ÇİN VE TEKSTİL SEKTÖRÜNDE YATIRIM İMKANLARI

... konulu sunumlar: "ÇİN VE TEKSTİL SEKTÖRÜNDE YATIRIM İMKANLARI"— Sunum transkripti:

1 ÇİN VE TEKSTİL SEKTÖRÜNDE YATIRIM İMKANLARI
DAVUT ŞANVER TOHUM HOLDİNG

2 ÇİN ÜLKE TANITIMI

3 GENEL Çin, yüzölçümü ile dünyanın en büyük 3. ülkesi, nüfus bakımından ise dünyanın en büyük ülkesidir. Çin Halk Cumhuriyeti daha önce tarihi ile, yakın dönemde ise ekonomisi ile efsane bir ülke haline gelmiştir.

4 GENEL Çin, Asya'da bulunan bir uzakdoğu ülkesidir. Çin Halk Cumhuriyeti, nüfus sayımlarına göre dünyanın en kalabalık nüfuslu ülkesidir. Kuzeyinde Moğolistan, kuzey doğusunda Rusya ve Kuzey Kore, doğusunda Sarı Deniz ve Doğu Çin Denizi, güney doğusunda Güney Çin Denizi, güneyde Vietnam, Laos, Birmanya, Hindistan Bhutan ve Nepal, güney batıda Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan ile çevrilidir. Başkenti Pekin'dir. Çin sözcüğü sıklıkla Çin Halk Cumhuriyeti anlamında kullanılır.

5 GENEL Halen 24 ülke ve Tayvan tarafından tanınmamaktadır. Çin'in, ÇHC'nden önce de yaklaşık 4000 yıl geriye uzanan bir 'yazılı tarihi' vardır. Bununla birlikte üzerinde ideografik çizimlerin bulunduğu yaklaşık 6000 yıl öncesine ait kalıntılara ulaşılmıştır. Günümüz medeniyetinin temel taşlarını oluşturan kâğıt, barut, pusula ve matbaacılık gibi pek çok buluşun kökenleri Antik Çin medeniyetine dayanmaktadır.

6 GENEL

7 TARİHÇE Binlerce yıl süren hanedanlar yönetimi, 1949'da Mao Zedung önderliğindeki komünist partinin, Çin Halk Cumhuriyeti'ni ilan etmesiyle son buldu. . Mao, sosyalist bir devlet kurmak için çalışmaya başladı. Stalin'in ölümüyle ülkede bir süre daha özgürlükçü bir atmosfer hakim oldu. Ama zamanla Mao eleştirilere kapalı ve yoldaşlarına güvenmez bir çizgi çizmeye başladı yılında başlattığı modernleşme hareketi ve endüstri ile ziraati birleştirmeyi öngören düzenlemeleri büyük başarısızlığa uğrayan Mao politik açıdan zor durumda kaldı.

8 TARİHÇE Bu başarısızlığı 1960'larda partinin Maoistler ve pragmatistler olarak ikiye ayrılmasına neden oldu. Mao bir süre arka plana çekilse de halk arasında bir kült olmaya devam etti. Fakat ülkenin kurucusu devrimi tamamlamak istiyordu ve hala özellikle ordu tarafından destekleniyordu. Bu nedenle "kültürel devrim" adıyla yeni bir dizi çalışmayla politik hayata aktif olarak geri döndü. Zamanla çevresindeki hemen herkesle arası açılsa da, 1976 yılında ölene kadar kültürel devrimine devam etti

9 YÖNETİM 20 Eylül 1954 tarihli bir anayasa ile komünizm idaresi kurulmuştur. İktidara ülkenin tek siyasi partisi olan Komünist Parti hakimdir. Ülkede yaşama ve yönetim 1227 üyeli senede bir defa toplanan Milli Halk Kongresi'nin elindedir. Seçmen yaşı 18'dir. Senede bir gün toplanan "Milli Halk Kongresi"nin yürütme meclisi olan Daimi Komisyon veya Devlet Meclisi, Kongre üyeleri tarafından kendi aralarından seçilen bir başkan, 13 temsilci, bir genel sekreter ve 65 milletvekilinden teşekkül eder.

10 YÖNETİM Yürütme yetkisi başbakan, 12 temsilci, 32 bakan veya bakan seviyesindeki komisyon başkanları ve genel sekreterden teşekkül eden hükûmete aittir. Yürütmenin bir kolu olan devlet başkanı kongre tarafından dört yıl için seçilir. İdari bakımdan 28 eyalete ayrılmış olup, bunların 5'ini muhtar eyalet, 21'ini eyalet ve 2'sini de birer şehir olan iller teşkil eder.

