m Şenol KORKMAZ m Ahmet YELKOVAN

... konulu sunumlar: "m Şenol KORKMAZ m Ahmet YELKOVAN"— Sunum transkripti:

1 m156035010 Şenol KORKMAZ m156035033 Ahmet YELKOVAN

2 ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA
BU DERSTE ELE ALINACAK KAVRAMLAR: GÜCÜN TEMELLERİ GÜCÜN KAYNAKLARI ÖRGÜTLERDE POLİTİK DAVRANIŞLAR

3 ÖRGÜTLERDE GÜÇ KONUSUN İHMAL EDİLMESİNİN NEDENLERİ ŞUNLARDIR:
Güç kavramının sosyal bilimlerde birçok problemlere neden olması. Gücün bazı şeyler içermesi ama herşey olmaması. Yöneticilerin güç kavramının sınırlarını tam olarak belirleyememesidir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

4 GÜÇ KAVRAMI Max Weber sosyal bir ilişki içerisindeki bir kişinin, direnmelere rağmen kendini yürütme olasılığıdır. Günümüzde güç politik mücadeleleri kazanmak ve direnişlerle başa çıkma kapasitesidir. Güç teorisyenleri ise Örgütte amaçları gerçekleştirmek için direnme olmadan kaynakları harekete geçiren potansiyel bir kapasite olarak tanımlanır.gücün olumlu anlamı üzerinde durmuştur. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

5 GÜÇ KAVRAMI Pfeffer’ı ele alacak olursak basit anlamda potansiyel bir kuvvet demektir. Eğer geniş anlamda açıklayacak olursak,davranışları etkileme, olayların akışını değiştirme, direnişlerle başa çıkma ve insanların bu yönde davranmalarını sağlayarak onları kazanma yolunda potansiyel bir kabiliyet olarak tanımlanır. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

6 Gücün otorite ve etki kavramları ile karşılaştırılması gerekir.
GÜÇ KAVRAMI Güç sosyal bir kavramdır, kesin olarak değiştirilemez değildir,otorite kavramı ile yakından ilgili fakat aynı şey değildir. Otorite gücün yasal halidir. Gücün otorite ve etki kavramları ile karşılaştırılması gerekir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

7 GÜÇ OTORİTE VE ETKİ KAVRAMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
GÜÇ:Başkalarını etkileme becerisidir. OTORİTE: Diğer insanları kullanma yada değiştirme hakkıdır. ETKİ: Güçten daha geniş kapsamlıdır. Diğer insanların tatmin ve performanslarını değiştirmek gibi genel yollarla onları yönlendirme kabiliyetini kapsar. Etki güçten çok liderlikle daha yakın ilişkisi olan kavramdır. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

8 GÜCÜN LİDERLİK VE BAĞLILIK İLİŞKİSİ
Liderler gücü grup amaçlarına ulaşmanın bir yolu olarak görürler. Liderlik ile Güç arasındaki fark; Güç için amaçların uyumlu olması gerekmezken sadece bağlılık yeterlidir. GÜÇ = BAĞLILIK Liderlikte; liderin ve onu izleyenlerin amaçları arasında bir uygunluk olması gerekir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

9 GÜCÜN TEMELLERİ ZORLAYICI GÜÇ: Korkuya bağlı olarak ortaya çıktığı söylenebilir. Kişinin verilen emirlere karşı çıkması sonucunda meydana gelebilecek olumsuzluklardan korkması. ÖDÜLLENDİRİCİ GÜÇ: Zorlayıcı gücün tam tersidir. Bireylerin kendilerine fayda sağlayacak sonuçlara ulaşacaklarsa, diğer bireylerin isteklerine uyarlar. YASAL GÜÇ: Yetkili bir pozisyona yada role sahip olan kişilerin diğerlerini etkilemek ve yönetmek için sahip olduğu resmi hakkın getirdiği normlar, değerler ve inançlara dayanır. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

