Yönetim Bilişim Sistemleri Bölüm 2

... konulu sunumlar: "Yönetim Bilişim Sistemleri Bölüm 2"— Sunum transkripti:

1 Yönetim Bilişim Sistemleri Bölüm 2
Doç. Dr. Aykut Hamit Turan Laudon & Laudon 2011

2 Küresel E-İşletmeler – İşletmeler nasıl BT Kullanıyor
Günümüzde işletmeler yoğun olarak BT kullanmaktadırlar ve yatırımlar yapmaktadırlar Tupperware firmasının çok katmanlı satış gücü BT tarafından desteklenmektedir Çok katmanlı pirim sistemine geçtiğinde şirketin satış gücü kağıt bürokrasisinden yılmıştır Tupperware bunu bir fırsat olarak görmüş ve BT altyapısı ile işletme ve çalışan performansını önemli ölçüde arttırabilmiştir Tupperware örgüt, teknoloji, yönetim süreçlerini değiştirmek durumunda kalmıştır

3 İş Süreçleri ve Bilgi Sistemleri
Faaliyette bulunmak için işletmeler tedarikçiler, müşteriler, faturalar, ürünler ve hizmetler ve ödemelerle ilgili pek çok bilgi ile uğraşmak zorundadırlar Bilgiyi uygun bir şekilde organize edip, kullanıp, firmanın genel performansını arttırmak zorundadırlar Bilgi sistemleri firmanın sahip olduğu bilgiyi yönetmesi, daha iyi kararlar vermesi ve iş süreçlerinin yürütülmesi için destek sunar

4 İş Süreçleri Bilgi teknolojileri her bir işletmenin kalbinde yatan iş süreçlerini geliştirmek için uygulanırlar İş süreci işletmede yapılan işin nasıl organize, koordine edildiği ve daha iyi ve kaliteli ürün veya hizmet üretmek için odaklanmasıdır İş süreçleri örgütlerin işlerini, işletme bilgisini ve verisini koordine ettikleri özgün şekiller olarak karşımıza çıkmaktadır Her bir işletme iş süreçlerinin bir birleşimi olarak karşımıza çıkmaktadır Bilgi Sistemlerinin temel amacı daha etkin çalışan iş süreçleri ortaya çıkarmaktır Genel olarak işletmenin performansı iş süreçlerinin ne kadar etkin olduğuna bağlıdır

5 İş Süreçleri Verimli iş süreçleri bir şirketin rekabetçi gücünün kaynağı olabilir Firmaların rakiplerinden daha iyi yenilik geliştirmesine ve uygulamasında yol açabilir Verimli ve etkin çalışmayan iş süreçleri ise işletmeler için bir yük olurlar Birçok iş süreci işletmenin spesifik fonksiyonlarına bağlıdır. Örneğin pazarlama fonksiyonu uygun müşterileri tespit etmek, insan kaynakları fonksiyonu yeni iş görenleri istihdam etmek iş süreçlerini içerir Bazı iş süreçleri birden fazla farklı fonksiyonel alanı içerir ve bölümler arası koordinasyon gerektirir. Örneğin müşteri siparişini yerine getirmek satış, pazarlama ve üretim fonksiyonlarının koordineli çalışması sonucu hayata geçirilebilir

6 İş Süreçleri

7 İş Süreçleri Basit bir süreç gibi gözükse de müşteri siparişlerini gerçekleştirmek karmaşık bir süreçtir ve işletme içerisindeki birçok fonksiyonel grubun ortak ve koordineli çalışmasını gerektirir Bazı fonksiyonel alanlarla ilgili örnek iş süreçleri Üretim : ürünün montajı, Kalitenin kontrolü Satış ve pazarlama: Müşterilerin tespiti, müşterileri ürünle ilgili haberdar etmek, ürünün satışı Finans ve muhasebe: Kredi verenlere ödeme yapmak, finansal tablolar hazırlamak, nakit bütçesi hesaplamak İnsan kaynakları: Çalışanların istihdamı, çalışanların iş performansının değerlendirilmesi, çalışanların haklarının planlanması

