Www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ TÜRKÇEN İ N ÖZELL İ KLER İ.

... konulu sunumlar: "Www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ TÜRKÇEN İ N ÖZELL İ KLER İ."— Sunum transkripti:

1 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ TÜRKÇEN İ N ÖZELL İ KLER İ

2 www.hazirslayt.com TÜRKÇE, dünya dilleri arasında,kullanışları bakımından; YAŞAYAN diller; yapısı bakımından EKLEMELİ(inkısaklı) diller; köken( dil ailesi) bakımından URAL-ALTAY dilleri grubunun ALTAY kolunun BATI Türkçesi grubuna girer.

3 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcükler Türkçe asıllı sözcükler ( L i M o N a Ğ a C ı M ı Z V a R ) ifadesindeki sessizlerden hiçbiriyle başlamaz. Örnek: Nedim, Limon, Cengiz, Ramazan NOT: Türkçeleştirmek için sözcüğe İRamazan dendiği de olmaktadır.

4 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türk alfabesinde 29 harf bulunmaktadır. Türk alfabesinde 29 harf bulunmaktadır. Bunlardan 8’i sesli 21 tanesi de sessizdir. Sesliler (Ünlüler) : ( a,e,ı,i,o,ö,u,ü) Sessizle (Ünsüzler): (b,c,ç,d,f,g,ğ,h,j,k,l,m,n,p,r,s,ş,t,v,y,z)

5 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcükler (C a D ı G i B i ) Türkçe asıllı sözcükler (C a D ı G i B i ) ifadesindeki sessizlerin hiçbiriyle bitmez. ÖRNEK: Kitab, Davud, Ağac, Diyalog

6 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde ( O,Ö ) seslileri yalnız ilk hecede bulunur. İkinci, üçüncü hecelerde bulunmaz. Türkçe asıllı sözcüklerde ( O,Ö ) seslileri yalnız ilk hecede bulunur. İkinci, üçüncü hecelerde bulunmaz. ÖRNEK: Doktor, Horoz, Pilot, Monolog

7 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde her hecede bir sesli vardır. Sözcüğün hece sayısı sözcükteki sesli sayısına eşittir. Türkçe asıllı sözcüklerde her hecede bir sesli vardır. Sözcüğün hece sayısı sözcükteki sesli sayısına eşittir. ÖRNEK: Ramazanın 4 ilk 1 günü 2 güldüremediklerimizdendir 10

8 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde sesli uyumu vardır. Türkçe asıllı sözcüklerde sesli uyumu vardır. ÖRNEK: sı k ra k (UYAR), ka k lem i (UYMAZ) Pi d lot y (UYMAZ), Po y lis d (UYMAZ) NOT: (ana)anne, (alma) elma gibi bazı sözcükler daha sonra değişikliğe uğradığından sesli uyumuna uymaz hale gelmiştir.

9 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerin köklerinde ikiz ünsüz bulunmaz. Türkçe asıllı sözcüklerin köklerinde ikiz ünsüz bulunmaz. ÖRNEK: Şiddet, millet, hiddet…

10 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde iki ünlü yan yana gelmez. (Diftong) Türkçe asıllı sözcüklerde iki ünlü yan yana gelmez. (Diftong) ÖRNEK: Suat, Saat, Fuat, Faik, Sait, Şuur, Şair… NOT: Sözcüğü Türkçeleştirmek için araya bir sessiz getirerek söylendiği çoktur. ÖRNEK: Suvat,sağat, fuğat…

11 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerin başında ve hece başında çift ünsüz bulunmaz. Türkçe asıllı sözcüklerin başında ve hece başında çift ünsüz bulunmaz. ÖRNEK: Spor, Telgraf, Tren, gram… NOT: Bu sözcükleri Türkçeleştirmek için yan yana gelen iki sessizin arasına bir sesli getirilerek söylenir, bu yazıda gösterilmez.

