AİLE SUNUMU Dr. Efe Cem BAYTAR 1

 Ziyaret tarihi : (Cumartesi günü)  Ziyaret saati : 15:00 – 17:00  Ziyaret adresi : Adana 2

Aile bireylerinin kimlik bilgileri 1. H.D - Baba 2. B.D. – Anne 3. K.D. – 1.çocuk 4. T.D. – 2.çocuk 5. G.D. – 3.çocuk 3

BABA : H.D.  1959 doğumlu – 56 yaşında  Tarsus, Mersin doğumlu  İlkokul mezunu  SGK  Komisyonculuk-hal işiyle uğraşıyor Kendi bahçelerinde tarım yapıyor  Kişisel gelişim evresi: Orta yaş evresi 4

ANNE : B.D.  1963 doğumlu – 52 yaşında  Tarsus, Mersin doğumlu  Lise mezunu  Ev kadını  SGK (eşinin şirketinde çalışan olarak gösteriliyor)  Kişisel gelişim evresi: Orta yaş evresi 5

1. Çocuk K.D.  B.D’nin ikinci gebeliğinden ilk çocuğu  1984 doğumlu – 31 yaşında  Erkek  Adana doğumlu  Üniversite mezunu(yüksek lisans-siyaset bilimi)  Üniversite hayatına geçtikten sonra evden ayrılmış  Bir gazetede köşe yazısı yazıyor.  SGK  2 yıl önce evlendi  Kişisel gelişim evresi: Erken-Orta erişkinlik 6

2. ÇOCUK : T.D.  1989 doğumlu – 26 yaşında  Erkek  Adana doğumlu  Üniversite mezunu  Tıbbi satış mümessili  6 aylık evli  Üniversiteyi kazandığı yıldan beri ailesinden ayrı yaşıyor  SGK  Kişisel gelişim evresi: Genç erişkinlik 7

3. ÇOCUK : G.D.  1990 doğumlu – 25 yaşında  Kadın  Adana doğumlu  Üniversite mezunu- Öğretmen  Ailesiyle birlikte yaşıyor  Nişanlanıp ayrılma süreci yaşamış  Emekli sandığı  Kişisel gelişim evresi: Genç erişkinlik 8

Kişisel yaşam evreleriKişinin yaşıKişisel gelişim görevleri 1.Bebeklik0-1Emniyet, güven, bağımlılık, ebeveynlerle iletişim 2.Erken çocukluk1-4Kişisel kontrol, oyun, dil, kardeş ilişkileri 3.Orta çocukluk4-7Akran ilişkileri, doğru ve yanlış 4.Geç çocukluk7-11Özsaygı, öz disiplin 5.Erken adolesan11-14Fiziksel olgunlaşma, akran baskısı, kimlik arayışı 6.Orta adolesan14-17Bağımsızlık 7.Geç adolesan17-21Kendi kendine yetme, aileden ayrılık 8.Genç erişkinlik21-28Dayanışma, kendi kendine yetme, kariyer rolü, kariyer tutkusu 9.Erken ve orta erişkinlik28-40Kariyer başarısı ve tutkusu 10.Orta yaş40-60Kişisel memnuniyet, rahatlık, yaşamda denge 11.yaşlılık60-80Hastalık, sakatlık, ölüm 9

DM HT Prostat ca HT DM SVO ? 1942 HT, KAH 1946 HT 1944 DM TK

 Karı, koca ve çocuklardan oluşan çekirdek aile  Akrabaları aracılığıyla tanışıp görücü usulü ile evlenmişler 11

Ailenin gelişim evreleri  Yeni evli  İlk çocuğun doğması  Okul öncesi çocuk  Okul çocuğu  Adölesan çocuğu olan  Gönderme yılları ?  Ebeveynlerin orta yaşlarda yalnız kalması ?  Emeklilik ve son yıllar 12

Yaşanılan yerin / evin özellikleri 13

 Evliliklerinin ilk yıllarından sonra şehir değişikliği  Oturdukları ev kendilerine ait.  Sosyal olanakları olan lüks bir sitede yaşıyorlar.  Ev 4 oda 1 salon 14

