CUMHURİYET’TEN GÜNÜMÜZE TARIM MAKİNALARI ÖĞRETİMİNDEKİ GELİŞMELER

... konulu sunumlar: "CUMHURİYET’TEN GÜNÜMÜZE TARIM MAKİNALARI ÖĞRETİMİNDEKİ GELİŞMELER"— Sunum transkripti:

1 CUMHURİYET’TEN GÜNÜMÜZE TARIM MAKİNALARI ÖĞRETİMİNDEKİ GELİŞMELER
Prof. Dr. Emin GÜZEL Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü ADANA Çukurova Üniversitesi

2 Atatürk, 22 Eylül 1924 günü Samsun'da öğretmenlerle yaptığı konuşma
"Efendiler, dünyada her şey için, uygarlık için, yaşam için, başarı için, en gerçek yol gösterici, bilimdir, tekniktir. Bilim ve tekniğin dışında yol gösterici aramak, aymazlıktır, cahilliktir, sapkınlıktır. Yalnız; bilim ve tekniğin yaşadığımız her dakikada gösterdiği gelişmeleri anlamak ve zaman içindeki ilerlemelerini izlemek şarttır. Bin, ikibin, binlerce yıl önceki bilim ve tekniğin belirlediği kuralları bugün aynen uygulamaya kalkmak bilim ve tekniğin içinde olmak değildir." Atatürk, 22 Eylül 1924 günü Samsun'da öğretmenlerle yaptığı konuşma Prof. Dr. Emin GÜZEL

3 Üniversite ve Toplum ilişkisi
TOPLUMA SUNULAN HİZMET Öğrenciler Çalışanlar Fiziki Yapılar Laboratuar Çeşitli Altyapı Finans Kaynakları Kütüphane Girdiler ÇIKTI ÜNİVERSİTE ÜRETİM SEKTÖRÜ Kalifiye İnsan Gücü Bilimsel Çıktılar Yayın Patent Buluş Çıktılar GİRDİ

4 Endüstriyel Gelişme ve Teknolojik Yenilikler
Prof. Dr. Emin GÜZEL Nimet Öztaş,2004.Geçmişten Geleceğe Türk BT Politikası TÜBA

5 Cumhuriyetin Kuruluş Yılları
Okuma Yazma Bilmeyen Sayım Yılı Nüfus (milyon) Toplam Erkek Kadın 1913 15.7 1923 12 1927 13.6 1935 16.2 10.4 4.4 6 1940 17.8 11.2 4.7 6.5 1945 18.8 10.6 4.3 6.3 1950 20 11.9 4.9 7.1 Prof. Dr. Emin GÜZEL Kaynak:DIE.gov.tr ve Şerif Mardin.1991 Türk Modernleşmesi

6 1923-1924 Ders Yılında YÖK Kurum Öğrenci Mezun Öğretmen
İstanbul Darülfünunu 2088 311 162 Mekteb-i Mülkiye 41 10 21 Yüksek Mühendis Mektebi 82 - Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi 290 49 32 Sanayi-i Nefise Mektebi 144 22 Diğer Yüksek Mektepler 269 52 70 TOPLAM 2914 422 382 Prof. Dr. Emin GÜZEL Kaynak: Cumhuriyetin 75. da Bilişim Bilançosu TÜBA,1999

7 Bilim Doktoralı Kişiler*
1923 Yılında Türkiye’de Bilim Doktoralı Kişiler* İSİM Doktora Ald. Üniv Yıl Bilim Dalı Josehp Zanni Heidelberg Üniv. 1876 Kimya Halil Ethem Erdem Bern Üniv 1885 Mehmet Arif Halle-Wittenberg Üniv. 1891 Mustafa Azmi Sümen Münih Tek. Üniv 1917 Osman Nuri Somer Berlin Üniv. 1918 A.Refik Kadızade Kerim Erim Erlangen Üniv. 1919 Matematik Prof. Dr. Emin GÜZEL *İnönü, E.,1999. Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Bilime Toplu Bir Bakış. TÜBA

