Öğr. Gör. Mehmet Akif Barış

... konulu sunumlar: "Öğr. Gör. Mehmet Akif Barış"— Sunum transkripti:

1 Öğr. Gör. Mehmet Akif Barış
Çocuk Hakları ve Medya Öğr. Gör. Mehmet Akif Barış

2

3 Konu Başlıkları Çocuk Haklarına İlişkin Uluslararası ve Ulusal Metinler, Sözleşmeler, Düzenlemeler Birleşmiş Milletler Bünyesideki Düzenlemeler Avrupa Konseyi Bünyesindeki Düzenlemeler Avrupa Birliği Bünyesindeki Düzenlemeler Türkiye’deki Yasa ve Yönetmelikler

4 Birleşmiş Milletler Düzeyinde Düzenlemeler
1989 Çocuk Hakları Szöleşmesi(ÇHS) Türkiye sözlesmeyi 1990 yılında imzalamıstır ve sözlesme, 1994 yılında TBMM’ce onaylanmıs ve 27 Ocak 1995 tarihinde de yürürlüğe girmistir. Madde 17,29,30 KİA’nın önemi kabul edilmiş Madde 17 de çocuğa ilişikin temel KİA ilkeleri sıranlanmıştır

5 Toplumsal, ruhsal ve ahlaki esenliği ile bedensel ve zihinsel sağlığını geliştirmeye yönelik çesitli ulusal ve uluslararası kaynaklardan bilgi ve belge edinmesini sağlarlar. Bu amaçla Taraf Devletler: Kitle iletisim araçlarını çocuk bakımından toplumsal ve kültürel yararı olan ve 29 uncu maddenin ruhuna uygun bilgi ve belgeyi yaymak için tesvik ederler; Çesitli kültürel, ulusal ve uluslararası kaynaklardan gelen bu türde bilgi ve belgelerin üretimi, değisimi ve yayımı amacıyla uluslararası isbirliğini tesvik ederler; Çocuk kitaplarının üretimini ve yayılmasını tesvik ederler; Kitle iletisim araçlarını azınlık grubu veya bir yerli ahaliye mensup çocukların dil gereksinimlerine özel önem göstermeleri konusunda tesvik ederler; 13 ve 18’inci maddelerde yeralan kurallar göz önünde tutularak çocuğun esenliğine zarar verebilecek bilgi ve belgelere karsı korunması için uygun yönlendirici ilkeler gelistirilmesini tesvik ederler.

6 ÇHS 16. Madde Birlesmis Milletler Çocuk Hakları Sözlesmesi’nin 16. maddesi ise çocuğun mahremiyetini ve özel yasamını koruma altına almıstır. Buna göre; “hiçbir çocuğun özel yasantısına aile, konut ve iletisimine keyfi ya da haksız bir biçimde müdahale yapılamayacağı gibi, onur ve itibarına da haksız olarak saldırılamaz.” Bu temel yaklasım İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde de yer almaktadır.

7 ÇHS 34. Madde Sözlesme’nin otuz dördüncü maddesiyle Taraf Devletler, çocuğu, her türlü cinsel sömürüye ve cinsel suistimale karsı koruma güvencesi vermektedirler. Buna göre Taraf Devletler; “çocukların pornografik nitelikli gösterilerde ve malzemede kullanılarak sömürülmesini, önlemek amacıyla ulusal düzeyde ve ikili ile çok taraflı iliskilerde gerekli her türlü önlemi” almak zorundadırlar.