 Odaların hepsi güneş alıyor.  Bütün odalar havalanıyor.  Merkezi ısıtma-kombi ile ısınıyorlar.  Tüm odalarda klima var.  Sıcak su ihtiyacını güneş enerjisi ve kombi ile sağlıyorlar. 15

 Evde beyaz eşyalar ve tüm elektronik eşyalar mevcut  Evde içme suyunu hazır olarak alıyorlar. Şebeke suyu kullanmıyorlar.  Ev içinde hayvan beslemiyorlar.  Çöpler poşet içinde çöp torbasında toplanıyor, gün içerisinde sabah ve akşam olmak üzere kapı önünden alınıyormuş. 16

 Evin çevresinde gayrisıhhi müessese (fabrika, imalathane, tamirhane vb.) yok.  Ev içerisinde sigara içiliyor.  Yaşadıkları site güvenlik anlamında donanımlı bir yapıda olduğundan ek olarak ev kazalarına karşı önlemler almayı düşünmemişler(dairenin giriş kapısı çelik kapı, binanın girişinde güvenlik kamerası var) 17

Evde bulunan sık kullanılan ilaçlar  Co-diovan 160,12,5 mg tb  Lansor 30mg kapsül  lercadip 10mg tb  Etol fort tb  Prozac kapsül  Minoxil %5 deri spreyi  Proscar tb  Pharmaton kapsül 18 BABA ANNE 2.ÇOCUK 3.ÇOCUK

Ailenin sosyoekonomik durumu Oturdukları ev kendilerine ait 2 adet yazlık 3 adet araba Evde birkaç bilgisayar, internet Üretim yaptıkları,kiraya verdikleri bağ- bahçeler 19

Ailenin dönüm noktaları  B.D’ nin kardeşinin TK sonrası hayatını kaybetmesi  3. Çocuk G.D.’ nin uzun dönem nişanlı kalıp evlilik öncesindeki anlaşmazlıkla planlarının bozulması  1.Çocuk K.D.’ nin kurduğu birkaç işin iflas etmesinin aileye mali yükü  Baba H.D.’ nin prostat ca tanısı ve ameliyatı 20

Aile bireylerinin birbirine davranışı ve ilişki düzeyi Baba H.D. eşi B.D. evliliği görücü usülü 1980 yılında Evlendikleri yıl gebe kalmış ve düşükle sonuçlanmış yılında anne B.D.’ nin kullandığı aracın TK sonucu 15 yaşındaki kardeşi ölmüş. Bu travma ile annenin kendi ailesiyle ilişkileri zedelenmiş, Adana’ya yerleşmeye karar vermişler. O dönemde psikolojik destek almış ve eşinin desteği ile toparlanıp 2 yıl sonra K.D. isimli çocuk, 1989,1990 yıllarında 2 çocukları daha dünyaya gelmiş. 21

 2. ve 3. çocuklardan sonra babanın işleri de yoluna girmiş.  Evde sevgi ve saygı ortamı hakim  Tüm kararlar ortak alınıyor  Çocukların büyümesi ile birlikte B.D.’nin ailesiyle olan sorunlarında azalma  Baba H.D çocuklarının fikirlerine çok önem verip hiçbir ayrım yapmadan yetiştirmeye özen göstermiş  Kardeşlerin birbirleriyle olan ilişkisi de aynı evde yaşadıkları süre içinde iyi 22

 Baba H.D. çocuklarının eğitiminde çok aktif rol almış kendi gibi zorlu çocuklukları olsun istememiş, her birinin üniversite mezunu olmaları için gayret etmiş.  Maddi anlamda çocuklarının hiçbir isteğini geri çevirmiyor, bunun çocuklarının sorumluluk almasında olumlu etki yaratacağı düşüncesinde 23

 Anne B.D. daha çok kızı G.D. İle ilgilenirmiş. Kızının yaptığı tercihleri sürekli sorgular, müdahale edermiş. Yaşadığı travmalarında etkisiyle sürekli çocuklarının başına bir şey geleceği düşüncesi ile babasının çocuklarla ilgili aldığı kararlarda sık sık anlaşmazlık yaşanıyor.  Evin giderleriyle ilgili konularda daha çok arka planda  Sorumluluk almaktan vereceği kararların yanlış çıkmasından çok çekiniyor 24

