T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü

... konulu sunumlar: "T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü"— Sunum transkripti:

1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü
YÖNETİCİLİK YETKİNLİKLERİNİ ARTIRMA EĞİTİMİ Durmuş KILIÇ Başmüfettiş Ürgüp/Nevşehir; 2001 2003 2009- 2012

2 SUNUM PLANI 1- Teftiş Kurulunun görev alanı ve faaliyetleri
2- Anayasa ve 657’de yönetime ilişkin düzenlemeler 3- İdari işlem, unsurları, hukuka aykırılık halleri 4- Suç ve suçun unsurları 5- Muhakkiklerce yürütülecek inceleme ve soruşturmalar yılı taşra teftişlerinde merkez birimleri itibariyle görüş ve tenkitler 2001 2003 2009- 2012

3 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü
TEFTİŞ KURULUNUN GÖREV ALANI VE FAALİYETLERİ 2001 2003 2009- 2012

4 TEFTİŞ KURULUNUN GÖREVLERİ
- Genel Müdürlük teşkilatının her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak; teftiş, inceleme ve soruşturma işlemlerini yürütmek, - Genel Müdürlüğün amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla gerekli teklifleri hazırlamak ve Genel Müdüre sunmak, - Özel kanunlarla verilen benzeri görevleri yapmak. Teşkilat Kanunu (m.11) Teftiş Kurulu Yönetmeliği (m.7) 2001 2003 2009- 2012

5 - Teftiş Ön inceleme - İnceleme Soruşturma - Rehberlik ve eğitim
YÜRÜTÜLEN HİZMETLER - Teftiş Ön inceleme - İnceleme Soruşturma - Rehberlik ve eğitim 2001 2003 2009- 2012

6 TEFTİŞLERDE AMAÇ VE İLKELER
İş ve işlemlerin mevzuata ve belirlenen hedeflere uygunluğunun saptanması, - Hatalı işlemler ile muhtemel sorunların zamanında tespit edilerek çözüm yollarının ortaya konulması, Kurum kaynaklarının ekonomik ve verimli şekilde kullanılmasının sağlanması, israfın önlenmesi, - Suistimallerin ortaya çıkarılması ve sorumlular hakkında gerekli işlemlerin yapılması, 2001 2003 2009- 2012

7 TEFTİŞLERDE AMAÇ VE İLKELER
- Örnek çalışmaları nedeniyle taltifi gereken personelin ilgili yerlere önerilmesi, - Verimliliğin teşvik edilmesi, - Verimsiz uygulamaların ve giderme yollarının belirlenmesi, Bilgi eksikliğinin bulunduğu konularda personele rehberlik edilmesi … 2001 2003 2009- 2012

8 GÖREV EMİRLERİ Genel Müdürlük daire başkanlıkları, kendilerine doğrudan intikal eden ihbar ve şikâyetlerden; belli bir hak isteme, çözüm önerme, tedbir, temenni veya herhangi bir teknik ihtilafı giderme gibi daire başkanlıklarının kendi uzmanlıklarına giren konuları kendileri çözümlerler. Ancak, incelenen konularda suç unsurları tespit edilip de; ayrı soruşturmalarında müfettişlik bilgi ve yeteneğiyle, teftiş metod ve tekniklerinin kullanılmasını gerektiren hususları, Genel Müdürün havalesi üzerine Teftiş Kuruluna iletirler. Teftiş Kurulu Yönetmeliği (m.39/2) 2001 2003 2009- 2012

9 GÖREV EMİRLERİ Meteoroloji Bölge Müdürlükleri, kendilerine gönderilen ihbar ve şikâyetler üzerine gereken ilk incelemeyi kendileri veya görevlendirecekleri memurlarına yaptırırlar. Mahallinde muhakkik tayini suretiyle inceleme ve soruşturması imkân dâhilindeki konular Meteoroloji Bölge Müdürlüğünce sonuçlandırılır. Müfettiş bilgi ve yeteneğini gerektirecek konular ise Genel Müdürlüğe intikal ettirilir. Teftiş Kurulu Yönetmeliği (m.39/3) 2001 2003 2009- 2012

10 2014 YILI TEFTİŞ FAALİYETLERİ
Görev yapan müfettiş sayısı 8 Teftiş süresi (gün) 296 Cevaplı Rapor sayısı 54 Madde sayısı 547 Maddenin türü Tenkit 531 % 97,07 Görüş 16 % ,93 Madde içeriği İdari 469 % 85,74 Teknik 78 % 14,26 Mali boyut Fazla ödeme içeren madde 9 Eksik ödeme içeren madde 7 Maddenin onayı Müfettiş görüşü doğrultusunda 542 Makam görüşü doğrultusunda 2 Daire Başkanlığı görüşü doğrultusunda Başkanlık görüşü doğrultusunda 1 2001 2003 2009- 2012

11 TEFTİŞE İNTİKAL EDEN İHBAR VE ŞİKAYET KONULARI
- Personele baskı, ayrımcılık, tehdit, hakaret, personel arasında huzursuzluk, - Alımların sürekli aynı kişi/firmaya verildiği, usulsüz ödeme yapıldığı, kurum imkanlarından kişisel yararlanma, - Personelin/idarecilerin ek iş yaptığı, - Personelin/idarecilerin göreve geç geldiği, görevi aksattığı, - Hizmet aracının özel işlerde kullanıldığı, usulsüz harcırah alındığı, 2001 2003 2009- 2012