11 EYALETLER

12 EYALETLER Özerk Bölgeler Guangxi Zhuang (Taylar) Özerk Bölgesi
İç Moğolistan Özerk Bölgesi Níngxia Huizu (Müslümanlar) Özerk Bölgesi Sincan Uygur Özerk Bölgesi Tibet (Xizang) Özerk Bölgesi Merkeze direkt bağlı Belediyeler Başkent: Běijīng Chóngqìng Shànghǎi Tiānjīn Özel Yönetim bölgeleri Hong Kong (Xiānggǎng) Macau (Àomén)

13 DEMOGRAFİ Çin nüfusunun %92'sini Han ulusu olarak bilinen etnik Çinliler oluşturur. Bunun dışında hükümet tarafından tanınan 55 etnik grup vardır. Bu 55 etnik gruptan bazılarının Çince'den tamamen farklı olan kendi lisan, kültür ve inançları bulunmaktadır

14 DİN Çin halkının dini, Antik çağlardan bu yana çoğulculuk olarak tanımlanır. Çin toprakları Taocu, Budist ve Çin folklorik dinlerine ait tapınaklarla doludur. Mahayana Budizmi, 1. yy'dan beri Çin'deki en büyük organize din olarak yaşamayı başarmıştır.

15 DİN Çin halkının çoğu Budisttir. Net bir rakam olmamakla beraber Budistlerin oranının %50 (660 milyon) ila %80 (1 milyar) olduğu düşünülmektedir. Nufusun %30'u (400 milyon) Taocudur. Bununla birlikte halkın bir kısmı kendini hem Taocu hem de Budist kabul ettiği için net bir yüzde verilememektedir.

16 DİN Azınlık dinleri Hıristiyanlık (%3-4 / milyon), İslam (%1.5 / 20 milyon), Hinduizm, Dongbaizm, Bon ve bazı diğer küçük tarikat ve gruplardır. 2005'te yapılan bir araştırmaya göre nüfusun %14'ü (180 milyon) kendisini dinsiz olarak tanımlamaktadır.

17 ORDU Çin asker sayısı açısından dünyada birinci sıradadır.Bunun nedeni nufüs ve askerlik mesleğinin uygun olmasıdır.Pentagon ÇHC ordusunu 21.yüzyıl'ın en büyük tehlikesi olarak görmektedir.2007 yılında orduyu modernize etmek için tam 137 milyar $ dolar harcanmıştır.Ayrıca Komünist ünlü ÇHC ordusunun ihtiyaçlarını kendileri karşılamaktadır.J-10 adında bir jet ve Type serisi altında birçok tank yapılmıştır.

18 TİCARET Ülkenin başlıca ihracat yaptığı ülkeler: ABD (%21.1), Hong Kong (%17.4), Japonya (%13.6), Güney Kore (% 4.6), Almanya (% 4), Hollanda (%2.7), Singapur (%2.2), Türkiye (%2.1) şeklinde sıralanmaktadır. Aynı doğrultuda, ülke belli bir miktar da ithalat yapmaktadır. Ülke, Japonya (%18), Tayvan (%11.9), Güney Kore (%10.4), ABD (%8.2), Almanya (%5.9), Hong Kong (%3.9), Rusy Federasyonu (%3.3), Malezya (%2.5) gibi ülkelerden mal satın almaktadır.

19 TİCARET Ülke dışarıya rafine edilmiş petrol ürünleri, yağlama maddeleri, kimyasal ürünler, alkollü içecekler, alkolsüz içecekler, bitkisel yağlar, hayvansal yağlar, elektrikli makineler, ulaşım ekipmanları, büro malzemeleri, canlı hayvanlar, su ürünleri, pirinç, çay, konserve meyve-sebze, ham ipek, kömür, pamuk ipliği, hazır giyim eşyası, ayakkabı, spor eşyası, hafif sanayi mamulleri, demir-çelik ürünleri, oyuncaklar, elektronik eşya, telekomünikasyon ekipmanları gibi ürünler satmaktadır. Aynı doğrultuda, ülke dışarıdan muhtelif gıda ürünleri, elektrikli makineler,motorlu taşıtlar, ham petrol, yağlama maddeleri, bitkisel yağlar, hayvansal yağlar, doğal kauçuk, kereste, kâğıt hamuru, pamuk, demir cevheri, gübre, plastik ürünler, çelik mamulleri, elektronik devreler ve kimyasallar satın almaktadır.

20 ÇİN’İN YAKIN EKONOMİ TARİHİ

21 ÇİN’İN YAKIN TARİHİ Çin, 1949 öncesi yarı sömürge yarı bağımsız ülkeydi. 1911’de Mançu Qing hanedanlığının milliyetçi Çinlilerce devrilmesinin ardından Cumhuriyet ilân edilmiş ve ülkeye demokrasi getirilmeye çalışılmıştır.

22 ÇİN’İN YAKIN TARİHİ 1921’de kurulan Çin Komünist Partisi, önceleri Milliyetçi Çin ile birlikte Japonya’ya karşı işbirliği yapmış Japonya’nın teslim olmasıyla Milliyetçi Çin’e karşı savaş açmıştır. ÇKP, SSCB’nin yardımlarıyla Milliyetçi Çin’i Tayvan adasına sıkıştırarak yönetime el koymuştur.

23 ÇİN’İN YAKIN TARİHİ 1949’da ÇKP, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ilân etmesiyle Çin’de yeni bir dönem başlamış bulunuyordu. Yeni yönetim tüm sistemi kendi ideolojisine göre biçimlendiriyordu.

