Arter Kan Gazı Analiz Sonuçlarının Yorumlanması

... konulu sunumlar: "Arter Kan Gazı Analiz Sonuçlarının Yorumlanması"— Sunum transkripti:

1 Arter Kan Gazı Analiz Sonuçlarının Yorumlanması
Nevin Uysal, MD, MSc Gaziantep Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD Türk Toraks Derneği, 11. Yıllık Kongresi, Nisan 2008, Antalya

2 Ölçülen değerler pH pCO2 pO2 Hesaplanan değerler HCO3-

3 Normal Değerler pH 7.35-7.45 PaCO2 35-45 mmHg PaO2 ≥ 80 mmHg
HCO mEq/L

4 pO2 Hipoksemi <80 mmHg Kan gazının oda havasında mı yoksa oksijen altında mı alındığının belirtilmesi gerekiyor

5 Oksijen Tedavisi Nazal kanül Basit oksijen maskesi
P/F (PaO2/FiO2) oranı Nazal kanül 1 L/dakika  FiO2 ~ % 24 2 L/dakika  FiO2 ~ % 28 3 L/dakika  FiO2 ~ % 32 4 L/dakika  FiO2 ~ % 36 5 L/dakika  FiO2 ~ % 40 6 L/dakika  FiO2 ~ % 44 Basit oksijen maskesi FiO2 ~ % 50 (5-8 L/dakika) Parsiyel tekrar solumasız (partial nonrebreather) maske FiO2 ~ % (8-10 L/dakika) Tekrar solumasız maske (nonrebreather maske) FiO2 ~ % (8-10 L/dakika) PaO2=60, FiO2=0.60 P/F=60/0.60 P/F=100

6 Hiperkapnik (Tip 2) Solunum Yetmezliği Alveoler Gaz Denklemi - PA-aO2
PAO2 = PIO2 – PA-aO2= PAO2 – PaO2 PACO2 R Örnek: pH=7.24, pCO2= 62, PaO2= 60 PIO2 =[ 760mmHg (PB) – 47mmHg (H2O)] X 0.21  ~ 150 PAO2 = 150 – ( 62 / 0.8)  ~ 72 PA-aO2= 72 (PAO2) – 60 (PaO2)  12

7 Asit yükü  glu tamin metabolizması
Asit Metabolizması Pulmoner Atılım 15,000 mmol CO2 Renal Atılım meq nonvolatil asit (sülfirik asit) H+ HPO42- + H+  HPO4- NH3 + H+  NH4+ Asit yükü  glu tamin metabolizması

8 Bikarbonat- Karbondioksit Buffer Sistemi
Çözünmüş CO2 + H2O  H2CO3  HCO3- + H+ pH=6.10+log pH = - log [H+] HCO3- 0.03 X pCO2)

9 Kan gazı analiz sonucu doğru mu?
[H+]=24 X (PaCO2/[HCO3-]) 24 X (40/24)=40nmol/L pH aralığında iken [H+]=80- pH’nın son iki rakamı pH=7.40  [H+]=80-40=40 nmol/L pH=7.30  [H+]=80-30 =50 nmol/L

10 pH 7.00-7.40 aralığının dışında iken
pH= 7.40  [H+]=40 nmol/L  ΔpH 0.1  ↓ Δ[H+]= 0.80 X [H+] pH=7.50 için [H+]=0.80 X 40= 32 nmol/L pH=7.60 için [H+]=0.80X32=26 nmol/L pH=7.00  [H+]=100 nmol/L ↓ ΔpH 0.1   Δ[H+]=1.25 X [H+] pH=6.90 için [H+]=1.25X100= 125 nmol/L pH=6.80 için [H+]=1.25X125=156nmol/L

11 Basit Asit Baz Dengesi Bozuklukları
pH <7.35 Respiratuvar Asidoz Metabolik Asidoz pH>7.45 Respiratuvar Alkaloz Metabolik Alkaloz

12 Basit Asit Baz Dengesi Bozuklukları Normal Kompansasyon Değerleri
Akut Respiratuvar Asidoz pCO2 10 mmHg   pH 0.08 pH=7.40 – X Δ pCO2 HCO3- = (Δ pCO2) ± 3 mE/L  pCO2 10 mmHg   HCO3- 1 mE/L Kronik Respiratuvar Asidoz pCO2 10 mmHg   pH 0.03 pH=7.40 – X Δ pCO2 HCO3- = (Δ pCO2) ± 4 mE/L  pCO2 10 mmHg   HCO mE/L Metabolik Asidoz paCO2=(1.5XHCO3)+(8±2) Sigillito et al, Emerg Med Clin N Am 2003;21:239

13 Basit Asit Baz Dengesi Bozuklukları Normal Kompansasyon Değerleri
Akut Respiratuvar Alkaloz pCO2 10 mmHg   pH 0.08 pH= X Δ pCO2 HCO3- = (Δ pCO2) ± 3 mE/L  pCO2 10 mmHg   HCO3- 2 mE/L Kronik Respiratuvar Alkaloz pCO2 10 mmHg   pH 0.02 pH= X Δ pCO2 HCO3- = (Δ pCO2) ± 4 mE/L  pCO2 10 mmHg   HCO3- 5 mE/L Metabolik Alkaloz paCO2=(0.7XHCO3)+(21±2) Sigillito et al, Emerg Med Clin N Am 2003;21:239

14 Anyon Gap= Na+ - (HCO3- + Cl-)
Nl 12-16  AG Laktik asidoz Ketoasidoz Son dönem böbrek yetmezliği Metanol, etilen glikol, propil alkol, salisilat intoksikasyonu Nl AG Diyare İzotonik salin infüzyonu Böbrek yetmezliğinin erken evreleri Renal tübüler asidoz Asetazolamid kullanımı Üreteroenterostomi

15 Mikst Asit Baz Dengesi Bozuklukları
pH nl, <7.35 ya da >7.45 olabilir Normal kompansasyon mekanizmalarını bilmek gerekir Basit asit baz dengesi bozukluğunda beklenen ikincil değişiklik beklenen aralığın dışında ise  mikst

16 Yetersiz Yanıta Bağlı Metabolik asidoz ve respiratuvar asidoz
Metabolik alkaloz ve respiratuvar alkaloz

17 Beklenenden Fazla Yanıta Bağlı
Metabolik asidoz ve respiratuvar alkaloz Metabolik alkaloz ve respiratuvar asidoz

18 Üçlü Bozukluk Metabolik alkaloz, metabolik asidoz ve respiratuvar asidoz Metabolik alkaloz, metabolik asidoz ve respiratuvar alkaloz

19 Kusma Hipovolemik şok Hiperventilasyon Respiratuvar Alkaloz 7.46 20 14 35 pH pCO2 (mmHg) HCO3-(mEq/L AG (mEq/L) Metabolik Alkaloz 7.53 44 36 12 Metabolik Asidoz 7.35 30 16 33

20 “Delta-Delta Gap”(ΔAG/ΔHCO3-)
 AG metabolik asidoz varlığında, eşlik eden nl AG metabolik asidoz ya da metabolik alkaloz olabilir

21 (Hesaplanan AG)-12 ΔAG/ΔHCO3- = 24- (ölçülen HCO3-)
Nl AG metabolik asidoz Δ/Δ gap < 1 Metabolik Alkaloz Δ/Δ gap > 1 24- (ölçülen HCO3-)