12 TEFTİŞE İNTİKAL EDEN İHBAR VE ŞİKAYET İDDİALARI
- Misafirhanenin şahsi kullanıldığı, kişiye göre ücret tahsil edildiği, - Ödenmemesi gereken kişilere arazi tazminatı ödendiği, - Kurum imkanlarından personeli yararlandırmama, - Personel servis hizmetlerinin aksadığı, Banka promosyonunda hatalı uygulandığı, … 2001 2003 2009- 2012

13 ÖRNEK DANIŞTAY KARARI …
Davacının görevini yürüttüğü sırada personel arasında gruplaşma ve huzursuzluk olduğu söz konusu raporlarla ortaya konulmuş olup, her grubu oluşturan kişilerin karşı tarafı suçlamaları sebebiyle bu gruplaşmanın nedeninin ortaya konulamadığı anlaşılmaktaysa da … müdürlüğü görevini yürütmesi nedeniyle bu olayın davacının yöneticilikte yetersizliğini gösterdiği açıktır. Bu durumda, yöneticilik görevinde yetersizliği ve güvenilirliğini kaybettiği ortaya konulan davacı hakkında kurulan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Danıştay 5. Daire E: 1999/6378 K.2002/3098 2001 2003 2009- 2012

14 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü
ANAYASA VE 657’DE YÖNETİME İLİŞKİN DÜZENLEMELER 2001 2003 2009- 2012

15 ANAYASA Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti, …demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir. Egemenlik MADDE 6- Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir. Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır. Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz. 2001 2003 2009- 2012

16 ANAYASA Yasama yetkisi
MADDE 7- Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez. Yürütme yetkisi ve görevi MADDE 8- Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. Yargı yetkisi MADDE 9- Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. 2001 2003 2009- 2012

17 ANAYASA Kanun önünde eşitlik
MADDE 10- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. … Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar. Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü MADDE 11- Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz. 2001 2003 2009- 2012

18 ANAYASA Suç ve cezalara ilişkin esaslar
MADDE 38- Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Suç ve ceza zamanaşımı ile ceza mahkûmiyetinin sonuçları konusunda da yukarıdaki fıkra uygulanır. Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur. Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz. 2001 2003 2009- 2012

19 ANAYASA Suç ve cezalara ilişkin esaslar MADDE 38- …
Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz. Kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular, delil olarak kabul edilemez. Ceza sorumluluğu şahsîdir. Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirememesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz. Ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez. İdare, kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygulayamaz. 2001 2003 2009- 2012

20 ANAYASA İdarenin esasları
MADDE 123- İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir. İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır. Kamu tüzelkişiliği, ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak kurulur. 2001 2003 2009- 2012

21 ANAYASA Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler Genel ilkeler
MADDE 128- Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır. Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir. 2001 2003 2009- 2012

22 ANAYASA Görev ve sorumlulukları, disiplin kovuşturulmasında güvence
MADDE 129- Memurlar ve diğer kamu görevlileri Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunmakla yükümlüdürler. Memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemez. Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz. … Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak, ancak idare aleyhine açılabilir. Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirlenen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idarî merciin iznine bağlıdır. 2001 2003 2009- 2012

23 ANAYASA Kanunsuz emir MADDE 137- Kamu hizmetlerinde herhangi bir sıfat ve suretle çalışmakta olan kimse, üstünden aldığı emri, yönetmelik, tüzük, kanun veya Anayasa hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Ancak, üstü emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, emir yerine getirilir; bu halde, emri yerine getiren sorumlu olmaz. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz. 2001 2003 2009- 2012

24 DEVLET MEMURLARI KANUNU
ÖDEVLER VE SORUMLULUKLAR SADAKAT Madde 6 - Devlet memurları, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatla bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatle uygulamak zorundadırlar. Devlet memurları bu hususu "Asli Devlet Memurluğuna" atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerin huzurunda yapacakları yeminle belirtirler ve özlük dosyalarına konulacak aşağıdaki "Yemin Belgesi" ni imzalayarak göreve başlarlar. … 2001 2003 2009- 2012

25 DEVLET MEMURLARI KANUNU
ÖDEVLER VE SORUMLULUKLAR TARAFSIZLIK VE DEVLETE BAĞLILIK: Madde 7 - Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; görevlerini yerine getirirlerken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar. Devlet memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetindedirler. … 2001 2003 2009- 2012

26 DEVLET MEMURLARI KANUNU
ÖDEVLER VE SORUMLULUKLAR DAVRANIŞ VE İŞBİRLİĞİ: Madde 8 - Devlet memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır. YURT DIŞINDA DAVRANIŞ: Madde 9 - Devlet memurlarından sürekli veya geçici görevle veya yetişme, inceleme ve araştırma için yabancı memleketlerde bulunanlar Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulunamazlar. 2001 2003 2009- 2012

27 DEVLET MEMURLARI KANUNU
AMİR DURUMDA OLAN DEVLET MEMURLARININ GÖREV VE SORUMLULUKLARI: Madde 10 - Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar. Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır. Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz. 2001 2003 2009- 2012

