SERVET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER SEKİZİNCİ ÜNİTE SERVET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER Doç. Dr. İrfan TÜRKOĞLU Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi
SERVET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER EMLAK VERGİSİ MTV VİV
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ 1957 HUSUSİ OTOMOBİL VERGİSİ 1963 MOTORLU KARA TAŞITLARI VERGİSİ 1980 MTV (KARA+DENİZ, HAVA) 2009 Yılında Motorlu Deniz Taşıtları MTV kapsamı dışına çıkarılarak, boy uzunluğuna göre harca tabi tutulmuştur.
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KONUSU: KAYIT VE TESCİLLİ KARA ve HAVA TAŞITLARI MÜKELLEFİ: ADLARINA KAYITLI ve TESCİLLİ TAŞIT OLANLAR Mükellefiyetin Başlaması: MOTORLU TAŞITLARIN TRAFİK SİCİLİ İLE ULAŞTIRMA BAKANLIĞI SİVİL HAVA VASITALARI SİCİLİNE KAYIT VE TESCİLİ İLE BAŞLAR. YENİ KAYIT : İLK VEYA İKİNCİ 6. AYDA, DEVİR- TEMLİK : İZLEYEN 6. AYDA BAŞLAR Mükellefiyetin Sona Ermesi: SİCİL KAYITLARININ SİLİNMESİ DURUMUNDA TAKİP EDEN DÖNEM BAŞI İTİBARIYLA SONA ERER.
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ VERGİ TARİFELERİ: I Nolu Tarife – II Nolu Tarife – III Nolu Tarife Otomobil Otobüs, Kamyon Uçak, Helikopter VERGİLEME ÖLÇÜLERİ, VERGİ MİKTARI: VERGİ MİKTARI MAKTU (SPESİFİK) OLARAK BELİRLENMİŞTİR. Motor Silindir Hacmi, Yaş – Koltuk Sayısı - Azami Toplam Ağırlığı, Azami Kalkış Ağırlığı VERGİNİN TAHAKKUKU VE ÖDENMESİ: HER YIL OCAK AYINDA YILLIK TAHAKKUK ETTİRİLİR OCAK-TEMMUZ ÖDEME KAYIT VE TESCİLİN YAPILDIĞI YER VERGİ DAİRESİNE, BANKALARA ÖDENİR. NOTERLER, TRAFİK SİCİL MEMURU, FENNİ MUAYENE YAPANLAR VERGİNİN ÖDENMESİNDEN MÜTESELSİLEN SORUMLUDURLAR. 5
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ İSTİSNA: KAMU ELÇİLİK, KONSOLOSLUK SAKATLIK DERECESİ %90 ve ÜZERİ OLANLARIN ARAÇLARI 6
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ 7338 SK 1959 KONUSU: KARŞILIKSIZ İNTİKAL (VERASET V – İNTİKAL V) Veraset yoluyla veya bağış, yarışma ve çekilişlerde kazanılan ödüller, spor-toto, milli piyango ikramiyeleri gibi ivazsız intikaller oluşturur. Şahsilik ve mülkilik ilkeleri geçerlidir. Yurt dışında ödenen vergiler matrahtan düşer MÜKELLEFİ: KARŞILIKSIZ BİR ŞEKİLDE VEYA VERASET YOLUYLA MAL EDİNENLER
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ VERGİNİN STOPAJ YOLUYLA ALINMASI: At Yarışları, Futbol Müsabakası, Yarışma ve Çekilişlerde Kazanılan İkramiyenin %10, İstisna Tutarını Geçmesi Durumunda Stopaj Yapılır (3.711 TL) . Milli Piyango İkramiyeleri Muaftır. 8
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ VERGİNİN BEYANNAME ÜZERİNDEN TAHAKKUK ETTİRİLMESİ Ölenin veya Tasarrufu Yapanın İkametgahındaki Vergi Dairesine Beyan Edilir. Miras Yoluyla Mal Edinmede Beyan Aynı Ülke 4 Ay Farklı Ülke 6 Ay 3. Ülke 8 AY İçinde Beyan Edilir. Stopaj Öngörülmeyen Diğer İntikallerde İktisabı İzleyen 1 AY İçinde Verilir. Yarışma, Çekiliş, Futbol Müsabakası ve At Yarışları Dışında Stopaj Yapılmaz, İstisna Tutarın Üzerinde Olan Kısım Beyan Edilir. Beyannamenin Verilmesini İzleyen 15 Gün İçinde Tarh Edilir.