24 ÇİN’İN YAKIN TARİHİ 1949’da ÇKP, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ilân etmesiyle Çin’de yeni bir dönem başlamış bulunuyordu. Yeni yönetim tüm sistemi kendi ideolojisine göre biçimlendiriyordu.

25 EKONOMİK SİSTEMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI YA DA UYGULANAN POLİTİKALAR

26 EKONOMİ POLİTİKALARI Çin’in 1949 sonrası uyguladığı ekonomik kalkınma politikalarına bakıldığında, temel olarak iki büyük lider döneminde uygulamaya konulan iki çeşit ekonomi politikasının olduğu görülür: Bunlar Mao döneminde ( ) uygulanan tamamen Plan Ekonomisi Deng döneminde uygulanmaya başlanan dışa açılma ve reform politikası sonucu geliştirilen Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi'dir.

27 MAO ZEDONG DÖNEMİ VE PLAN EKONOMİSİ
Mao Zedong, ÇKP’nin ilk kurucularından ve 1930’lardan ölümüne dek değişmez Parti Genel Sekreteridir.

28 MAO ZEDONG DÖNEMİ VE PLAN EKONOMİSİ
1950’lerden itibaren Çin, yüksek düzeyde merkeziyetçiliğe dayanan bir planlı ekonomi politikası uygulamaya başladı.

29 MAO ZEDONG DÖNEMİ VE PLAN EKONOMİSİ
1950’lerden itibaren Çin, yüksek düzeyde merkeziyetçiliğe dayanan bir planlı ekonomi politikası uygulamaya başladı. Ülkenin malî ve maddî kaynakları ve teknolojik güçlerini, önemli projelere tahsis ederek, kaynakların akılcı dağıtımını sağlamış, bölgesel ekonomiler arasında yeniden denge kurarak sanayileşme için temel oluşturulmak suretiyle ekonomik ve sosyal kalkınmada etkin bir rol oynamıştır.

30 MAO ZEDONG DÖNEMİ VE PLAN EKONOMİSİ
1949’dan 1956’ya kadar olan dönem içinde sosyalist dönüşüm büyük ölçüde gerçekleştirilmiştir. 1957’den 1966’daki Kültür Devriminin arifesine kadar devam eden süre içinde sosyalist yapılanma tamamlanmıştır. 1966'da başlayıp 1976’da son bulan ve Ülke ekonomisinde ciddî başarısızlıklara ve tahrip edici kayıplara yol açan 'Kültür Devrimi' döneminde ise ciddi yanlışlıklar yapılmıştır.

31 MAO ZEDONG DÖNEMİ VE PLAN EKONOMİSİ
1949’dan 1956’ya kadar olan dönem içinde sosyalist dönüşüm büyük ölçüde gerçekleştirilmiştir. 1957’den 1966’daki Kültür Devriminin arifesine kadar devam eden süre içinde sosyalist yapılanma tamamlanmıştır. 1966'da başlayıp 1976’da son bulan ve Ülke ekonomisinde ciddî başarısızlıklara ve tahrip edici kayıplara yol açan 'Kültür Devrimi' döneminde ise ciddi yanlışlıklar yapılmıştır.

32 MAO ZEDONG DÖNEMİ VE PLAN EKONOMİSİ
1953 ile 1978 arasındaki dönemde ekonominin yıllık ortalama artışı %6.1 oranında gerçekleşmiştir.

33 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
Mao’nun 1976’da ölmesiyle, Kültür Devrimine son verilmiştir. Kısa süren iktidar mücadelesinden Deng Xioaping galip çıkarak ülkenin başına geçmiştir.

34 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
1978’de, Çin toplumu ve Çin ekonomisi için hayatî önem arz eden kararlar alınmıştır. Çin’in modernleşme inşası ciddi bir şekilde başlamıştır.

35 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
Bu dönemde, ekonomik gelişme, Çin'in en önemli problemi olarak belirlenerek reform süreci başlatıldı. Doğu Avrupa ülkeleri ve SSCB’nin aksine, Çin'deki reform süreci tedricî olmuştur. Yeni politikalar, ortaya çıkan hataların genele yayılmadan fark edilmesi için, değişik bölgelerde ve sektörlerde başlatıldı ve başarılı olduğu ölçüde yayıldı.

36 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
Reform, ilk önce taşrada başladı. İlk adım olarak, ücreti Üretime Bağlayan Sözleşmeli Aile Sorumluluk sistemi ile merkeziyetçilik ve ademi merkeziyetçiliğin birleştirilmesini içeren iki katmanlı bir yönetim sistemi uygulanmaya konuldu. Merkeziyetçiliğe ve tahsise dayalı tarımsal ve yan ürün alımlarına aşamalı olarak son verildi.

37 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
Birçok tarımsal ve yan ürün fiyatları üzerindeki denetimler hafifletildi. Uzmanlaşmış, ticarîleşmiş ve sosyalleşmiş bir kırsal ekonominin oluşması için kırsal sanayi yapısı yeniden düzenlendi. Kasaba ve köy işletmeleri hızlı bir şekilde kuruldu ve kırsal kesimdeki ihtiyaç fazlası işçilere, toprağı sürmekten başka işler verildi.

