KANAMA VE KANAMANIN KONTROLÜ

... konulu sunumlar: "KANAMA VE KANAMANIN KONTROLÜ"— Sunum transkripti:

1 KANAMA VE KANAMANIN KONTROLÜ
KANAMA MUTLAKA DEĞERLENDİRLMELİ VE EN KISA ZAMANDA DURDURULMALIDIR. KANAMA: (HEMORAJİ) KANIN ÇEŞİTLİ NEDENLERLE DAMAR DIŞINA ÇIKMASIDIR. İÇ VE DIŞ KANAMA OLARAK İKİYE AYRILIR.

2 KANAMALARIN SINIFLANDIRILMASI
 I- KANAMANIN MEYDANA GELDİĞİ YERE GÖRE:             1-  İÇ KANAMA  2-  DIŞ KANAMA  II- KANAYAN DAMARIN CİNSİNE GÖRE : ATARDAMAR (ARTER) KANAMASI: PARLAK KIRMIZI RENKLİDİR,KALP ATIMI İLE EŞZAMANLI FIŞKIRIR TOPLARDAMAR (VEN) KANAMASI: KOYU KIRMIZI RENKLİDİR, DEVAMLI AKAR KILCALDAMAR (KAPİLLER) KANAMASI: DEVAMLI, YAVAŞ, SIZINTI ŞEKLİNDE AKAR.

3 VEN ARTER KAPİL

4 **  KISA SÜREDE FAZLA MİKTARDA KAN KAYBINI VÜCUT
DENGELEYEMEZ (TOLERE EDEMEZ) VE ŞOK GELİŞİR. OYSA AZ MİKTARDA VE UZUN ZAMAN SÜRESİ İÇİNDEKİ KAN KAYBINI VÜCUT KISMEN DE OLSA DENGELEYEBİLMEKTEDİR. ÖRNEĞİN: KAN VERME İŞLEMİNDE  500 ML KAN, 10 – 15 DAKİKA GİBİ BİR ZAMAN ZARFINDA VE KONTROLLÜ OLARAK ALINDIĞINDAN, VÜCUTTA HERHANGİ BİR SORUN OLUŞTURMAMAKTADIR. BU DA ARTER KANAMALARININ ÖNEMİNİ ANLATMAK AÇISINDAN ÖNEMLİDİR.

5 DAMAR YAPISI

6 BEYİN KALP DALAK KARACİĞER AORT BÖBREKLER
İÇ KANAMA İÇ KANAMANIN VÜCUT DIŞINDA EN SIK GÖRÜLEN BELİRTİLERİ EZİKLER VE ÇÜRÜKLERDİR. BU  BELİRTİLER YUMUŞAK DOKU İÇİNE KANAMA OLDUĞUNUN GÖSTERGESİDİR. İÇ KANAMALAR, GÖZLE GÖRÜLEMEYEN KANAMALAR OLMASINA RAĞMEN, DIŞA AÇILAN BİR İÇ ORGANDA MEYDANA GELMİŞSE, DAHA KOLAY VE ÇABUK FARK EDİLİRLER; ÖRNEĞİN: MİDE, AKCİĞER, BÖBREK KANAMALARINDA OLDUĞU GİBİ. İÇ KANAMAYI DÜŞÜNDÜREN BULGULAR GENELLİKLE HİPOVOLEMİK ŞOKA AİT BULGULARDIR. BEYİN AKCİĞERLER KALP DALAK KARACİĞER AORT BÖBREKLER

7

8 İÇ KANAMA BULGULARI — NABIZ ZAYIF VE SÜRATLİDİR (İPLİKSİ)
— DERİ SOĞUK VE NEMLİDİR (YAPIŞKANDIR) — GÖZLER DONUK, GÖZBEBEKLERİ GENİŞLEMİŞ VE IŞIK REFLEKSİ ZAYIFTIR — HASTADA GENELDE SUSUZLUK HİSSİ VE HUZURSUZLUK VARDIR — BULANTI, KUSMA OLABİLİR —GEÇ BULGU: KAN BASINCI DÜŞER)

9 İÇ KANAMALARDA İLKYARDIM
HERHANGİ BİR VURMA, ÇARPMA, DARBE SONRASI BU BELİRTİLER SÖZ KONUSUYSA, BU DURUMDA YAPILACAK EN DOĞRU ŞEY, KİŞİYİ BİR AN ÖNCE HASTANEYE ULAŞTIRMAK OLMALIDIR

