Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) ALİ BORAN Psikolojik Danışman Rehberlik Öğretmeni Aksaray Merkez Gülbahar Ökçe Rehberlik ve Araştırma Merkezi

Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı nedir? Bireyselleştirilmiş eğitim programı; özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel gereksinimlerin karşılanmasından sorumlu olan aile, öğretmen ve diğer ekip üyelerine yardımcı olan bir araçtır.

BEP NE DEĞİLDİR ? Bireysel çalışma kâğıtları değildir. Yalnızca öğretmeni ilgilendiren bir çalışma programı değildir. Sınıfta problem olarak görülen öğrenciden kurtulma aracı değildir. Bireyi özel olarak etiketleyen bir karar dosyası değildir. Öğrencinin yalnız akademik performansıyla ilgilenen bir gelişim yada kayıt tablosu değildir. Öğretmene ve aileye ek yükler getiren bir ekonomi programı değildir Öğrenciye yapabildiklerinden daha fazla ödev-çalışmayı zorunlu hale getiren bir ev ödevi-çalışma programı değildir.

BEP Neden Hazırlanmalı? Özel gereksinimli öğrencinin ona sunulan hizmetlerden en üst düzeyde yararlanması BEP hazırlama ve uygulama sürecinin sağlıklı işletilmesinden geçer.

BEP’İN YARARLARI Bireye uygun eğitim hizmetlerinin sunulması, Bireye uygun ve gerçekçi amaçların belirlenmesi, Bu amaçlarının karşılanıp karşılanmadığını ortaya koymak olarak sıralanabilir. Ayrıca, BEP’ in yararları, ebeveyn, çocuk, öğretmen ve toplum açısından da sıralanabilir.

Öğrenci açısından; 1.Öğrenci açısından; Öğrencinin engelinden kaynaklanan farklı gereksinimlerin neler olduğu belirlenir ve sağlanacak özel eğitim hizmetleriyle öğrencinin bilgi ve beceri eksiklerinin nasıl giderileceği açığa kavuşturulur. BEP bireyi bağımsız bir yaşama hazırlar.

Anne – baba açısından 2.Anne-baba açısından; Ebeveynle okul personeli arasında iletişim aracı görevi görür ve çocuğun gereksinimleri, nelerin sağlanabileceği ve karşılaşılacak sonuçların neler olabileceği konusunda her iki tarafta da eşit söz hakkı sağlar. Ebeveynlerle okul arasındaki görüş farklılıklarının çözümlenmesi konusunda önemli yarar sağlamaktadır.

Öğretmen açısından 3.Öğretmen açısından; Öğretmenin; çocuğun hedeflenen amaçlar doğrultusunda ilerlemesini belirlemede; uygulama ve değerlendirme aracı olarak işlev görmesine olanak sağlar. Sınıf ortamı, sınıf dışından danışmanlarla ve diğer disiplinlerden gelen kişilerle paylaşılarak sınıf öğretmenin alternatifler geliştirmesini sağlar. Öğretmen için bir plan ve kılavuz görevi görür.

BEP HAZIRLAMA AŞAMALARI 1. BEP HAZIRLAYACAK EKİBİN OLUŞTURULMASI Özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda, özel eğitim gerektiren bireyler için, BEP’in geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla BEP geliştirme birimi oluşturulur.

BEP’i BEP Geliştirme Birimi Hazırlar. Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi (1) Okul müdürü veya görevlendireceği bir müdür yardımcısının başkanlığında; a) Bir gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen, b) Bir rehber öğretmen, c) Bir eğitim programları hazırlamakla görevlendirilen öğretmen, ç) Öğrencinin sınıf öğretmeni, d) Öğrencinin dersini okutan ilgili alan öğretmenleri, e) Öğrencinin velisi, f) Öğrenci, olmak üzere bu kişilerden oluşur. (3) BEP geliştirme birimine, gerektiğinde görüşlerine başvurulmak üzere özel eğitim değerlendirme kurulundan bir üyenin katılımı sağlanır. (4) Bu birimin çalışma usul ve esasları okul/kurum yönetimince belirlenir. (ÖEHY MADDE 72 )

Bep Geliştirme Birimi Üyelerinin Görevleri Nelerdir? Başkan, 1.Birimi oluşturur, üyeleri belirler, toplantıları planlar. 2.Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde, bireyin gereksinimleri doğrultusunda kurum içi düzenlemeleri yapar. 3. Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi sürecinde yapılan çalışmaları, değerlendirmeleri izler, gereksinim duyulan araç-gerecin geliştirilmesi veya sağlanması için özel eğitim hizmetleri kurulu ile eşgüdümlü çalışır.