38 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
Özellikle, kırsal kalkınmadaki pürüzsüz ilerleme, bütün ekonomik sistemin yeniden yapılandırılması kararı için olumlu koşullar yarattı ve deneyim kazandırdı. 1984’te kabul edilen Ekonomik Sistemin Yeniden Yapılandırılması Kararı, Çin’in ekonomik sistem reformunun bir kentsel merkezli aşamaya girdiğinin habercisi oldu. Bu reform, başlıca şu hedefleri kapsamaktaydı

39 DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ
Mülkiyet yapısında değişikliğin yapılması Devlete ait teşebbüslerin karar verme yetkisinin artırılması ve güçlendirilmesi İş gücü ve personel, ücret ve ikramiyelerin belirlenmesi ve ekonomik koordinasyon konularında artırılması Fiyat reformunun uygulanması ve bir piyasa sisteminin geliştirilmesi Çin’in dış ticaretinin reformu, uluslar arası uygulamalar ve Çin’in somut durumuna uygun olarak sürdürülmesi Gelir dağıtım sisteminin ıslah edilmesi

40 EKONOMİK YENİDEN YAPILANMA HEDEFLERİ VE SOSYALİST PAZAR EKONOMİSİ’NE GEÇİŞ

41 SOSYALİST PAZAR EKONOMİSİ’NE GEÇİŞ
1992’de bir sosyalist piyasa ekonomisi sisteminin oluşturulması Çin’in ekonomik reformunun hedefi olarak belirlendi. Bu, Çin millî ekonomisinin gelişiminde tarihî bir değişikliğinin işaretidir.

42 SOSYALİST PAZAR EKONOMİSİ’NE GEÇİŞ
1993’te kabul edilen anayasa değişikliği ile “Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi”nin uygulanabilmesi anayasal güvenceye alındı

43 BEŞ TEMEL REFORM: Alınan kararda 5 ana reform alanı belirlendi:
Devlete ait şirketlerin anonim şirket hâline getirilmesi Finanssal sistemin reformunun tamamlanması Yatırım sisteminin reforme edilmesi Malî reform Ticaret sisteminin reforme edilmesi

44 DÖNEMİ REFORMALARI Yönetim ayrıca döneminde yapılması gereken ekonomik reformları da belirlemiştir: 1. Modern bir işletme sisteminin kurulması ve devlete ait işletmelerin geliştirilmesinin sağlanması; 2. Birleşik, açık, rekabetçi ve düzenli piyasa sisteminin geliştirilmesinin desteklenmesine, emtia piyasaları, özellikle üretici malları piyasalarının geliştirilmesine etkin bir şekilde devam edilecektir. 3. Kişisel gelir dağılımının düzenlenmesi, ücret ve sosyal güvenlik sistemleri reformunun derinleştirilmesi ve gerek iş veren, gerekse işçi için serbest istihdam seçiminin aşamalı olarak gerçekleştirilmesi. 4. Hükümet sorumlulukları ve görevlerinin dönüşümünün hızlandırılması ve devletin makro düzenleme kabiliyetinin güçlendirilmesi. 5. Dış dünyaya açılmanın daha fazla genişletilmesi. Dış dünyaya açılmanın kapsamı çok düzeyli, çok kanallı, çok yönlü bir açılma modelinin oluşturulması amacıyla genişletilecek ve çeşitlendirilecektir. 6. Bir sosyalist piyasa ekonomisi sisteminin oluşturulmasının yönlendirilmesi.

45 REFORM SÜRECİNİN 4 AŞAMASI
Yapılan ve uygulanan reformlara baktığımızda, reform sürecinin şu dört aşamadan geçtiği bilinmektedir:

46 REFORM SÜRECİNİN 4 AŞAMASI
arasındaki ilk aşamada, daha çok iyileştirmeye yönelik politikalar izlenmiştir. döneminde ağırlık işletmelere ilgili reformlara kaydırıldı dönemi; bu dönemde ekonomi hızla büyümeye devam ederken, enflasyon yükselmiştir. Bunun üzerine 1988'de yeni reformlar askıya alınmış ve "Ekonomiyi Düzeltme Programı" adı altında ekonomiyi yavaşlatıcı tedbirler alınmıştyır. 1991'de "Ekonomiyi Düzeltme Programı” sona erdirilmiş ve reformların yeniden başlatılacağı açıklanmıştır. 1992 ve sonrası dönem; 1992’nin başlarında Deng, reformların ve liberalleşmenin hızlandırılması direktifini verdi. piyasa ekonomisinin sosyalizmle ters düşmediği ifade edildi, 'Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi'nin oluşturulacağı açıklandı. 1993'te anayasa değişiklikleri yapıldı. 1993’te Sosyalist Pazar Ekonomisin oluşturulması kararı alındı.

