BAĞLAŞIKLIK-BAĞDAŞIKLIK-BAĞDAŞTIRMA

... konulu sunumlar: "BAĞLAŞIKLIK-BAĞDAŞIKLIK-BAĞDAŞTIRMA"— Sunum transkripti:

1 BAĞLAŞIKLIK-BAĞDAŞIKLIK-BAĞDAŞTIRMA

2 BAĞLAŞIKLIK-BAĞDAŞIKLIK-BAĞDAŞTIRMA
Anlatımda Bağlaşıklık : Bir metinde dil öğelerinin dil bilgisi kurallarına uyularak yan yana getirilmesine bağlaşıklık denir. Bağlaşıklığa uyulmadığı takdirde cümle içerisinde anlatım bozukluğu ortaya çıkabilir. Bunlar bazen bir ekin bazen de bir kelimenin eksikliğinden kaynaklanabilir. Örnek : (Y) Bu sabah istasyon onunla karşılaştım.   (D) Bu sabah istasyonda onunla karşılaştım. (Y) Sütü az, çayı hiç sevmem                      (D) Sütü az severim, çayı hiç sevmem. (Y) Sararan yapraklar, dallardan usulca düşüyorlar. (Özne-yüklem uyuşmazlığı) (Y) Bu tabloları kimse beğenmedi, kıyasıya eleştirdi. (Özne-yüklem uyuşmazlığı) (Y) Sağlık ve ekonomik alanda çalışmalar yapılıyor. (Tamlama yanlışlığı)

3 Anlatımda Bağdaşıklık : Dil öğelerinin ifade ettiği durum ve hususlar arasındaki anlam bağlantılarına bağdaşıklık denir. Bağdaşıklığa uyulmadığı takdirde anlamsal olarak anlatım bozuklukları ortaya çıkar. Örnek : (Y) Çam fidanlarını özenle ektiler.   (D) Çam fidanlarını özenle diktiler. (Y) Annemin dokuduğu patiği beğendim. (D) Annemin dokuduğu patiği çok beğendim. (Y) Bir haftalık turistik yerlere gezi düzenleyeceklermiş. (D) Turistik yerlere bir haftalık gezi düzenleyeceklermiş.

4 Anlatımda Bağdaştırma : Kelimelerin yeni bir anlam ifade etmek için yan yana getirilerek oluşturduğu söz gruplarına bağdaştırma denir. Yaygın olan ifadelerle oluşturulmuş bağdaştırmalara alışılmış bağdaştırma; birbiriyle uyuşmayan kelimelerden meydana gelen bağdaştırmalara alışılmamış bağdaştırma denir. Örnek : Dilsiz hayaller ( Alışılmamış Bağdaştırma ) Dilsiz insan ( Alışılmış Bağdaştırma ) Alışılmış bağdaştırma Alışılmamış bağdaştırma sıcak havalar yitik düşler kara gözler hayal demeti dilsiz insanlar dilsiz hayaller ilk göz ağrısı beyaz titreyiş kilometrelerce yol kilometrelerce özgürlük sıcak bakışlar bir çakıl taşı gülümseyişi

5 Örnek : Bugün hava çok soğuk. Bizi soğuk karşıladı.
Anlatımda Bağlam : Kelime, kelime gruplarının ya da cümlelerin metinde bulunduğu yere bağlı olarak farklı anlamlar kazanmasına bağlam denir. Örnek : Bugün hava çok soğuk. Bizi soğuk karşıladı. Çocuk kara göz, kara kaşlıydı. Kara günümüzde yanımızda o vardı sadece. Hâlin gereği, bir cümle veya metinde sözün bağlama uygun bir şekilde kullanılmasıdır. Örnek : Güzel bir ev alana “Güle güle oturun.” demek hâlin gereğidir. Hasta birine “Geçmiş olsun.” demek.

6 HAZIRLAYAN: SELAMİ İPEK TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRT.