Doç. Dr. Dilek ASLAN HÜTF Halk Sağlığı AD. HUKSAM YK Üyesi 31 Mayıs 2010, Ankara TÜTÜN ENDÜSTRİSİ VE KADINLAR; DÜNYA PERSPEKTİFİ.

... konulu sunumlar: "Doç. Dr. Dilek ASLAN HÜTF Halk Sağlığı AD. HUKSAM YK Üyesi 31 Mayıs 2010, Ankara TÜTÜN ENDÜSTRİSİ VE KADINLAR; DÜNYA PERSPEKTİFİ."— Sunum transkripti:

1 Doç. Dr. Dilek ASLAN HÜTF Halk Sağlığı AD. HUKSAM YK Üyesi diaslan@hacettepe.edu.tr 31 Mayıs 2010, Ankara TÜTÜN ENDÜSTRİSİ VE KADINLAR; DÜNYA PERSPEKTİFİ

2 2010 yılı teması: “Toplumsal Cinsiyet ve Tütün Kullanımı” “TÜTÜN ENDÜSTRİSİ/PAZARI KADINLARA YÖNELMEKTEDİR…

3

4

5

6 http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

7 Dünyada 200 milyon sigara içen kadın bulunmaktadır. Erkeklerin %40’ı kadınların %9’u sigara içmektedir. Her yıl 1,5 milyon kadın sigara içimine bağlı yaşamını yitirmektedir (%75’i düşük ve orta gelir düzeyine sahip ülkelerde yaşamaktadırlar) 2030 yılında 2,5 milyon kişiye ulaşması beklenmektedir (toplam 8 milyon ölüm) http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

8 TÜTÜN ENDÜSTRİSİ/PAZARI KADINLARA YÖNELMEKTEDİR…

9 9 NEDEN

10 Kızlar erkeklere göre daha fazla zayıf kalmak/zayıflamak için sigaraya başlamaktadırlar. Kızlar arasında KENDİNE GÜVEN DUYGUSU daha azdır. Kadınlar arasında sigara içimi erkeklere göre daha az (henüz !) Toplumsal cinsiyet eşitliği kavramı üzerinden “faydacılık” Özgürlük Bağımsızlık Güzellik Güçlü kadın (prestige) http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

11 “Light(hafif)” sigara !!! Kadınlar erkeklere göre daha fazla “light” sigara içmektedirler (%63 ve %46) Kandırmaca (!) var…. Light(hafif)” daha az zararlı gibi algılanmakta Oysa daha derin içe çekildiği için alınan nikotin miktarı daha fazla olabilir. http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

12 Kadınlar için bazı özel riskler: Sigara içen kadınlar arasında infertilite daha sık Erken doğum riski Yeni doğan ölümleri Düşük doğum ağırlığı (bebek) Anne sütü miktarı ve kalitesinde azalma Rahim ağzı kanseri riski http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

13 Dünyada sigara dumanından pasif etkilenime bağlı her yıl 430 000 erişkin yaş grubunda birey yaşamını kaybetmektedir. Bu ölümlerin %64’ü kadınlar Bazı ülkelerde pasif etkilenim kadınlar için sigaraya başlamaktan daha büyük risktir. Örneğin; Çin’de kadınlar arasında sigara içme sıklığı %3 iken üreme çağındaki her iki kadından birisi pasif etkilenim riski ile karşı karşıyadır. Dünya nüfusunun %90’ı halen güçlü bir tütün kontrolü politikasına sahip değil http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

14 Tütün kontrol programları kadın sağlığı ile ilgili hizmetler bütününe yerleştirilmelidir. Öğrenim durumu kadınlar arasında erkeklere göre daha düşüktür. Bu nedenle resimli uyarılar, mesajlar bu sorunun olduğu bölgelerde daha ağırlıklı kullanılabilir. Tütün kontrol programlarının “kadınların çiğneme tütün tüketimi” konusuna ilişkin kapsayıcılığı bulunmamaktadır. http://www.who.int/features/factfiles/gender_tobacco/en/index.html

15 TÜTÜN ENDÜSTRİSİ/PAZARI KADINLARA YÖNELMEKTEDİR… YOKSUL ÜLKELERDE DAHA SINIRSIZ !!

16 16 NASIL BAŞLADI

17 1990’lı yıllardan bu yana kadınlara/gençlere yönelik stratejiler var. Kadınlara özel sigara üretimi Kokulu Light (hafif) Şekilsel olarak “feminen” sigaralar http://www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=11226

18 18 ÖRNEKLER NELER

19 http://search.hp.my.aol.com.tr/aol/image?query=Dakota%2C%20r.j.%20Reynolds&invocationType=imageTab

20

21 http://www.stockphotopro.com/photo-thumbs-2/stockphotopro_48045315JUL_no_title.jpg

22 http://www.prwatch.org/files/images/RJRad.jpg

23 http://search.hp.my.aol.com.tr/aol/image?query=Dakota%2C%20r.j.%20Reynolds&invocationType=imageTab

24

25

26 http://farm1.static.flickr.com/13/16710705_d1d6a70ed4_m.jpg

27 http://search.hp.my.aol.com.tr/aol/image?invocationType=topsearchbox.image&query=tobacco+industry%2C+young+women%2C+female

