PROBLEM ÇÖZME ÇATIŞMA ÇÖZME KARAR VERME BECERİLERİ

... konulu sunumlar: "PROBLEM ÇÖZME ÇATIŞMA ÇÖZME KARAR VERME BECERİLERİ"— Sunum transkripti:

1 PROBLEM ÇÖZME ÇATIŞMA ÇÖZME KARAR VERME BECERİLERİ
NIZIP REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Rehberlik hizmetleri bölümü

2 Problem- çatışma çözme-karar verme becerileri
Bu üç kavram iç içeler ve benzer süreçleri içeriyorlar. Burada problem çözme ve karar verme Çatışma çözme olarak iki grup Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

3 Çatışma çözme eğitimlerinde problem çözme becerilerine de yer alır
Problem çözme sürecinde, en iyi çözüm yolunun ne olduğuna karar vermek gereklidir. Çatışma çözme eğitimlerinde problem çözme becerilerine de yer alır Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

4 Sosyal problem çözme Kişinin günlük yaşamda karşılaştığı sorunlu durumlarda etkili başa çıkma yolunu bulmak için giriştiği ve ürettiği bilişsel, duyuşsal ve davranışsal süreçtir. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

5 Etkili karar vermek Kişinin durumu ile hedeflediği durum arasındaki çelişkiyi fark etme Çelişkiyi azaltıcı çeşitli seçenekleri tanımlama ve değerlendirme, Seçme, hareket planı yapma, Hareketleri geçme, Hareketin sonuçlarını değerlendirme Hareketin etkililiği ile ilgili olarak bilgiyi işleme ve geri bildirimleri depolama Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

6 Çatışma ve çatışma çözme
Çatışma aynı fikirde olmama, tartışma, görüş olarak ayrılma, anlaşmazlık, gerilim, tutarsızlık, çelişme, mücadele, birbirine uymama Çatışma çözme tarafların başarılı bir sonuç elde edilinceye dek aynı fikirde olmadıkları, konu üzerinde çalışması süreci Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

7 Sosyal problem çözmedeki yetersizlik
Saldırganlığa Davranış bozukluklarına İntihar düşüncesine Yeme bozukluklarına Sosyal kaygının artmasına Genel ve okulla ilgili sosyal etkinliklerin azalmasına Suç davranışlarının artmasına vb. yol açabiliyor…. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

8 Çatışma çözme becerilerinin azlığı
Saldırganlığın fazlalılığı Kendilik değerini azaltıcı Okul devamsızlığı “Saygısızca” diye nitelenen davranışlar Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

9 Problem çözme tepkileri
Bilişsel, duyuşsal ve davranışsal özellikleri olan karmaşık bir süreçtir. Probleme iyi bir çözüm yolu bulmak, Problemin kendiliğinden yok olmasını ya da çözülmesini ummak, Başkalarının çözmesini beklemek, Karar vermeyi ertelemek Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

10 Problem çözme/karar verme süreci
Problemi tanımlamak Seçenekleri yaratmak, Karar vermek Çözümü uygulamaya geçirmek İşe yarayıp yaramadığına bakmak Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

11 Problem/çatışma İlişkilerde sürekli bir çatışma ve uyuşmazlık vardır.
Bu ise olağan ve kaçınılmazdır. Açık olmayan iletişimler kişiler arası çatışmalara neden olmaktadır. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

12 Kişilerarası problem çözme
Fark edilen sorunun yarattığı gerginliği azaltmaya yönelik bilişsel ve davranışsal çabalar Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

13 Problemlerin nedenleri
Kıt kaynaklar Karşılanamayan psikolojik gereksinimler Farklı değerler Zaman Güç elde etme İnançlar Para Ait olma Öncelikler Mal Özgür olma ve eğlenme/zevk Değerler Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

14 Problemler/çatışmalar her zaman yıkıcı değildir.
Problem/çatışma Problemler/çatışmalar her zaman yıkıcı değildir. Bağlılığı artırma, taraflar arasında güç dengesini sürdürme, probleme yaratıcı çözüm yolu bulma gibi bazı olanaklar sağlar. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

15 Etkili problem/ çatışma çözme
Tarafların başarılı bir sonuç elde edilinceye dek aynı fikirde olmadıkları, konu ya da durum üzerinde çalışması sürecidir. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