28 DEVLET MEMURLARI KANUNU
DEVLET MEMURLARININ GÖREV VE SORUMLULUKLARI: Madde 11 - Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar. Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz. … 2001 2003 2009- 2012

29 DEVLET MEMURLARI KANUNU
KİŞİSEL SORUMLULUK VE ZARAR: Madde 12 - Devlet memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar. Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır. Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır. … 2001 2003 2009- 2012

30 DEVLET MEMURLARI KANUNU
KİŞİLERİN UĞRADIKLARI ZARARLAR: Madde 13 - Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. … Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır. 12 nci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi, miktarlarının tespiti, takibi, amirlerin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar Başbakanlıkça düzenlenecek yönetmelikle belirlenir. (*) Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarının Tespiti Hakkında Yönetmelik 2001 2003 2009- 2012

31 AMİRLERİN SORUMLULUKLARI
Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarının Tespiti Hakkında Yönetmelik AMİRLERİN SORUMLULUKLARI MADDE 9 – a) Amirler, emirlerindeki memurların, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmelerini, Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almalarını temin ve takip etmekle görevli ve sorumludurlar. b) Memurlarca verilen zararların miktarının tesbiti ve ilgililerden bu yönetmelik veya genel hükümlere göre tahsili konusunda yapılacak işlemlerin zamanında ve eksiksiz yürütülmesinden, zararı veren memurların görevli bulundukları kurum ve kuruluşların o mahaldeki amirleri müteselsilen sorumludurlar. 2001 2003 2009- 2012

32 DEVLET MEMURLARI KANUNU
KİŞİLERİN UĞRADIKLARI ZARARLAR: Madde 13 - Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Ancak, Devlet dairelerine tevdi veya bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve para hükmündeki değerli kağıtların ilgili personel tarafından zimmete geçirilmesi halinde, zimmete geçirilen miktar, cezai takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafından hak sahibine ödenir. Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır. 2001 2003 2009- 2012

33 DEVLET MEMURLARI KANUNU
BASINA BİLGİ VEYA DEMEÇ VERME: Madde 15 - Devlet Memurları, kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli illerde valiler veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir. … RESMİ BELGE, ARAÇ VE GEREÇLERİN YETKİ VERİLEN MAHALLER DIŞINA ÇIKARILMAMASI VE İADESİ: Madde 16 - Devlet memurları görevleri ile ilgili resmi belge araç ve gereçleri, yetki verilen mahaller dışına çıkaramazlar, hususi işlerinde kullanamazlar. Devlet memurları görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge, araç ve gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk memurun mirasçılarına da şamildir. 2001 2003 2009- 2012

34 DEVLET MEMURLARI KANUNU
GENEL HAKLAR UYGULAMAYI İSTEME HAKKI: Madde 17 - Devlet memurları, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve tespit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulanmasını istemek hakkına sahiptirler. GÜVENLİK: Madde 18 - Kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilmez, aylık ve başka hakları elinden alınamaz. EMEKLİLİK: ÇEKİLME: 2001 2003 2009- 2012

35 DEVLET MEMURLARI KANUNU
MÜRACAAT, ŞİKAYET VE DAVA AÇMA: Madde 21 - Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır. Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir. (*) Devlet Memurlarının şikayet ve müracaatları hakkında yönetmelik 2001 2003 2009- 2012

36 DEVLET MEMURLARI KANUNU
İSNAT VE İFTİRALARA KARŞI KORUMA: Madde 25 - Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler. 2001 2003 2009- 2012

37 DEVLET MEMURLARI KANUNU
YASAKLAR TOPLU EYLEM VE HAREKETLERDE BULUNMA YASAĞI: Madde 26 - (Mülga fıkra: 25/02/2011 tarihli Mükerrer Resmi Gazete /117 md.) Devlet memurlarının kamu hizmetlerini aksatacak şekilde memurluktan kasıtlı olarak birlikte çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya görevlerine gelipte Devlet hizmetlerinin ve işlerinin yavaşlatılması veya aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları yasaktır. GREV YASAĞI: Madde 27 - Devlet memurlarının greve karar vermeleri, grev tertiplemeleri, ilan etmeleri, bu yolda propaganda yapmaları yasaktır. Devlet memurları, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz, grevi destekleyemez veya teşvik edemezler. 2001 2003 2009- 2012

38 DEVLET MEMURLARI KANUNU
TİCARET VE DİĞER KAZANÇ GETİRİCİ FAALİYETLERDE BULUNMA YASAĞI: Madde 28 - Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. … Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler. 2001 2003 2009- 2012

39 DEVLET MEMURLARI KANUNU
HEDİYE ALMA, MENFAAT SAĞLAMA YASAĞI: Madde 29 - Devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemeleri ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları yasaktır. … DENETİMİNDEKİ TEŞEBBÜSTEN MENFAAT SAĞLAMA YASAĞI: Madde 30 - Devlet memurunun, denetimi altında bulunan veya kendi görevi veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan bir teşebbüsten, doğrudan doğruya veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması yasaktır. 2001 2003 2009- 2012

40 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü
İDARİ İŞLEM, UNSURLARI, HUKUKA AYKIRILIK HALLERİ 2001 2003 2009- 2012