10 GÜCÜN TEMELLERİ UZMANLIK GÜCÜ: Özel beceri ve bilgi üzerine kuruludur. Uzmanlık etkilemede çok güçlü bir kaynaktır. Uzman yöneticiler; Analiz, değerleme, astların görevlerine kontrol etme gücünede sahiptirler. ÖZDEŞLİK GÜCÜ VEYA KARİZMATİK GÜÇ: Başkaları kendilerini belli bir kişiyle özdeşleştirildikleri, ondan hoşlandıkları, onu sevdikleri, ona saygı duydukları zaman ortaya çıkan bir güçtür. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

11 KAYNAKLAR ÜZERİNDE KONTROL KİŞİSEL KARAKTERİSTİKLER
GÜÇ KAYNAKLARI Güç kaynakları bize güç sahibinin güç temelini nereden aldığını öğretir. YASALLIK KAYNAKLAR ÜZERİNDE KONTROL GÜÇ UZMANLIK SOSYAL İLİŞKİLER KİŞİSEL KARAKTERİSTİKLER ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

12 POLİTİKA KAVRAMI ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

13 POLİTİKA KAVRAMI POLİTİKA: Örgütlerde politika, birbirleriyle çelişen bir takım olası eylemlerin bulunması halinde, bireyler veya gruplar tarafından, öz çıkarlarını koruma veya arttırma amacıyla girişilen etkileme eylemlerinden oluşmaktadır. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

14 Eşitsiz güç dağılımının olumsuz bir takım etkileri vardır.
WALTER NORD ‘ un politik gerçekleri daha yakından incelememize yardımcı olacak güç hakkındaki önermeleri şunlardır Örgütler kaynak, enerji ve etki elde etmek için birbirleriyle rekabet eden koalisyonlardan oluşur Çeşitli koalisyonlar kendi çıkarlarını ve etki pozisyonlarını korumaya çalışacaklardır. Eşitsiz güç dağılımının olumsuz bir takım etkileri vardır. Örgütlerde gücün kullanılması daha geniş sosyal sistemler içinde gücün kullanılmasına yol açan etkenlerden biridir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

15 Örgütsel politika üzerinde yapılan araştırmalarda, rasyonel olmaktan çok, politik olan örgütlere ilişkin birçok alan tanımlanmıştır. KAYNAKLAR: Kaynakların kıtlığı örgütleri politik davranmaya yöneltmiştir. KARARLAR: Stratejik kararlar, rutin kararlara göre daha çok politikaya yönlendirir. AMAÇLAR: Amaçlar ne kadar karmaşık ise politikalarda o kadar fazla olacaktır. TEKNOLOJİ VE DIŞ ÇEVRE: Örgütlerde teknoloji ne kadar karmaşıksa politikalarda o kadar fazla olacaktır. DEĞİŞİM: Yeniden örgütlenme veya planlı bir örgütsel değişim çabası veya planlanmamış bir değişim politik manevralar gerektirir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

16 POLİTİK DAVRANIŞIN TANIMI
Politik Davranış: Kişinin bir örgüt içerisindeki resmi rolünün gerektirmediği fakat örgüt içindeki avantaj veya dezavantajların dağılımını etkileyen yada etkilemeye çalışan faaliyetler olarak tanımlayabiliriz. Maddelerle tanımlayacak olursak: Politik davranış bir kişinin mesleğinin gerektirdiği davranışların dışındadır. Politik davranış kişinin güç temellerini kullanması için çaba göstermesini gerektirmektedir. Politika örgüt içerisindeki avantaj ve dezavantajların dağılımı ile ilgilidir. Karar almada kullanılan amaçları, kriterleri yada süreçleri etkilemek için gösterilen çabaları kapsar. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

17 POLİTİK DAVRANIŞIN NEDENLERİ
Örgütlerde genel olarak görülen beş temel politik davranıştan söz edilebilir. Bunları sıralayacak olursak: Belirsiz amaçlar Kıt kaynaklar Teknoloji ve Çevre Programlanmamış kararlar Örgütsel değişimdir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