8 BT Nasıl İş Süreçlerinin Etkinliği Arttırır
BT temel olarak 2 yolla iş süreçlerinin etkinliğini arttırır: Mevcut iş süreçlerinin etkinliğini ve verimliliğini arttırarak ve işletmeyi dönüştürecek tamamen yeni iş süreçleri oluşturarak BT daha önce manuel yapılan birçok iş ve işleri otomatik hale getirir. Örneğin müşterilerin kredilerini kontrol edilmesi, fatura ve sevk irsaliyesi oluşturulması gibi Bilgi teknolojileri günümüzde bilginin akışını da değiştirir ve daha fazla insanın bilgiye ulaşmasını ve paylaşmasının yolunu açar. Seri halinde sıra ile yapılan işleri paralel hale getirebilir ve karar vermedeki gecikmelerin önüne geçer Diğer bir değişle BT tamamen yeni iş süreçleri oluşmasına imkan sağlar Amazon.com, iTunes gibi yeni iş modellerinin oluşmasına neden olur İş süreçlerine yakından dikkat etmek bu yüzden önemlidir.

9 BT Nasıl İş Süreçlerinin Etkinliği Arttırır
İş süreçlerinin yakından analiz ederek, işletmemizin nasıl çalıştığını ve nasıl performans gösterdiğini ve işlerin nasıl yapıldığını daha net bir şekilde anlayabiliriz Müşteri hizmetleri sürecini yakından inceleyerek müşterilere hizmet vermek için gereken sürenin nasıl tespit edildiğini, kaç adımdan bu sürecin oluştuğunu, kaç insanın sürece dahil olduğunu ve ne kadara mal olduğunu tespit edebiliriz İş süreçlerini daha yakından anlayarak nasıl daha etkin bir şekilde değiştirilebileceklerini de anlayabiliriz

10 BT Türleri İş süreçlerini yakından tanıdıktan sonra, işletmedeki değişik iş süreçlerini destekleyen kaç farklı Bilgi Sistemi türü olduğunu tartışabiliriz Her işletmeden onlarca ve hatta yüzlerce iş süreci olduğunu ve değişik örgütsel seviyelerde, değişik uzmanlıklara sahip insanların bu iş süreçlerine muadil olduklarını düşündüğümüzde, tek bir bilgi sisteminin işletmenin tüm ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak olduğunu anlayabiliriz Hiçbir tek sistem işletmenin ihtiyacı olan bilgiyi tek başına sağlayamaz Büyük işletmeler binlerce bilgisayar programı ve yüzlerce farklı sisteme sahiptir Ufak işletmeler bile birçok farklı bilişim siteminin birleşiminden oluşur

11 BT Türleri E-postalar için bir sistem, reklamları kontrol için bir sistem, müşteri siparişleri için bir sistem, faturalama için bir sistem vb. Bu sistemler arasındaki ilişkileri anlamak ve değerlendirmek ilk bakışta oldukça güçtür Sistemleri iki farklı açıdan değerlendirmek mümkündür: hizmet ettikleri işletme fonksiyonu açısından ve hizmet ettikleri ana örgütsel gruplar açısından

12 Fonksiyonel Açıdan Sistemler
İşletmelerde genel olarak bu tür sistemlerle ve sınıflama ile karşılaşırız Pazarlama işindeyseniz, işletmeye çalışmaya gittiğinizde genel olarak pazarlama bilgi sistemi ile karşılaşırsınız Bu sistemler pazarlama, muhasebe, üretim, insan kaynakları gibi değişik bölümlerde konuşlandırılmış sistemlerdir

13 Satış ve Pazarlama Sistemleri
Satış ve pazarlama sistemleri: Satış ve pazarlama departmanları işletmenin ürünlerini pazarlamakla sorumludur. Pazarlama bölümü uygun müşterilerin tespit edilmesi, müşterilerin istek ve ihtiyaçlarının tespiti, müşterilerin istek ve ihtiyaçlarını tatmin eden mal ve hizmetlerin geliştirilmesi, bu mal ve hizmetlerin tanıtım ve pazarlamasının yapılması ile ilgilidir. Satış bölümü müşteri ile irtibata geçme, siparişi almak, satışı gerçekleştirmek ve satış işleminin takip etmekle sorumludur Satış ve pazarlama sistemleri tüm bu faaliyetleri desteklemek durumundadır

