ETKİN MİKROORGANİZMALAR

... konulu sunumlar: "ETKİN MİKROORGANİZMALAR"— Sunum transkripti:

1 ETKİN MİKROORGANİZMALAR
EM ETKİN MİKROORGANİZMALAR

2 Toprak mikroorganizmaları, toprağa dahil olan organik maddelerin parçalanmasından ve besin elementlerinin döngüsünden sorumludurlar. mikoriza mantarları azot fikseden bakteriler biyogübreler biyopestisitler

3 YARARLI MİKROORGANİZMA KULLANIMI
Mikrobiyal kültürler veya aşılama materyalleri piyasada ticari olarak bulunurlar. Mikroorganizmalar, kimyasal gübreler ve pestisitlerin oluşturduğu problemleri çözmede alternatif olmaları nedeni ile günümüz tarımı ve organik tarımda kullanılmaktadır.

4 Atmosfer azotunu fikse etmek
YARARLI MİKROORGANİZMALARIN İŞLEVLERİ: Atmosfer azotunu fikse etmek Organik atıklar ve kalıntıları parçalamak (Dekompozisyon) Toprak kökenli patojenleri baskılamak Pestisitler de dahil olmak üzere toksik etki yapan bileşiklerin bozunumunu sağlamak Antibiyotik ve diğer biyoaktif maddeleri üretmek Çözünemeyen besin kaynaklarını çözünür hale getirmek

5 EM, en çok kullanılan yada gıdalarda en çok bulunan ve doğal olarak oluşan çeşitli yararlı mikroorganizmaların bir birleşimidir. EM de bulunan mikroorganizmalar: Fototropik bakteri Laktik asit bakterisi Maya Aktinomisetler, küfler

6 EM MİKROORGANİZMALARI
(1) Fotosentez bakterisi (Fototropik bakteri) Kök salgılarından, organik maddeden ve gazlardan (hidrojen sülfür) yararlı maddeler (amino asitler, nükleik asitler, biyoaktif maddeler ve şeker) sentezlerler. Bitkilerin büyümesini ve gelişmesini teşvik etmektedir.

7 Laktik asit bakterisi Fotosentez bakterisinin ve mayanın ürettiği şekerler ve diğer karbonhidratlardan laktik asit üretir. Zararlı bakterileri engeller ve organik maddenin bozunmasını hızlandırır. Lignin ve selüloz gibi organik maddelerin bozunmasını da artırır Sürekli ekilen tarımsal bitkilerde hastalıklara neden olan Fusaryum yayılmasını ve işlevini bastırırken, nematod oluşumları da yavaş yavaş ortadan yok olmaktadır.

8 Mayalar Antimikrobiyel ve yararlı maddeler sentezlerler. Aktinomisetler Antimikrobiyel maddeler üretirler. Zararlı mantar ve bakteri çoğalmasını engeller. Küfler Aspergillus ve Penicillium gibi küfler organik maddeyi hızla bozunmaya uğratarak; alkol, esterler ve antimikrobiyel maddeler üretirler. Bunlar kötü kokuları bastırır ve zararlı böcekleri önlerler.

9 EM yararları Organik maddenin ayrışmasını sağlar, bitki için besin maddesi açığa çıkarır. Pestisit ve insektisitleri yok eder. Bitki ve hayvanların bağışıklığını artırarak doğal direnç kazandırır. Bitki gelişimini hızlandırır.

10 EM KULLANIM ALANLARI TARIM HAYVANCILIK ÇEVRE ENDÜSTRİ SAĞLIK

11 EM uygulama şekilleri · EM1 stok çözeltisi · EM Bukaşi · EM5 çözeltisi · EM ile fermente olmuş bitki özü olarak dört türlü uygulanabilmektedir.

12 EM-1 Kullanımı güvenli ve yararlı mikroorganizmalar içeren bir sıvıdır. Gübre, kimyasal yada sentetik madde değildir. Genetik müdahale görmemiş, doğal bir üründür.