28 http://quitsmoking.theauthorityonline.com/images/cigad.jpg

29 http://www.mountpics.com/thumbnails/passive-smoking.jpg

30 ÖNLEMEK GEREKLİ

31 http://nsma.org.au/update02/u39p6.jpg TÜTÜN ENDÜSTRİSİ TÜTÜN REKLAMLARI

32 http://www.who.int/tobacco/resources/publications/smokersbody_en_fr.pdf SİGARA İÇEN KİŞİNİN BEDENİ

33 Tütünle Mücadele 1. BAŞLATMA 2. BIRAKTIR 3. SİGARA DUMANINDAN PASİF ETKİLENİMDEN KORU

34 --SDPE’den korunma açısından “güvenli” bir sınır yok !! --%100 tütün dumansız ortam (hava) sağlanmalı !! DİKKAT: HAVALANDIRMALAR ORTAMDAKİ DUMANIN (ZARARLI MADDELERİN) GİDERİLMESİ İÇİN YETERLİ DEĞİL !!!

35 DİKKAT: HİÇBİR HAVALANDIRMA SİSTEMİ DUMANI TEMİZLEMEYE YETMEMEKTEDİR !!! YAPILMASI GEREKEN: %100 DUMANSIZ ALANLAR !!!

36 TÜTÜN DUMANSIZ HAVA SAHASI ULUSLARARASI ULUSAL

37 http://ice.prohosting.com/cografya/resimler/dunya.jpeg DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ ÇALIŞMALARI

38 ULUSLARARASI YÖNLENDİRME DOKUMANLARI …. …. “KUVVET”

39 M-POWER (KUVVET) M- Monitor, tobacco use and prevention policies Tütün kullanımını ve önleme politikalarını izlenmesi P - Protect people from tobacco smoke Bireylerin sigara dumanından pasif etkilenimlerinin önlenmesi O- Offer help to quit tobacco use Sigarayı bırakmak isteyenlere yardım edilmesi W- Warn about dangers of tobacco Bireylerin sigaranın zararları konusunda uyarılması E- Enforce bans on tobacco advertising,promotion and sponsorship Tütün reklamı, tanıtımı ve sponsorluğu ile ilgili yasakların uygulanması R- Raise taxes on tobacco Tütüne uygulanan vergi miktarını artırılması

40 TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ

41 TKÇS Madde 8-Tütün dumanından korunma 1.Taraflar, bilimsel kanıtların tütün dumanına maruz kalmanın ölüm, hastalık ve sakatlıklara neden olduğunun kuşkuya yer bırakmayacak biçimde kanıtladığını kabul ederler. 2.Her bir Taraf, kapalı iş yerlerinde, toplu taşıma araçlarında, kapalı kamu alanlarında ve gerektiğinde, kamuya açık diğer yerlerde tütün dumanına maruz kalmayı engellemek için, ulusal yasalarla belirlenen mevcut resmi yetki alanlarında, etkin yasal, icrai, idari ve/veya diğer önlemleri alacak ve uygulayacak ve bu önlemlerin, yetkisine giren diğer düzeylerde de kabulü ve uygulanmasını etkin bir şekilde teşvik edecektir. http://www.who.int/tobacco/research/secondhand_smoke/en/http://www.who.int/tobacco/research/secondhand_smoke/en/. http://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&task=view&id=107&Itemid=36.ttp://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&task=view&id=107&Itemid=36

42 KADINLARIN TÜTÜN KULLANIMININ ÖNLENMESİNE İLİŞKİN ANLAMLI BİR GİRİŞİM: ULUSLAR ARASI AMAÇLI ULUSAL ÇABA

43 21 KASIM “DUMANSIZ HAVA SAHASI KADINLAR İÇİN DE GEREKLİ, KADINLAR “HAVANIZI KORUYUN!” Karlikaya C. Turkey: first tobacco litigation. http://tobaccocontrol.bmj.com/content/15/2/78.1.extracthttp://tobaccocontrol.bmj.com/content/15/2/78.1.extract Edirne'de, içtiği sigaradan dolayı akciğer kanserine yakalandığını iddia eden ve geçen yıl yaşamını yitiren Yurdagül Tufan ve ailesinin Tekel aleyhine açtığı 1 trilyon 100 milyar liralık tazminat davasına dün devam edildi. Tekel'in avukatı Mehmet Erdem, delil olarak 1982-1985 yılları arasında üretilen 3 paket Maltepe sigarası ile üzerinde ''Tekel'' yazısı bulunan bir poşeti sunarak paketlerin üzerinde ''Sağlığa zararlıdır'' ibaresinin bulunduğuna dikkat çekti. Edirne Asliye 1. Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın duruşmasına, Y.T. ve ailesinin avukatı ile Tekel'in avukatı katıldı. ……

44 http://www.toraks.org.tr/news.php?id=830 http://celalkarlikaya.trakya.edu.tr/sigaradavasiweb/press_files/sonhab22kasim2001.jpg

45 2010 yılı teması: “Toplumsal Cinsiyet ve Tütün Kullanımı” DÜNYADAN ETKİNLİKLER…. TÜRKİYE’DEN GÖRÜNTÜLER…

46 X X X X X X X X X

47 X X X X X X X X

48 İstanbul, 30 Mayıs 2010 (SSUK Etkinliği)

49

50

51 Ankara, 30 Mayıs 2010 (SSUK Etkinliği)

52

53

54 Ankara 30 Mayıs 2010 (SSUK Etkinliği)

55 Ankara, 30 Mayıs 2010 (SSUK Etkinliği)

56

57 TEŞEKKÜRLER… diaslan@hacettepe.edu.tr