16 Problem/çatışma çözme
Bazı becerilerini gerektirmektedir. Dinleme becerilerini kullanma, Duygularının farkına varma Başkalarının duygularının farkında olma, Bunları etkili olarak ifade etme vb. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

17 Problem/çatışma çözme
Bireylerin, birbirlerinin görüşünü dinleyerek ve anlamaya çalışarak görüş farklılıkları ile başa çıkmayı öğrenmeleri gerekir. Sağlıklı olan iki tarafın da kazandığı bir yol bulabilmektir. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

18 Çatışma çözme biçimlerimiz
Bir başka çatışma çözme açıklamasına göre 5 farklı yol kullanırız.. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

19 Çatışma durumlarıyla başaçıkmada kullanılan taktikler
Kaplumbağa taktiği Köpekbalığı taktiği Ayıcık taktiği Tilki taktiği Baykuş taktiği Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

20 Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

21 Kaplumbağa taktiği Kaplumbağa taktiği (geri çekilme): İsteklerimizden ve ilişkimizden vazgeçme, geri çekilme taktiği. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

22 Örnek Yüksek sesle bağırarak ve zıplayarak oyun oynuyor ve siz de arkadaşınızla sohbet etmeye çalışıyorsunuz ama seçtiğiniz yol adeta onu ve yarattığı gürültüyü yok saymak… Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

23 Köpekbalığı taktiği Köpekbalığı taktiği (zorlama): ilişki yerine amaçlarımız, isteklerimiz önemli ise karşımızdakini zorlamaya dayalı olan taktik. (İş adamları, politikacılar. - Kültürümüz erkeklerden daha çok bu taktiği bekliyor) Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

24 Örnek Çocuğunuz sizle zaman geçirmek istiyor ama siz de bir arkadaşınız ziyaret etmek (berbere gitmek, alışveriş yapmak, yalnız yürüyüş yapmak, vb.) istiyorsunuz.. Ve istediğinizi yapıyorsunuz! Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

25 Ayıcık taktiği Ayıcık taktiği (alttan alma): Amaçtan vazgeçip ilişkiyi korumaya yönelik olarak davranmaya, karşıdakinin yapmak istediğine izin vermeye dayalı taktik. (Memurlar, astlar.. - Kültürümüz kadınlardan daha çok bu taktiği bekliyor) Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

26 Örnek Çok yorgunsunuz ve bitirmeniz gereken bir dizi iş var. Ancak çocuğunuz onunla alışverişe gitmenizi istiyor. Onu kırmak istemiyorsunuz ve alışverişe gidiyorsunuz.. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

27 Tilki taktiği Tilki taktiği (uzlaşma): Amaç ve ilişki orta derecede önemli ise, biraz ilişkiden biraz amaçtan vazgeçerek ortak yol bulmaya çalışılan taktik. (psikoloji ile ilgili alanlarda çalışanların kazandırmaya çalıştıkları taktik- Kültürümüz bu taktiği över) Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

28 Örnek Alışverişe gittiğinizde almak istemediğiniz bir ürünü almayı isteyen çocuğunuzu da ve sizi de memnun edecek, ancak tam olarak ikinizin de istemediği bir çözüm bulmak Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

29 BAYKUŞ TAKTİĞİ Baykuş taktiği (yüzleşme): Amaç ve ilişkinin çok önemli olduğu , iki tarafında taviz vermeden gereksinimlerini tam olarak karşılayabildikleri taktik (psikoloji ile ilgili alanlarda çalışanların kazandırmaya çalıştıkları taktik). Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

30 Örnek Arkadaşınızın gitmek istediği ile sizin gitmek istediğiniz film yerine ikinizin de istediğinden başka olan bir çözüm yolu bulmanız ve ikinizin de bundan memnun olması Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

31 Hangisini kullanıyoruz?
Bu taktiklerin hepsini yeri geldikçe kullanırız. Ancak biri ya da bir kaçını daha sık kullanma eğilimimiz vardır. Kullanırken kendimizi korumayı, az zarar görmeyi ve çıkarlarımızı korumayı dikkate alırız. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

32 HANGİSİNİ KULLANMAK İYİ?
Yeri geldikçe hepsini!!! Ancak baykuş ve tilki taktiğine ağırlık vermek!! Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

33 Dikkat!!! Tilki ya da ayıcık postunda köpekbalığı da olunabilir!!!
Ya da diğer postlara bürünmek.. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014

34 TEŞEKKÜRLER Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014