14 Satış ve Pazarlama Sistemleri
Satış ve pazarlama sistemleri üst yönetime yeni ürün ve hizmetleri etkileyen eğilimleri tespit etmek, satış planlarını desteklemek, yeni ürün ve hizmetleri desteklemek, rakiplerin performansını gözetlemek konusunda yardımcı olmalıdır Satış ve pazarlama sistemleri Pazar araştırmalarını desteklemek, reklam ve tutundurma kampanyalarının performansını değerlendirmek, fiyatlama ve satış performansı gibi konularda orta yönetime destek olmalıdırlar Satış ve pazarlama sistemleri alt yönetime müşterilerin tespiti, satış personelinin kontrolü, siparişlerin işlenmesi ve müşteri desteği sunmak gibi destekleri verir

15 Üretim Sistemleri Üretim fonksiyonu ürünün veya hizmetin fiziksel olarak üretimi ile ilgilidir Üretim sistemleri üretim tesislerinin planlanması, geliştirilmesi, ve bakımı ile ilgilenir. Ayrıca üretim malzemelerinin temin edilmesi, depolanması ve gerektiğinde hazır bulundurulması ile de ilgilidir. Bunun yanı sıra üretim araçlarının ve tesislerinin planlanması, programlanması üretim için malzeme ve iş gücü temini ve hazır bulundurulması ile de ilgilenir Üretim sistemleri tüm bu faaliyetleri destekleyen sistemlerdir Üst yönetim üretim sistemlerinin firmanın uzun dönem üretim hedeflerine ulaşılmasını, nerede yeni üretim tesisi kurulması ve hangi üretim teknolojilerinin satın alınması gibi kararlarda kullanır Orta kademe yönetim üretim maliyet ve malzemelerinin kontrol edilmesi ve planlanması gibi faaliyetlerde üretim bilgi sistemlerini kullanır Alt kademe yöneticiler üretim görevlerinin durumunu tespit ve kontrol için üretim bilgi sistemlerini kullanırlar

16 Finans ve Muhasebe Sistemleri
Finans ve muhasebe sistemleri firmanın nakit, hisse senedi, tahvil ve diğer yatırımları gibi finansal varlıklarının yönetilmesi ve bu varlıklardan getirinin maksimize edilmesi ile ilgilidir Finans fonksiyonu firmanın varlıklarının değerlendirilmesi, yeni finansal varlıklar tespiti, finansal varlık ve borçların yönetilmesi, firmanın finansal varlıklarından istediği ve beklediği getiriyi alıp, almadığı, gibi konularla da ilgilenir Muhasebe fonksiyonu firmanın finansal kayıtlarının oluşturulması ve yönetilmesi, , alacaklarının, ödemelerinin, nakit akışlarının tespit edilmesi ve maaş bordrolarının hazırlanması gibi faaliyetleri içerir. Firmanın finansal varlıklarının ve nakit akışlarının kayıtlarını tutar. Üst yönetim finans ve muhasebe sistemlerini firmanın uzun dönemli yatırım hedeflerini belirlemede ve firmanın finansal performansını tahmin etmekte kullanır Orta kademe yönetim firmanın finansal varlıklarının yönetim ve kontrolü için bu sistemlere ihtiyaç duyar Alt kademe yönetim finans ve muhasebe sistemlerini firmanın faaliyetleri sonucunda oluşan işlemlerde nakit akışını kontrol ve takip etmek için kullanır. Örneğin çeklerin, tedarikçilere ödemelerin, faturaların hazırlanması takibi için kullanır

17 İnsan Kaynakları Sistemleri
İnsan kaynakları sistemleri firmanın iş gücünün temini, özendirilmesi, geliştirilmesi ve istihdamı faaliyetleri ile ilgilidir. İnsan kaynakları bilgi sistemleri potansiyel çalışanların tespiti, mevcut çalışanlar hakkında tam kayıtların bulunması, iş görenlerin yetenek ve niteliklerinin geliştirilmesi gibi faaliyetleri destekler İnsan kaynakları sistemleri üst yönetime firmanın uzun dönemli ihtiyaçlarının karşılanması için insan kaynakları gereklerinin tespit edilmesi ve değerlendirilmesi sürecinde yardımcı olur İnsan kaynakları sistemleri orta kademe yönetime çalışanların kontrol, analizi ve işe alınmasında ve ödüllendirilmesinde destek olur Alt kademe yönetim insan kaynakları sistemlerini firma çalışanlarının işe alınması ve yerleşmesinde kullanır