18 POLİTİK DAVRANIŞIN NEDENLERİ
AMAÇLARIN ELDE EDİLMESİ ALTINDA GİZLENEN KİŞİSEL KAZANÇ BELİRSİZ AMAÇLAR POLİTİK DAVRANIŞ KIT KAYNAKLAR KAYNAKLARDAN ELDE EDİLECEK MAKSİMUM PAY BELİRSİZLİK YOLU İLE KİŞİSEL KAZANÇ TEKNOLOJİ VE ÇEVRE SINIRLI KARAR VERME PROGRAMLANMIŞ KAYNAKLAR YENİDEN DÜZENLEME İLE POLİTİK AMAÇLARIN ELDE EDİLMESİ ÖRGÜTSEL DEĞİŞME ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

19 BİREYSEL FAKTÖRLER VE POLİTİKA
Mc.Clelland’a göre güç; insanları diğerlerini etkilemek için güdülediği gibi aynı zamanda onların bu gücü politik menfaat elde etmek için kullanmalarınada yol açar. Makyavelleneiste göre ise fırsatçı manipulatif davranışlar yoluyla diğer insanları kontrol altına alma eğilimi olarak tanımlanmıştır. Örgütlerde sıkılgan kişiler politikalara daha az katılama eğilimindedirler, çünkü dikkat çekmek ve politikayla uğraşarak yanlış değerlendirilmekten korkarlar. Bu korku onları güç anlayışında bulunmak ve bunu kişisel menfaat elde etmekten alıkoyar. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

20 BİREYSEL FAKTÖRLER VE POLİTİKA
Otorite yanlısı, riske girme eğilimi yüksek olan ve dışsal kendilik kontrollü iş görenler, örgütsel sonuçları daha az gözeterek politik davranırlar. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

21 ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER VE POLİTİK
Politik faaliyet belki de bireysel farklılıklardan çok, örgütün taşıdığı özelliklerin bir fonksiyonudur. Örgüt içerisinde güven ne kadar az ise, politik davranış düzeyi o kadar yüksek olacaktır. Buna dayanarak rol belirsizliği, iş görenlerin tanımlanan davranışlarının açık olmaması anlamına gelir. Rol belirsizliği ne kadar fazla ise, kişi bunu fark ettirmeden politik davranışlar içerisine girebilir. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

22 YAPISAL GÜÇ KAZANIMI (ÖNEMLİ KAYNAKLARI KONTROL ETMEK)
POLİTİK TAKTİKLER Kişisel özellikler uygun olduğunda, birçok politik taktik ortaya çıkabilir. Maddelerle sıralayacak olursak: KİŞİLER ARASI GÜÇ KAZANIMI : Kendini sevdirme ve iyi izlenim bırakma, politik ilişkiler kurmak ve sürdürmek için kullanılır. YAPISAL GÜÇ KAZANIMI (ÖNEMLİ KAYNAKLARI KONTROL ETMEK) ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

23 GÜÇ VE POLİTİK DAVRANIŞLARA GENEL BAKIŞ
Genel anlamda güç, başkalarının iradelerine ve direnişlerine rağmen bir takım şeyleri elde etmek yada politik mücadeleleri kazanma ve direnişlere başa çıkma kapasitesi olarak tanımlanmaktadır. Güç kesin veya değiştirilemez değildir. Otorite diğer insanları kullanma yada değiştirme hakkıdır. Otorite gücü meşrulaştırır ve güç kaynağıdır. En önemli yönü ise gücün bağımlılığın bir fonksiyonu olmasıdır. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

24 GÜCÜN TEMELLERİ BEŞ GRUPTA TOPLANMIŞTIR. BUNLAR:
ZORLAYICI GÜÇ YASAL GÜÇ UZMANLIK GÜCÜ ÖDÜLLENDİRİCİ GÜÇ ÖZDEŞLİK GÜCÜ ‘ DÜR ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

25 TEŞEKKÜR EDERİZ. ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİKA

26 KAYNAKLAR ESKİŞEHİR ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
ODTÜ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SBF DERGİSİ ÖRGÜTLERDE DAVRANIŞ BİLİMLERİ KİTABI Pazarlama Denetimi ve Performans Değerleme