13 EM1 STOK ÇÖZELTİSİ Orijinal EM 1, hoş bir kokusu ve tatlı ekşi tadı olan sarı-kahverengi bir sıvıdır. EM1’in pH’sı 3.5’un altında olmalıdır. Hazırlanması aşamasında : 1. 1 litre (1000 ml) su 2. 1 ml EM1 3. 1 ml Melas ya da 1g herhangi bir tür şeker gibi malzemeler kullanılır.

14 EM5 Sirke, alkol, melas ve EM1 ile fermente olmuş bir karışımdır. Patojenleri ve zararlı böcekleri uzaklaştırmak için Bitkiler üzerine, genellikle 1/500 -1/ oranında su ile seyreltilerek püskürtülür. EM5 zehirli ve kimyasal olmayan böcek kovucudur.

15 EM BUKAŞİ (EM ile ayrıştırılmış Kompost)
Organik materyallerin (buğday veya pirinç kepeği vb.) EM ile fermantasyonu sonucunda yapılır. Bukaşi toz ya da granül şekilde bulunur.

16 Bukaşi yapımında kullanılan malzemeler
Buğday kepeği, pirinç kepeği, mısır kepeği, mısır unu, pirinç kavuzu, fasulye kavuzu, çeltik sapı, yağ keki, tahta talaşı, kıyılmış yabani ot, benzeri malzemeler. Bukaşinin Hazırlanması 1. Pirinç veya buğday kepeği 100 kg 2. Yağ keki 25 kg 3. Balık unu 25 kg 4. EM1 150 ml 5. Melas veya şeker 150 ml   6. Su 15 litre  

17 Anaerobik Bukaşi (Havasız ortamda)
1. Pirinç kepeği, yağ keki ve balık unu iyice karıştırılır. Melas ılık suda eritilir (1 :100). EM ilave edilir. 3. Nem içeriği %30 – 40 civarında olmalıdır. 4. Bu şekilde hazırlanan karışım kağıt ya da naylon torbaya konulur. Anaerobik koşulları sağlamak için torbanın ağzı sıkıca kapatılır 5. Ilıman iklim bölgesinde yazın en az 3-4 gün, kışın en az 7-8 gün fermantasyon için yeterli süredir. Tatlı fermente olmuş bir koku verdiğinde Bukaşi kullanıma hazır demektir. Ekşi ve çürük kokuyorsa bir yerde hata yapıldı demektir.Bukaşi kullanılmaz. 6. Anaerobik Bukaşi hazırlandıktan hemen sonra kullanılmalıdır.

18 Bukaşinin Kullanılması
Yeterince organik madde bulunan üst toprağa 200g/m2 toprağın organik madde içeriği düşükse, 1 kg/m2 Bukaşi uygulayabilirsiniz. Ahır gübresinden yapılan Bukaşi 1. Ahır gübresi 2 kısım 2. Pirinç kepeği 1 kısım 3. Pirinç kavuzu 1 kısım 4. EM1 ve melas   Fide Yetiştirme Toprağı 1. Toprak 20 kısım 2. Bukaşi 1 kısım

19 TARIMSAL ÜRETİMDE EM1 Toprak ve su kalitesini koruyan organik tarımı destekler Toprağın su geçirgenliği ve su tutma kapasitesini artırır Toprak erozyonunu önler Verimliliği artırır Sürdürülebilir tarıma kolay adapte olur.

20 TARLADA UYGULAMA: Fide ekilmeden ya da tohum atılmadan 1-2 ay önce, kg/ da Bukaşi ve (1 :1000) oranında EM seyreltik çözeltisi Ekim yapmadan 3-7 gün önce, seyreltilmiş EM Tohumlar (patates) 30 dakika süre seyreltilmiş EM Fidelere 2-3 kez seyreltilmiş EM çözeltisi Fideleri tarlaya ektikten sonra kökleri gelişene kadar, seyreltilmiş EM Tohumları ektikten sonra, haşaratı ve hastalıkları önlemek için haftada 1-2 kez seyreltilmiş EM5 ile püskürtülür.

