11.BÖLÜM SAHA KONTROL HİZMETİ (AREA CONTROL SERVICE /ACC)

... konulu sunumlar: "11.BÖLÜM SAHA KONTROL HİZMETİ (AREA CONTROL SERVICE /ACC)"— Sunum transkripti:

1 11.BÖLÜM SAHA KONTROL HİZMETİ (AREA CONTROL SERVICE /ACC)
Saha Kontrol Hizmetinde Uçakların Ayrılması Kontrollü Trafiğin Ayrılmasında Genel Şartlar   Dikey yada yatay ayırma : a) Tüm A ve B sınıfı hava sahası uçuşları arasında, b) C, D ve E sınıfı hava sahası IFR uçuşlar arasında, c) C sınıfı hava sahasında IFR ve VFR uçuşlar arasında, d) IFR ve özel VFR uçuşlar arasında, ve e)Tavsiye edildiğinde, ATS otoritesi tarafından tahsis edilen özel VFR uçuşlar arasında sağlanacaktır.

2 Yukarıda a) , b) ve d) maddelerinde belirtilen durumlar dışında, gündüz saatlerinde alçalma veya tırmanmaya müsaade edilmiş uçaklar kendi ayırmalarını sürdürmek ve görerek meteorolojik şartlar içinde uçuşlarını devam ettirmek durumundadırlar. İki uçak arasında olması gerekli minimum ayırmanın azalmasına sebep olabilecek bir hareketin yapılmasına müsaade edilmeyecektir . Kanat türbülansı (wake turbulance) veya kanunsuz girişim (unlawful interference) gibi olağanüstü durumlarda fazladan önlem alınması gerektiğinde belirtilen minimumların üzerinde ayırmalar uygulanmalıdır .

3 Minimum Seyir Seviyesi :
İlgili otorite tarafından özel olarak yetki verilmedikçe devlet tarafından minimum uçuş irtifaları altında tesis edilmiş seyir seviyeleri kullanılmayacaktır. Şartlar garanti ettiğinde, saha kontrol merkezleri sorumlu oldukları kontrol sahalarının tümü veya bir bölümü için kullanılabilir en düşük uçuş seviyesi veya seviyelerini belirleyecek ve uçuş seviyelerini oluştururken bunları kullanacak veya istek üzerine pilotlara verecektir .

4 Seyir Seviyelerinin Tahsisi
a)Bir saha kontrol merkezi kendi kontrol sahasının dışına çıkacak bir uçak için normal olarak bir tek seyir seviyesi tahsis edilecektir. Kontrol sahalarının hudutları ortak olsa da olmasa da uçak bir sonraki kontrol sahasına tahsis edilen seyir seviyesinde girecektir. b) Bir kısmı kontrollü hava sahaları içinde, bir kısmı kontrollü hava sahaları dışında tesis edilmiş bir ATS yolunda uçan bir uçağın seyir seviyesinde düzeltme yapmak gerektiğinde ve seyir seviyesi serilerinin birbirinin aynı olmadığı yerlerde yapılacak düzeltme, mümkün olan her zaman, kontrollü hava sahaları içinde gerçekleştirilecek ve eğer konumu uygun ise bir radyo seyrüsefer yardımcısı üzerinde yapılacaktır.

5 c)Bir uçak bir kontrol merkezinin sahasına hava yolunun daha sonraki bölümü için tesis edilmiş minimum seyir seviyesinin altında bir seyir seviyesinde girdiğinde, gerekli seyir seviyesi değişikliği pilot tarafından talep edilmemiş olsa bile saha kontrol merkezince, uçağa verilmek üzere yeni bir müsaade için harekete geçilecektir. d)Gerektiğinde, belirli bir zaman, yer veya oranda seyir seviyesi değişikliğine müsaade edilebilir. e)Mümkün olursa aynı meydana uçuş yapan uçaklara tahsis edilecek seyir seviyeleri iniş meydanına sıra ile yaklaşma yapmayı sağlayacak şekilde olacaktır.