Gezerek Özel Eğitim Görevi Verilen Öğretmen Kurumun olanaklarına ve bireyin gereksinimlerine göre hazırlanan bireysel eğitim planlarını, kaynaştırma uygulamaları yapılan kurumlar ile özel eğitim kurumlarında uygular. Değerlendirme ölçeklerinin geliştirilmesinde görüşünü bildirir. Gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene ve kuruma bilgi verir.

Öğretmen 1.Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde etkin görev alır. 2.Planlanan eğitim programlarını uygulamaya dönüştürür. 3.Bireyin gelişimine göre yeni bireysel eğitim programı önerileri hazırlar.

Aile Bireyselleştirilmiş eğitim programının geliştirilmesi sürecinde gereksinimleri iletir. Çocuğu ile ilgili hedeflerini ve planlarını belirtir. Eğitim programının uygulanması sırasında çalışmalara etkin bir şekilde katılır, gerektiğinde eğitim araç gereç desteği sağlar.

Özel Eğitim Gerektiren Birey Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanışı sırasında kendi gereksinim ve isteklerini belirtir. Çalışmalara etkin biçimde katılır. Değerlendirme sonrasında çıkan eğitim önlemi ve yöneltme kararında isteğini belirtir.

Rehber Öğretmen / Psikolojik Danışman a) Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin ailelerine yönelik aile eğitimi hizmetlerini planlamak, yürütmek ve gerektiğinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak. b) Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin bireysel gelişimini değerlendirmek üzere formlar hazırlanmasında BEP geliştirme birimiyle, öğretmenler ve ilgili personel ile iş birliği yapmak. c) Öğretmenler ve ailelerle iş birliği yaparak öğrenciler için bireysel gelişim raporu düzenlemek. ç) Öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla rehberlik ve danışma hizmetleri yürütme komisyonu, BEP geliştirme birimi, izleme ve yöneltme kurulu ile öğretmenlerle iş birliği yapmak.

Eğitim Programları Hazırlamakla Görevlendirilen Öğretmen Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde etkin görev alır. Değerlendirme ölçekleri geliştirir. Gereksinim duyulan araç-gerecin geliştirilmesi veya sağlanması için başkan ile eş güdümlü çalışır. Bireyin gelişimine göre yeni bireyselleştirilmiş eğitim programı önerileri hazırlar. Gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene danışmanlık yapar

Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının öğeleri nelerdir? Öğrencinin o andaki eğitsel işlevde bulunma veya performans düzeyi. Eğitsel performans düzeyi, bulunduğu gelişim evresi ve yaş gibi faktörleri dikkate alınarak belirlenen, bir yılın sonunda gerçekleşecek uzun dönemli amaçlar. Uzun dönemli amaçlara ulaşmayı sağlayacak kısa dönemli amaçlar.

Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının öğeleri nelerdir? Öğrenciye sağlanabilecek özel eğitim ve destek hizmetler. Öğrenciye sunulacak olan hizmetlerin ne zaman başlayacağını, devam edeceği ve biteceği süreyi, değerlendirme zamanlarını belirten bir zaman çizelgesi. Öğrenciye sunulacak hizmetlerden sorumlu olan kişiler. BEP’in objektif ölçütlere dayalı olarak hangi araçlarla ve nasıl değerlendirileceği.

BEP; İLK TOPLANTI GÜNDEMİ -Birim üyelerinin selamlaşması ve tanışması, 2-Daha önce bir BEP uygulanmışsa; Değişimin sonuçları, Gereksinimlerin birbirinden nasıl etkilendiği, Genel müfredat içinde çocuğun yetersizliğinin, eğitime katılımını ve gelişimini nasıl etkilediği, 3-Öğrencinin performansının değerlendirilmesi, Genel müfredata göre nerede olduğu, Güçlü yanları, Eğitimsel gereksinimleri, Gereksinim öncelikleri, Öğrenme özellikleri, 4-Uzun dönemli ve kısa dönemli amaçların geliştirilmesi, 5-Destek hizmetlerin belirlenmesi, 6-Sorumluluklarının belirlenmesi ve ilgili personelin bilgilendirilmesi, 7-Toplantıya katılanların ve toplantı sırasında alınan kararların, yapılan tartışmaların yazılı olarak, kaydedilmesi ve uyuşma sağlanamayan kararların gözden geçirilmesi, 8-Sonraki BEP toplantısının gündemine ilişkin öneriler. KARAR ALIRKEN; Tüm üyelerin kararlara katılmasına özen gösterin. “Bu karara katılmayan var mı?” sorusunu sorun. Katılmayan varsa, kararda ısrarcı olmak yerine, bir kez daha değerlendirin. Tüm bunlara karşın kararlara katılmayan üyenin katılmadığı kararla ilgili olarak fikrini yazılı olarak beyan etmesini sağlayın.  