41 İDARİ İŞLEM İdare, kuvvetler ayrılığının kabul edildiği ülkelerde yasama ve yargı dışındaki tüm devlet kurum ve kuruluşlarıdır. İdare hukuku,   Dağınık bir hukuk alanıdır, tek bir yasası yoktur birçok yasayı ilgilendirir. Üzerinde yargı kararlarının etkisi büyüktür. Ulaşılmak istenen tek ve genel amaç kamu yararıdır. Bireyle devlet arasındaki ilişkiler bakımından; - Anglo-sakson sitemi - Kıta Avrupası sistemi 2001 2003 2009- 2012

42 İDARİ İŞLEM İdari işlem; yetkili makamlarca kamusal usullere uyularak, belli bir hukuki sonuç doğurmaya yönelik olarak yapılan tek taraflı irade açıklamalarıdır. İDARİ İŞLEMLERİN ÖZELLİKLERİ 1- Kanunlara ya da kanunların verdiği yetkilere dayalı olarak tesis edilir. 2- Tek yanlıdır. İdari işlemlerde taraflar arasında irade eşitliği değil kamusal iradenin üstünlüğü söz konusudur. 3- Yeni hukuki durumlar yarattıkları, ilgililerin hukuki durumlarını değiştirdikleri ya da ortadan kaldırdıkları için icrai niteliktedir. 2001 2003 2009- 2012

43 İDARİ İŞLEM İDARİ İŞLEMLERİN ÖZELLİKLERİ
4- Hukuka uygunluk karinesinden yaralanırlar. Ancak ilgililerce hukuka aykırılıkları ileri sürülebilir. 5- Anayasa’nın 125. maddesi gereğince yargı denetimine tabidir. İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından iptal davası açılması sonucunda, işlemin iptali ve yürütmesinin durdurulmasına karar verebilir. 6- İdari işlemin nihai amacı kamu yararıdır. 2001 2003 2009- 2012

44 İDARİ İŞLEM Tek Taraflı İdari İşlemler Çok Taraflı İdari İşlemler
- Düzenleyici İşlemler İdari Sözleşmeler - Bireysel İşlemler 2001 2003 2009- 2012 Düzenleyici İşlemler Tüzük Yönetmelik Kararname Karar Tebliğ Sirkü Genelge Yönerge İzahname Tarife Bireysel İşlemler İdari Kararlar İdari Sözleşmeler Kamu Hizmeti İmtiyaz Sözleşmesi Mali İltizam Sözleşmesi Kamu İstikraz (Borçlanma) Sözleşmesi İdari Hizmet Sözleşmesi

45 İDARİ İŞLEM Düzenleyici İşlemler: İdarenin; sürekli, soyut, nesnel ve herkes için geçerli, genel hükümler içeren, uyulması zorunlu hukuksal işlemleridir. İdare, düzenleyici işlemlerle kurallar (normlar) koyar. Düzenleyici işlemler, içerikleri bakımından kanunlara benzerler. Bireysel İdari İşlemler (İdari Kararlar): belli kişilere veya durumlara ilişkin hukuki sonuçlar doğurmaya yönelik kamu gücü ayrıcalıkları içeren irade açıklamalarıdır. 2001 2003 2009- 2012

46 İDARİ İŞLEM Bireysel İdari İşlemler (İdari Kararlar): Şart (Durum) İşlemler (*)Memur atama işlemi, 65 yaş emeklilik işlemi Subjektif (Öznel) İşlemler : (*) Memura disiplin cezası verme işlemi Yapıcı (İnşai) İşlemler: (*) Yer değiştirme suretiyle atama işlemi Belirleyici (Tespit Edici) İşlemler: (*) Öğrenciye mezuniyet belgesi düzenlen. Basit işlemler: (*) Amirin astına disiplin cezası vermesi Kolektif İşlemler: (*) Bakanlar Kurulu kararları 2001 2003 2009- 2012

47 İDARİ İŞLEM Karma İşlemler: (*) Müşterek (üçlü) kararnameler
Bireysel İdari İşlemler (İdari Kararlar): … Karma İşlemler: (*) Müşterek (üçlü) kararnameler    Yararlandırıcı İşlemler: (*) Yatırım teşvik kararları Yükümlendirici İşlemler: Zımni (Örtülü) İşlemler: (*) Zımni ret İsteğe Bağlı İşlemler: (*) İsteğe bağlı emeklilik. İsteğe Bağlı Olmayan İşlemler: 2001 2003 2009- 2012

48 İDARİ İŞLEMLERİN UNSURLARI - Yetki - Şekil (Biçim) - Sebep (Neden)
- Konu - Amaç (Maksat) 2001 2003 2009- 2012

49 İDARİ İŞLEM YETKİ Anayasa ve kanunların bazı idari makam ve organlara tanıdığı karar alabilme, işlem yapabilme güç ve yeteneğini ifade eder. Kişiye değil makama verilir. Hak değil, bir yükümlülüktür. Kanun koyucu yetkiyi kime verildiyse, yetki ancak onun tarafından kullanılması esastır. Yetkinin genişletici yoruma tabi tutulması olanaksızdır. (*) Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz.” (Anayasa m.6) 2001 2003 2009- 2012

50 İDARİ İŞLEM MEVZUAT YETKİ 3254 Sayılı Teşkilat Kanunu Madde 2 –
Meteoroloji Genel Müdürlüğünün görevleri Meteoroloji … görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesine dair yönetmelik Bölge müdürünün görevleri MADDE 48- Meteoroloji müdürünün görevleri MADDE 51 Disiplin kurulları ve disiplin amirleri hakkında yönetmelik Disiplin amirlerinin yetkileri MADDE 18 Gözlem sistemlerinin periyodik bakım ve arızalarının giderilmesine ilişkin talimat Sorumluluk MADDE 6- (2) Bu Talimatın uygulanmasından Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı, Meteorolojik Veri İşlem Dairesi Başkanlığı ve Bölge Müdürlükleri sorumludur. Meteoroloji genel müdürlüğü Yetki devri - imza ve işbölümü talimatı Bölge müdürünün imzalayacağı yazılar MADDE 12 2001 2003 2009- 2012

51 YETKİ VE İMZA DEVRİ İDARİ İŞLEM
Yetki ve imza devri istisnadır. Yazılı olarak yapılmalı, kısmi olmalı, kapsamı açıkça belirtilmelidir. Yetki Devriyle; Karar alma yetkisi devredilir, makama yapılır, soyuttur, denetim ve gözetimden kaynaklanan sorumluluk devam eder. İmza Devriyle; Karar alma yetkisi devrolmaz, kişiye yapılır, somuttur, sorumluluğun devamı esastır. 2001 2003 2009- 2012

52 İDARİ İŞLEM YETKİ YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK
1- Fonksiyon Gaspı (Görev Gaspı): (Yok Hükmündedir) 2- Yetki Gaspı (Kişi Yönünden Yetkisizlik): 3- Yetki Tecavüzü: - Yer Yönünden Yetkisizlik - Zaman Yönünden Yetkisizlik - Konu Yönünden Yetkisizlik (İptal nedenidir) 2001 2003 2009- 2012

53 İDARİ İŞLEM ŞEKİL Hem işlemin dış görünüşünü hem de işlemin hazırlanış usulünü ifade eder. Yazılılık Kuralı Gerekçe Kuralı Hazırlık İşlemlerinin Tamamlanması - Şekil ve Usulde Paralellik 2001 2003 2009- 2012

54 İDARİ İŞLEM ŞEKİL UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK
Asli Şekil Noksanlıkları; -Savunması alınmadan disiplin cezası verilmesi -Karar yeter sayısına uyulmaması, -Kararnamedeki imza eksikliği -Şekil ve usulde paralellik ilkesine aykırı olarak alınan kararalar (İptal nedenidir) Tali Şekil Noksanlıkları; -Doçentlik sınavında jüri üyelerinin akademik giysilerini giymemeler -Asistanlık sınavının üç yerine beş kişilik jüri ile yapılması (İptal nedeni sayılmamıştır.) 2001 2003 2009- 2012

55 İDARİ İŞLEM SEBEP (NEDEN) UNSURU
İşlemin gerekçesini ifade eder. İdareyi bir işlem yapmaya sevk eden hukuki ve fiili etkiler sebep öğesini oluşturur. Sebep, bazen maddi olaylar olabileceği gibi, bir başka işlem de olabilir.” Kanunlarda ya da ilgili düzenlemelerde sebep unsurunun hiç gösterilmediği durumlarda idare neden göstermek zorunda değildir, ancak idare bu gibi durumlarda hizmet gerekleri ve kamu yararını göz önünde bulundurmalıdır.   Kumar oynanan umuma açık yerlerin idarece kapatılması 2001 2003 2009- 2012

56 SEBEP (NEDEN) UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK
İDARİ İŞLEM SEBEP (NEDEN) UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK Sebep olarak gösterilen hukuksal işlemin sakat olması, esas işlemi sebep unsuru yönünden sakatlar. İdare işleme sebep olarak gösterilen olayın da gerçeğe uygun olması gerekir. Kamu yararı anlayışına dayanmayan bir neden idari işlemlerin dayanağı olarak gösterilemez. (İptal nedenidir) 2001 2003 2009- 2012

57 İDARİ İŞLEM KONU İdari işlemin konusu, doğurduğu sonuç, hukuk aleminde meydana getirdiği değişikliktir. - Kamulaştırma işleminin sonucu mülkiyetin devlete geçmesidir. İdari işlemin sebep ve konu unsuru arasında yakın bir ilişki vardır. Bu ilişki bazen “bağlı yetki” şeklinde bazen de “takdir yetkisi” şeklinde ortaya çıkar. MADDE 4 …hizmetin verimliliği dikkate alınarak, mevzuat ve personel durumuna göre ilgili birim amiri (daire başkanı/bölge müdürü) farklı vardiya usulleri uygulayabilir. (Vardiyalı çalışma usul ve esasları m.4) 2001 2003 2009- 2012

58 İDARİ İŞLEM KONU Takdir yetkisi seçim yapma olanağıdır.
Ancak idari işlemlerin yetki, şekil ve amaç unsurlarında takdir yetkisi olmaz. Sebep ve konu unsurunda ortaya çıkabilecek idarenin takdir yetkisinin sınırları; eşitlik, hizmet gerekleri, idari işlemin gerçeğe dayalı olması ve kamu yararıdır. 2001 2003 2009- 2012

