ENERJİ DEVRİMİ ENERJİ DEVRİMİ İ leti ş im ve Ula ş ım araçları 20. yy da modernle ş ti, 21.yy da Enerji devrimi yapıyoruz.

... konulu sunumlar: "ENERJİ DEVRİMİ ENERJİ DEVRİMİ İ leti ş im ve Ula ş ım araçları 20. yy da modernle ş ti, 21.yy da Enerji devrimi yapıyoruz."— Sunum transkripti:

1 ENERJİ DEVRİMİ ENERJİ DEVRİMİ İ leti ş im ve Ula ş ım araçları 20. yy da modernle ş ti, 21.yy da Enerji devrimi yapıyoruz.

2 1. Fizik ve Kimyada Korunumlar K İ MYADA; LAVO İ S İ ER (1750) B İ R K İ MYASAL REAKS İ YONA KATILAN MADDELER İ N KÜTLELER İ TOPLAMI DE ĞİŞ MEZ: MADDEN İ N KORU NUMU KANUNU F İ Z İ KTE ; LORD KELV İ N (1850) ENERJ İ YARATILMAZ, YOK OLMAZ, Ş EK İ L DE ĞİŞ T İ R İ R M İ KTARI SAB İ TT İ R; ENERJ İ N İ N KORUNUMU KANUNU

3 2. Enerji Kaynakları YETERSİZ MADDEN İ N KORUNUMU, GÜNLÜK YA Ş AMIMIZDA YER İ YOK G İ B İ D İ R. MADDE YETERL İ. ENERJ İ HAM MADDELER İ, YETERS İ Z, KISARAK KULLANIYORUZ. REZERVLER ANCAK 200 YIL DAYANAB İ L İ R. SONRASI BEL İ RS İ Z? Termodinami ğ in 1. kanunu: Enerjinin korunumu kanunudur. «Evrenin enerjisi sabittir, yeni enerji yaratılmaz,var olan yok edilemez, ancak ş ekil de ğ i ş tirebilir» diyor. 160 YILLIK bu yasa, günümüz bilgileri ile uyu ş muyor. UZAYDA; YILDIZLAR, VE GEZEGENLER

4 3. Fizik Biliminde Yeni İki Kanun SUNUYORUM Günümüzün teknolojik olanakları, « UZAYDA VE DÜNYADA» olu ş an yeni enerjileri görmemize yardımcı oluyor. YEN İ ENERJ İ ; YER ÇEK İ M (GRAV İ TY) KUVVET İ N İ N FARKLI YO Ğ UNLUKTAK İ AKI Ş KANLARLA ETK İ LE Şİ M İ NDEN OLU Ş UR. (AKI Ş KANLARDA MADDE ve ÇEK İ MDE GÜÇ AZALMAZ) KANUN I: AKI Ş KANLAR, YERÇEK İ M MERKEZ İ KAR Ş ISINDA YO Ğ UNLUK SIRASINA D İ Z İ LEREK ÇEK İ L İ RLER. KANUN II : YERÇEK İ M İ, AKI Ş KANLARI YO Ğ UNLUK SIRASINA SOKARKEN veya BOZULAN YO Ğ UNLUK SIRASINI DÜZELTMEK İ Ç İ N YER DE ĞİŞ T İ R İ RKEN, YEN İ ENERJ İ LER OLU Ş UR. (Potansiyel, Kinetik, mekanik)

5 4. Evrende Temel Enerjinin Doğuşu Nebula’ da bir çekirdek etrafında toplanan hidrojen miktarı arttıkça çekim etkisi ile olu ş an ısının dı ş a yayımı için konveksiyon akımı olu ş ur. Yıldız olu ş umu için milyonlarca yıl geçer. Bu konuda populer astronomi kitaplarında yeterli bilgiler bulunuyor. Olgunla ş ma süresi yıldızın büyüklü ğ ü ile orantılıdır. Güne ş imizin 10 milyon yılda olgunla ş ıp ı ş ımaya ba ş ladı ğ ı ön görülüyor. Bütün bu a ş amalardan geçerek sıcaklı ğ ın on milyon dereceyi a ş masını çekim yaratmı ş tır. Yeni olu ş an yıldız çekirde ğ inde basınç 100 bar, sıcaklık 15 milyon dereceyi bulunca hidrojen plazma haline geçerek nükleer tepkime ba ş lar.

6 Füzyon (güçlü nükleer kuvvet): çekim kuvveti olmadan kendili ğ inden, ba ş layamaz ve devam edemez. Çekim kuvvetinin etkisi ile var olabilir, o var oldukça füzyon devam edecektir. Ba ş laması ve devam etmesi, çekim kuvvetine ba ğ lı olan füzyon olayını ba ğ ımsız ve temel bir do ğ a kuvveti olarak kabul edemeyiz. Fisyon (zayıf nükleer kuvvet) ise, uzayda füzyonda olu ş turulan elementlerin bazılarına ısı enerjisi yüklenir, elemente yüklenen bu ısı, elementin sıcaklı ğ ını yükseltmez. Dünyamızda radyoaktif dedi ğ imiz, bu gizli ısı yüklü elementler kendili ğ inden ölçülü bir ş ekilde yava ş yava ş bozunarak yerin sıcaklı ğ ını kontrol ederler. Do ğ al bir enerji kayna ğ ı olmadıkları için do ğ anın temel bir kuvveti de ğ ildirler. SONUÇ: Do ğ anın tek temel gücü çekimdir.