1. Çocuk K.D.  1 yıl önce evlendi  Kendisiyle görüşülemedi.  İstanbul’da yaşıyor. 25

2. Çocuk T.D.  Görüşme esnasında evdeydi.  Yeni evli. Eşi bir otelde İ.K da çalışıyor  Ailelerine yakında bir yerde kirada oturuyorlar.  Yoğun iş temposu sebebiyle yemeklerini anne ve babasının evinde yiyorlar haftanın her günü mutlaka bir araya geliyorlar. 26

27  Babasının maddi desteğini kabul etmiyor. Kotasını tutturabilmek için ek mesai yapıyor günde yüzlerce km araba kullanıyor. Hemen hemen hiç hareket etmiyor sağlığına dikkat edeceğine daha fazla para kazanabileceği düşüncesinde  Günde 2 paket sigara ve haftada 1 kadeh alkol kullanıyor. Stresli ve çok sinirli olduğunu söylüyor.  Kilo problemleri olduğunu kısa sürede para biriktirerek mide ameliyatı olup fit görünüme sahip olabileceğini, hareketsiz olmasının kilosuyla alakalı olmadığını düşünüyor.

3. Çocuk G.D.  Görüşme sırasında evdeydi.  Adana’da özel bir lisede İngilizce öğretmeni  Fakülteden birlikte olduğu erkek arkadaşı ile evlenmeden 1 hafta önce ailelerin anlaşmazlığı yüzünden kararlarından vazgeçmişler. Bunun sorumlusunu annesi olarak görüyor sık sık tartışma yaşıyorlar. 28

29  Birkaç kere ders anlatırken terleyip fenalaştığını şekerli bir şeyler yiyerek toparladığını, bu durumu önemsemediğini söylüyor.  Ara ara unutkanlık ve dalgınlık yaşıyor bunun için aile hekimi multivitamin önermiş onu kullanıyor.  Hayattan pek bir beklentisi yok. Evlilik gibi bir düşüncesi olmadığını söylüyor. En kısa zamanda başka bir şehre taşınacağını ve tek başına yaşlanmak istediğini söylüyor.

Aile üyelerinin diğer insanlarla olan ilişkileri 30

 Anne B.D. şimdiye kadar komşuları ve akrabalarıyla olumsuz bir durum yaşamadıklarını söylüyor.  Çevresindeki insanların eşi H.D. yi yardımsever kişiliğinden ötürü çok sevdiklerini söylüyor. 31

Ailenin Beslenme Alışkanlıkları 32

 Baba H.D genellikle kahvaltı yapmaya fırsat bulamıyor.  Genellikle dışarda yemek yer, ağırlıklı olarak yağlı, tuzlu, baharatlı et yemeklerini tercih eder  Anne yemekleri sebze ağırlıklı yapar. Eşinin HT olduğundan yemeklerde tuz baharat kullanmaz.  Sadece akşam yemeklerinde bir araya gelebiliyorlar.  Tüm ailenin bireylerinin sağlık durumuna, tercihine göre ayrı ayrı yemek hazırlarmış. 33

Aile bireylerinin sağlık sorunu olduğunda başvurdukları yerler  Genelde tanıdıkları hekimlere telefonla ulaşma yolunu seçiyorlar.  En sık özel hastanelere ve hocaların muayenehanelerine başvuruyorlar.  Aile hekimlerinin kim olduğunu bilmiyorlar. Bir kez G.D ihtiyaç duyduğunda misafir olarak okuluna en yakın Asm’ye başvurmuş 34

Aile bireylerinde tespit edilen sağlık sorunları ve kimin tespit ettiği 35

Baba H.D.  GÖRH (8-10 yıl önce ÖZEL HASTANE) lansor 30 mg tb 1*1 gaviscon süsp 4*1  HT (5 yıl önce ÖZEL HASTANE) co-diovan 160,12.5 mg tb 2*1 lercadip 10 mg tb 1*1  Prostat ca (tanı: 1 yıl önce İstanbul ÖZEL HASTANE) total prostatektomi yapılmış. Daha sonra kontrole çağrılmış ama hasta gitmemiş. Herhangi aktif bir şikayeti yok 36 Aldığı günden beri düzenli kullanmamış şikayetleri devam etmiş. Endoskopi önerilmiş ona da gitmemiş. bu ilacı da düzenli kullanmıyormuş.düzenli olarak TA ölçümü yapmamış.kontrollere gitmemiş