59 İDARİ İŞLEM KONU UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK
İdari işlemin veya kararın konusu imkansızsa ya da meşru değil ise konu yönünden hukuka aykırılık söz konusu olur. -Yargı kararlarını açık ya da zımni olarak yerine getirmemeye yönelik işlemler meşru olmadığından konu unsuru yönünden hukuka aykırı bulunup iptal edilmektedir. (İYUK m.28) - Kınama cezasını gerektiren bir suçtan dolayı ayıktan kesme cezasının verilmesi durumunda bu karar konu unsuru yönünden hukuka aykırı olacaktır. 2001 2003 2009- 2012

60 İDARİ İŞLEM AMAÇ İdarenin bir işlemden beklediği nihai sonucu ifade eder. Kanunda açıkça belirtilsin ya da belirtilmesin bütün idari işlemlerde amaç kamu yararıdır. İdari işlemin amacını tespit etmek için, işlemi yapanın düşüncesini, niyetini bilmek gerekir. Bu nedenle amaç unsuru, subjektif bir nitelik taşımaktadır. Ayrıca amaç unsuru, kamu düzeni ile ilgili değildir. Hakim, re’sen dikkate almaz. 2001 2003 2009- 2012

61 İDARİ İŞLEM AMAÇ (MAKSAT) UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK
1- Kişisel Amaç Güdülmesi: - Bir belediye başkanının seçilir seçilmez aralarında anlaşmazlık bulunan bir belediye görevlisinin işine son vermesi. 2- Üçüncü Kişiyi Koruma Amacı Güdülmesi: - Kamulaştırma işlemiyle üçüncü kişiye menfaat sağlanması 3- Siyasi Amaç Güdülmesi: Farklı siyasi görüşteki bir memura çeşitli bahanelerle disiplin cezası verilmesi 4- Özel Maksadı Aşan İdari Kararlar: - Kolluk güçlerinin amaçlarını aşarak vergi toplaması. 2001 2003 2009- 2012

62 İDARİ İŞLEM AMAÇ (MAKSAT) UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRILIK
Çoğu zaman amaç unsuru yönünden hukuka aykırılığı ispat etmek son derece güçtür. Çünkü amaç, işlemi yapanın niyeti ile ilgilidir. 2001 2003 2009- 2012

63 İDARİ İŞLEM HUKUKA AYKIRILIK YAPTIRIMLARI - İptal - Geri Alma
1- YOKLUK 2- ORTADAN KALDIRMA (HÜKÜMSÜZ KILMA) - İptal - Geri Alma 2001 2003 2009- 2012

64 İDARİ İŞLEM YOKLUK 1- Yok hükmünde olan idari işleme her zaman dava açılabilir. 2- Yok hükmünde olan işlemler kazanılmış hak yaratmazlar. 3- Yokluk halinde ortada bir idari işlem bulunmayıp haksız fiil bulunduğundan, tazminat davaları idari yargıda değil adli yargıda açılır. 4- Yokluk kamu düzenine ilişkindir. 2001 2003 2009- 2012

65 İDARİ İŞLEM YOKLUKLA MALUL ÖRNEK İDARİ KARARLAR
1- İlgilisinin istek ve rızasına bağlı idari işlemlerde, istek ve rızanın bulunmaması (İsteğe bağlı emeklilik işleminde, talebin olmaması) 2- Yetki unsurunda ağır sakatlıklar (Fonksiyon gaspı, yetki gaspı, ağır ve bariz yetki tecavüzü) 3- Şekil ve usul unsurlarındaki ağır sakatlıklar (İmza edilmemiş kararlar, yazılı yapılması gerekirken sözlü olarak tesisi edilmiş işlemle) 4- Konusu mümkün veya meşru olmayan kararlar 2001 2003 2009- 2012

66 İDARİ İŞLEM İptal: Yetki, şekil, sebep, konu ve amaç unsurlarından en az biri yönünden hukuka aykırı bir işleme karşı menfaati ihlal edilen kişiler tarafından iptal davası açılabilir. - İptal davası açma süresi Kanunlarda ayrı bir süre öngörülmeyen hallerde yazılı bildirim tarihinden itibaren 60 gündür.  (2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun m.7) Geri Alma: Hukuka ayıkırı bir idari işlemin, idare tarafından tesis edilecek başka bir işlemle hükümsüz bırakılmasıdır. Geri alma işlemini yapmaya yetkili makam, yetkide paralellik ilkesi gereği, daha önce hukuka aykırı işlemi yapmış olan makamdır. 2001 2003 2009- 2012

67 İDARİ İŞLEM SONUÇ İdari işlemlerin amacı “iyi yönetim” ilkelerini hayata geçirmektir. İyi yöneyim; çağdaş, hızlı, etkin, verimli, açık, katılımcı ve çoğulcu bir bir kamu hizmetidir. İdarenin, söz konusu hedeflerine ulaşırken kullandığı enstrümanlarda yani düzenleme ve kararlarında yasalara uyması, saygı duyması gerekir. İyi yönetim, hukuk devleti ilkesi gereğince aynı zamanda hukuka uygun hareket eden yönetimdir. 2001 2003 2009- 2012

68 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü
SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI 2001 2003 2009- 2012