47 REFORM SÜRECİNİN 4 AŞAMASI
arasındaki ilk aşamada, daha çok iyileştirmeye yönelik politikalar izlenmiştir. döneminde ağırlık işletmelere ilgili reformlara kaydırıldı dönemi; bu dönemde ekonomi hızla büyümeye devam ederken, enflasyon yükselmiştir. Bunun üzerine 1988'de yeni reformlar askıya alınmış ve "Ekonomiyi Düzeltme Programı" adı altında ekonomiyi yavaşlatıcı tedbirler alınmıştyır. 1991'de "Ekonomiyi Düzeltme Programı” sona erdirilmiş ve reformların yeniden başlatılacağı açıklanmıştır. 1992 ve sonrası dönem; 1992’nin başlarında Deng, reformların ve liberalleşmenin hızlandırılması direktifini verdi. piyasa ekonomisinin sosyalizmle ters düşmediği ifade edildi, 'Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi'nin oluşturulacağı açıklandı. 1993'te anayasa değişiklikleri yapıldı. 1993’te Sosyalist Pazar Ekonomisin oluşturulması kararı alındı.

48 DIŞ DÜNYAYA AÇILMA MODELİ

49 DIŞ DÜNYAYA AÇILMA MODELİ
Dış Dünyaya Açılma Modeli, Çin’deki temel ekonomik reformların başlatıldığı yıllardan itibaren kademeli olarak kıyı kentlerde uygulamaya konulan Özel Ekonomik Bölgeler, Açık Kıyı Kentler, Serbest Ticaret Bölgeleri, Açık Sınır Kentler aracılığıyla gerçekleştirilen, Çin özelliğini taşıyan ekonomik kalkınma modelidir.

50 ÖZEL EKONOMİK BÖLGELER
Çin’in dışa açılma pencereleri olan Özel Ekonomik Bölgeler, ülkenin reform ve ekonomik kalkınmasında çok önemli rol oynamıştır. Ayrıca, Çin’in dışa açılmasının itici motoru ve deney alanı gibi işlevlere üstlenmiştir. Bu Özel Ekonomik Bölgeler Çin’in güneydoğusunda bulunmaktadır. Bunlar: Zhu hai, Shan tou, Shen zhen, Xia men ve daha sonra ilâve edilen Hai nan bölgesidir.

51 ÖZEL EKONOMİK BÖLGELER
Özel Ekonomik Bölgeler’in kurulmasında, bir yandan yabancı yatırımların cezbedilmesi ve bu sayede ihracatın artırılması hedeflenirken, diğer yandan serbest piyasa şartlarının denendiği laboratuvar olması amaçlanmıştır. Ayrıca Çin’in Tayvan ve Hong Kong ile bütünleşme ve dış ekonomik gelişmesini hızlandırmak gibi iki hedef daha bulunmaktadır.

52 AÇIK KIYI KENTLER 1984’te yabancı yatırımcılara tercihli muamele yapacak on dört sahil kenti açıldı. Bunların çoğu, aralarında Shang hai, Tian jin, Guang zhou (Canton) ve Da lian gibi nüfusları milyonu aşan eski Antlaşma Limanları ve I. Dünya Savaşı öncesi Doğu Asya’nın ticaret ve finans metropolleri olan kentlerdi.

53 SERBEST TİCARET BÖLGELERİ
Serbest Ticaret bölgelerinin kuruluşu, Çin’in dışa açılmasının genişletilmesi ve yabancı yatırımların cezbedilmesi için uygulamaya koyduğu bir başka önemli tedbirdir. Bu bölgeler diğer ülkelerde de bulunduğu gibi dışa kapalı tesislerin bulunduğu küçük bir özel alandır. 1995’e kadar 13 serbest ticaret bölgesi kurulmuştur.

54 AÇIK SINIR KENTLER Açık Sınır kentler, komşu ülkelerle ekonomik ve ticarî iş birliğini geliştirilmek amacıyla 1992’den itibaren oluşturulmaya başlanmıştır. 1995’te 13 açık sınır kentin toplam Gayrı safi Yurt İçi Hasılası, açılmadan önce 1991 yılındaki düzeyi ile karşılaştırıldığında %91.2 artarak milyar Yuan’a ulaşmıştır.

55 2000’Lİ YILLAR

56 2000’Lİ YILLAR Çin, 2003’ten bu yana dünyanın en büyük ithalatçı ülkesi haline gelmiştir yılında Çin’in yurtiçi gayri safi milli hasılası 1,4 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Bu rakam ile Çin ekonomisi ABD, Japonya, Almanya, İngiltere ve Fransa’dan sonra dünyada 6. sırada yer almıştır. 2003 yılının sonuna kadar Çin’in kişi başına düşen gayri safi milli hasılası ABD dolarını geçmiştir. Çin, WTO’ ya girdikten sonra, o güne kadar zaten yeterince hızlı büyümüş olan ekonomisine bir ivme daha kazandırmıştır. Öte yandan Çin bugün şüphesiz en ucuz maliyetle üretim yapan ülkedir.