18 Çıkar Grupları Bakış Açısıyla Sistemler
Fonksiyonel açıdan sistemlerin sınıflandırılması, bu sistemleri anlamamız açısından faydalı olsa bile yöneticilerin firmayı nasıl yönettiklerini anlamamız açısından yeterli değildir. Sistemleri daha yakından tanıyabilmemiz için hangi yönetici türlerine ve kademelerine hizmet ettiklerini bilmemiz gerekmektedir Her bir yönetici seviyesinin farklı ihtiyaçları, gereklilikleri ve bilgi gereksinimleri vardır Üst yönetim firmanın karlılığı, brüt satış rakamları, her bir ürün veya bölge açısından satış rakamları gibi özet bilgiye ihtiyaçları vardır Orta kademe yönetim firmanın departmanları ve çalışanları açısından farklılaştırılmış daha detay bilgiye ihtiyaç duyar. Satış personelinin satış performansları, fabrikalar veya bölümler açısından üretim istatistikleri, çalışan seviyeleri ve maliyetleri, aylık satış gelirleri gibi bilgilere ihtiyaç duyarlar Alt kademe yöneticiler alt işlemler seviyesinde bilgi duyarlar. Günlük stoklardaki parça sayısı, her bir işçinin günlük çalışma zamanı gibi Bilgi işçileri dışsal bilimsel veri tabanlarına erişim sağlamak ve içsel veri tabanlarına da erişmek isterler Üretim ve hizmet işçileri üretim makine ve teçhizatı, müşteri kayıtları gibi verilere ve bilgilere ihtiyaç duyarlar

19 Hareket İşleme Sistemleri
Alt düzey yöneticiler firmanın temel faaliyetleri ve işlemleri ile ilgili örneğin satışlar, alacaklar, nakit akışları, maaşlar, kredi kararları, malzemenin fabrika içerisinde akışı gibi verilere ihtiyaç duyarlar Hareket işleme sistemleri bu tür verileri sağlar Hareket işleme sistemleri firmanın işlemlerini gerçekleştirmedeki satış girilmesi, otel rezervasyonları, maaş bordroları, çalışanların kayıtları gibi temel işlemlerini gerçekleştiren ve bilgileri tutan sistemlerdir Bu seviyedeki temel amaç rutin sorulara cevap vermek ve örgüt içerisinde işlemlerin takibini yapmaktır Bu seviyede görevler, kaynaklar, hedefler önceden belirlenmiş ve yüksek oranda yapılandırılmıştır Hareket işleme sistemleri yöneticilerin içsel operasyonları ve firmanın dışsal çevresiyle ilişkilerini kontrol etmesine yarar. Bu sistemler diğer sistemler için temel bilgi sağlayıcısıdır

20 Hareket İşleme Sistemleri
Hareket işleme sistemleri firmanın tüm kayıtlarını, temel işlemlerini tutan, üreten temel sistemdir Hareket işleme sistemleri firmanın faaliyetleri için çok gereklidir ve bu sistemlerin birkaç saat durması bile firmanın faaliyetlerinin sekteye uğraması ve firmanın tamamen durması anlamına gelir UPS’in paket takip sisteminin durmasının ne anlama geldiğini düşünün, hiçbir paketi takip edememe, neyin nerede olduğu bilmeme veya bir bankanın hesap işletim sisteminin durması, bankada hiçbir faaliyetin yapılamaması sonucunu doğurur

21 Yönetim Bilişim Sistemleri ve Karar Destek Sistemleri
Orta kademe yöneticiler yönetsel faaliyetlerin gözlemlenmesi, kontrol edilmesi, karar vermek için bu sistemlere ihtiyaç duyarlar Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) orta kademe yöneticilere hizmet eden bilgi sistemleridir YBS firmanın mevcut performansı ile ilgili orta kademe yöneticilere bilgi sunar. Bu bilgi firmanın iş ve gelecek performansını gözlemlemek ve kontrol etmek için kullanılır YBS hareket işleme sistemlerinden aldığı verileri kullanarak orta kademe yöneticilerin ihtiyaç duyduğu raporları hazırlar

22 Yönetim Bilişim Sistemleri ve Karar Destek Sistemleri
YBS yöneticilerin haftalık, aylık ve yıllık dönemlerde işletme performansını görmeleri ve günlük ve saatlik veriye ulaşmalarını sağlar YBS daha önce tanımlanan rutin konularda sorulara genellikle cevap verir Bu sistemlerin genellikle sınırlı analitik yetenekleri vardır ve esnek değildirler Birçok YBS basit rutinlere sahiptir örneğin karşılaştırma ve özetleme gibi. Karmaşık istatistiksel analizler modellere sahip değildirler