69 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI SUÇUN UNSURLARI
SUÇ: Devletin ceza tehdidi ile yasakladığı fiillerdir. CEZA: Hukuk kurallarını ihlal edenlere devletin çektirdiği acıdır. SUÇUN UNSURLARI GENEL UNSURLAR (Tüm suçlarda bulunan unsurlardır.) B) ÖZEL UNSURLAR (Bazı suçlara özelliğini veren unsurlardır.) - Memur suçlarında failin memur olması 2001 2003 2009- 2012

70 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI GENEL UNSURLAR:
1- MADDİ UNSUR (Failin yaptığı hareketin dış dünyada meydana getirdiği değişikliktir.) a) Hareket - İcrai (Birinin malını çalmak, birine kurşun sıkmak gibi) - İhmali (Suçluyu ihbar etmemek, kazazedeye yardım etmemek) b) Sonuç (Teşebbüs, belli şartlarla cezalandırılmaktadır.) c) İlliyet bağı (Nedensellik bağı yoksa sorumluluk ta olmaz.) 2001 2003 2009- 2012

71 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI 2- MANEVİ UNSUR: (Faildeki kusurluluk iradesidir.) Kusurluluk iki şekilde ortaya çıkar: Kast, Taksir a) Kast (Suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.) - Doğrudan Kast – Dolaylı veya Olası Kast (Adam öldürmek- Ortalık yere bomba koymak) - Genel Kast – Özel Kast (Dolandırıcılık- Hırsızlık, kullanmak amacıyla malın alınması) - Zarar Kastı – Tehlike Kastı - Ani kast- düşünce kastı (taammüt) (Anlık düşünceyle suç işlenmesi- planlayarak suç işlenmesi) 2001 2003 2009- 2012

72 - Bilinçli taksir SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI
b) Taksir (Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanunî tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.) - Bilinçli taksir (Hızlı kullanılan aracın çarpması sonucu kaldırımda yürüyen kişinin yaralanması) - Bilinçsiz taksir (Tavşana ateş eden avcının bir köylüyü yaralaması) - Doktorun makası hastanın karnında unutması, - Traş yapan berberin kişinin yüzünü kesmesi, - Kırmızı ışıkta karşıya geçerken araçla yayaya çarpma, … taksirle işlenen suçlardır. 2001 2003 2009- 2012

73 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI 3- KANUNİ UNSUR (TİPİKLİK)
Kanuni unsur, işlenmiş bulunan bir fiilin ceza kanununda düzenlenen suç tanımına birebir uygun olmasıdır. Hırsızlık (TCK) Madde 141- (1) Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Kanunda tanımlanan unsurlardan biri yoksa, mesela malın alınmasında zilyedin rızası varsa, hırsızlık suçunun kanuni unsuru oluşmaz. 2001 2003 2009- 2012

74 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI 4- HUKUKA AYKIRILIK UNSURU:
Kanuna aykırı bulunan fiilin ayrıca hukuka da aykırı olması durumunda cezalandırma nedeni ortaya çıkar. Bunu tespit edebilmek için fiilin hukuka uygunluk sebeplerini içerip içermediğine bakmak gerekir. 2001 2003 2009- 2012

75 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN VEYA AZALTAN NEDENLER 1- Kanunun hükmü ve amirin emri (Cellâdın idam hükmünü infaz etmesi, Haciz memurunun kapıyı zorla açması…) 2- Meşru savunma ve zorunluluk hali (Gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez.) 3- Hakkın kullanılması ve ilgilinin rızası (Kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebileceği bir hakkına ilişkin olmak üzere, açıkladığı rızası çerçevesinde işlenen fiilden dolayı kimseye ceza verilmez.) (Hırsızlığa karşı bahçede köpek bulundurma) 2001 2003 2009- 2012

76 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN VEYA AZALTAN NEDENLER … 4- Sınırın aşılması (Meşru savunmada sınırın aşılması mazur görülebilecek bir heyecan, korku veya telaştan ileri gelmiş ise faile ceza verilmez.) 5- Cebir ve şiddet, korkutma ve tehdit (Karşı koyamayacağı veya kurtulamayacağı cebir ve şiddet veya muhakkak ve ağır bir korkutma veya tehdit sonucu suç işleyen kimseye ceza verilmez.) 6- Haksız tahrik (Haksız bir fiilin meydana getirdiği hiddet veya şiddetli elemin etkisi altında suç işleyen kimseye ceza azaltılarak verilir.) 2001 2003 2009- 2012

77 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN VEYA AZALTAN NEDENLER … 7- Hata (Fiilin icrası sırasında suçun kanuni tanımındaki maddi unsurları bilmeyen bir kimse, kasten hareket etmiş olmaz. Bu hata dolayısıyla taksirli sorumluluk hali saklıdır. 8- Yaş küçüklüğü (12 yaş altı ceza verilmez, yaş algılamasına bakılarak değerlendirilir yaş ceza düşürülerek verilir. 18 üstü tam ceza) 9- Akıl hastalığı (Akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez.) 10-Sağır ve dilsizlik(Cezalar düşürülerek verilir.) 2001 2003 2009- 2012

78 SUÇ VE SUÇUN UNSURLARI CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN VEYA AZALTAN NEDENLER … 11- Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olma (1) Geçici bir nedenle ya da irade dışı alınan alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle, işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez. (2) İradi olarak alınan alkol veya uyuşturucu madde etkisinde suç işleyen kişi hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.) 2001 2003 2009- 2012