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAMENİN GEÇ VERİLMESİ Normal Beyan Süresinden Sonraki 15 Gün İçinde Verilirse: 2. Derece Usulsüzlük Cezası, Normal Beyan Süresinden Çok Sonra Verilmesi İstenmiş ve 15 Gün İçinde Verilmişse: 1. Derece Usulsüzlük Cezası; 15 Gün İçinde de Verilmemişse Vergi Ziyaı Cezası Ortaya Çıkar. 10
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAME ÜZERİNDEN İLK TARHİYATIN ve SON TARHİYATIN YAPILMASI Vergi İdaresi Beyanı İzleyen 15 Gün İçinde Beyan Edilen Değerler Üzerinden Tarh İşlemini Yapar, Vergi İdaresinin yaptığı nihai değerleme (Son tarhiyat) ilk tarhiyattan yüksek çıkması durumunda : Mükellef ile İdarenin değerleme ölçüleri aynı ise, bu farka ait vergi cezanın yarısı ile birlikte alınır. Mükellef ile İdarenin değerleme ölçüleri farklı ise, ceza uygulanmaz eksik kısmın vergisi alınır. 11
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ VERGİ ORANLARI: STOPAJ YOLUYLA ALINAN VİV : %10 BEYANNAME ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER: Artan Oranlı Vergi Tarifesi Uygulanır VERASET: %1,3,5,7,10 İNTİKAL: 10,15,20,25,30 ANA, BABA ve ÇOCUKLARDAN İNTİKALLERDE ORANLARIN YARISI UYGULANIR. MATRAH DİLİMLERİ YENİDEN DEĞERLEME ORANINDA ARTIRILIR. 12
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ ÖDEME: STOPAJDA : İzleyen Ayın 20. Günü BEYAN ÜZERİNE : 2 Taksit (Mayıs - Kasım) X 3 Yıl GÜVENLİK ÖNLEMLERİ Vergi Ödenmeden Devir Gerçekleştirilmez Kamu Kurumları, Bankalar, Mahkemeler, İcra Daireleri Sorumlu Tutulmuşlardır. Bu Kuruluşlar Gerekli Belgeler Verilmediği Takdirde Veraset Yoluyla İntikallerde %5, İvazsız İntikallerde %15 Vergi Karşılığı Tevkifat Yaparlar. Çekiliş Düzenleyenler İkramiye Kazananların Listesini İzleyen Ayın 15. Gününe Kadar Vergi Dairesine Bildirir.
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ MUAFİYET (VİV Mad.3) : KAMU KURULUŞLARI, SGK, KAMU YARARINA YÖNELİK DERNEK, VAKIF, SİYASİ PARTİLER….. KAMU YARARINA İLİM, SAĞLIK, DİN, SPOR GİBİ ALANLARDA FAALİYET GÖSTEREN TEŞEKKÜLLER…. ELÇİLİK, KONSOLOSLUK TEMSİLCİLERİ İSTİSNA (VİV Mad.4) : ÖZEL EŞYA EŞ VEYA ÇOCUKLARIN HİSSELERİ (161.097 – 322.392TL) İVAZSIZ İNTİKALLERİN ve İKRAMİYELERİN 3.711 TL’si ÖRF ADET GEREĞİ VERİLENLER SADAKALAR 14
EMLAK VERGİSİ 1319 SAYILI KANUN 1970 – 1986 EMLAK VERGİSİ = BİNA VERGİSİ + ARAZİ VERGİSİ
EMLAK VERGİSİ BİNA VERGİSİ KONUSU: TÜRKİYE’DE BULUNAN BİNALAR MÜKELLEFİ: BİNA MALİKİ, İNTİFA HAKKI SAHİBİ, MALİK GİBİ TASARRUF EDENLER MUAFLIK: DAİMİ MUAFLIK: RESMİ KURUM BİNALARI TARIM-HAYVANCILIK BİNALARI MÜCAVİR ALAN DIŞINDA GELİR ELDE ETMEYEN BİNALAR VERGİ DIŞIDIR GEÇİCİ MUAFLIK: YENİ İNŞA EDİLEN MESKENLERDE VERGİ DEĞERİNİN ¼’Ü, TURİZM İŞLETMESİ BİNALARI, GERİ KALMIŞ BÖLGELERDEKİ SINAİ TESİSLER, ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ VE SANAYİ SİTELERİNDEKİ BİNALAR 5 YIL VERGİDEN MUAFTIRLAR
EMLAK VERGİSİ BİNA VERGİSİ MATRAH: Vergi Değeri ORAN: Mesken ‰1 – Diğer Bina ‰2 (Büyükşehir ‰ 2- ‰ 4) BK yarısına kadar indirmeye veya 3 katına kadar artırmaya yetkilidir. BK, Hiç geliri olmayanların, Emeklilerin, Gazi, Dul ve Yetimlerin 200 m2 geçmeyen tek evleri için Oranı %0’ a kadar indirebilir.