23 Yönetim Bilişim Sistemleri ve Karar Destek Sistemleri

24 Yönetim Bilişim Sistemleri ve Karar Destek Sistemleri
Karar Destek Sistemleri (KDS) orta kademe yöneticilerin rutin olmayan kararlarında yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiş sistemlerdir Bu sistemler önceden belirlenmeyen, özgün ve hızla değişen durumlar ve kararlarda çözümün daha önce tam olarak belirlenmediği durumlarda faydalıdır Örneğin, eğer Aralık ayında satışları 2 katına çıkartırsak bunun üretim programları üzerinde etkisi ne olur KDS YBS ve hareket işleme sistemlerinden veri alsa bile hisse senedi fiyatları, döviz fiyatları gibi konularda dışsal veriye ihtiyaç duyar Bu sistemler veriyi analiz etmek kapsamlı modeller kullanırlar KDS’ler Kullanımı kolay kullanıcı dostu ara yüzleri olan sistemlerdir KDS bazen İş Zekası Sistemleri diye de adlandırılır çünkü temel amaçları kullanıcılara daha iyi karar vermek konusunda yardımcı olmalarıdır

25 Üst Düzey Yönetim Destek Sistemleri
Üst yöneticiler firmanın içinden veya dışından gelen uzun dönemli eğilimler, stratejik unsurlar ile ilgili stratejik konularla ilgilenmek durumundadırlar Önümüzdeki 5 yılda istihdam seviyeleri ne olacak? Endüstrideki uzun dönemli maliyet eğilimleri nelerdir, firmamız endüstride bu konuda nerededir, nasıl konumlanmıştır? Üst Düzey karar Destek Sistemleri (ÜDKDS) yöneticilere bu konularda yardımcı olan sistemlerdir. ÜDKDS çözüm için önceden belirlenmiş bir standart prosedür olmayan durumlarda karar, öngörü ve değerlendirme gerektiren durumlardaki rutin olmayan kararları ve süreçleri destekler ÜDKDS genellenmiş bilgisayar ve iletişim kapasiteleri sunarak geniş bir spektrumdaki problemlere çözüm arar

26 Üst Düzey Yönetim Destek Sistemleri
ÜDKDS dışsal veri ve olayları karar verme sürecine entegre eder. Bu sistemler kritik verileri belirler, verileri filtreler, özetler ve görselleştirir ve önemine göre üst yöneticilere sunar ÜDKDS verileri kolay anlaşılır bir ara yüz ile üst yöneticilerin kullanımına sunar ÜDKDS çalışma istasyonları menüler, interaktif grafikler ve iletişim yetenekleri ile tarihsel ve karşılaştırmalı verileri içsel sistemlerden ve bazı verileri de dışsal sistemlerden (İMKB) alır ve işler

27 Üst Düzey Yönetim Destek Sistemleri

28 Sistemlerin Birbiriyle İlişkileri
İdeal olarak tüm bahsedilen bu sistemler ilişkilidir Hareket İşleme Sistemleri diğer sistemler için temel veri kaynağıdır ÜDKDS diğer sistemlerden temel veri alıcısıdır Diğer sistemler birbirleriyle sürekli veri alışverişi içerisindedirler Veri değişik fonksiyonel alanlara hizmet eden sistemler arasında da değiştirilebilir Birçok firmada bu sistemler gevşek bağlıdır ve ilgilidir. Firmalar bir sistemden diğerine veri aktarmakta ve veri paylaşmakta sorun yaşamaktadırlar ve dolaysıyla hızla değişen dış çevre koşullarına zamanında karşılık verememektedirler Bu durum ağ teknolojileri ve firma geneli bilgi sistemlerinin yaygınlaşması ile değişmektedir

29 Sistemlerin Birbiriyle İlişkileri

30 İşletme Geneli Sistemler
Kurumsal Uygulamalar Tüm bu sistemleri işletme genelinde uyumlu bir şekilde çalıştırmak temel bir problemdir Firmalar genellikle normal büyümeyle büyürler veya ufak firmaları bünyelerine katarak büyürler Diğer firmaları bünyelerine katarak büyüyen firmalar birbirleriyle konuşmayan sistemlerle baş başa kalırlar Bir çözüm işletme fonksiyonlarını aşan ve tüm işletme seviyelerini içeren ve tüm yönetsel kademeleri içeren sistemler uygulamaktır Kurumsal Sistemler işletmelerin daha esnek ve üretken olması faaliyetlerini daha yakın koordine etmesi ve bu sayede işletme kaynaklarının yönetilmesi ve müşteri hizmetlerinde daha etkin olmalarını sağlamaktadır

