ÖLÜM ZAMANI VE ÖLÜM NEDENİ TAYİNİ

... konulu sunumlar: "ÖLÜM ZAMANI VE ÖLÜM NEDENİ TAYİNİ"— Sunum transkripti:

1 ÖLÜM ZAMANI VE ÖLÜM NEDENİ TAYİNİ
KIM Adli Kimya ÖLÜM ZAMANI VE ÖLÜM NEDENİ TAYİNİ Doğukan H. Apaydın Gizem Savaşçın M. Buğra Namlı Prof. Dr. Süleyman Akman Doç. Dr. Mustafa Özcan

2 “3 Önemli Soru” Bir ceset bulunduğunda cevaplanacak 3 soru ortaya çıkar: Ölen kimdir? Öldüğünden beri ne kadar süre geçmiştir? Ölüm nedeni nedir? Adli bilimler bu 3 soru çerçevesinde bilinmeyene ışık tutar.

3 ÖLÜM ZAMANI TAYİNİ Neden Önemlidir?
Bir cinayetin ne zaman işlendiğini belirleyebilir. Şüphelilerin belirlenmesinde yardımcı olabilir. Tanıkların söylediklerinin doğrulanmasını sağlayabilir.

4 “Ölüm zamanı vücuttaki 6 değişime göre belirlenebilir”
Algor Mortis (Vücut soğuması) Rigor Mortis (Ölüm sonrası kas faaliyetleri) Livor Mortis (Ölüm sonrası morarma) Ölüm sonrası bozunma (kokuşma) Mumyalaşma Vitröz humor potasyum (Göz sıvısındaki potasyum )

5 ALGOR MORTIS (Vücut soğuması)
Ölüm sonrasında vücuda oksijen pompalanması durduğundan, vücut sıcaklığı ilk 12 saatte yaklaşık olarak 1.2oC düşerken, 12 saatten sonra bu düşüş saatte yaklaşık 0.6oC olarak gözlenir. Kişinin kas yapısı ve ortam sıcaklığı da bu düşüşü etkiler (Obez insanlar daha yavaş soğumaktadır).

6 algor mortis Bu yöntemin kullanılması durumunda yaklaşık ölüm zamanı şu formüle göre hesaplanır:

7 RIGOR MORTIS (Ölüm sonrası kas faaliyetleri)
Genellikle ölümden 3 saat sonra yüz ve göz kapağı kaslarında sertleşme gözlenir. Bu sertleşme daha sonra kol ve bacaklara yayılır ve 12 saat içinde tüm vücudu sarar.

8 rigor mortis C6H12O6 + 6O2 6H2O + 6CO ATP Hücrelerin ihtiyaç duyduğu ATP bu denkleme göre oluşmaktadır. Vücutta görülen sertleşme, ölüm sonrası ortaya çıkan ATP eksikliğine bağlı salınan laktik asit sonucu kaslardaki aktin ve miyozinin sertleşmesiyle meydana gelir (Aktin ve miyozin etkileşimiyle kas kasılması gerçekleşir).

9 LIVOR MORTIS (Ölüm sonrası morarma)
Kalbin durması ile dolaşım sonlanır ve buna bağlı olarak alyuvarlar ve kan plazması birbirinden ayrılır. Dokularda biriken kan, vücuda önce kırmızı, daha sonra mor bir renk verir. Bu renklenme ölüm sonrasında vücuda baskı uygulanan bölgelerde bu morarma daha sık görülür.

10 livor mortis Livor Mortis ölümden dakika sonra görülür, 8-12 saat sonra maksimum renklenmeye ulaşır.

11 livor mortis Örneğin bir kişi yatar pozisyonda ölü bulunursa morarmanın sırt bölgesinde yoğunlaşması beklenir. Ancak göğüs bölgesinde morarma varsa bu cesedin pozisyonunun değiştirildiği anlamına gelir.

12 ÖLÜM SONRASI BOZUNMA (KOKUŞMA)
Kokuşma, yumuşak dokuların ölüm sonrasında bakteri ve enzim aktiviteleri sonucu bozunmasıyla açığa çıkar. Dokular bu enzim-bakteri aktivitesi sonucu gaz, sıvı ve tuz halinde bozunurlar. Ortam sıcaklığının bu olay üzerinde büyük bir etkisi vardır. Bozunma için optimum sıcaklık 21-38oC arasıdır.

13 kokuşma Kokuşma üzerinde etkili bir başka faktör de vücut yapısıdır. Obez insanların kokuşması daha hızlı gerçekleşir. Dokuların bozunması sonucu ortaya çıkan sıvılar vücut boşluklarına dolar ve enzim-bakteri aktivitesi neticesinde ortaya çıkan hidrojen sülfür, metan, kadaverin, putresin, butirik ve propionik yağ asitleri kokuya sebep olur.

14 kokuşma Cadaverine Putrescine
adresinden alınmıştır.

15 MUMYALAŞMA Mumyalaşma dokuların dehidrasyonu olarak tanımlanabilir. Dokular, kurumuş deri benzeri bir hal alır. Derinin kuruyup çekmesi sonucu, deride yer yer açılmalar olabilir.