21 Dikim çukuru açılır ve Bukaşi ilave edilir.
MEYVECİLİKTE UYGULAMA: Dikim çukuru açılır ve Bukaşi ilave edilir. Fideyi diktikten sonra (1:1000) oranında seyreltilmiş EM ile sulanır. Düzenli biçimde, seyreltilmiş EM ve (200g - 500g/metrekare) Bukaşi uygulanır. Haşaratı ve hastalıkları önlemek için düzenli olarak (1:500-1:1000) oranında seyreltilmiş EM5 püskürtülür.

22

23 EM Avrupa Ailesi 2004 Avrupa Ülkelerinde EM Üretim ve Satış Noktaları
Dr Kayhan Yalçı – Naturem - Türkiye Avrupa Ülkelerinde EM Üretim ve Satış Noktaları

24 Dr Kayhan Yalçı – EM Türkiye
EM Katı Atık Dr Kayhan Yalçı – EM Türkiye Toprak Canlı bir Organizmadır.

25 Burges’e göre 1 gram verimli toprak için şu istatistikler geçerlidir:
2 500 milyon bakteri milyon Aktinomisetler milyon mantar million yosun (algae) million protozoa

26 Canlı Madde Çevrimi

27 Bozunma. bitki ve hayvan esaslı maddelerin (Dekompozisyon)
Bozunma bitki ve hayvan esaslı maddelerin (Dekompozisyon) nihai temel bileşenlere ayrışması Yeniden inşa mikroorganizmaların etkinliği (Rejenerasyon) sayesinde bu temel bileşenlerin yeni bir organik maddenin yapı taşlarına dönüşmesi Alım ve bitkilerin kökleri aracılığıyla canlıların bünyesine geçmesi

28 Çöpler bu çevrimin neresindedir? Tam ortasındadır
Her türlü organik madde bu çevrimin içindedir Çöpler  Kompost (Humus)

29 Humus, yaşamdan yaşam aracılığıyla ve yine yaşam için yaratılır.

30 ‘Death is an artifice of nature in order to create new life.’
“Ölüm, yeni yaşamlar yaratmak için doğanın akıllıca bir düzenlemesidir.” Goethe Alman Şair ve Doğa Bilimcisi

31 Yeryüzünde büyük bir harmoni yasası, bir başka deyişle, denge yasası, tüm canlılara hakimdir.

32 Milyonlarca yılda oluşmuş bu dengeyi maalesef insanlar açgözlülükle tehdit etmektedirler.

33 Özellikle son 50 yıl içinde hem nüfus hem de atıklarımız katlanarak büyümüştür ve hala büyümeye devam etmektedir.

34 Atıkların zararları: 1- Kötü koku
2- Patojen, sinek, haşarat ve hastalık yuvası 3- Yeraltı ve yerüstü sularını kirletmesi (KOİ ve BOİ) 4- Çeşitli gazların birikmesi (özellikle metan gazı). Yangın ve Patlama tehlikesi. (Ümraniye, Fethiye çöplükleri) 5- Hiçbir işleme tabi tutulmayan çöplerin tekrar doğaya dönüşü çok uzun zaman almaktadır.