Anne B.D.  Osteoartrit (2 yıl önce ÖZEL HASTANE) etol fort tb 2*1 voltaren emulgel 2*1  Anksiyete bozukluğu (yıllar önce? ÖZEL HASTANE- PSİKİYATRİ ) prozac 20 mg kapsül 1*1 37 anne bu ilaçları sadece dizleri ağrıdığında kullanıyormuş pek fayda görmemiş ve hekimine tekrar başvurmamış. anne bu ilaçları düzenli kullanmıyor kendini kötü hissettiğinde dozları artırıyor kontrol için düzenli başvurmamış hekimine.

3. Çocuk G.D.  Konsantrasyon bozukluğu, dalgınlık (1 yıl önce 1.basamak)  pharmaton tb 1*1 kullanıyor.  Şikayetlerinin azaldığını söylüyor. Tekrar 1.basamak hekimine başvurmamış. 38

Ev ziyareti sırasında tespit edilen durumlar ve ek sağlık sorunları 39

Baba H.D.  Ziyaret sırasında evde olmadığı için muayene edilemedi.  Ara sıra baş ağrısından başka aktif bir şikayetinin olmadığı öğrenildi. 40

Anne B.D.  Boy: 160 cm.  Kilo: 82 kg.  VKİ: 32 (obez class I)  Bel çevresi :97 cm (yüksek risk)  TA: 110/80 mmHg  Nabız: 72/dk ritmik  FM: normal. 41

2.Çocuk T.D.  Boy: 180 cm.  Kilo: 110 kg  VKİ: 33.9 (obez class I)  Bel çevresi :102 cm (yüksek risk)  TA: 90/60  Nabız: 64/dk ritmik  FM: normal 42

ClassificationBMI(kg/m 2 ) Principal cut-off pointsAdditional cut-off points Underweight <18.50 Severe thinness <16.00 Moderate thinness Mild thinness Normal range Overweight ≥25.00 Pre-obese Obese ≥30.00 Obese class I Obese class II Obese class III ≥

Cinsiyet Risk (Uyarı sınırı) (=BKİ>25) Yüksek risk (Eylem sınırı) ( =BKİ>30) Erkek> 94 > 102 Kadın> 80> 88 44

3.Çocuk G.D.  Boy: 165 cm  Kilo: 50  BKİ:18.3  TA: 90/60  Nabız: 68/dk  FM: normal 45

Ailenin aile içindeki bilinen sağlık sorunlarına yaklaşımı 46

 Evdeki bireyler genellikle sağlık sorunlarına karşı duyarsız.  Problemi olduklarında daha çok anne ilgileniyor ve ilk olarak özel hastaneye başvuruyorlar.  Anne kendisinde olan diz ağrıları için aile hekimine gitmeye zaman bulamadığını söylüyor  2.çocuk T.D sağlık problemlerine karşı en ilgisiz birey. Kilo probleminin zaman bulduğunda 2 saatlik ameliyatla son bulacağını söylüyor (mide ameliyatı)  Baba ise doktora gitmeyi hiç sevmiyormuş. Bana bir şey olmaz düşüncesi hakim 47

Problem listesi 48

Baba H.D. ile ilgili problemler  Annesinde HT ve KAH  GÖRH  HT  İlaçlarını düzenli kullanmaması  Doktor kontrolüne gitmemesi.1.basamak hekimlerini bilmemesi/uğramaması  Sigara içmiş olması (son 10 yıldır kullanmıyor)  Alkol içmiş olması (son 8 aydır kullanmıyor)  Prostat ca sonrası önerilen ilaçları kullanmaması kontrole gitmemesi 49