16 mumyalaşma Mumyalaşma, genellikle kuru hava koşullarında görülür.
Ölen kişilerin kimliklerinin belirlenmesinde ve yaraların orijininin anlaşılmasında mumyalaşma büyük bir önem taşır.

17 VİTRÖZ HUMOR POTASYUM (Göz Sıvısındaki Potasyum)
Ölümden sonra, kırmızı kan hücrelerinin bozunmasıyla, yapılarında bulunan potasyum bileşenleri göz sıvısına geçerek, bu sıvıdaki potasyum miktarında bir artışa neden olurlar. Vishal ve arkadaşlarının yanan ve yanmayan kurbanların üzerinde yaptıkları çalışmaya göre (2004) göz sıvılarında biriken potasyum miktarları şu şekildedir:

18 ÖLÜM NEDENİ TAYİNİ Bilinen sayısız ölüm nedeni vardır:
Kalp krizi Zehirlenme Hastalık Yüksekten düşme Boğulma Kaza Yanma/Kundaklama Elektrik çarpması Vurulma Asılma Yaralanma Diğer

19 Yanma/Kundaklama Bu tip vakada öncelikle cesedin solunum yolunda is/kurum olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer solunum yolunda kurum varsa bu, kurbanın oksijen yetersizliğinden öldüğüne işaret eder. İkincil olarak, kanda karbonmonoksit, siyanür veya duman içinde bulunabilecek diğer zehirli bileşenler aranır.

20 yanma Eğer ceset üzerinde kenarı kızarıp şişmiş yaralar var ise bu yanma sonucu ölmeyi gösterir. Çünkü kurban yanarken hala canlıdır ve kırmızı kan hücreleri hızlıca yarayı onarmaya uğraşır. Vücut üzerindeki kesik ve yaraların ilk başta yanıklar nedeniyle olduğu düşünülebilir ancak, eğer yaraların altında kanama mevcut ise bu kurbanın yangın başlamadan öldüğünü ve yangının delilleri örtmek amaçlı çıkarıldığı söylenebilir.

21 ASILMA Asılmış halde bulunan bir kurban genellikle oksijen yetersizliğinden ölmüştür. Bu oksijen yetersizliği şu belirtilerden anlaşılabilir: Mavileşmiş deri rengi Göz bebeklerinde yer yer toplanmış kan birikintileri Şişmiş ciğerler

22 asılma Boyun çevresinde yapılan inceleme sonucunda eğer ipin geçtiği yerlerde kızarıp şişme varsa, bu kurbanın asıldığında canlı olduğunu gösterir. Boyun çevresinde herhangi bir kızarıklıp yoksa, bu kurbanın daha önceden öldüğünü ve ası süsü verildiğine işaret eder.

23 asılma Olayın cinayet olup olmadığını anlamanın bir diğer yolu da boynun özenli bir incelemesi ile olur. Kişi eğer boğulmuşsa, genellikle boyunda bulunan hyoid adli kemik kırılır. Ası durumunda ise bu kemiğin kırıldığı çok nadir görülür.

24 SUDA BOĞULMA Kurbanın suda boğulmuş ise, havayolunda, midesinde ve ciğerlerinde su vardır. Ölüm nedeni cinayet ya da kaza da olabilir. Yapılan bir muayene sonucu eğer kurbanın gırtlağında spazm belirtileri bulunursa, kurban aşırı soğuğa maruz kalma sonucu ortaya çıkan kalp krizi nedeniyle ölmüştür.

25 boğulma Bazı durumlarda hipotermi de ölüm nedeni olabilir. Vücut sıcaklığı 32oC altına düşerse vücuttaki enzim aktivitesi yavaşlar ve ölüm gerçekleşir. Suyun sıcaklığına bağlı olarak tahmin edilen hayatta kalma süreleri tabloda verilmiştir: Liquid Temperature (degrees Celcius) Estimated Hours of Survival > 3.0 > Undeterminable

26 VAKALAR David Paul (1920) 60 yaşında, Camden New Jersey’de bankada para taşıyıcısıdır. 5 kasım 1920’de kaybolur, paraları alıp kaçtığı düşünülür, ancak banka çalışanları kendisine güvenmektedir. (David eski bir mahkumdur) 11 gün sonra iki ördek avcısı kasaba dışındaki nehir yakınlarında sığ bir mezarda David’in cesedini bulurlar. Taşıdığı para gitmiş amcak üzerindeki değerli eşyaları durmaktadır (altın saat gibi). İki el ateş edilmiş ve başında büyük darp izleri vardır. Ceset kuru olmasına karşın kıyafetler ise sırılsıklamdır. Toprakta silinmiş tekerler izleri vardır, ayrıca bir görgü tanığı birkaç gün içinde çevrede serseri, sarı ve tahta arka koltuklu bir araç gördüğünü söyler. Bir parça tahta (araçtan) olay mahalinde bulunur.

27 vakalar Otopsi sonucuna göre bedeni bulunduğunda David öleli 24 saat dolmamıştır. David para ile kaçtıktan sonra öldürülüp soyulmuş gibi görülmektedir. Dedektif ise bu olasılık üzerinde durmayıp otopsi sonucunu doğru bulmamaktadır ve ıslak kıyafetlere odaklanır. David’in vurularak mı yoksa boğularak mı öldüğünü araştırmaya devam eder. Bir ay içerisinde araştırmalar iki komşusunu göstermeye başlar (otomobil satıcısı James Frank ve Raymond Schuck). David’in ölümünden sonra harcadıkları paralar ve sürekli içmeleri ile dikkat çekerler. Sorguya alınan ikili suç işlendiği sıralarda başka yerlerde olduklarını kanıtlarlar, ancak dedektif onlara inanmamaktadır. Cesedin bulunduğu mahalde pek çok deri işleme fabrikası bulunmaktadır. Bölgedeki akarsudan alınan örnekte anormal derecede yüksek tabaklama asidi bulunur.

28 vakalar David’in cesedinde bu maddenin koruyucu görevi göreceğini düşünen ve bu yüzden ölüm zamanının yanlış hesaplandığını anlayan dedektif, David’in bedeninde madde tespitinden sonra iki şüphelinin üstüne gitmeye devam eder ve sonunda ikisi de her şeyi itiraf ederler. Raymond bütün suçu Frank’e atar. David’in cesedini öldürdükten sonra köprüden attıklarını kabul eden ikili ardından büyük bir içki alemi yapıp geri dönüp cesedi gömdüklerini itiraf ederler. Birkaç saat suda kalan cesedin, sudaki yüksek asitlilik ile onları ele vereceğinden haberleri yoktur. İki zanlı eşit ölçüde suçlu bulunur ve 30 ağustos 1921’de elektrikli sandalyede idam edilirler.

29 vakalar Louise Almadovar (1942)
New York Central Park’ta boğazlanarak öldürülmüş genç bir kadın cesedi bulunur. Yanında çantası olmayan kadında tecavüz izi de olmayınca sokak haydutluğuna kurban gittiği düşünülür ancak boğazında hala altın kolyesi durmaktadır... Loise Almadovar (24) olarak teşhis edilen kadın, ailesi ile yaşamaktadır ve bir gün önce (1 kasım) kayıp olduğu bildirilmiştir. Anibal Almadovar (portorikolu tüccar) ile 5 ay önce nasıl evlendiği ve birkaç hafta sonra Anibal’ın kadın düşkünlüğü nedeniyle nasıl ayrıldıklarını ailesi polise anlatır. Karısının öldüğü söylenen Anibal omuz silker ve umursamaz. Hayatını cehenneme çevirdiği için ondan kurtulduğuna sevinen Anibal olayla bir ilişkisi olmadığını söyler.

30 vakalar Otopsi incelemesine göre Louise’in ölüm saati akşam 9-10 arası görünmektedir. O saatlerde Anibal bir dans partisindedir ve birçok tanığı vardır. Louise’in ailesi polise, kızlarına yazılmış tehdit mektuplarını gösterince Anibal yeniden sanık olur. Partinin olduğu yer ile cinayet mahali birbirlerine çok yakın olduklarından Anibal’in fark edilmeden mekanı terk edip, karısıyla buluşup onu öldürüp geri dönmüş olabileceği üzerinde durulur. Olay yeri fotoğrafları incelendiğinde cesedin değişik bir tip çim üzerinde olduğu fark edilmiştir. İncelemeler bu çimin çok nadir bulunan bir tür olduğunu ve çevrede başka yerde bulunmadığını göstermiştir. Aynı tohumlar Anibal’in pantolon paçalarında ve cebinde de bulunur. En son 2 sene önce Central Park’a gittiğini söyleyen ve başka bir parka gittiğini söyleyen Anibal’in sözleri söylediği parkta o tür çim olmaması ile yalanlanır.

31 vakalar Birden ifade değiştiren Anibal, eylül başlarında Central Park’a gittiğini “hatırlar”. Ancak sözleri yine doğru değildir çünkü cebindeki tohumların olgunluk seviyesine eylül başında ulaşmış olmaları mümkün değildir, ancak kasım başı (1 kasım, ölüm tarihi) olması muhtemeldir... Anibal sonunda herşeyi itiraf eder. Karısı ile buluşmuş ve bir anlık öfke ile tartışırlarken öldürmüştür. Mahkemesi sırasında ifadesini baskı altında verdiğini iddea ederek itiraz eder ancak bu onu ölüm cezasından kurtarmaz, bilimsel kanıtlar ortadadır. Anibal Almadovar 16 eylül 1943’te elektrikli sandalye ile idam edilir.

32 KAYNAKLAR Time%20of%20Death.ppt Schmitt, Cunha and Pinheiro (2006, p. 88) “Forensic Anthropology and Medicine: Complementary Sciences from Recovery to Cause of Death” Evans (2007, pp ) “The Casebook of Forensic Detection” Department of Forensic Medicine , University of Dundee “Postmortem Changes and Time of Death”

33 Tesekkürler