Nisan 2009. Yazar Ahmet Taşgetiren “Laiklik” için: “Batı’da devletin “nötr”leşmesi olarak algılanan laikliğin, bizde bir gün İslâm’ın yerini alacak bir.

... konulu sunumlar: "Nisan 2009. Yazar Ahmet Taşgetiren “Laiklik” için: “Batı’da devletin “nötr”leşmesi olarak algılanan laikliğin, bizde bir gün İslâm’ın yerini alacak bir."— Sunum transkripti:

1 Nisan 2009

2 Yazar Ahmet Taşgetiren “Laiklik” için: “Batı’da devletin “nötr”leşmesi olarak algılanan laikliğin, bizde bir gün İslâm’ın yerini alacak bir din, belki bir ‘değerler manzumesi’ olarak görülmesi, bir yandan, din - laiklik alanında bitmez tükenmez teorik tartışmalara yol açmış, bir yandan da, İslâm – toplum – laiklik ilişkisinde gün geçtikçe derinleşen yaralar oluşturmuştur...” demiştir. Türkiye’de doğmuş ve altmış seneden fazla “laiklik uygulamalarıyla” yaşamış biri olarak, benim de söyleyeceklerim var. Not: Ülkemizde laiklikle iç içe geçmiş “Çağdaşlık, Batılılaşma, Sekülerizm, Atatürkçülük” gibi kavramların açılımı “BAZI KAVRAMLARIN AÇILIMI” konusunu içinde yapılmıştır.

3 İÇ İÇE HALKALAR ● Tartışmaların üzerinde tam bir mutabakata varılamayan lisanla yapılması… ● Uygulamaların söylemlerden farklı olması… ● DİN - DEVLET ● DEVLET - LAİKLİK ● LAİKLİK - İNSAN UZUN SÜREDİR TARTIŞILIYOR İNSANDEVLETDİN ● Ülkemizde din denilince akla İslâm gelir. ● İslâm; bir kabilenin, ırkın, ulus devletin, bölgenin sembolü değildir. ● İslâm, Allah’ın son dinidir ve evrenseldir. Devlet, yöneticisi ile yönetileni arasında, yönetim ilkeleri hususunda uzlaşma sağlanmış birlikteliktir. ● İnsan özel bir varlıktır. alemlerin yaratılış sebebi o dur. ● İnsan, inanma veya inanmama hürriyetine sahiptir. ● İnsan, toplum içinde yaşamaya muhtaçtır. DİN ve DEVLET İNSAN İÇİNDİR

4 TARAFLARDAN “DEVLET” Devlet, bir coğrafi sınır içinde yaşayan insan topluluğunun kurup işlettikleri, en üst organizasyondur. Sosyal bir varlık olan insan, çevresindekilerle “ortak yönetim” içine girerse yaşayabilir. İnsan ilişkilerinin kaosa dönüşmemesi için bu şarttır. HUKUKUN GAYESİ: İnsana ve insanlığa saygı fikrinden hareketle; insanlar için iyiliği hedef tutmak, adaleti sağlamak olmalıdır. HUKUKUN HEDEFİ: Yöneticinin ve yönetilenin sorumluluklarını tanımlayacağından; tarafların farklı düşünceleri sebebiyle “çatışan”, ortak menfaatleri sebebiyle “uzlaşan” yönlerinde denge kurmak, olmalıdır. araç, Meyveye ulaşmak için merdiven araç, amaç, merdiveni kullanmak amaç, hedef’ meyveyi koparmak hedef’tir. Bu örnekten hareketle HUKUK, AMAÇ MI, ARAÇ MI?

5 Türkiye’de, sürekli sınırlamayı, engellemeyi, dışlamayı, hedefleyen bir avuç insan; toplumu “öcülerle” korkutarak demokrasinin doğal sonucu olan “insan haklarını” törpülemek istiyor. Ve bu kesim “dine düşmanlıklarını” laiklik perdesi arkasında sürdürmek istiyor… DEVLET “Demokrasi” Demokrasi, bütün insanların özgürlüklerini teminat altına alma prensibi üzerine kurulan sistemin adıdır… “Demokrasilerde resmi doğru, resmi iyi yoktur. Demokrasilerde düşünce özgürlüğünün çerçevesini sivil toplum belirler, devlet değil. Eğer devlet belirleyecekse zaten demokrasiye gerek yoktur. Çünkü herkesin devlet gibi düşünmeye zorlandığı bir toplumda aslında hiç kimse düşünmüyor demektir.” ( Doç. Dr. Sami Selçuk)