79 (Medeni Usul Hukukuna Göre)
DELİLLER CEZA YARGILAMASINDA DELİL SERBESTİSİ VARDIR VE HER ŞEY DELİL OLABİLİR… (Medeni Usul Hukukuna Göre) DELİLLER KESİN DELİLLER TAKDİRİ DELİLLER - Kesin hüküm - Tanık beyanı - Senet - Bilirkişi - Yemin - Keşif - İkrar - Özel hüküm (Delil niteliğindeki her şey) 2001 2003 2009- 2012

80 CEZA HUKUKUNA AİT GENEL İLKELER
1- Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi 2- Kusur İlkesi 3- Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği İlkesi 4- Kanun Önünde Eşitlik İlkesi 5- İnsan Haysiyetinin Korunması İlkesi 6- Tek Fiile Tek Ceza İlkesi 2001 2003 2009- 2012

81 CEZA HUKUKU Suça teşebbüs
Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise teşebbüsten dolayı sorumlu tutulur. Gönüllü vazgeçme Fail, suçun icra hareketlerinden gönüllü vazgeçer veya kendi çabalarıyla suçun tamamlanmasını veya neticenin gerçekleşmesini önlerse,teşebbüsten dolayı cezalandırılmaz; fakat tamam olan kısım esasen bir suç oluşturduğu takdirde, sadece o suça ait ceza ile cezalandırılır. 2001 2003 2009- 2012

82 CEZA HUKUKU Suça İştirak
Suçun kanuni tanımında yer alan fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri, fail olarak sorumlu olur. Bileşik suç Biri diğerinin unsurunu veya ağırlaştırıcı nedenini oluşturması dolayısıyla tek fiil sayılan suça bileşik suç denir. Bu tür suçlarda içtima hükümleri uygulanmaz. Zincirleme suç Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. 2001 2003 2009- 2012

83 CEZA HUKUKU TAKİBAT AÇISINDAN SUÇLAR: - Takibi şikâyete bağlı suçlar
- Soruşturulması izne bağlı suçlar 4483’e tabi görev suçları Genel hükümlere tabi suçlar 2001 2003 2009- 2012

84 CEZA HUKUKU TAKİBİ ŞİKAYETE BAĞLI SUÇLAR
Tehdit - Konut dokunulmazlığının ihlali Kişilerin huzur ve sükununu bozma Mala zarar verme Hakaret (Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hariç; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır.) SORUŞTURULMASI İZNE BAĞLI SUÇLAR - Cumhurbaşkanına hakaret - Mit Başkanı hakkında takibat 2001 2003 2009- 2012

85 CEZA HUKUKU 4483’E TABİ SUÇLAR GÖREV SUÇLARI - Görevi Kötüye Kullanma
- Göreve İlişkin Sırrın Açıklanması, - Kamu Görevlisinin Ticareti, - Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması, - Denetim Görevinin İhmali, - Resmi Belgede Sahtecilik, - Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi - Taşıt Kanununa ilişkin suç (m.237) 2001 2003 2009- 2012

86 CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLERE TABİ SUÇLAR
Sayılı Kanun Kapsamındaki suçlar - Gerçeğe Aykırı Mal Bildiriminde Bulunma - Mal Bildiriminde Bulunmama - Haksız Mal Edinme, Mal Kaçırma, Mal Gizleme - Mal Bildirimini Açıklama - Basit ve Nitelikli Zimmet - Devlet Alım Satımlarında Çıkar Sağlamak - İrtikap Suçu - Rüşvet Suçu - Devlet Sırlarının Açıklanması ve Açıklanmasına sebebiyet verme - Görev Sırasında veya Görevinden Dolayı Kaçakçılık - Diğer genel hükümlere tabi suçlar… 2001 2003 2009- 2012

87 CEZA HUKUKU Görevi kötüye kullanma
MADDE (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir kazanç sağlayan kamu görevlisi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir kazanç sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 2001 2003 2009- 2012

88 CEZA HUKUKU 237 Sayılı Taşıt Kanunu
MADDE: 16: Bu kanun şümulüne giren taşıtları her ne suretle olursa olsun, tahsis olunduğu işin gayrısında veya şahsi hususlarda kullananlar veya kullanılmasına müsaade edenler veya kanunda yazılı olduğu şekilde kullanılmış gibi gösterenler veya kanunen bir makama veya işe tahsis olunmadığı halde hakikati tağyir ile bu taşıtlardan istifade eden ve ettirenler, bunların gidiş-gelişine müsaade edenler veya kanuna aykırı olarak numara ve plaka verenlerle kullananlar veya kullanılmaya elverişli olduğu halde ekonomik ömrünü doldurduğu bahanesi ile yenileyen veya yeniletenler veya bu hususlar için masraf tahakkuk evrakını hazırlayan veya tasdik veya bunlara ait ita emirlerini vize edenler hakkında filin mahiyetine göre bir seneye kadar hapis cezası verilir. Bu yüzden hasıl olan masraf ve zararlar kendilerine teselsülen ayrıca tazmin ettirilir. Tekerrürü halinde verilecek hapis cezası iki aydan aşağı olmaz. 2001 2003 2009- 2012