57 SON 10 YILLIK EKONOMİK VERİLER
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Yıllık Büyüme 7.60% 8.40% 8.30% 9.10% 10.00% 10.10% 9.90% 11.60% 11.90% 10.60% GDP (milyar $) 1083 1199 1325 1454 1641 1932 2367 2659 3280 859 Endüstrıyel Büyüme 8.50% 9.80% 8.70% 12.60% 17.00% 16.70% 16.40% 16.60% 18.50% 16.30% Sabit Yatırım (yıllık değişim) 5.10% 10.30% 13.00% 16.90% 27.70% 26.60% 25.70% 24.50% 25.80% 25.60% İhracat (milyar $) 195 249 266 326 438 593 762 969 1218 545 İthalat (milyar $) 166 225 244 295 413 561 660 792 956 467 Cari Hesap (Yıllık Değişim) 1.90% 1.70% 1.30% 2.40% 2.80% 3.60% 7.20% 9.40% 11.30% - Nufus 1.258 1.267 1.276 1.285 1.292 1.3 1.308 1.314 1.321

58 ŞUBAT-2009 EKONOMİK VERİLER
16 ŞUBAT: Ocak yabancı sermaye yat.:7,54 milyar $ (artış oranı: -%32,7) 13 ŞUBAT: Çin’de 2008 dış ticaret fazlası: 297,5 milyar $ 11 ŞUBAT: Çin’de Ocak ayı ithalatı: 51,34 milyar $ (İthalat artış oranı: %43,1) 11 ŞUBAT: Çin’de Ocak ayı ihracatı: 90,44 milyar $ (İhracat artış oranı: %17,5) 10 ŞUBAT: Çin’de Ocak ayı kredi hacmi: 190 milyar $ Kredi hacmindeki genişleme oranı:%18 10 ŞUBAT: Yılın ilk 5 haftasında Çin borsasindaki yükseliş:%27 10 ŞUBAT: Çin’de Ocak ayı üretici fiyatlarındaki gerileme:-%1,1 10 ŞUBAT: Çin’de Ocak ayı enflasyon artış oranı: %1,0 09 ŞUBAT: Çin’de 2008 enerji üretim artış oranı: %5,5

59 ÇİN EKONOMİSİ 2009 BÜYÜME TAHMİNLERİ

60 KRİZ VE ÇİN

61 KRİZ VE ÇİN ÇİN’in finans sistemi küresel finans krizinden doğrudan etkilenmedi. Ancak ihracata dayalı büyüme modeli ile gelişen ÇİN’in reel ekonomisi ihraç pazarlarındaki daralmaya paralel olarak krizden son derece ciddi biçimde etkileniyor. ÇİN ekonomisinin dış finansmana dayanmaması, bankacılık sistemindeki likidite bolluğu, 2 trilyona yakın döviz rezervleri ÇİN hükümetine makro-ekonomik hamleler yapabilmesi için oldukça geniş bir alan veriyor.

62 KRİZ VE ÇİN Bununla birlikte, ÇİN ekonomisi yapısal olarak büyümeye programlanmış durumda ve genel bakışla diğer bütün büyük ekonomilerin çok üstünde bir oran ile büyümeye devam edecek. Ancak 2006 ve 2007’de aşırı ısınan ÇİN ekonomisi küresel krizin şiddetlenmesi, hükümetin ekonomiyi soğutmaya yönelik tedbirleri ve yavaşlayan emlak piyasası gibi faktörlere bağlı olarak yavaşlayan büyüme oranı 2008 son çeyreğinde %6,8’e kadar düştü büyüme oranının %13 olduğu düşünülürse, diğer ülkelere göre çok önemli görünen bu oranın alarm verici olduğu söylenebilir.

63 KRİZ VE ÇİN Çinli liderler ve şirket yöneticileri de finansal krizin etkilerini hafifletmek ve öncelikle %8 büyüme hedefiyle istihdam sorununa çözüm arayışındalar. Ancak Çin sadece kısa vadeli çözüm arayışları ve günü kurtarma çabaları ile yetinmiyor! Çinli liderler Ortadoğu’dan, Rusya’ya; Latin Amerika’dan Avustralya’ya yoğun seyahatler ile çok önemli ekonomik anlaşmalara imza atıyorlar.

64 KRİZ VE ÇİN Kriz er ya da geç sona erecek ve Dünya ekonomisi yeni bir döngü ile yükselişe geçecek. Dünya ekonomisi toparlanır toparlanmaz hiç şüphesiz bu aylarda son derece gerilemiş bulunan hammadde fiyatları yeniden yükselecek. İşte imzalanan bu anlaşmalar ile Çinli liderler bir sonraki yükseliş trendinde ÇİN ekonomisi için elzem kaynaklara avantajlı erişim sağlamaya çalışıyorlar. ÇİN sahip olduğu dev rezervleri ve yatırım fonlarının gücünü kullanarak Venezüella, Iran, Rusya ve Brezilya gibi ülkelere açtığı krediler ile enerji talebine uzun vadeli çözümler getiriyor. Böylece Çin sanayisi bir sonraki yükseliş trendine daha avantajlı girecek.