Anne B.D. ile ilgili problemler  Annesinde HT  Babasında DM  Obezite  Hareketsiz yaşam  Osteoartrit (diz ağrıları)/aile hekimini ziyaret etmemesi  Kullandığı psikiyatrik ilaçlarla ilgili psikiyatri hekimine tekrar görünmemesi bilinçsizce doz atlayıp artırıp azaltması  Yaşadığı travmaların talihsiz olayların aldığı kararları, tavırlarını etkilemesi. 50

2. Çocuk T.D.  Obezite  Sağlığını önemsememesi/hekimini görmemesi bilgisiz ve sorumsuzca sağlık davranışı  Çok stresli, hareketsiz yaşam tarzı  Babada HT ve ailede DM öyküsü olması 51

3. Çocuk G.D.  Yaşamı, sağlığını önemsememesi, hayattan tad almama?  Hipoglisemi semptomları vermesi  Hareketsiz yaşam  Babada HT ve ailede DM öyküsü olması  Aile içinde anne ile iletişim problemi, yaşadığı durumdan ailesini sorumlu tutması  Beslenme alışkanlığı vki düşüklüğü (anerexia ?, orthorexia?) 52

Yönetim planı 53

Baba H.D.  GÖRH: Beslenme önerilerinde bulunuldu. (yatmadan önce 2 saat boyunca bir şey yememesi; yağlı, çikolatalı, acılı, ekşili, baharatlı, kolalı gıdalardan uzak durması vb. anlatıldı)  HT, ilacını düzenli kullanmaması, doktor kontrolüne gitmemesi: 1 haftalık TA takibi önerildi. Düzenli olarak kaydedip, sonuçlarıyla birlikte aile hekimine ulaşması önerildi.  Sigarayı acilen bırakması önerildi. Bunun için destek alacağı yerler anlatıldı.  Prostat ca sonrasında ulaşması kolaysa kendi hekimine yoksa Adana’da üroloji uzmanını görmesi önerildi. 54

Anne B.D.  Ailesinde HT ve DM: Bu hastalıklar yönünden bilgilendirildi. (en kısa zamanda diabet için primer ve sekonder koruma açısından ASM ‘ ye başvurmasını önerildi.  VKİ/Obezite: Düzenli ve dengeli beslenme ve düzenli egzersizin sağlığını iyileştirmek ve korumak adına faydaları anlatıldı. KAH, Tip2 diabet, dislipidemi arasındaki ilişki ayrıntılı bir şekilde anlatıldı. 55

 Prozac’ın hastanın hissettiği doza göre gün gün artırıp azaltmanın tehlikeli olduğu en kısa zamanda psikiyatri/aile hekimi uzmanını ziyaret etmesi gerektiği anlatıldı.  Yine sorumluluk almasını engelleyen ve tavırlarının değişmesine sebep olan yaşadığı olaylarla ilgili yeniden bir profesyonel yardım alması için gerekli açıklamalarda bulunuldu. 56

 Diz ağrıları: önerilerde bulundum. (kilo vermesi, parasetamol, sıcak tutması, mümkün olduğunca az merdiven inip- çıkması vb.)  En kısa zamanda detaylı muayene için ortopedi pol kontrol önerildi. 57

2.Çocuk T.D.  VKİ/obezite: Düzenli ve dengeli beslenme önerilerinde bulunuldu. Egzersizin kaçınılmaz olduğu basit bir operasyonun sadece görüntüde fayda sağlayacağı anlatıldı.  Ailede HT ve DM: Düzenli kontrol önerildi. 58

3.Çocuk G.D.  Ailede HT ve DM: Düzenli kontrol önerildi. Hipoglisemi semptomlarının DM u işaret edebileceği anlatıldı. Mutlaka aile hekimini görmesi gerektiği söylendi komplikasyonlar mekanizmayla birlikte anlatıldı.  Aile içi iletişim ve hayat beklentisiyle ilgili sorunların çözümü için psikiyatri yardımı önerildi.  Beslenme alışkanlıklarının ayrıntılı takibi için aile hekimi/psikiyatri uzmanı yardımı önerildi. 59

İleriye yönelik planlamalar  Tüm bireyler ASM  Tespit edilmiş sağlık sorunlarının takibi  Aile danışmanlığı, psikolojik danışmanlık 60