BEP TOPLANTI TUTANAĞI Öğrencinin ; Tarih: Adı Soyadı: Sınıfı: Cinsiyeti: Toplantı No: Numarası : Yaşı : BEP toplantısına katılanlar GÜNDEM : Adı/soyadı imza Öğrenci ……… ……   Anne-Baba ……… ……  KARARLAR: Sınıf öğretmeni ……… ……… Özel Eğitim Öğretmeni ……… ……… Rehber öğretmen ……… ……… Birimi Başkanı ……… ……… Diğer katılımcılar Adı Soyadı Görevi ............... ............... ............... Bir sonraki BEP toplantı tarihi:

ETKİLİ BİR BEP İÇİN ÖNERİLER Bireyi ve aileyi sürece katın! Kullanımı kolay bir format geliştirin! BEP yazılırken BEP’in uygulanmasında görev alacak olanların mutlaka sürece katılmış olmalarına özen gösterin! BEP yazımında açık ve anlaşılır bir dil kullanın! BEP yazarken kısa, öz ifadeler kullanın! Yapılabilecekler konusunda gerçekçi olun! Tamamlanması yıllar alacak bir BEP yazmak yerine, en çok bir yılı yansıtacak amaçlar esas alınmalıdır. Tüm formları saklayabileceğiniz ve bilgileri kaydedebileceğiz bir BEP dosyası hazırlayın!

ÖĞRENCİ İÇİN BEP DOSYASININ HAZIRLANMASI

BEP DOSYASI ÖN KAPAK

BEP GELİŞTİRME BİRİMİNE ULAŞAN BİLGİLER     ÖĞRENCİNİN Adı Soyadı   Numarası FOTOĞRAF Cinsiyeti Yaşı Ev Adresi Ev Telefonu   Adı Soyadı Adresi İş Telefonu Cep Telefonu Anne Baba Diğer Kişi Birim Başkanı BEP GELİŞTİRME BİRİMİNE ULAŞAN BİLGİLER   Tarih Nereden Geldiği Açıklama Gönderme Raporu Yöneltme Raporu Yerleştirme Raporu İzleme / Yeniden Değerlendirme  

BEP DOSYASI ARKA KAPAK

Bu dosyanın kapağındaki bilgileri eksiksiz olarak doldurun. BEP GELİŞTİRME BİRİMİ ÜYELERİ GÖREVİ / KONUMU ADI SOYADI Birim Başkanı   Özel Eğitim Gerektiren Birey Aile Öğretmen Gezerek Özel Eğitim Görevi Verilen Öğretmen Rehber Öğretmen-Psikolojik Danışman Eğitsel tanılama, izleme ve değerlendirme ekibi temsilcisi Eğitim Programları Hazırlamakla Görevlendirilen Öğretmen YÖNERGE Bu dosyanın kapağındaki bilgileri eksiksiz olarak doldurun. Dosyadaki bilgileri güncelleyin. BEP toplantısı tutanaklarını tarih sırasına göre dosyalayın. Dosyayı, öğrencinin kayıtlı olduğu okulda koruyun. Öğrencinin yer değiştirmesi halinde dosyayı gönderin. Kurumda dosyanın bir özetini bulundurun. Diğer kurumlardan istenilen bilgileri özet olarak gönderin, dosyanın bütünlüğünün bozulmamasına özen gösterin.

5. ÖĞRENCİNİN PERFORMANSININ BELİRLENMESİ DAVRANIŞ KAVRAMLAR SAYISAL SÖZEL ZAMAN ÖZBAKIM BECERİLERİ

DEĞERLENDİRME FORMLARINA ÖRNEKLER

DEĞERLENDİRME SORULARINA ÖRNEKLER

BÜYÜK -KÜÇÜK

UZUN - KISA

GENİŞ - DAR

ALTINDA - ÜSTÜNDE

RENKLER

SORU-CEVAP