8 Wıdmann H,1999. Atatürk ve Üniversite Reformu Kabalcı yayınevi
Prof. Dr. Emin GÜZEL

9 Güzel,E-2005.Cumhuriyet’ten Günümüze Üniv.Bilim ve Tek.politikaları
Prof. Dr. Emin GÜZEL

10 CUMHURİYET TÜRKİYE’SİNİN DIŞSATIM EĞİLİMİ(%)
1924 1925 1926 1927 1928 1929 TÜTÜN 29,3 31,4 36,6 27,7 31,2 26,3 KURU ÜZÜM 11,4 5,7 6,7 4,7 8,7 6,3 PAMUK 7,3 7,0 8,0 6,0 5,5 İNCİR 6,9 4,2 3,3 2,7 3,0 3,4 FINDIK 6,5 5,8 2,9 YÜN 5,1 6,1 AFYON 3,8 4,5 YUMURTA 2,3 2,4 1,1 TOPLAM 70,8 64,5 72,2 59,8 67,6 60,1 Prof. Dr. Emin GÜZEL Kaynak: Kayder, Ç., ( ), Dünya Ekonomisi İçinde Türkiye, Yurt Yayınları

11 ALBERT MALCHE RAPORU ÖZETİ 29 Mayıs 1932
Öğretim yöntemi umutsuz ölçüde eski,dersler ansiklopedik bilgi aktarma niteliğinde, öğrencide merak uyandırmıyor,öğrenciyi araştırmaya yönlendirmiyor. Türkçe bilimsel yayın sayısı çok az Tercümelerin tez olarak kabul edilmemesi Özerklik( ) Darülfün’ un toplumdan ve hükümetten soyutlanması sorununu yaratmış Genç öğretim elemanlarını bu kurumda yetiştirmek olanaksızdır Maaşların yetersizliği öğretim üyelerini yan işler yapmaya yöneltmiş Prof. Dr. Emin GÜZEL Hirş,E.1950.Dünya üniversiteleri ve Türkiye’de üniversitelerin gelişmesi.Ank.Üniv.

12 Wıdmann H,1999. Atatürk ve Üniversite Reformu Kabalcı Yayınevi

13 Temel Bilimler Alanındaki Değişim
Güzel,E-2005.Cumhuriyet’ten Günümüze Üniv.Bilim ve Tek.politikaları Prof. Dr. Emin GÜZEL

14 Gelişmiş Ülkelerde Bilim ve Teknoloji Sistemi Modeli
Bilim Teknoloji Politikaları Yasal Düzenlemeler Fon Yönetimi Bilimsel Araştırmalar (Temel Araştırma) Devlet Özel Sektör Kuruluşları Yüksek Öğretim Kurumları Yetenek Belirleyici Kritik Alanlarda Sınırlı Teknolojik Araştırmalar (Temel/Uygulamalı Araştırma) Kamu Araştırma Kuruluşları Yeni Ürün ve Üretim Teknolojileri Geliştirme (Uygulamalı Araştırma) Prof. Dr. Emin GÜZEL Kaynak:

15 Ülkemizde Durum Kuvvetli Bağ Zayıf Bağ Devlet Özel Sektör Kuruluşları
AR-GE Desteği, Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması ve Düzenlemeler (1995) Kuvvetli Bağ Zayıf Bağ Devlet Özel Sektör Kuruluşları Yüksek Öğretim Kurumları Sınırlı Sayıda Kuruluşta Yeni Ürün ve Üretim Teknolojileri Geliştirme Çalışmaları Yetenek Belirleyici Kritik Alanlarda Sınırlı Bilimsel ve Teknolojik Araştırma, Bilim ve Teknoloji Politikaları Oluşturma ve Fon Yönetimine Sınırlı Teknik Destek Devlet Politikaları veya Özel Sektör Tarafından Yönlendirilmeyen Bilimsel Araştırmalar Kamu Araştırma Kuruluşları Prof. Dr. Emin GÜZEL Kaynak:

16 Ülkemizde BT alanında ilk envanter çalışması 1965 yılında yapılmıştır.
Potansiyel araştırıcı sayısı A+G harcamalarının GSMH oranı % 0,37 Endüstride A+G çalışmaları yok Yayın sıralamasında Dünya da (Bu dönemde Pakistan, İran ve Mısır bizden önde) Prof. Dr. Emin GÜZEL Kaynak:Nimet Özdaş.1999 T.C nin 75 Yılında Bilim Bilançosu TÜBA

17 1980 Yılında Ülkemizin Ar-Ge Varlığı
Potansiyel TZ araştırıcı sayısı: 7441 (Özdaş,1999), (Şahin, 1997) Yayın Sıralamasındaki yerimiz 41 Ar-Ge harcamalarının GSYİH oranı 0.21 işgücüne düşen TZ* araştırıcı 4.0 [1] 1983 yılı alınmıştır. TZ (Tam Zamanlı)

18 1990 yılında Ar-Ge Varlığımız
Araştırıcı sayısı; Üniversitelerde : Kamu : 6 119 Özel kuruluşlar : 3 203 Toplam : Tam zaman eşdeğeri: : kişiye düşen araştırıcı sayısı : 7 Ar-Ge harcamalarının GSYİH oranı : %0,33 Bu harcamaların dağılımı: Üniversiteler : %69 Kamu : %13 Özel kuruluşlar : %18 Yayın sıralamasındaki yerimiz :35

19 Prof. Dr.Emin Mutaf 1954 A.Ü. Ziraat Fakültesinde Tarım Makinaları Bölümü açıldı. Tarımsal üretimin en pahalı girdisi olan mekanizasyonun yararlı olabilmesi; Ancak işletmelerin koşullarına uygun modellerinin uygulanması ile mümkün olduğuna göre, Tarım Makinaları Tasarımı’ndan uygulamaya kadar her türlü teknik ve ekonomik sorunları çözebilen insan gücüne büyük gereksinim, Ziraat Fakültesinin yapısı içinde Tarım Makinaları Bölümü açma fikrini gündeme getirmiştir Atatürk ve Başbakanı İnönü Türkiye tarımının kalkınmasının ancak çağdaş bir öğretim ve çağdaş araştırma yöntemlerini uygulamakla mümkün olabileceğini biliyordu. Bu nedenle 1923 yılından başlayarak Halkalı Yüksek Ziraat Okulu Mezunlarından 30 kadar genç, bilimsel öğrenim görmek ve çağdaş araştırma yöntemlerini öğrenmek amacıyla Batı Avrupa ülkelerine gönderilmiştir. Almanya’ya gidenler arasında rahmetli hocalarımız Prof. Dr. Esat Ahmet Bozkaya ve Prof. Dr. Hamit Demirtaş da vardı.

20 1933 yılında göreve başlayan Y.Z.E. 4 fakülteden oluşuyordu:
1927 yılında bir Alman heyetinin raporunda Ankara’da bir Yüksek Öğretim ve Araştırma Kurumu açılması öneriliyordu. Aynı yıl içinde Ziraat ve Veteriner Enstitüleri ile Yüksek Okulların açılması ve Ziraat Öğretiminin geliştirilmesine dair bir yasa çıkarılmıştır yılında Halkalı Ziraat Okulu kapatıldı yılında Ankara Yüksek Ziraat Okulu açıldı 1933 yılında göreve başlayan Y.Z.E. 4 fakülteden oluşuyordu: Tabii İlimler Fakültesi, Ziraat Fakültesi, Ziraat Sanatları Fakültesi, Baytar (Veteriner) Fakültesi.