10 DIŞ KANAMA KANAMAYI DURDURAN SAVUNMA MEKANİZMALARI DAMARIN KESİLMESİ
SONUCU HAVA İLE TEMAS EDİNCE FAALİYETE GEÇEREK ÖNCE KESİLEN DAMAR UÇLARININ BÜZÜLMESİNİ SAĞLARLAR. DAHA SONRA KESİK DAMAR UÇLARINDA PIHTI OLUŞUR, PIHTI BÜYÜYEREK DAMARI TIKAR VE BÖYLECE KANAMA DURUR. VÜCUTTAKİ PIHTILAŞMA MEKANİZMALARINI DOKULAR VE DOKU SIVILARI UYARIR. NORMALDE ATARDAMAR VE TOPLARDAMARDAKİ KAN, ARADAKİ DAMAR DUVARI NEDENİYLE, DOKU VE DOKU SIVILARI İLE TEMAS ETMEDİĞİNDEN, DAMAR YARALANMADIKÇA PIHTILAŞMA OLMAZ. DAMAR YARALANDIĞINDA, KANAMA FAZLA OLACAĞINDAN PIHTILAŞMA GECİKEBİLİR, O NEDENLE PIHTILAŞMAYI HIZLANDIRMAK İÇİN KANAMA DURDURMA YÖNTEMLERİNE BAŞVURULUR.  

11 KANAMA DURDURMA YÖNTEMLERİ
—PARMAKLA (LOKAL, YEREL) BASINÇ KANAMA DURDURMA YÖNTEMLERİ LOKAL YERE BASINÇ UYGULAMA

12 BASINÇLI SARGI UYGULAMASI

13 PARMAKLA BASINÇ UYGULAMA

14 DAMAR KÖKÜNE BASINÇ UYGULAMA YÖNTEMİ

15 ELEVASYON ( KANAYAN KISMIN KALP SEVİYESİNDE VEYA ÜZERİNDE TUTULMASI )
ELEVASYON YÖNTEMİ ELEVASYON ( KANAYAN KISMIN KALP SEVİYESİNDE VEYA ÜZERİNDE TUTULMASI )

16 TURNİKE : DİĞER YÖNTEMLERLE DURDURULAMAYAN KANAMALARDA EN SON SEÇENEK OLARAK UYGULANMALIDIR. GENELLİKLE ORGAN KOPMALARINDA VEYA DERİN ARTER KESİLERİNDE, TEK KEMİKLİ OLAN ÜST KOLA VEYA ÜST BACAĞA UYGULANIR. AMAÇ, KANAYAN ATARDAMARI, KEMİK İLE DERİ ARASINDA SIKIŞTIRARAK, YARALI YERE OLAN KAN AKIMINI ENGELLEMEKTİR. ARA ARA GEVŞETİLMELİDİR, AKSİ HALDE GANGREN GELİŞEBİLİR.

17 TURNİKE YÖNTEMİ İLE KANAMAYI DURDURMA

18 TURNİKE UYGULAMASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
İP, TEL, İNCE SERT LASTİK CİLDE ZARAR VERECEĞİNDEN KESİNLİKLE KULLANILMAZ. ÜÇGEN SARGI BEZİ, ÇORAP, KRAVAT VEYA HERHANGİ BİR ENLİ KUMAŞ PARÇASI İLE TURNİKE YAPILABİLİR. TURNİKE EN FAZLA İKİ  SAAT UYGULANABİLİR. GEVŞETME SÜRESİ İLK BİR SAATTE 5- 20 DAKİKADA BİR, SONRAKİ BİR SAATTE İSE 5–10 DAKİKADA BİR OLMALIDIR. GEVŞETME SÜRESİ  TURNİKE UYGULANAN YERİN, YARALI KISMA OLAN UZAKLIĞI İLE TERS ORANTI OLMALIDIR. MESAFE UZUNSA, GEVŞETME SÜRESİ KISA OLMALIDIR. TURNİKE GEVŞETİLDİĞİNDE, LOKAL BASINÇ YAPILMALI VE CİLT NORMAL RENGİNE DÖNDÜĞÜNDE, TURNİKE YİNE SIKILMALIDIR.

19 EPİSTAKSİS (BURUN KANAMASI)
KAFATASI KIRIĞI, DARBE SONUCU OLUŞAN YÜZ YARALANMALARI, SİNÜZİT, ENFEKSİYON, BURUN ANOMALİSİ, YÜKSEK TANSİYON, KANAMA BOZUKLUKLARI GİBİ NEDENLERLE OLUŞABİLİR.  

20 BURUN KANAMASINDA İLKYARDIM
KİŞİ DİK OTURTULUR, BAŞI HAFİF ÖNE EĞİLİR VE BURUN KANATLARINDAN İKİ PARMAKLA BASTIRILIR. BURNA, ALNA VE ENSEYE SOĞUK ISLAK BEZ KONARAK LOKAL SOĞUTMA İLE KANAMA KONTROL ALTINA ALINABİLİR. ÖZELLİKLE ENDİŞELİ VE YÜKSEK TANSİYONLU KİŞİLERİN SAKİNLEŞTİRİLMESİ ÖNEMLİDİR BURUN KANAMASINDA İLKYARDIM