7 Yeryüzünde etrafımızda olu ş an do ğ a olaylarının tamamının itici gücü yer çekimidir. İ lk bakı ş ta çok karma ş ık görünse de, onları guruplara ayırdı ğ ımızda yalın ve sade olduklarını görürüz. Dört guruba ayırdı ğ ımız do ğ a olaylarından ikisi yeryüzünde gözlerimizin önünde akıp gidiyor. Do ğ a ile yakından ilgilenen Newton ve Einstein gibi bilginler çalı ş ma odalarında iken, de rüzgârın esti ğ ini ya ğ murun ya ğ dı ğ ını duymu ş olmaları gerekir. Her konuda görü ş açıklayan Einsteein bile gerçek do ğ a olayları ile ilgilenmedi. Antik ça ğ lardan beri insanlar bilginlerin söylediklerine çok önem veriyorlardı. Enerji konusuna saygın bilim adamları temas etmedik lerinden, enerji konusu Helmholtz’ a kaldı. O diyor ki ba ş ka enerji yok hepsi bu kadar. Bu nedenle kimse enerji konusuna temas edemiyordu. 5. Gözlemler

8 DO Ğ A OLAYLARINI Ş U DÖRT GRUPTA İ NCELEYEB İ L İ R İ Z. 1)Ya ğ ı ş lar 2)Rüzgârlar 3)Deniz akıntıları 4)Tektonik hareketler Bu ana gruplara ba ğ lı olarak olu ş an, sis, kıra ğ ı, don, sel, heyelan, çı ğ ve toprak olu ş umu gibi küçük olaylar, ana olayların yan görünümüdürler. Do ğ a olaylarının hareket ve canlılıkları, farklı yo ğ unluktaki akı ş kanların yerçekimi ile etkile ş iminden kaynaklanmaktadır. Tüm do ğ a olaylarını meydana getiren akı ş kanlarda madde kaybolmaz. İ lk üç do ğ a olayının olu ş ması için gerekli olan, farklı yo ğ unluktaki akı ş kanlar güne ş ten ı ş ıma sa ğ lar. Güne ş in ısıttı ğ ı su ve havanın yo ğ unlu ğ u azalır. Böylece farklı yo ğ unlukta iki akı ş kan ortaya çıkar. Bu da yerçekimi ile etkile ş erek do ğ a olayını olu ş turur. Su ve havayı ısıtarak olaya giren güne ş ı ş ınları katalizör görevi yapmı ş tır. Do ğ al olay için kullanılmaz. Olaya giren miktar aynen çıkar. Enerjinin korunum yasası ve Entropi do ğ a ile uyumlu de ğ il. Her yerde her zaman enerji üretiliyor. Do ğ a olaylarını incelemeye ba ş layabiliriz.

9 600 Kcal 1 Kg Su Buharı + 600 Kcal (Gizli Isı) ıIsı) Bulut 1 Kg Su Yağış Okyanus Yüzeyi 600 Kcal Prensip: Sıvılar buharlaşırken aldıkları ısıyı, yoğuşurken aynen geri verirler. Bu yüzden: buharlaşma ısısı, yoğuşma ısısına eşittir. Bir madde için Lb = Ly Prensip: Kütle çekim alanındaki, akışkan nesneler, kütle çekim merkezi doğrultusunda, en yoğun olanı en önde olmak üzere, yoğunluklarına göre sıralanırlar. (Akışkan nesnelerin yoğunluğu G olsun. En yoğun madde G1, diğerlerinin azalan yoğunluk sıralaması G2, G3, olsun) Kütle çekim merkezi karşısındaki sıralama daima; G1 > G2 > G3 >G4 olarak dizilirler. Burada: Deniz yüzeyinde 1 parsel (1kg) su, 600 Kcal, alarak, buharlaşır. Bu su buharı, yükselerek bulut düzeyine geldiğinde yoğuşurken, denizden aldığı 600 Kcal ısıyı, bulut ortamına bırakarak su damlacıkları haline geçer. Bu damlacıklar birleşerek bulutu oluşturur. Koşullar oluştuğunda, 1 kg su olarak, kütle çekim kuvveti doğrultusunda yağar. 6. Yağışlar

10 Alçak Basınç MerkeziYüksek Basınç merkezi (yoğunluğu daha az) (Yoğunluğu daha çok) 7. Rüzgarların oluşumu Yüksek basınçtan alçak basınca doğru akan hava çekim kuvvetinin gücüyle oluşur. Alçak basınçtaki sıcak hava yükselip bulutları ısıttıktan sonra fazlası uzaya saçılır. Yeryüzünde yer değiştiren hava önüne konan türbinleri çevirerek elektrik üretmektedir.

11 8. Deniz Akıntıları Güneş ışınlarının katalizör etkisiyle ısınan okyanus suları yüzeyden soğuk bölgelere doğru akar. Çekim kuvvetinin etkisiyle soğuk bölgelerdeki yoğun sular alttan sıcak bölgenin altına doğru akar. Deniz akıntıları sahilleri yıkarak, deniz dibini tarayarak coğrafyayı değiştirir. Akıntının önüne konan türbinleri çevirirerek yoktan elektrik üretir.

12 9. Konveksiyon akımları Yer içindeki sıcaklık çekim kuvvetinin etkisiyle oluşup devam eden konveksiyon akımlarının sürtünmesiyle oluşur.

13 Tektonik Hareketler Depremler, volkanik hareketler, jeotermal enerjinin ısı kaynağı yerçekimi kuvveti ve radyoaktif maddelerin bozunması ile meydana gelen ısıdır. Latif MUTLU 21.10.2013