31 İşletme Geneli Sistemler
Dört çeşit temel kurumsal uygulama vardır: Kurumsal Sistemler, tedarik Zinciri Yönetimi Sistemleri, Müşteri İlişkileri Yönetimi Sistemleri ve Bilgi Yönetimi Sistemleri Tüm bu sistemler işletme süreçlerini ve örgütlerin performansını bir bütün olarak arttırmak amacındadır Bu sistemler bütün örgütü kapsarlar ve bazen örgütün dışına da taşarak müşteriler, tedarikçiler ve diğer ana iş ortaklarını kapsarlar

32 İşletme Geneli Sistemler

33 Kurumsal Uygulamalar Büyük işletmelerin değişik fonksiyonlar çevresinde odaklanan, işletme seviyeleri ve iş süreçleri üzerinde odaklanan bilgi sistemleridir Kurumsal Uygulamalar, Kurumsal kaynak Planlaması uygulamaları diye de adlandırılır ve üretim, finans, muhasebe, satış ve pazarlama sistemlerinden bilgi toplar ve bu konularla ilgili çözümler üretir Kurumsal sistemler işletme içerisinde iletişim kolaylaştırır, hızlandırır ve işletmelerin günlük faaliyetlerini koordine etmelerini kolaylaştırır Kurumsal sistemler işletmelere değişen müşteri ihtiyaçlarına hızlı bir şekilde cevap verme ve yeterli miktarda stok bulundurarak müşteri taleplerine cevap verme imkanı ve esnekliği sunar Zamanında müşteri taleplerine cevap verme ve müşteri tatmini ile birlikte satış ve karlılığın artmasına katkıda bulunur

34 Kurumsal Uygulamalar Kurumsal uygulamalar işletme genelinde verilen kararların doğruluğunun artması için kritik bilgi sunar Kurum genel merkezi satışların anlık değişimi, üretim miktarlarının anlık durumu hakkındaki bilgiye sahip olur ve daha doğru satış ve üretim tahminleri yapabilir Kurumsal sistemler şirket genelinde genel ürün karlılığı konusunda ve maliyet yapıları konusunda bilgi sahibi olmalarını sağlar

35 Tedarik Zinciri Yönetim Sistemleri
Tedarik zinciri yönetim sistemleri işletmelerin tedarikçileri ile ilişkilerini yönetmelerine destek olur Bu sistemler tedarikçi firmalara, nakliye firmalarına, dağıtıcılara, satın alma yapan firmaya siparişler, üretim miktarları, stok seviyeleri ve ürün veya hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde teslim edilmesi ile ilgili destek verir Ana hedef gerekli miktardaki ürün ve hizmeti tüketim yerine zamanında ve düşük maliyetle ulaştırılmasıdır Bu sistemler ürünlerin taşınması, ürünlerin oluşturulması ile ilgili yöneticilerin daha doğru karar vermesini ve maliyetleri düşürmesini sağlayarak firmanın etkinliğini ve karlılığını arttırır

36 Tedarik Zinciri Yönetim Sistemleri
Tedarik zinciri sistemleri bilgi akışını örgütsel sınırları aşarak otomatize ettikleri ve sağladıkları için birer kurumsal sistemdir Amazon.com dan sipariş verdiğimizde bir kurumlar arası sistemden bahsediyoruz Kurumsal sistemler müşterilere entegre bir alışveriş imkanı sunmak için yeteneklere sahip olan sistemlerdir

37 Müşteri İlişkileri Yönetimi Sistemi (MİY)
Müşteri ilişkileri yönetimi sistemleri firmaların müşterileri ile ilişkilerini yönetmelerine yardımcı olan sistemlerdir Müşteri ilişkileri yönetimi sistemleri müşterilerin satış, pazarlama ve hizmet alanlarıyla ilgili iş süreçlerini koordine ederek müşteri tatminini arttırma ve satış gelirleri ve karlılıklarını arttırmalarına yol açan sistemlerdir Bu sistemler firmaların en karlı müşterileri tespit etmelerine, cezbetmelerine ve elde tutmalarına yarayan sistemlerdir Eski zamanlarda firma birimleri müşteri ile ilgili bilgileri paylaşmazdı. Bilgiler değişik firma hesaplarında, değişik birimler tarafından toplanırdı. MİY bu bilgileri konsolide etme imkanını işletmelere sunmuştur