6 f)Bir seyir seviyesindeki uçak normal olarak bu seyir seviyesini talep eden diğer bir uçağa nazaran önceliğe sahiptir. İki veya daha fazla uçak aynı seyir seviyesinde ise normal olarak öndeki uçak önceliğe sahiptir. g)Bir uçak, daha önce başka bir uçak tarafından kullanılan bir seyir seviyesine o uçağın seyir seviyesini terk ettiğini rapor etmesinden sonra müsaade edilebilir. Eğer şiddetli türbülans olduğu biliniyorsa bu müsaade seyir seviyesini terk eden uçağın gerekli minimumla ayrılmış diğer seviyeyi aldığını rapor etmesine kadar geciktirilir.

7 Dikey Ayırma Dikey ayırma, belirli bir altimetre ayar usulü kullanan uçakların, uçuş seviyesi veya irtifa olarak ifade edilen değişik seviyelerde uçmaları ile sağlanır. Dikey ayırma minimumu 8850 m. (29000 feet) veya FL 290 altında 300 m. (1000 feet) , bu seviyenin üzerinde 600m. (2000 feet) olacaktır. Alçalma veya Tırmanmada Dikey Ayırma : Birbirleriyle direkt muhabere imkanı olan pilotların, kabul ettikleri takdirde alçalış veya tırmanışta uçakların arasında belirli bir dikey ayırmayı muhafaza etmelerine müsaade edilebilir .

8 Yanlamasına Ayırmanın Uygulanması :
Yanlamasına ayırma, uçakların yanlamasına ayrılmasını sağlamak için tasarlanan yolların belirli bölümleri arasındaki mesafe, seyrüsefer hataları dikkate alınarak tespit edilen mesafede belirli bir emniyet payının ilave edilmesi ile elde edilen mesafeden daha az olmayacak şekilde uygulanacaktır.

9 Coğrafi Ayırma Minimumları
Aynı Seyrüsefer Yardımcısını Veya Yöntemini Kullanan Uçaklar Arasındaki Rota Ayırması VOR : En az 150 ve VOR merkezinden 28 km. (15 nm.) veya daha fazla uzaklıkta

10 b) NDB : En az 300 ve NDB merkezinden 28 km. (15 nm
b) NDB : En az 300 ve NDB merkezinden 28 km. (15 nm.) veya daha fazla uzaklıkta

11 c) Dead Reckoning (DR) : Birbirinden en az 450 ayrılan rotaların görerek veya bir seyrüsefer yardımcısından referans alınarak tespit edilen kesişme noktasından 28 km. (15 nm.) veya daha fazla uzaklıkta

12 Uzunlamasına Ayırma a)15 dakika veya,
Zaman Esasına Dayanan Uzunlamasına Ayırma Aynı Seyir Seviyesinde ve Aynı rotada uçan Uçaklar a)15 dakika veya,

13 b)Eğer seyrüsefer yardımcıları pozisyon ve hızın sık sık belirlenmesine olanak tanıyorsa 10 dakika veya,

14 c)Eğer öndeki uçağın hızı arkadaki uçaktan 37km/saat (20 knt) hakiki hava sürati (TAS) veya daha fazla ise 5 dakika ;  Aynı meydandan kalkmış uçaklar arasında Aynı seyrüsefer yardımcısı üzerinde rapor etmiş yoldaki uçaklar arasında Yoldaki uçak ile kalkan uçak arasında, yoldaki uçağın, kalkış noktası ile ilişkili olarak konumlandırılmış bir fix’i rapor etmesinden sonra kalkan uçağın yola gireceği noktada 5 dakikalık ayırmanın sağlanabileceğinden emin olunacak şekilde,

15 c) maddesinde sözü edilen durumlarda, öndeki uçağın arkadaki uçağa göre 74km/saat veya daha hızlı olması halinde, 3 dakikalık uzunlamasına ayırma uygulanabilir.

