birimi ‘N’ ile gösterilir . Kuvvet gösterimi de ‘F’ harfiyle yapılır. Ok ise kuvvetin yönünü gösterir. Kuvvet dinamometre adı verilen bir araçla ölçülür . Dinamometrenin içinde esnek bir yay bulunur. Bu yaya kuvvet uygulandığında uzar. Uzama miktarı, dinamometre üzerindeki sayılardan yararlanılarak kuvvetin büyüklüğünü bulmamızı sağlar.
KUVVETİN DOĞRULTUSU VE YÖNÜ Bu adamın gittiği yönün kuzey olduğunun varsayalım öyleyse yönü kuzeydir. Fakat doğrultusu yola eşdeğerdir yani Kuzey – Güney yoludur.
Bileşke kuvvet Bir cisme birden fazla kuvvet etki ediyorsa net kuvvet kavramından bahsetmemiz gerekir. Bir kayayı tek başına itmek 4 kişiyle itmekten farklı sonuçlar doğurur. Kaya örneğinde, taşı sürüklemek isteyen 4 kişi bu işi 1 kişiye göre daha kolay yapar. Bunun nedeni 4 kişinin hepsinin aynı yöne doğru kuvvetlerini birleştirmedir.
Bileşke kuvvetin hesaplanması Aynı yönlü kuvvetler toplanır zıt yönlüler çıkarılır . Resimdeki örnekte 8 ile 12 zıt yönlerde olduğu için çıkartılır. Bu arada Bileşke Fnet şeklinde gösterilir. Resme göre Fnet = 4N
DENGELENMİŞ VE DENGELENMEMİŞ KUVVET Bir cisme etki eden net kuvvet sıfırsa Dengelenmiş Kuvvet, sıfırdan farklıysa Dengelenmemiş kuvvet var demektir. Net kuvvet sıfırdır Dengelenmiş kuvvet etkisindeki cisim ya duruyor, Ya da sabit süratle hareket ediyordur.
Sürat Bir cismin saniyede kaç metre yol gittiğine sürat denir Sürat = Yol : Zaman formülüyle bulunabilir. Bu birimlerle yani km/h olarak da gösterilebilir.
Son