6 Prof. Dr. Hayrettin Karaman: Prof. Dr. Hayrettin Karaman: Günümüz dünyasında İNSAN HAKLARI bir başkasının insafına bırakılmamış, uluslararası anlaşmalarla teminat altına alınmıştır. TARAFLARDAN “DİN” Bize göre din kuralları ile çağdaş hayatın bazı yönlerinin bağdaşmaz oluşu din adına bir kusur değildir, dinin var oluş amaçlarından biri de, geldiği ve uygulandığı zamandaki (çağdaki) çirkin, kötü, uygunsuz, İslâm insanına yakışmayan kural ve uygulamaları ortadan kaldırmak, ıslah etmek, düzeltmektir. Faizcilik, eşcinsellik, zina, sömürü, alkollü içki ve uyuşturucu kullanımı, kumar, israf, hukuk ve ekonomide adaletsizlik… Çağdaş ve yaygın diye dinin de bunlara uyum yapması, bunlarla uzlaşması, bağdaşması beklenemez. ÇAĞDAŞLAŞMA: BATININ “YAŞANTI ŞEKLİNE UYMAK” DEĞİL, VAHYİN KOYDUĞU KURALLAR DIŞINDA KALAN HUSUSLARDA, DÜNYANIN ÇALIŞARAK, DENEYEREK BULDUĞU “İNSANA EN UYGUN DAVRANIŞLARI” BENİMSEMEKTİR.

7 İSLÂM’LA MÜSLÜMANIN ARASINA MESAFE SOKMAYI İSTEMEK Bu tavır, inanç zenginliğimizi heba etmeyi istemektir; hem de, dayatmada bulunanlar için yol defalarca tükenmiş olmasına rağmen… BÜROKRAT, İNSAN HAKLARINI ÖNEMSEMELİDİR. TARAFLARDAN “İNSAN” SOKAKTAKİ İNSANIMIZ YÖNETİCİ (Bürokrat) SÜNNİ MÜSLÜMANLAR ● ● Tahkiki iman sahipleri (Bilgiye dayalı iman) ● ● Taklidi iman sahipleri (Örfe dayalı iman) ● ● Özel iman (!) sahipleri (İmanını, amelini kendi tanımlayanlar) SÜNNİ MÜSLÜMANLAR ● ● Tahkiki iman sahipleri (Bilgiye dayalı iman) ● ● Taklidi iman sahipleri (Örfe dayalı iman) ● ● Özel iman (!) sahipleri (İmanını, amelini kendi tanımlayanlar)ALEVİLER ● ● Kendini; “Alevi Müslüman” olarak tanımlayanlar. ● ● Kendini Alevi, “Aleviliği İslâm dışı inanç” olarak tanımlayanlar.ALEVİLER ● ● Kendini; “Alevi Müslüman” olarak tanımlayanlar. ● ● Kendini Alevi, “Aleviliği İslâm dışı inanç” olarak tanımlayanlar. AZINLIK GAYRİMÜSLİMLER ATEİSTLERATEİSTLER Akıl, ülkenin her değerini “güç kaynağı” öngörürken; ateist yöneticilerimiz son 80 yıldır İslâm’ı “ne yapacaklarına” bir türlü karar veremediler. POZİTİF TAVIR İSLÂM’I İNSANIMIZIN EN TEMEL GERÇEĞİ KABUL EDİP, ONUNLA BARIŞIK OLMAK Bireyin önceliklerini anlamak, en azından saygı duymak… Dini, ülkenin geleceği için de önemsemek. NEGATİF TAVIR Sokaktaki insan laikliği, inanç yapısına bağlı olarak tanımlar.

8 HERKESİN ÖZGÜR OLMADIĞI TOPLUMLARDA KİMSE ÖZGÜR DEĞİLDİR. BİRLİKTE YAŞAMA SANATI Hindular kutsar ve hiç dokunmaz. Biz kullanırız, zamanı gelince “keser” yeriz. İNEK DENİLEN HAYVANI ÖRNEK ● ● Müslüman, yakınında Hindu varsa; onun ineğe karşı davranışını inanç özgürlüğü açısından kabullenir ve katlanır. ● ● Komşusu Hindu’nun hatırına kendi ineğini kutsamaz. Onu “çalıştırır” veya “keser yer”. ● ● Hindu da, “ineği niye kestin” diyemez. YORUM