35 Atıklarımızı mutlaka değerlendirmeliyiz!

36 Kil -Humus-Kompleksi Şişmemiş Şişmiş Hidrojen molekülü Besin iyonları

37 Humus, Doğada bilinen en büyük regülatör

38 ‘Önce toprak tedavi edilirse, hayvanları ve insanları iyileştirmeye
gerek kalmayacaktır’ André Voisin – Alman toprak bilimcisi ve tıp doktoru

39 ‘Hayvanlar ve insanlar toprağın biyokimyasal bir
fotoğrafıdır’ André Voisin – Alman toprak bilimcisi ve tıp doktoru

40 Dejenerasyon X Rejenerasyon
Bozulma (Kokuşma) X Fermentasyon X Oksidasyon X Antioksidasyon

41 Katı atıkların Oksidayonu sonucu oluşanlar:
Amonyak Hidrojen Sulfit Methan Merkaptanlar Ve diğer zehirli gazlar Bitkiler için toksik maddeler

42 Çöplüklerde Etkin Fermentasyon (Antioxidation) sonucu oluşanlar:
Vitaminler Antioksidan maddeler Enzimler Büyüme hormonları Çözünebilir inorganik mineraller ve daha birçok yararlı biyoaktif maddeler

43 Örnek Çalışma. Japonya 1998. Organik madde. %40-60
Örnek Çalışma Japonya Organik madde % İnşaat malzemesi, cam, Seramik % Kağıt, tahta... % Metaller %1-2 Diğerleri %3-4

44 Yukarıdaki rakamlardan da anlaşılacağı gibi, kötü kokulardan, patojenlerden, mantarlardan, H2S, SO2, CO2, NH3 ve CH4 gibi zararlı gazların oluşumundan organik maddeler sorumludur. Önceden kireç ve böcek öldürücü kimyasal maddelerle katı atıkların zararları önlenmeye çalışılıyordu.

45 EM ile Çöpleri Arıtma Yöntemi
Katı atıklar, düzleştirilip buldozerle yoğunluğu olacak şekilde preslendi. Atıklar üzerine 5ml/ton atık olacak şekilde EM spreylendi. Her 0,8 – 1,0 m kalınlıktaki atık tabakasının üzerine 0,1 kg/metrekare olacak şekilde EM Bokaşi tabakası serpiştirildi (EM Bokaşi: daha önce EM ile fermente olmuş atıklardan üretilen kompost). Onun üzeri ise 10 cm kalınlığında toprak tabakası ile örtüldü. Kireç ve böcek öldürücü ilaçlar (sivrisinek öldürücü kimyasla maddeler dahil) kullanılmadı.

46 EM çözeltisinin hazırlanması
1 litre EM1 + 6kg melas + 93 litre su ile EM aktif hazırlandı. 1 litre EM aktif 500 litre su ile seyreltildi.

47 Uygulama Prosesi Her gün çöplüğe 1000 ton katı atık geliyordu. Atıklar üzerine yukarıda belirtildiği şekilde seyreltilmiş EM aktif çözeltisi spreylendi. Günde 1000 ton atık için 500 litre EM aktif kullanıldı (1:500 oranında toplam litre seyreltilmiş EM aktif olarak). Bir başka deyişle 5 litre EM1 kullanıldı.

48 Sonuçlar

49 Tablo 1. Çöp Havzasındaki (24 m3) Gaz İçeriği (mg/m3). CO. SO2. H2S
Tablo 1. Çöp Havzasındaki (24 m3) Gaz İçeriği (mg/m3) CO SO2 H2S CH4 6 Eylül 1998 EM olmadan 0,2 3,76 0,36 1,08 EM ile işelenmiş 0,2 3,1 0,26 1, Eylül 1998 EM olmadan 0,39 0,2 0,52 0, EM ile işelenmiş 0,28 0,2 0,15 0, Eylül 1998 EM olmadan 0,1 0,1 0,12 0,02 EM ile işelenmiş Yok 0,05 Yok 0,007