16 Kesişen Rotalarda Uçan Uçaklar
  a)15 dakika veya ; b) Eğer seyrüsefer yardımcıları pozisyon ve hızın sık sık belirlenmesine olanak tanıyorsa 10 dakika veya,

17 Alçalan ve Tırmanan Uçaklar
Aynı Rotadaki Uçaklar : Bir uçak aynı rotadaki diğer bir uçağın seviyesini katedecekse aşağıdaki minimum ayırma sağlanacaktır. a)Seviye kestiği anda 15 dakika veya;

18 b) Seyrüsefer yardımcılarının pozisyon ve hızın sık sık belirlenmesine olanak tanıdığı yerlerde anda 10 dakika veya , seviye kesildiği t

19 Görerek Meteorolojik Şartlarda (VMC) Kendi Ayırması : Görerek meteorolojik şartlar içinde kendi ayırmasını muhafaza etmesine müsaade edilen bir uçuşun herhangi bir bölümünde bir hava trafik kontrol ünitesi tarafından dikey veya yatay ayırma uygulanmaz. Bu şekilde müsaade verilmiş bir uçak müsaade süresince diğer uçaklarla çarpışma tehlikesi yaratacak derecede yakın uçmamaktan sorumludur. VFR uçuş, sürekli olarak görerek meteorolojik şartlarda kalmalıdır.

20 Olağanüstü Durum (Emergency) ve Muhabere Kesilmesi :Olağanüstü bir durum (emergency) içinde olduğunu bildirmek için SSR göndericisi bulunan uçak cihazını aşağıdaki şekillerde çalıştırabilir;  a) Emergency için Mod A, Kod 7700, b) Muhabere kesilmesi için Mod A, Kod 7600, ve c) Kanunsuz girişime uğradığını özellikle bildirmek için Mod A, Kod 7500.  Kanunsuz girişime uğramış olması durumu da dahil, olağanüstü bir durum içinde olduğu bilinen veya olağanüstü durumda olduğuna inanılan uçağa diğer uçaklara nazaran öncelik verilecektir.

21 Kanunsuz Girişim : SSR göndericisi ile teçhiz edilmiş bir uçağın kanunsuz girişime uğradığını özel olarak belirtmesi için göndericisini mod A kod 7500'de çalıştırması beklenir. Uçak ciddi ve muhtemel tehlikelerle yüz yüze olduğunu ve acil yardım istediğini belirtmek için göndericisini mod A kod 7700'de çalıştırabilir. Bir uçağın kanunsuz girişime uğramış olduğu bilinir veya şüphe edildiğinde ATS üniteleri, uçağın uçuş yolu boyunca ve iniş yapacağı meydandaki usuller ve hizmetlere ilişkin bilgiler de dahil olmak üzere hava seyrüsefer kolaylıkları açısından uçaktan gelecek talepleri dikkatle dinleyecek ve uçuşun bütün safhalarının gerçekleştirilmesini hızlandırmak için gerekli önlemleri alacaktır.

22 ATS üniteleri ayrıca; a) Uçuşun emniyetli bir şekilde sürdürülmesiyle ilgili bilgileri uçaktan cevap beklemeden uçağa aktaracak ve bu işleme devam edecek, b) Eldeki araçlarla uçuşun gelişimini kontrol ve tespit edecek ve uçakla muhabere normal olmadığı durumda, uçaktan gönderme veya başka tepkiler beklemeden, kontrolün transferini komşu ATS üniteleri ile koordine edecek, c) Uçuşun gelişimi ile ilgili olabilecek diğer ATS ünitelerine bilgi verecek ve bu işleme devam edecektir . d) Bu durumu aşağıdaki merkez ve otoritelere bildirecektir; 1) İşleticiye veya onun belirtilen temsilcisine, 2) Uygun ikaz usullerine göre ilgili arama kurtarma merkezine, 3) İlgili güvenlik otoritesine. e)Uçaklar ve ilgili otoriteler arasında, kanunsuz girişimle ilgili mesajlara aracılık eder.

23 a)Eğer uçak görerek meteorolojik şartları muhafaza ediyorsa;
Hava-Yer Muhaberesinin Kesilmesi (Two way Communication Failure): İki yollu muhaberenin kesildiği anlaşılır anlaşılmaz, muhaberesi kesilen uçakla diğer uçaklar arasındaki ayırmanın sürdürülmesi,uçağın yapacağı varsayılan aşağıdaki hareketlere göre düzenlenir; a)Eğer uçak görerek meteorolojik şartları muhafaza ediyorsa; 1) Görerek meteorolojik şartlarda uçuşunu sürdürecek, 2) Uygun en yakın meydana inecek ve 3) İnişini en seri yolla ilgili hava trafik kontrol ünitesine bildirecektir.

24 b)Eğer uçak aletli meteorolojik şartları muhafaza ediyorsa veya hava durumu uçuşunu görerek meteorolojik şartlara uygun bir şekilde tamamlamasına imkan vermiyorsa; 1)İniş tasarlanan meydana hizmet veren belirtilmiş seyrüsefer yardımcısı üzerine, hesabi uçuş planına uygun olarak devam eder ve istendiğinde, aşağıdaki ''2)'' maddesi ile uyum sağlandığından emin olmak için alçalmanın başlamasına kadar bu seyrüsefer yardımcısı üzerinde bekler, 2)En son alınan ve alındığı teyit edilen muhtemel yaklaşma zamanında veya bu yaklaşma zamanına mümkün olan en yakın zamanda veya alınmış ve alındığı teyit edilen bir muhtemel yaklaşma zamanı yoksa, doldurulmuş uçak planında gösterilen ve hesabi uçuş planına göre değişikliği bildirilen tahmini varış zamanında veya bu tahmini zamana mümkün olan en yakın zamanda ''1)'' de belirtilen seyrüsefer yardımcısından alçalışa başlar,

25 3)O seyrüsefer yardımcısı için belirlenmiş normal bir alet alçalmasını tamamlar ve
4)Eğer mümkünse ''2)'' de belirtilen tahmini varış zamanından veya alındığı teyit edilmiş en son muhtemel yaklaşma zamanından sonraki (hangisi geç ise ) otuz dakika içinde inişini tamamlar . Eğer gelişmeler muhabere kesikliğine uğramış olan bir uçağın, doldurulmuş uçuş planında belirtilen yedek meydanlardan birine gidebileceğini gösteriyorsa, yedek meydan veya meydanlara hizmet veren hava trafik kontrol ünitesi ve muhtemel sapmadan etkilenebilecek diğer hava trafik kontrol üniteleri muhabere kesikliği durumundan haberdar edilecek ve bu ünitelerden uçağın muhabere mesafesine muhtemelen gireceği zamanda uçakla muhabere teması sağlamak için teşebbüse geçmeleri istenecektir.

26 Eğer uçak; a)Pilot tarafından bildirilen tahmini varış zamanı, b)Saha kontrol merkezi tarafından hesaplanan tahmini varış zamanı, veya c)Alındığı teyit edilmiş son muhtemel yaklaşma zamanından, bunlardan hangisi geç ise, sonraki 30 dakika içinde rapor vermemişse, bu uçakla ilgili bilgiler, uçak işleticilerine veya onların belirtilmiş temsilcilerine ve ilgili uçakların kaptan pilotlarına verilecek ve eğer onlar isterse normal kontrol işlemine geçilecektir

27 Sivil Uçağın Önlenmesi : Bir hava trafik hizmeti birimi kendi sorumluluğundaki bölgede bir uçağın önlendiğini öğrenir öğrenmez, durumlara uygun olarak aşağıdaki adımları atmalıdır;  İki yollu komünikasyon yok ise, önlenen uçak ile bütün imkanları kullanarak,121.5 MHz frekansı dahil, komünikasyon kurmaya çalışacaktır, Önlenen uçağın pilotuna önleme hakkında bilgi verecektir , Önlenen uçak ile iki yollu komünikasyonu muhafaza ederken önleme kontrol birimi ile de kontak kuracak ve uçakla ilgili uygun bilgi sağlayacaktır, Gerekiyor ise, önleme uçağı veya önleme kontrol birimi ile önlenen uçak arasında mesaj aktarımı sağlayacaktır, Önleme kontrol birimi ile koordine ederek, önlenen uçağın güvenliğini sağlayacak gerekli adımları atacaktır, Bitişik uçuş bilgi bölgelerinde hizmet veren ATS birimlerini, uçak eğer o uçuş bilgi bölgesine yaklaşıyor gibi görünüyor ise bilgilendirecek.