9 LAİKLİK UYGULAMALARI ● Kiliselere ait ana okulu, ilkokul ve diğer okullar var. ● Kiliseye ait olmasına rağmen; bu okullarda istihdam edilen personelin ve okulun giderleri, devlet tarafından karşılanıyor. ● Devlete ait okullarda din dersi müfredat programının hazırlanması, ders araç / gereçlerinin tespiti, din dersi okutacakların yeterlilik sınavı, dini cemaatlere bırakılıyor. Devlet sadece ekonomik boyutunu karşılamakla yükümlü. ● Dini cemaatler sadece okul açmakla kalmayıp diğer sosyal alanlarda da faaliyet gösteriyor… Meryem Kaçar (  ): “Türkiye’de bütün insanlar aynı kalıba sokulmak isteniyor…Türkiye şu anda laiklik konusunda müthiş bir paranoya içinde, yani gölgesinden korkar bir vaziyet sergiliyor. Koskoca bir devletin, bir başörtüsü konusunda sergilediği tutum ve davranışları anlamakta zorluk çekiyorum… İnsan başını örtüyor diye ne laiklik elden gider ne de devlet yıkılır. Belçika’da başörtüsü yasağı hiçbir müessesede yok.” (19.6.2001) (  ) Belçika’nın parlamentosunda görev yapan ilk Türk asıllı milletvekili- A.B.D. Meclisi’nin dualarla açılması, yeminlerin İncil üzerine yapılması laikliği nasıl algıladıkları hakkında fikir vermez mi? 1960’dan itibaren Avrupa’ya giden Türkler gittikleri yerlere yerleştiler ve 4000 cami yaptılar. Avrupalı, “Kanuni’nin yapamadığını bunlar yapıyor” demedi. ALMANYA’DAN ÖRNEK BELÇİKA’DAN ÖRNEK A.B.D’den ÖRNEK

10 LAİKLİĞİN AVRUPA UYGULAMASI (Grafik Anlatım) DİN İSTİSMARI YAPANLAR DİN DÜŞMANLIĞI YAPANLAR İnsan, “Din Yolu”nda yürürken bazı insanlar/ örgütler ona zarar vermek isteyebilir. İnananın korunmaya ihtiyacı vardır. KORUYUCU DUVAR

11 Faruk Bildirici: “Nasıl ki, Batı dünyası Ortaçağ karanlığından çıkmak için “çatışmak zorunda kaldı” ve sonunda Hristiyanlık kiliselere çekildiyse, İslâm dünyası da eninde sonunda “bu çatışmayı yaşayacak”. Hristiyanlık gibi “İslâmiyet'te bu yenilgiyi yaşamak zorunda”. Yenilecek ki, devlet yönetme iddiasından vazgeçip camilere çekilsin. ● ● Başörtülü bir anne, subay oğlunun orduevindeki düğününe katılamadı, dışarıda yağmur altında kaldı… ● ● İnsanlar eşleri başörtülü olduğu için kamu görevinden ihraç edildi, hukuk adına, insan hakları adına kılımız kıpırdamadı… ● ● Binlerce başörtülü öğrenci üniversiteye devam edebilmek için başörtüsünün üzerin peruk taktı… ● ● Bir diyaliz hastası, kendi hastalığı ile ilgili bir ilmi toplantıya alınmadı... ● ● İçlerinde “sınıf birincileri” bulunan binlerce öğrenci okullarını terk etmek, ülke ülke savrulmak zorunda kaldı… ● ● Binlerce başörtülü hanım, öğretmenliğinden, doktorluğundan, hemşireliğinden, avukatlığından, hatta akademik kariyerinden edildi… LAİKLİĞİN TÜRKİYE ÖRNEĞİ Yusuf Kaplan: Yusuf Kaplan: “Bu satırlar, Türkiye’de kimi çevrelerin İslâm’dan ne kadar nefret ettiklerini ve seküler dünya düzeninin hamisi ABD’nin nasıl gönüllü misyonerliğine soyunduklarını gözler önüne seriyor. Tıpkı Amerikalılar gibi bizimkiler de “ya asimile olacaksınız ya da yok edileceksiniz” diyerek gerçek yüzlerini ortaya koymuş oluyorlar! Tüm bunlar, İslâm’ın siyasi, kültürel ve entelektüel olarak yeniden tarih sahnesine çıkması karşısında duyulan ‘panik psikolojisi’nden başka bir anlam ifade etmiyor…”