50 Tablo 2. Tay Mo Çöplüğünde Gaz Ortamının Analizi (Şubat 1998)
Tablo 2. Tay Mo Çöplüğünde Gaz Ortamının Analizi (Şubat 1998). Ölçüm No: CO2 SO2 H2S Askıda CH toz madde Çöp 1 2,440 0,2824 0,772 2,886 Tespit edilemedi (EM’siz)2 2,397 0,2105 0,757 2, ,838 0,2176 0,824 2, ,120 0,2090 0,880 1, ,956 0,1988 0,536 1,206 Tespit edilemedi ortalama 2,550 0,2360 0,754 2, Çöp 1 1,137 0,0132 TE 0,192 Tespit edilemedi EM’li 2 1,040 0,0146 TE 0, ,496 0,0120 TE 0, ,180 0,0120 TE 0, ,328 0,0440 TE 0, ortalama 1,236 0,0192 TE 0, Çevre Standardı 1 (%0)

51 Organik çöplerin hacmi azalmış, çöplükteki koku elimine edilmiş bölgedeki çevre kirliliği en aza indirilmiştir. Ayrıca, elde edilen kompost da son derece yararlı mikroorganizmalar içermektedir. Kompostun mikrobiyolojik analizi aşağıda verilmektedir: Mikroorganizma Yoğunluğu (CFU/gram) Actinomisetler 2,42 X 107 Maya 1,25 X 108 Mycobacteria 1,21 X 105 Lactobacillius 1,65 X 106 Coliform 3,27 X 103 Fotosentez bakterisi Analiz edilemedi Selüloz çürüten bakteri 1,31 X 106

52 ÇÖP SÜZÜNTÜ SULARININ ANALİZİ Kontrol parametreleri. İşlemden Önce
ÇÖP SÜZÜNTÜ SULARININ ANALİZİ Kontrol parametreleri İşlemden Önce EM ile işlemden sonra pH 5,22 7,38 Toplam Askıda Katı Madde KOİ (K2Cr2O7) (mg/litre) , BOİ5 (mg/litre) ,0 50 Toplam eriyik madde (mg/litre) Toplam alkaliler (mgCaCO3/litre) Nitrat (mg N-NO3/litre) ,39 Amonyak (mg N-NH3/litre) 590,8 0,56 1 Toplam Azot (mg/litre) , Toplam Fosfor ,4 6 E-koli (MPN/100ml)

53 Çöplüklerde oksidasyonun önlenmesi
Diğer organik maddelerin oksidasyonunun önlenmesi Toprakta ve bitkilerde oksidasyonun önlenmesi

54 Çevreye hastalık ve zararlı mikroplar saçan çöplükler çağından EM ile işlenmiş çevre dostu çöplükler çağına. Doğanın kurallarını anlamak için katı materyalist düşünce yerine, maneviyatı da dikkate alan düşünce tarzına yöneliş ve doğaya uyum sağlama. Çöplüklerde oksidasyondan, antioksidasyona; kokuşmadan, etkin fermentasyona geçiş

55 EM ile katı atık işlemenin sonuçları:
Büyük oranda kötü kokuların önlendiği çöplükler Çöplüklerde daha az alan kullanılması Gaz birikimi yok denecek kadar az Sinek ve haşaratlar en az düzeyde Yüksek verimli organik gübre üretilmesi Yeraltı ve yerüstü sularının kirlenmesinin önlenmesi Doğayla uyumlu ve sağlıklı bir çevre yaratılması

56 SAĞLIK Antioksidasyon ve Bağışıklık;
Antioksidasyon ve Bağışıklık; toprak, bitkiler, hayvanlar ve insanlar için aynı  SAĞLIK madalyonunun iki yüzünü oluşturur.

57 EM’in Gücü Saflığında Gizlidir.
Her ne pahasına olursa olsun rekabet değil, birlikte varoluş ve mükemmele yöneliş EM’in Gücü Saflığında Gizlidir.