12 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde uzun ünlü yoktur. Türkçe asıllı sözcüklerde uzun ünlü yoktur. ÖRNEK: Şâir, İlân, Millî… NOT: Günümüzde uzun ünlüler yazıda gösterilmeyip okunuşta gösterilir.

13 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçede ince “L” yoktur. Türkçede ince “L” yoktur. ÖRNEK: Lale, İstiklâl…

14 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe sözcüklerde üç sessiz yan yana gelmez. Türkçe sözcüklerde üç sessiz yan yana gelmez. ÖRNEK: Sfenks, kontrol, kuvarst, santral…

15 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçede “f, h, j,v” ünsüzleri yoktur. Türkçede “f, h, j,v” ünsüzleri yoktur.

16 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe sözcüklerde cinsiyet ayrımı yoktur. Türkçe sözcüklerde cinsiyet ayrımı yoktur. ÖRNEK: Müdür-Müdire, Memur- Memure, Aziz-Azize…

17 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçede vurgu genelde sözcüğün son hecesindedir.Genellikle ekler vurguyu üzerine çeker. Özel adlarda vurgunun yeri değişir. Türkçede vurgu genelde sözcüğün son hecesindedir.Genellikle ekler vurguyu üzerine çeker. Özel adlarda vurgunun yeri değişir. ÖRNEK: Aydın (Eğitimli, bilgili), Aydın (İl )

18 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde daima son ek vardır.Ön ek almaz. Ön ek alan sözcükler kesinlikle Türkçe değildir. Türkçe asıllı sözcüklerde daima son ek vardır.Ön ek almaz. Ön ek alan sözcükler kesinlikle Türkçe değildir. ÖRNEK: Nâhoş, Bîçare,Nâmert, Nâmahrem…

19 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçede sıfatlar daima addan önce gelir. Türkçede sıfatlar daima addan önce gelir. ÖRNEK: Siyah sıfat kalem ad, geniş sıfat ev ad …

20 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcük sonlarına getirilen ek sayısında sınır yoktur.Anlamlı sözcük elde etmek şartıyla istediğiniz kadar ek getirebilirsiniz. Türkçe asıllı sözcük sonlarına getirilen ek sayısında sınır yoktur.Anlamlı sözcük elde etmek şartıyla istediğiniz kadar ek getirebilirsiniz. ÖRNEK: Balıkesir-lil-leş-tir-e-me-dik-ler- imiz-den-mi-siniz. 11 Muvaffak-i-yet-siz-leş-tir-ici-leş-tir-i-ver-e- me-y-e-bil-ecek-ler-i-miz-den-miş-siniz- ce-sin-e. 25

21 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcüklerde kökün arkasına ekler sıralanırken Kök+yapım eki+çekim eki şeklinde sıralanır. Türkçe asıllı sözcüklerde kökün arkasına ekler sıralanırken Kök+yapım eki+çekim eki şeklinde sıralanır. ÖRNEK: Göz (kök) -cü (yapım eki) –ler (çekim eki) … NOT : Bazı sözcükler bu kurala aykırılık göstermektedir. ÖRNEK: Anne-m-siz, kuş-lar-sız…

22 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Türkçe asıllı sözcük köklerinin arkasına çekim ekleri getirilirken belli bir kural dahilinde getirilir.(İsim kökü+İyelik eki+ hal eki) Türkçe asıllı sözcük köklerinin arkasına çekim ekleri getirilirken belli bir kural dahilinde getirilir.(İsim kökü+İyelik eki+ hal eki) ÖRNEK: Yaz kök -ı yapım eki -s kh -ı iyelik eki -n kh -ı hal eki

23 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ Cümle içinde öğelerin sıralanışı Cümle içinde öğelerin sıralanışı ( Özne+Tümleç+yüklem) şeklindedir. ( Özne+Tümleç+yüklem) şeklindedir. ÖRNEK: ÖRNEK: Otobüs Özne durakta DT uzunca ZT durdu Yüklem Otobüs Özne durakta DT uzunca ZT durdu Yüklem

24 www.hazirslayt.comNE DİM BAŞÇİVİ