65 EKONOMİK KALKINMA VE BAZI SOSYAL GÖSTERGELER

66 ÇİN’İN BÜYÜME PERFORMANSI
Çin’in büyüme performansı üç temel gerekçeye dayanır: 1. Merkezi planlama anlayışının terk edilmesi: Reform öncesi dönemde devlet fiyatları kontrol altında tutuyor, doğrudan verimliliğe müdahale ediyordu. Devlet her alanda etkindi, her şey devlet denetimindeydi. Fakat bugün her malın fiyatı pazar içinde belirleniyor. Verimli şirketler hızla büyürken, verimli olmayanlar yerinde sayıyor veya ortadan kayboluyor. 2. Özellikle son 20 yılda yapılan ciddi yatırımlar: Bu yatırımlar alışılmadık oranda bir tasarrufla sağlanmıştır. Bugün Çin’in milli tasarruf oranı % 35 ila 40 düzeyindedir. 3. Açık Ekonomi: Kotalar ve ithalat izinleri kaldırılmıştır. Bugün hükümetin ithalat üzerine koyduğu vergi oranı %10 ‘dan bile daha azdır.

67 YAPISAL REFORMLAR Dünya ekonomisindeki rolü giderek artan ve Asya’nın önemli ekonomilerinden biri olan Çin, tamamen merkezî planlamaya dayalı olan ekonomisinde 1978 yılından itibaren temel reformları gerçekleştirmeye başlamıştır.

68 YAPISAL REFORMLAR Ekonomideki yapısal reformlar, ekonomik hayattaki birçok şeyin özellikle eski anlayışın değişmesine neden olmuştur. “Kapitalizmin Kuyruğu” suçlamasıyla tamamen yasaklanmış olan özel girişim, reform sonrası anayasal güvenceyi elde edince son hızı ile yoktan var olmaya yönelmiştir.

69 EKONOMİK KALKINMA Çin’de ekonomik kalkınmanın başlangıcı Birinci Beş Yıllık Plan ile başlanmıştır. Her Beş Yıllık Plan döneminde sanayi ve tarım alanındaki yıllık ortalama artış oranı farklılık göstermektedir.

70 BEŞ YILLIK PLANLAR Beş yıllık plan Millî gelirin yıllık ortalama artış oranı 1. Beş Yıllık Plan Dönemi ( ) 8,9 2. Beş Yıllık Plan Dönemi ( ) -3,1 Dengeleme Dönemi ( ) 14,7 3. Beş Yıllık Plan Dönemi ( ) 8,3 4. Beş Yıllık Plan Dönemi ( ) 5,5 5. Beş Yıllık Plan Dönemi ( ) 6,0 6. Beş Yıllık Plan Dönemi ( ) 9,7

71 İSTİHDAM Veriler Çin ekonomisinin sürekli gelişmekte olduğunu göstermektedir. Ekonomi ve sanayinin gelişmesiyle, çoğalan fabrikalarda, işletmelerde, çalışanların sayısı da da artmaktadır. 1957’ye göre 1985’te çalışan işçi memurun sayısı neredeyse 4 kat artmıştır.

72 İSTİHDAM Veriler Çin ekonomisinin sürekli gelişmekte olduğunu göstermektedir. Ekonomi ve sanayinin gelişmesiyle, çoğalan fabrikalarda, işletmelerde, çalışanların sayısı da da artmaktadır. 1957’ye göre 1985’te çalışan işçi memurun sayısı neredeyse 4 kat artmıştır.

73 ÇİN EKONOMİSİNDEKİ YABANCI SERMAYE

74 YABANCI SERMAYE AKINI Yasal düzenlemelerle Çin’e yabancı sermaye akını başlamıştır. Çin’e gelen yabancı sermayenin büyük çoğunluğunu “deniz aşırı Çinliler” oluşturur. Çin Hdışında yaşayan ve bulundukları ülke ekonomilerinde önemli rolleri olan Çin asıllı yatırımcılar, ana vatanları olan Çin’e büyük miktarlarda sermaye akışı gerçekleştirmişlerdir. Özellikle Tayland, Singapur, Malezya ve Endonezya’da yaşayan Çin asıllılar, yatırımlarını bulundukları ülkelerde de tutmaya devam etmekle beraber, elde ettikleri kârları Çin’e aktarmaktadırlar.

75 YABANCI SERMAYE AKINI Çin’e yabancı sermaye akınında Çin’deki düşük üretim maliyetleri, artan iç talep ve gelişen ihracat koşullarına sahip piyasalarda yatırım yapmanın kârlılığı ve rasyonelliği dikkate alınmalıdır

76 YABANCI SERMAYE AKINI Çin’e yabancı sermaye akınında Çin’deki düşük üretim maliyetleri, artan iç talep ve gelişen ihracat koşullarına sahip piyasalarda yatırım yapmanın kârlılığı ve rasyonelliği dikkate alınmalıdır. Bu yatırımlar sırasıyla en çok Hong Kong & Macao, Tayvan, ABD, Japonya, Singapur, İngiltere ve Tayland’dan gelmiştir.