58 Dr Kayhan Yalçı – EM Türkiye
EM Hayvancılık Dr Kayhan Yalçı – EM Türkiye HAYVANCILIK VE TAVUKÇULUKTA EM

59 Hayvancılıkta veTavukçulukta EM
EM’in insan ve hayvan sağlığı açısından tehlikeli olmadığı tam olarak test edilmiştir. ABD Tarım Bakanlığı, EM içindeki tüm mikroorganizmaları G.R.A.S (Genelde güvenli) olarak sınıflandırmıştır. ABD’deki FDA (Food and Drug Administration) mikroorganizmaların çoğunu gıda türü mikroorganizmalar olarak sınıflandırmaktadır.

60 Hayvancılıkta EM Etkiler
Çiftlik hayvanlarının barındırıldığı yerlerde ve septik tanklarda kötü kokuları bastırır. Sinek ve kenelerin sayısını azaltır. Hayvanların daha sağlıklı olmalarını sağlar Etin kalitesini artırır Hayvanların verimliliğini ve doğurganlığını iyileştirir. Dışkının kalitesini yükseltir, kolayca gübreleşmesini sağlar

61 Tavukçulukta EM Etkiler
Antibiyotik ve hormon gibi doğal olmayan maddelerin kullanımını en aza indirir. Et/Yem oranını artırır, etin kalitesini yükseltir. Sinek ve zararlı böceklerin en aza indirilmesi Tavuk çiftliği atıklarının çevreye zararsız hale gelmesi. Tavuk çiftliği atıklarından organik gübre yaparak tarıma değerli bir girdi sağlanması

62 EM Uygulama Yöntemleri
Hayvanların yemine ilave edilmesi. İçme suyuna ilave edilmesi. Ahır, ahıl ve kümeslerin temizliğinde Hayvanların yattıkları yerlere EM Bokaşi şeklinde serpiştirilir. Septik tankların içine konur.

63 Tavukçulukta Koku Sorunu
Tavukçuluktaki en önemli sorunlardan biridir. Büyük oranda kokudan sorumlu olan amonyak; işçilerin, tavukların ve çevrede yaşayanların sağlığını tehdit etmektedir. Kümesteki hava içindeki amonyağın oranı; tavuk atıklarının nem içeriğine, pH’ya, sıcaklık ve rüzgar hızına bağlıdır. Amonyak; büyüme hızını, yem verimliliğini, yumurta üretimini, solunum yollarını Newcastle hastalığına duyarlılığı, airsacculitis vakalarını ve Keratoconjunctivitis vakalarını olumsuz yönde etkiler (Önerilen düzey: 25ppm; Pratikte rastlanan: ppm; İnsanlar, 100ppm’e 8 saat maruz kalırsa akut sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır.

64 Geleneksel Koku Kontrol Yöntemleri:
Tavukçulukta Koku Sorunu Geleneksel Koku Kontrol Yöntemleri: Havalandırma (Kışın ısı kaybı, yoğuşma etkisi, çevredeki amonyak miktarı azalmaz). Maskeleme: Aromatik yağ karışımlarıyla dışkı kokusunun bastırılması. Nötralize ediciler Sindirim sistemi deodorantları: bakteri ve enzimler (biyokimyasal sindirim prosesleri yoluyla) Adsorbe ediciler: Yüksek yüzey alanı olan ürünler. Koku ortama yayılmadan önce, yüzeye yapışır. Yem ilaveleri: Hayvanın besin alma verimliliğini artırarak kokuları azaltan bileşikler Kimyasal deodorantlar

65 Geleneksel Koku Kontrol Yöntemleri:
Tavukçulukta Koku Sorunu Geleneksel Koku Kontrol Yöntemleri: Kokuyu azaltmak için kullanılan kimyasallar: Paraformaldehit, zeolit, fosfat, fosforik asit, asetik ve propionik asitler, antibiyotikler, alum ve demir sülfatlar MALİYET/VERİMLİLİK oranı yüksek, ayrıca: Paraformaldehit Kanserojen Demir sülfat Tavuklarda Demir Zehirlenmesi Fosforik asit Ciddi Çevre kirliliği