8 Avrupa Konseyi Bünyesinde Düzenlemeler
Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözlesmesi Bakanlar Komitesinin karar, bildiri ve tavsiye kararları Avrupa İnsan Hakları Szöleşmesi Avrupa Konseyi Siber Suçlar Sözleşmesi

9 Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözlesmesi
4 Eylül 2008 Çocukların zararlardan korunması Zihinselve ahlaki gelişimi etkileyecek yayınlar Tele – alışveriş, zaman dilimi, küçüklere yönelik olmaması, çocukların kullanılmaması, dini ayinler içerisinde kullanılmaması

10 Avrupa Birliği Bünyesinde Düzenlemeler
AİHS, Madde10 (İfade Özgürlüğü) Roma Antlaşması, hizmet serbestisi Maastricht ve Amsterdam Antlaşması Kültürel Konular ve Kamu Yayıncılığı Reform Antlaşması Avrupa Temel Haklar Şartı Lizbon Antlaşması Medya özgürlüğü, çocuk haklarının öncelenmesi, çocukların çalışmları ve çocuğın gelişimi, yayın saatleri, medya kour yazarlığı, içerik uyarı sistemi,Filtreleme(Görsel İşitsel),

11 Gıda Charter Alkollü ürünler Tütün mamülleri
Medya hizmeti sağlayıcılarını besinsel veya fizyolojik etkisi olan, Özellikle de yağ, yağa dönüsen asitler, tuz/sodyum ve seker gibi genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda vemaddeleri içeren yiyecek ve içeceklerin çocuk programlarıyla birlikte veya bu programların içinde yerlestirilen uygun olmayan görsel-işitsel ticari iletisimine iliskin mesleki ilkeleri olusturmak üzere tesvik ederler

12 Türkiye’de Küçüklerin Medyadan Korunmasına İlişikin Düzenlemeler
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu Türk Ceza Kanunu Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik, Basın Kanunu, Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Reklam Yönetmeliği, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İslenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ve 4857 Sayılı İs Kanunu

13 Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
1982 Anayasası’nın 10, 41, 42 ve 61. maddelerinde, çocukların korunması ve çocuk hakları güvence altına alınmaktadır. 10. Madde Kanun Önünde Eşitilik, koruma ve tedbirde ayrıcalık Madde 41 Ailenin korunması Madde 42 Eğitim hakkı Madde 61 Korunmaya muhtaç çocuklar için devletin sorumluluğu

14 Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu 7 Temuz 1927
4. Madde Küçüklere zararlıdır" damga veya işaretini basmak zorunda, Görülebilir boyutta ve net anlaşılır Ancak 18 yasından büyük olanlara içi görülmeyen zarf veya poşet içinde Uymayanlar TCK 426

15 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu 3 Temmuz 2005
2. madde “Korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocuklar haklarının ve esenliklerinin güvence altına alınması” İhmal ve istismar davranışına maruz kalmasını önleyici Çocuklar hakkında yürütülen islemlerde, yargılama ve kararların yerine getirilmesinde kimliğinin baskaları tarafından belirlenememesine yönelik önlemler alınması

16 Türk Ceza Kanunu Güncel(12 Ekim 2004)
226. Madde (Müstehcenlik) 1. Bend

17 Türk Ceza Kanunu Güncel(12 Ekim 2004)
226 Madde 3. ve 5. Bendleri

18 Tüketicinin Korunmasına Yönelik Kanun
Ticari Reklamlar ve İlanlar Başlığı Madde 16

19 Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik
6. ve 18 maddeler

20

21 Türkiye Radyo Televizyon Kanunu (11 Kasım 1984)
Milli Eğitime uygun Temiz, anlaşılır ve doğru bir Türkçe kullanmak Beden ve Ruh sağlığına zarar verecek.. TRT Reklam Yönetmeliği Özentiye ve Çaresizliği neden olacak Görgü ve terbiye kurallarına uygun İnanç ve sadakat duygusuna zara vermeyen 6112 esas, RTÜK denetimi

22 6112 Sayılı Radyo ve TV Kuruluş veyayın Hizmetleri Hakkında Kanun
Md. 21 Çocuk programları otuz dakikadan kısa oldukları takdirde reklamla kesilemezler Zihinsel, fiziksel ve ahlaki gelişim vurgusu Ticari İletişim Başlığı 9. ve 10. madde 7. bend

23 Radyo ve TV Kuruluş veyayın Hizmetleri Hakkında Yönetmelik

24

25 5651 Sayılı İnternet Yoluyla İşlenen Suçlar Hakkında Kanun

26 Son… Teşekkürler.