CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

... konulu sunumlar: "CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ"— Sunum transkripti:

1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
Dünya üzerinde yaşayan canlılar, bitkiler ve hayvanlar olmak üzere iki kısımda incelenebilir. Bu canlı organizmaların temel bir takım ortak özellikleri bulunmaktadır. 1. Hücre yapısı: Bütün canlılar hücre ya da hücrelerden oluşmuştur. Hücre organizmanın temel birimidir. Hücrede geçen bir takım olaylar canlılığın devamına izin verir. 2. Beslenme: Canlılar yaşam faaliyetlerini gerçekleştirebilmeleri için dış ortamdan besin olmak zorundadırlar. Hayvansal organizmalar besinlerini dış ortam hazır olarak alırken, bitkiler kendi besinlerini kendileri sentezler. 3. Hareket: Canlılar dış ortamdan gelen uyaranlara karşı tepki gösterirler. Dış ortamdan gelen uyartılar ışık, ısı v.s olabilir.

2 4. Büyüme: Canlılarda hücre bölünmesi ile hücre sayısı artar
4. Büyüme: Canlılarda hücre bölünmesi ile hücre sayısı artar. Buna bağlı olarak organizma büyüme eğilimine girer. Organizmaya alınan besinlerin büyük bir kısmı bu amaç için kullanılır. 5. Üreme: Canlılar kendi nesillerini devam ettirebilmek için ürerler. Eşeysiz ve eşeyli üreme olmak üzere iki tip üreme canlılarda görülür. 6. Solunum: Canlıların yapılarına almış oldukları besinleri hücre organellerinde oksijenli ya da oksijensiz bir şekilde yakarak enerji üretmeleri olayıdır. Oksijenli solunum olayı özetlenecek olursa; Enzim Besin+Oksijen ———>Su+Karbondioksit+ Enerji şeklinde gerçekleşmektedir. Tabiatta birtakım canlılar (Bira mayası) enerji üretmek maksadı ile oksijensiz solunum olayını gerçekleştirir. Enzim Besin ———>Etilalkol+Karbondioksit+Enerji

3 Oksijenli solunum olayı özetlenecek olursa; Enzim
Besin+Oksijen ———>Su+Karbondioksit+ Enerji şeklinde gerçekleşmektedir. Tabiatta birtakım canlılar (Bira mayası) enerji üretmek maksadı ile oksijensiz solunum olayını gerçekleştirir. Enzim+ Besin ———>Etilalkol+Karbondioksit+Enerji

4 7. Boşaltım: Canlılar, çeşitli faaliyetler sonucu organizmalarında oluşan artık madde­leri, kararlı bir iç ortam oluşturmak için atarlar. Canlılar bu olayı gerçekleştirebilmek için çeşitli organ sistemleri oluşturmuşlardır. 8. Sindirim: Canlılar, yapılarına almış oldukları büyük molekülleri küçük moleküllere çevirirler. 9. Sentez: Canlılar, yapılarına almış oldukları küçük molekülleri organizmalarına uygun büyük moleküllere dönüştürürler. Örneğin; pro­tein sentezi

5 CANLILAR ARASINDAKİ YAŞAMA VE BESLENME ŞEKİLLERİ
 OTOTROF CANLILAR  Kendi besinlerini kendileri sentezlerler. Fotoototrof :Işık enerjisini kullanarak besin sentezlerler. 1.Yeşil bitkiler                        2.Mor bakteriler(Fotosentetik bakteriler) Kemoototrof: Kimyasal maddelerle besin sentezlerler. Nitrat, nitrit, demir, kükürt bakterileri.

6 HETERETROF CANLILAR Hazır beslenen canlılardır. 1.Holozoik Beslenme: Besinlerin katı parçalar halinde alınmasıdır. a-Herbivor(otçul) b-Karnivor(etçil) c-Omnivor(hen etçil hem otçul) 2.Birlikte Yaşam (Simbiyoz) A)Yaralı birlikler a-Kommensalizm: Birlikte yaşayan iki canlıdan biri yarar sağlar, diğeri ise ne yarar ne zarar görür. Örn:İnsan kalınbağırsağında yaşayan E.coli bakterileri b-Mutualizm: İki türün karşılıklı yarar gördüğü birlikteliklerdir. Örn:Alg+Mantar=Liken

7 2.Birlikte Yaşam (Simbiyoz)
A)Yaralı birlikler a-Kommensalizm: Birlikte yaşayan iki canlıdan biri yarar sağlar, diğeri ise ne yarar ne zarar görür. Örn:İnsan kalınbağırsağında yaşayan E.coli bakterileri b-Mutualizm: İki türün karşılıklı yarar gördüğü birlikteliklerdir. Örn:Alg+Mantar=Liken

8 B)Zararlı birlikler a-Parazitlik: Bir arada bulunan iki canlıdan birinin diğerine zarar vermesidir

9 3-Saprofitlik (Çürükçül Yaşam):
Saprofit canlılar organik molekülleri inorganik moleküllere çevirirler, enzim sistemleri iyi gelişmiştir.

10 HEM OTOTROF HEM HETERETROF CANLILAR
1.Böcekçil Bitkiler:Azot bakımından heteretrof, karbon bakımından ototrof canlılardır. Örn:Dionea(sinek kapan), Nephentes(ibrik otu)  Ekosistem Elemanları 1.Üreticiler(Yeşil bitkiler) 2.Tüketiciler(İnsanlar, hayvanlar, mantarlar) 3.Ayrıştırıcılar(Mayalar, küfler) 4.İklim, sıcaklık gibi fiziksel faktörler 5.H2O, CO2, Ca, N, P tuzları

11 Besin Zinciri:Fotosentezle oluşturulan besinlerdeki enerjinin, bitkilerden başlayarak, yemek ve yenilmek suretiyle zincirleme olarak aktarılmasıdır. Basamaklar yükseldikçe canlının vücut büyüklüğü artar. Canlı sayısı, biokütle ve enerji azalır.