66 EM ile Koku Sorununun Çözümü:
Tavukçulukta Koku Sorunu EM ile Koku Sorununun Çözümü: Sindirimi kolaylaştırıcı deodorant etki (içme suyu) Yem ilavesi Kimyasal olmayan deodorant etki (Kümeslerin, Tavukların yatak malzemelerinin EM ile spreylenmesi) Hayvanın sindirim sistemindeki mikrofloranın dengelenmesine yardımcı olur, aynı zamanda dışkı hemen fermentasyona başlar. Dışkı, kokuşma ve patojenik mikroorganizmalar yerine, yararlı fermentasyon mikroorganizmalarıyla doludur. Fotosentetik bakteri, amonyak, hidrojen sülfit ve hidrokarbonların hidrojenini ayırır, karbon gazlarını deokside eder, şekerleri sentezler.

67 EM ile Koku Sorununun Çözümü:
Tavukçulukta Koku Sorunu EM ile Koku Sorununun Çözümü: Laktik asit bakterisi; laktik asit üretir: patojenleri öldürür. Mayalar; alkol ve çeşitli asitler üretir. Yongzhen, Weijiong (1994) 500 Yumurta ve broiler tavuğunda kümesteki amonyak oranında azalma (%) İçme suyuna ilave: 42,12 Yeme ilave: 54,25 Her ikisi de: 69,70 Gifu, Japonya yetişkin tavuk civciv EM’siz EM’li Tavuk dışkısında 256ppm 36ppm Amonyak konst.

68 Hastalık önlemede gerekli önlemler:
Tavukçulukta Hastalıkların Önlenmesi Hastalık önlemede gerekli önlemler: Çevre şartlarının kontrolü: Havalandırma, sıcaklık, nem Aşılama: Newcastle Hastalığı: solunum yolları enfeksiyonu Binaların dezenfeksiyonu: Bakteri, mantar, virüs, parazit olmayan bir ortamın sağlanması Uygun atık yönetimi: uygun yapılmazsa, patojen kaynağı

69 Hastalık önlemede EM kullanımı:
Tavukçulukta Hastalıkların Önlenmesi Hastalık önlemede EM kullanımı: Aichi, Japonya: yumurta tavuğu, 1 yıl EM uygulandıktan sonra, antibiyotik ve dezenfektan kullanımı tamamen gereksiz hale geldi. Hiçbir aşı kullanılmamaya başlandı. Dezenfektanlar, genellikle fenol bileşikleridir ve insan ve tavuk sağlığı için zararlıdır. Tavuklar binadan boşaltıldıktan sonra uygulanmalıdır. Halbuki EM tavuklar içerdeyken uygulanabilir. Teksas, ABD: 500,000/yıl broyler tavuğu: Temizlik, duvarlara, tavanlara EM sprey; Ölüm oranı: %6,4’den %2,9’a düştü. Büyümeyi teşvik:ofal ağırlığı, karaciğer endeksi, gizzard endeksi, bağırsak ağırlığı endeksi, bağırsak uzunluğu endeksi, böbrek ve kalp endekslerinde azalma gözlenmiştir.

70 Genel olarak Performansın İyileştirilmesi
Daha sağlıklı tavuklar Daha fazla ve kaliteli et: canlı tavuk ağırlığı (gram, 45 günlük) İçme suyuna ilave: Yeme ilave: Her ikisi de: EM’siz kontrol 50,000 tavuk üzerinde 2 yıl süren bir uygulama sonunda: Yumurta ağırlığı, kabuk mukavemeti, albumin yüksekliği, yumurta sarısının renginde artış gözlenmiştir.

71 Dejenerasyon X Rejenerasyon
Bozulma (Kokuşma) X Fermentasyon X Oksidasyon X Antioksidasyon

72 EM’nin Gücü Saflığında Gizlidir.
Her ne pahasına olursa olsun rekabet değil, birlikte varoluş ve mükemmele yöneliş EM’nin Gücü Saflığında Gizlidir.