38 Bilgi Yönetimi Sistemleri (BYS)
Firmaların günümüzde asıl zenginliği sahip oldukları fiziksel varlıklar değil, sahip oldukları bilgidir ve dokunulmaz varlıklarıdır Bazı firmalar diğerlerinden daha iyi performans gösterir. Çünkü ürünleri ve hizmetleri tasarlama, sunma ve değiştirme konusunda rakiplerinden daha iyidirler Firma bilgisi stratejik bir rekabetçi avantaj kaynağıdır BYS firmanın bilgisinin elde edilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinin daha iyi yapılması konusunda yardımcı olan sistemlerdir

39 Bilgi Yönetimi Sistemleri (BYS)
BYS firma bilgisinin yakalanması, geliştirilmesi, depolanması ve paylaşılması konusunda yardımcı olan sistemlerdir. Ayrıca yeni bilginin mevcut bilgiye entegrasyonu sürecinde de yardımcı olur BYS yeni bilgi yaratılması sürecini destekler ve geliştirir

40 Intranet ve Extranet Kurumsal uygulamalar işletmelerde önemli değişikliklere yol açar ve uygulamaları genellikle zordur ve maliyetlidir Kurumsal uygulamalara kaynak ayıramayan işletmeler Intranet ve Extranet’ler ile bir dereceye kadar bilgi entegrasyonuna ulaşabilirler Intranet ve Extranet’ler daha çok teknoloji platformlarıdır ve firma içerisinde ve müşteri ve tedarikçilerle bilginin akışını düzenlerler ve sağlarlar Intranet Internet ile aynı veri aktarım ve teknoloji standartları ile oluşturulmuş içsel ağlardır ve şirket içerisinde çalışanlar arasında verinin akışını düzenler ve veriler, şirket politikaları ve programları için depoları oluşturur

41 Intranet ve Extranet Extranet’ler şirket dışında yetkili kişilere erişimi sağlanmış Intranet’lerdir. Intranet genellikle bilgiyi özel bir portal aracılığı ile kullanıcılara sunar ve bu bilgileri değişik sistemlerden toplar ve web üzerinden dokümanların sunumunu yapar SwissAir’in Şirket satışlar Intranet’i satış personeline satış rakamları, bilet ücretleri, istatistikler, en iyi uygulama örnekleri, özendirme ve promosyon programlarına erişim ve ortak çalışma alanları sunar Şirketlerin çalışanları Intranet’ler aracığı ile şirket sistemlerine erişir ve şirketin faaliyetlerini yürütür. Müşteri kredi kartının onaylanması ve siparişinin gönderilip, gönderilmediğinin kontrol edilmesi gibi

42 Intranet ve Extranet Extranet’ler bilgi akışının tedarikçiler ve müşteriler gibi şirket dışı ticaret ortaklarına doğru olmasını sağlar. SwissAir extranet aracılığı ile seyahat acentelerinin bilet fiyatlarına erişmesini ve rezervasyon yapmasını sağlamaktadır Extranet’ler değişik firmaların ürün tasarımı, pazarlama ve üretim üzerinde ortak bir şekilde çalışmasını sağlarlar. Airbus A800’ün üretiminde yüzlerce mühendis onlarca değişik firmadan uçağın dizayn ve üretiminde görev almıştır

43 E-iş, E-Ticaret ve E-Devlet
Tanımlanan sistemler firmaların müşterileriyle, çalışanlarıyla, tedarikçileriyle ve lojistik ortaklarıyla olan ilişkilerini ağlar ve Internet’i kullanarak dönüştürmektedir İşlerin büyük çoğunluğu günümüzde elektronik ağlar üzerinden yapılmaktadır ve buna e-iş veya e-ticaret denmektedir. E-İş ana iş fonksiyonlarını dijital teknoloji ve Internet kullanarak elektronik ortamlarda hayata geçirmektir. E-İş firma içi faaliyetlerin yönetimi ve tedarikçiler ve diğer iş ortaklarıyla faaliyetlerin koordinasyonunu içerir. Bu anlamda e-ticaret de e-iş’in bir parçasıdır. E-Ticaret e-İş bir alt parçası olarak mal ve hizmetlerin Internet üzerinden alınıp, satılmasıdır. Reklam, pazarlama, müşteri desteği, güvenlik, mal teslimi ve ödeme gibi faaliyetlerin elektronik ortamlarda yapılmasını da içerir