21 Birincisi- Y.Z.E. ülkede ilk kez çağdaş anlam ve düzeyde araştırma yapmaya başlamıştır. Yalnız tarım alanında değil, genel olarak da ülkede çağdaş anlamda yüksek öğretim ve araştırma alanında öncülük yapmış ve Y.Z.E. yasası yılında çıkarılan özerk üniversite yasasına örnek olmuştur İkincisi- Bilim üyesi yetiştirmesi bakımından bu üyeliğe yükseleceklerin mutlaka doktora ve habilitasyon yapması ilkesini getirmiş ve yükselmelerini de sıkı bir disipline bağlamıştır. Üçüncüsü- Ülkede ilk kez Y.Z.E.’nde tüm gün çalışma ilkesi uygulanmaya başlanmıştır. Yasada bu konuda herhangi bir hüküm bulunmamakla birlikte, uygulanan çalışma disiplini ile bu ilke gelenek haline getirilmiştir.

22 Y.Z.E.’nün bu ilkelerinin yanı sıra Ziraat Fakültesi öğrencisi iken yıllarında yaşadığım şu özelliklerini de, altını çizerek, belirtmeliyim: Öğrenci ile hocalar ve öğrenci ile yöneticiler arasındaki ilişkiler demokratik ve samimiydi. Öğrenci, karşısında her kim olursa olsun fikrini açıkça söylemek ve tartışmak özgürlüğüne sahipti. Yaklaşık kişilik okuma salonu bulunan 30 bin kitaplık Y.Z.E. kitaplığına Türk gazeteleri yanı sıra Alman gazeteleri, en az bir Fransız gazetesi ve Moskova’da Fransızca yayımlanan haftalık bir gazete de okuma salonunda öğrencilerin buyruğuna sunulurdu. Kütüphane müdürü Almandı.

23 Ziraat Alet ve Makinaları dersini ilk yıllarda Enstitüsünün müdür vekili rektör veriyordu, ondan sonra bu dersi Doç. Dr. Esat Bozkaya üstlendi. Bir süre sonra profesör oldu. Arkadan asistan Dr. Hamit Demirtaş yetişiyordu yılında ben de aynı Enstitünün asistanı oldum. 1943’te Dr. Hamit Demirtaş doçentliğe yükselince Ziraat Alet ve Makinaları dersi ikiye bölünerek birisi Ziraat Alet ve Makinaları diğeri de Zirai Kuvvet Makinaları dersi olarak iki öğretim üyesi arasında bölüşüldü. 1947 yılında Doç. Dr. Hamit Demirtaş profesörlüğe yükseltilince Enstitümüz ikiye bölünerek iki ayrı Enstitü oluşturuldu. Birisi Ziraat Alet ve Makinaları Enstitüsü, diğeri Zirai Kuvvet Makinaları Enstitüsü adı altında hizmet veriyordu yılında çıkarılan üniversite yasasına ek bir yasa ile Y.Z.E. üniversite yapısına alınmıştır. Ziraat Fakültesi ile Veteriner Fakültesi Ankara Üniversitesi’ne, Orman Fakültesi de İstanbul Üniversitesine katılmıştır. Yeni yasaya uyularak Enstitüler de Kürsü oldu

24 Burada bir parantez açalım
Burada bir parantez açalım. 1930’lu yılların sonlarında, özellikle 1937’de Zirai Kombinalarının kurulmasıyla birlikte tarımın makinalaştırılmasında yeni girişimler ve hızlı gelişmeler başlamıştır . 2. Dünya savaşının gerektirdiği yeni ekonomik önlemler arasında hükümete tarım araçlarının sağlanması, dağıtımı ve hazineye ait boş topraklar üzerinde çiftlik kurarak üretim yapmak konularında yetkiler ve görevler verilmesi de vardı. Bunun bir sonucu olarak Devlet Üretme Çiftlikleri ve 1944 yılında Türkiye Zirai Donatım Kurumu oluşturulmuştur Tarım Bakanlığı 1941’de (1940 olabilir) Orta Ziraat Okullarından mezun gençler için 6 aylık Ziraat Makinaları kursu açmıştır 1945 yılında 6 aylık kurs 2 yıl süreli Ziraat Makinaları İhtisas Okulu haline dönüştürüldü. 1946’da bu okula Ziraat Makinaları Yüksek Uzmanlık Okulu adı verilmiştir. 1950 yılında okul kapatıldı