77 YABANCI SERMAYE AKINI Yabancı sermaye Çin’in can damarı gibi gözüküyor; yabancıları davet eden bütün propaganda da bu izlenimi bırakıyor, yabancı para akışının 3/5’ü Hongkong ve Tayvan’dan geldiği için “Büyük Çin” düşüncesi daha da besleniyor. Bununda ötesinde, Çin’in yabancı sermaye girişine dair resmî rakamların abartıldığı da bir gerçektir. Birçok girişim, hatta hükûmet yabancı sermaye getirmesi için parayı ülke dışına genellikle, Hongkong’a şırınga ediyor. Böylelikle vergi imtiyazlarından ve yabancı ortaklıklara sunulan bütün ayrıcalıklardan faydalanabiliyor. En iyi tahminle, yabancı sermaye girdisinin ¼’i ile 1/3’ü arasında bir oran ana kara kökenlidir.

78 KENTLEŞME Sanayinin gelişmesi sonucu Çin’de hızlı bir kentleşme söz konusudur. Kırsal nüfus azalmakta, şehirde çalışan nüfus artmaktadır. Tarım, ormancılık, besicilik, balıkçılık ve diğer benzeri alanlarda çalışanların toplam iş gücü içindeki oranı giderek düşmektedir. Sanayileşmenin kesin sonucu olan kentleşme, Çin’de de açık bir şekilde gözlemlenmektedir. Nüfusu bir milyonun üzerine çıkan kentlerin sayısı her geçen yıl artmaktadır. Çin, giderek siyasî sistemine damgasını vurmuş olan 'köylü toplum' özelliğini yitirmektedir. kentleşme tabiî olarak beraberinde, başta çevre kirlenmesi olmak üzere çözülmesi güç yeni sorunları da getirmektedir.

79 KENTLEŞME Aslına bakılırsa, Çin sanayi devrimini yaşamaktadır. Ekonomi süratle büyürken, tarımsal düzen yok olmaktadır. Sanayi ürün arzı ekonomide olduğu gibi geri kalmış olup bu sektörün de gelişmesi planlanmaktadır

80 SORUNLAR

81 TEMEL SORUNLAR ÇKP’nin uyguladığı ekonomik kalkınma politikaları ülke ekonomisinde hızlı gelişmeleri sağlarken, kalkınma dereceleri itibariyle bölgeler arası büyük farklılık hemen göze çarpmaktadır. Bu ekonomik kalkınmadaki farklılık, gelir dağılımı, istihdam alanındaki eşitsizlikleri beraberinde getirmektedir. Ayrıca yatırımların etnik kimliğe göre farklılık gösterdiği de gözlemlenmektedir. Bu eşitsizlikler şimdi ve ileride yaşanılması muhtemel sosyal huzursuzlukların tohumlarını ekmiş gibi gözükmektedir.

82 TEMEL SORUNLAR Her şeye rağmen şu unutulmamalıdır ki, Çin hâlâ gelişme yolundaki bir ülkedir. Nispeten daha gelişmiş güney ve doğu sahilleri ile ülkenin yoksul kuzey ve batı bölgeleri arasındaki ekonomik gelişmişlik ve gelir farklılığı uçurumu giderek açılmaktadır. Bu durumun, ülkede siyasal ve toplumsal sonuçları ağır gelişmelere yol açması etnik ya da dinî esaslara dayalı bölünme ihtimali, siyasî sistemin geleceği, bazı komşu ülkelerle olan ilişkilerindeki gerginlik bu ülkeye milyarlarca dolar akıtmış olan yabancı yatırımcıları artan ölçüde tedirgin edebilmektedir.

83 TEMEL SORUNLAR Çin Ekonomisinin 3 Temel sorunu:
Bölgelere Göre Gelir Dağılımındaki Farklılık Çevre Kirliliği İşsizlik

84 SONUÇ

85 SONUÇ 80’li yıllardan sonra başlatılan “Reform ve Dışa Açılma” hareketleri ve bunun sonucu olarak 90’lı yıllardaki “Çin Tarzı Sosyalist Pazar Ekonomisi”ne Geçiş , Çin’de sanayileşmesinin tarihte görülmemiş derecede hız almasını sağladı. Deyim yerindeyse, Üretim Ekonomisi gerçekleştirildi. Dolayısıyla ekonomide büyük artış gerçekleştirildi.

86 SONUÇ Bugün Çin ekonomisi sürekli büyüme eğilimi içindedir. Tüm uygulamalar Çin Tarzı Sosyalist Pazar Ekonomisi adı altında yürütülmektedir. Ekonominin büyümesi, eski gelir dengesini tamamen alt-üst ederek yeni bir sınıfın ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır.

87 SONUÇ Doğmakta olan yeni sınıfların ortaya çıkması ve bunların yönetime katılma isteklerinin belirginleşmesi kaçınılmaz gibi gözüküyor. Bir diğer deyişle, bir süre sonra politik yapı büyüyen ekonomiye dar gelmeye başlayacak ve bu uyumsuzluk derin çalkantılara neden olacak gibidir.

88 SONUÇ Sanayileşmenin doğal sonucu olan kentleşmenin hızı artmış; göçler, gecekondular, hareketli nüfuslar çoğalmış bulunmaktadır. Çin’deki sanayileşme ve ekonomideki kalkınmanın, dolayısıyla modernleşmenin getirdiği sorunların en büyüğü Çin toplumunun temeli olan “Aile Sistemi”nin bozuluşudur.