44 E-iş, E-Ticaret ve E-Devlet
E-İş’in yarattığı teknolojiler aynı zamanda kamu kurumlarını da etkilemektedir. Devletlerde vatandaşları, diğer devlet kurumları, çalışanları ve özel işletmeler ile ilişkilerini elektronik ortamlarda yapmaya başlamışlardır. E-Devlet Internet ve ağ teknolojilerini uygulayarak devlet ve diğer kamu sektörü örgütlerin vatandaşlar, işletmeler ve diğer devlet organları ile ilişkilerini dijital ortamlarda gerçekleştirmeleridir E-Devlet uygulamaları kamu hizmetlerinin sunulmasının verimini arttırdığı gibi, vatandaşların bilgiye ulaşmasını ve diğer vatandaşlar ile elektronik ortamda etkileşime geçmesine imkan sağladığı için ve kolaylaştırdığı için, sıradan vatandaşı güçlendirmektedir

45 İşbirliği ve Ekip çalışması Sistemleri
İşbirliği açık, kesin ve ortak amaçları başarmak için başkalarıyla birlikte çalışmaktır İşbirliği başarılacak bir göreve yada işe odaklanır ve her zaman bir işletme ya da başka bir işletme ya da kurumlar arasında yer alır İşbirliği kısa ömürlü ya da uzun vadeli olabilir. Bir veya birden fazla kimse arasında olabilir Çalışanlar işletmenin formel bir parçası olmayan gruplarla işbirliği yapabilirler ya da biçimsel takımlar içerisinde örgütlenebilirler Takımlar bazı işleri yapabilmek için örgüt yapısının bir parçasıdır

46 İşbirliği ve Ekip çalışması Sistemleri
İşbirliğini günümüzde önem kazanmasının nedenleri: İşin doğasını değiştirme: İşin doğası günümüzde fabrika imalatı ve üretim sürecindeki her aşamanın birbirinden bağımsız olduğu bilgisayar öncesi ofis çalışmalarından farklıdır. Bugün işimizi yaparken daha çok koordinasyon ve işbirliği gerekmektedir. ABD’de yapılan bir araştırmada işgücünün %41’i yaptıkları işe temel değer katma faaliyeti olarak iletişim ve etkileşim olduğunu belirtmişlerdir Profesyonel işin artması: Etkileşim, yakın koordinasyon ve işbirliği gerektiren hizmet sektöründe işler profesyonel olmak eğilimindedir. Profesyonel işlerde esaslı eğitim ve işi yapmak için fikirlerin ve enformasyonun paylaşılması gerekir

47 İşbirliği ve Ekip çalışması Sistemleri
İşletmenin değişen örgütlenmesi: eskiden işler ve örgütler hiyerarşik düzenlenirdi. Günümüzde takımlar ve ekipler halinde çalışma önem kazandı. Örgütün alt seviyelerinde önemli kararlar alınmaya başladı İşletmenin kapsamı değişmesi: İşletmeler faaliyetlerini tek bir noktadan, çok noktaya yönelttiler (Dünya genelinde dağılan ofisler, fabrikalar vb). Henry Ford ilk araba üretimini 19. yüzyılın başında Michigan Dearborn fabrikasında yaptı. Günümüzde ise 3 milyon otomobili 200 bini aşın çalışanla Dünya geneline yayılmış 90 fabrikada yapmaktadır Yeniliğe vurgu: Günümüz iş dünyasında yenilikçi olmak, yenilik yaratmak önem kazanmıştır. Yenilik ortak çalışma ve grup çalışması ile gelişir ve sosyal bir süreçtir. İş ve çalışma kültürünün değişmesi: İşbirliği konusunda çoğu çalışma takımların çoğu kişilerin kendi kendilerine çalıştığından daha hızlı , daha iyi çıktılar ürettiğini belirtir. Ekip çalışması, topluluk fikri işbirliği için kültürel destek sağlar