12 LAİKLİĞİN TÜRKİYE UYGULAMASI (Grafik Anlatım) DİNDARI İslâm Dışı Hayat “İslâm Dışı Hayat” yaşamaya zorluyor. BİRİLERİ Laisizm Bariyeri “Laisizm Bariyeri” ni kullanarak LAİSİZMLAİSİZM

13 LAİKLİK ELDEN GİDİYOR MU? Evet gidiyor… Çünkü “laikçiler” laikliği ana çizgisinden saptırıp “din düşmanlığına” ve hayattan dini kovmak anlamında “sekülerliğe” dönüştürdüler. Onları laiklik çizgisine getirmek gerekir. “LAİKLİK ELDEN GİDİYOR” ÇIĞIRTKANLIKLARI İLE OLUR OLMAZ DAVRANIŞLARDAN KAÇINILMASI GEREKİR. Bir kesim son yıllarda bir moda başlattı. Olur olmaz her yerde bağırıyorlar… Türkiye laiktir, laik kalacaktır Bu slogan yanlıştır. Çünkü, Türkiye’de “laik yönetim” yoktur. Türkiye’nin “laisizm”den kurtarılıp “laik” yönetime geçmesi gerekir. O halde birlikte bağıralım… Türkiye laik değil, laik olacaktır

14 LAİKLİK, BİREYİ DEĞİL, DEVLETİ BAĞLAR (Doç. Dr. Sami SELÇUK) LAİSİZM ve MÜSLÜMANLAR “Laisizmi, her şeyin ölçüsü ve ölçütü yaparak din katına yükseltmek, Türkiye’nin değil, sadece ve sadece Amerikalıların, Avrupalıların ve İsraillilerin işlerine yarayan bir aymazlık örneğidir. Türkiye’nin enerjisini, medeniyet birikimini, tarihi derinliğini ve kültürel zenginliğini yok eden, bu milletin önünü tıkayan şey, işte bu kendi - kendini sömürgeleştirme gayretkeşliği ve garpzedeliğidir.” Yusuf Kaplan (Yeni Şafak – 17.8.2007) Müslüman, hayatının her anının hesabını vereceğini bilir ve Allah’ın istediği gibi bir kul olabilmek için hayatını İslâm’a göre tanzim eder. Yaptığı hataları yine dinin kurallarına göre düzeltmeye çalışır. Din adına konuşan ve davrananlara karşı dikkatli olur. Çünkü, onların yapacağı hataların faturasının İslâma çıkarılacağını bilir… Kısacası onun hayatının her anında din vardır. Laikliği, “devletin din veya ideolojik referansları kullanmadan yönetilmesi” olarak tanımlarsak, yönetim laik olabilir. Müslüman İslâmı din olarak kabul eden ve hayatını onun ilkelerine göre tanzim etmeyi kabul etmiş insandır. Müslüman din dışı olamaz… Sekülerliği, dinin hayatın bütün alanlarından uzaklaştırılması; olarak ele alırsak… laikliği, yönetim biçimi olarak ele alırsak…

15 ANLAŞMA ZEMİNİ Müslüman’ın diğer Müslümanlarla ilişkilerinde fikir ve davranış farklılığı varsa, farklılık bilgiye dayalı “müzakere” ile giderilir. Bu durum “Örfi İman”ın “Tahkiki İman”a dönüştürülmesi açısından da önemlidir. Müslüman, Müslüman olmayanlarla insanlık temelinde ilişki kurar. Müslüman inanç dayatmasında bulunmaz “tebliğ görevini” yapar. Kendine yapılacak dayatmalar için hazırlıklı olur. Hukuka aykırı olmadığı halde; bir Müslüman'ın fikir veya davranışını yanlış bulanlar; ona, “Kur’ân ve Sünnetin şu şu ilkelerine göre yanlış yapıyorsun, dolayısıyla topluma zarar veriyorsun” deme hakkı vardır. Kendi fikir ve hayat tarzını “dayatma hakkı” yoktur. DİYEBİLMEKLE SAĞLANIR ANLAŞMA ZEMİNİ Müslümanın görevi; dayatma değil, doğruyu tebliğdir. Dayatma; bir kesim için “münafıklığı”, diğer kesim için de “inkârı” körükler.

16 = NE OLURSA OLSUN

17 Faydalandıklarıma teşekkürlerimle... Nisan 2009