25 Tarım Makinaları Bölümünün de açılması gündemde olmasına karşın bazı nedenlerle Bölümümüz ancak 1954 yılında açılabilmiştir E.Ü. Ziraat Fakültesinde de Tarım Makinaları Bölümü açıldı. Bunu Çukurova Üniversitesi, sonra Selçuk ve Atatürk Üniversiteleri Ziraat Fakülteleri izlediler. Bir süre sonra İ.T.Ü.’de iki fakülte dekanlarının da katıldığı bir toplantı düzenlendi. Bir söyleşi niteliğinde olan bu toplantıda Tarımsal Mekanizasyon Bilim Dalının disiplinlerarası bir mühendislik dalı olduğu düşüncesinden hareketle iki fakülte arasında yardımlaşma ve işbirliği konularında prensip olarak fikir birliğine varılmıştır. Bundan sonra Batı ve Güney-Batı Anadolu bölgelerinde ortak bir inceleme gezisine çıkılmıştır. Bu geziye A.Ü. Ziraat Fakültesinden merhum Prof. Dr. Rasim Doğuş da katılmıştır. Ancak birkaç gün süren bu gezi sırasında yararlı fikir alışverişinde bulunuldu. Bundan cesaret alan Sayın Hakkı Öz, fakültesinde Genel Makina Mühendisliği öğretim programı içinde Tarım Makinaları Birimi’ne de yer verdi Buraya kadar anlatılanlar doğal sayılabilir ise de, aynı fakülteye bağlı bir de Tarım Makinaları Enstitüsünün kurulması, kişisel heves ürünü temelsiz ve zamansız olan bir girişimden başka bir şey değildir. Nitekim bu kuruluşta ülke tarımına yararlı herhangi bir çalışma yapılamamıştır

26 BAŞARI Ancak şurası da unutulmamalıdır ki, başarı;
Sadece öğrenim koşullarına ve diploma derecesine bağlı değildir. Bunlar kişinin olası potansiyelinin göstergeleri olabilir, Başarı ise göreceli bir kavramdır. Mezun bir gencin başarılı olup olamayacağının belirlenmesinde çalışma alanındaki; iş ortamında gördüğü ilgi ve özendirimin rolü, İşverenin tutum ve davranışlarının yol gösterici niteliğinde olup olmaması Bu nedenle işine yeni başlamış bir gencin başarısı hakkında karar verirken önce ülkemizin genel yaşam koşulları çerçevesinde bu öğelerin de irdelenmesi gerektiğine inanıyorum.

27 Turkiye Traktor ve Tarım Makinaları İhracatı-İthalatı (Değer, USD), 2005-2009
Tarmakbir-Sektör raporu

28

29

30

31 2010 Yılı Üniversitelerarası Tarım Makinaları Bölümleri Yerleştirme Puanları

32

33

34

35 Ulusal Bilim ve Teknoloji Sistemi
Hedefleri 2010 GERD/GDP Oranı (2002) GERD/GDP Oranı (2010) Özel Sektör Payı EU-25 1,93 % * 3 % 2/3 Türkiye 0,67 % ** 2 % *** 1/2 * Eurostat ** DİE *** BTYK Kararı, 8 Eylül 2004

36 Yeni Bir Dünya Haritası
Kaynak: Sachs, J., “Yeni Küreselle.me Stratejisi Bilgi ve Teknoloji Üzerine Kurulmal›” The Economist, Haziran 2000 Prof. Dr. Emin GÜZEL