DERSİMİZ TÜRKÇE İbrahim AKÇA.

... konulu sunumlar: "DERSİMİZ TÜRKÇE İbrahim AKÇA."— Sunum transkripti:

1 DERSİMİZ TÜRKÇE İbrahim AKÇA

2 Sıfatlar (Ön Adlar)  Kırmızı kazak sana daha çok yakıştı.
 Bu çocuk tıpkı babasına çekmiş.  Bugün kendime kütüphaneden üç kitap aldım. İsimlerden önce gelerek onları değişik yönlerden niteleyen ya da belirten sözcüklere “sıfat” denir.

3 Sıfatların Özellikleri
Bir isimden önce gelirler. İsim çekim eklerini alamazlar. Yapım ekleri alabilirler. Tamlama (sıfat tamlaması) oluştururlar. Bir varlığın niteliğini ortaya koyarlar ya da o varlığı belirtirler.

4 Sıfatlar (Ön Adlar) A-) Niteleme Sıfatları B-) Belirtme Sıfatları
1-) İşaret Sıfatları 2-) Belgisiz Sıfatlar 3-) Soru Sıfatları 4-) Sayı Sıfatları a-) Asıl Sayı Sıfatları b-) Sıra Sayı Sıfatları c-) Üleştirme Sayı Sıfatları d-) Kesir Sayı Sıfatları

5 A- Niteleme Sıfatları Büyük Beyaz ………… kedi Nasıl kedi? ……….. kedi

6 Nasıl kedi? Nasıl havuz? Nasıl avcı? Sarı kedi Kalabalık havuz. Şaşkın avcı

7  Kötü söz sahibine yakışır.
Bir ismin durumunu, özelliğini, rengini, şeklini gösteren sıfat çeşididir. İsimlere yöneltilen "Nasıl" sorusuna verilen cevaplar niteleme sıfatlarını buldurur .  Kötü söz sahibine yakışır.  Bu balıklar tatlı sularda yaşıyor.  Kırmızı gül, yuvarlak masa, uzun ağaç … Dikkat ! “Nasıl” sorusu isme yöneltildiğinde alınan yanıt “SIFAT”, fiile yöneltildiğinde alınan yanıt ise “ZARF” olur.

8  Sınavda kolay sorularda bile zorlandım.
Sıfat İsim “Nasıl” sorusuna muhatap olan sözcüğün türü …….. olduğu için bu soruya alınan yanıt …….. olacaktır.  Bu sınavı çok kolay kazandım. Zarf Fiil “Nasıl” sorusuna muhatap olan sözcüğün türü …….. olduğu için bu soruya alınan yanıt …….. olacaktır.

9 B- Belirtme Sıfatları 1-) İşaret Sıfatları:  O köy bizim köyümüzdür.
 Bu soruyu boş geçelim.  Beriki ağaca da kuşlar konmuş. Varlıkları işaret yolu ile anlatan sıfatlardır. İsimlere yöneltilen “Hangi?” sorusunun yanıtıdırlar.

10 … çocuk O …...top Bu Hangi çocuk? Hangi top? Dikkat ! İşaret sıfatları işaret zamirleri ile karıştırılmamalıdır. (bkz. İşaret zamirleri)

11  O kazağı ben de çok beğendim.
Sıfat  Onu ben de çok beğendim. Zamir  Bu araba çok konforluydu. Sıfat  Bu, çok konforluydu. Zamir

12  Odada birkaç eşya vardı.  Kimi insanlar dost canlısıdır.
2-) Belgisiz Sıfatlar:  Odada birkaç eşya vardı.  Kimi insanlar dost canlısıdır. Bir adı, ona kesinlik kazandırmadan belirten sıfat çeşididir. Dikkat ! Belgisiz sıfatlarla belgisiz zamirler birbirlerine karıştırılmamalıdır. Sıfat olanlar bir isimle, zamir olanlar ise ismin yerine kullanılacaktır. (bkz. Belgisiz Zamirler)  Bazı öğrenciler bu konuları kısa sürede kavradı. Sıfat  Bazıları bu konuları kısa sürede kavradı. Zamir

13  Bugün okula kaç öğrenci gelmedi?  Siz kaçıncı katta oturuyorsunuz?
3-) Soru Sıfatları:  Bugün okula kaç öğrenci gelmedi?  Siz kaçıncı katta oturuyorsunuz? Adların durumlarını, sayılarını, sırasını soru yolu ile etkileyen sıfat çeşididir. Dikkat ! Soru sıfatları ile soru zarfları karıştırılmamalıdır. Soru sıfatlarına alınan yanıt gene bir “sıfat”, soru zarflarına alınan yanıt ise “zarf” olacaktır.

14  Kendine nasıl bir iş arıyorsun?
Soru Soru Sıfatı Yanıt  Güzel bir iş arıyorum. Niteleme Sıfatı  Buralara kadar nasıl geldin? Soru Soru Zarfı Yanıt  Buralara kadar yürüyerek geldim. Durum Zarfı

15 a-) Asıl Sayı Sıfatları
 Beşiğin içinde iki bebek vardı.  Bu okulda tam on iki sene öğretmenlik yaptı. Varlıkların sayılarını kesin olarak belirten sıfatlardır. İsimlere yöneltilen “Kaç?” sorusu ile bulunur.

16  Bir gün beni mutlaka anlayacaksın.
Dört …….. çocuk Kaç çocuk? Dikkat ! “Bir” sözcüğü “herhangi bir” anlamında kullanılmışsa belgisiz sıfat, “tek” sözcüğünün eş anlamlısı olacak şekilde kullanılmışsa da asıl sayı sıfatı olur.  Bir gün beni mutlaka anlayacaksın. Belgisiz sıfat  Bizde bir gün kalıp da gidecek. Asıl sayı sıfatı

17 b-) Sıra Sayı Sıfatları
İkinci ………. kat çok daha pahalıymış. Kaçıncı kat?  Altıncı sınıfa geldik.  Bu salondaki beşinci masayı biz tuttuk. Adların sırasını belirten sıfatlardır. İsimlere yöneltilen “Kaçıncı?” sorusuna cevap teşkil ederler..

18 c-) Üleştirme Sayı Sıfatları
sekizer …………. köpek var. Kaçar köpek var?  Herkese altışar gün izin vermişler.  Bize bu mirastan onar dönüm tarla düştü. Adların eşit bölümlere ayrıldığını belirten sıfatlardır. İsimlere yöneltilen “Kaçar” sorusunun yanıtıdır.

19  Tahtaya ikişer öğrenci gelsin.
Dikkat ! Üleştirme sayı sıfatlarının tekrarlı biçimi “zarf” olur.  Tahtaya ikişer öğrenci gelsin. Üleştirme Sıfatı  Öğrenciler tahtaya ikişer ikişer gelsin. Durum Zarfı

20 d-) Kesir Sayı Sıfatları
 Kahvaltıda çeyrek ekmek yiyebildi.  Asgari ücrete yüzde on zam yapıldı.  Yarım elma, gönül alma. Adları kesirli olarak belirten sıfatlardır.