EMLAK VERGİSİ ARAZİ VERGİSİ KONUSU: TÜRKİYE’DEKİ ARAZİ ve ARSALAR MÜKELLEFİ: ARAZİ ve ARSA MALİKİ, İNTİFA HAKKI SAHİBİ, MALİK GİBİ TASARRUF EDENLER MUAFLIK: KAMU ARAZİ ve ARSALARI BELEDİYE VE MÜCAVİR ALAN DIŞINDA GELİR GETİRMEYEN ARAZİ ve ARSALAR VERGİ DIŞIDIR MATRAH: VERGİ DEĞERİ ORAN: Arazi ‰ 1 – Arsa ‰ 3 (Büyükşehir ‰ 2 - ‰ 6) BK 3 Katına kadar arttırıp yarısına kadar indirebilir
ORTAK HÜKÜMLER EMLAK VERGİSİ Emlak Vergisinde Vergi Değerinin 4 Yılda Bir Tespiti Matrah bina ve arazinin vergi değeridir Arsa ve Arazilerin Matrahı ayrı Takdir Komisyonlarınca belirlenir Binaların Matrahı Maliye ve Çevre Bakanlıklarınca Hesaplanır. İzleyen 3 Yıl Boyunca Otomatik Artışlar Vergi değerleri 3 yıl boyuncu yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde arttırılır. Emlak Vergisi her yıl otomatik olarak tahakkuk eder. Mart, Nisan, Mayıs – Kasım 2 Taksitte Ödenir.
EMLAK VERGİSİ BİLDİRİMİ YOLUYLA TARH Matrah İdarece Belirlenir Bazı Durumlarda Emlak Vergisi Bildirimi Verme Zorunluluğu Getirilmiştir EVK Mad.33: Yeni inşa edilen binalar Mükellefin değişmesi Mevcut Binaya İlaveler yapılması Mevcut Binanın yanması, yıkılması İşyerine dönüştürülmesi Arazinin parsellenmesi, ağaçlandırılması, %25 değer artışı veya azalması olması Emlak Vergisi Bildirimi İnşaatın sona erdiği veya kullanılmaya başladığı yıl içerisinde Vergi değerini tadil eden sebeplerin doğduğu yıl ilgili belediyeye bildirilir. İzleyen yılın Ocak ayında tarh işlemini yapar
EMLAK VERGİSİ EMLAK VERGİSİ BİLDİRİMİNİ YAPMAYANLARA YÖNELİK MÜEYYİDELER, ZAMANAŞIMI, SORUMLULUK: Bildirim zamanında yapılmazsa, İdarece Tarh edilir. Pişmanlık yolu kapatılmıştır Zamanaşımı idarece öğrenildiği tarihi izleyen yılın başında başlar Devreden ve devralan önceki borçlardan sorumludur Tapu Daireleri devir işlemlerini izleyen ayın 15. gününe kadar belediyeye bildirir.
Katılımınızdan dolayı teşekkür ederim...