Cinsel İstismar Olgusu İle Çalışma (REHBER ÖĞRETMENLER İÇİN) DOSYA:2 İSTİSMAR OLGUSUYLA ÇALIŞMA SÜREÇ YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Gürcan Topçu SEÇİM ULUSLARARASI.

... konulu sunumlar: "Cinsel İstismar Olgusu İle Çalışma (REHBER ÖĞRETMENLER İÇİN) DOSYA:2 İSTİSMAR OLGUSUYLA ÇALIŞMA SÜREÇ YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Gürcan Topçu SEÇİM ULUSLARARASI."— Sunum transkripti:

1 Cinsel İstismar Olgusu İle Çalışma (REHBER ÖĞRETMENLER İÇİN) DOSYA:2 İSTİSMAR OLGUSUYLA ÇALIŞMA SÜREÇ YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Gürcan Topçu SEÇİM ULUSLARARASI KIBRIS ÜNİVERSİTESİ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

2 Cinsel istismar nedir? Çocuğun bir yetişkin ya da kendisinden büyük bir çocuk tarafından anlamadığı ve / ya kabul etmediği, gelişimsel olarak hazır olmadığı ve karşı tarafın cinsel tatmini için kullanılması durumudur. Her türlü cinsel içerikli konuşmayı, şakalaşmayı, teşhir ve röntgencilik gibi temas içermeyen istismar türlerinden, çocuğun cinsel organlarına dokunma, oral-genital seks, ensest, tecavüz, çocuğu fuhuş ve pornografik materyallerin üretiminde kullanma gibi tüm davranışları ve eylemleri kapsamaktadır.

3

4

5

6 Temel Noktalar Çocuğun akademik, ruhsal, fiziksel, sosyal, sağlık vb. yönlerden en iyi durumda olmasını sağlayacak tüm tedbirlerin alınması, Zaman yitirmeme, geciktirici faktörleri ortadan kaldırmaya yönelik yönelik adımları gerçekleştirme, Kurum içi ve kurumlar arası işlemlerin gerçekleştirilmesinde sorumlulukları uygun biçimde yerine getirme. İzleme ve desteğin sürdürülmesi.

7 ETİK DEĞERLER/ KURALLAR
Gizlilik, (Tüm Yapılan Görüşmeler ve İşlemlerin Kayıt Altına Alınması ve Gizliliğinin Sağlanması)

8 GÖREV VE SORUMLULUKLAR

9 İstismar hakkında bilgi edinildiğinde atılması gereken adımlar hakkında yasal görev ve sorumlulukları bilme, Bu sorumluluklar yerine getirilirken uyulması gereken etik değerler ve dikkate alınması gereken riskleri doğru değerlendirme

10 Çocuğu istismar ortamından en kısa sürede uzaklaştırın
Bildirimde bulunun Çocuğa yardım edin

11 ÇOCUK İZLEM MERKEZİ- YÖNLENDİRME
Çocukların cinsel saldırılara karşı korunmasını ve örselenmesini en aza indirmek amacıyla Sağlık Bakanlığı koordinatörlüğünde ilk olarak Ankara'da, sonrasında Gaziantep, Kayseri, Samsun, Diyarbakır, Bursa, Adana, İzmir, Antalya, Elazığ ve Kocaeli illerinde Çocuk İzlem Merkezi hizmet vermeye başlamıştır. Antalya Çocuk İzlem Merkezi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Bünyesindedir.

12 TÜM YAPILAN GÖRÜŞMELER VE İŞLEMLER
KAYIT ALTINA ALINMALIDIR VE GİZLİLİĞİ MUTLAKA KORUNMALIDIR……

13 Yasal süreci başlatmak
Bilgilerin (Yürütülen işlemlerin) yazılı hale getirilmesini sağlamak, Bulunulan İl/bölge, vb. özelikler doğrultusunda gerek duyuluyorsa İl/İlçe Krize Müdahale Ekibini bilgilendirmek, (ekibi harekete geçirmek) destek istemek Okul Psikososyal Müdahale Hizmetleri Ekibini toplamak Psikososyal müdahale biriminin çalışmalarını kolaylaştırmak için gerekli olan tedbirleri almak…

14 Okul ortamındaki güvenlik tedbirlerinin kontrolü
Bilginin yayılmaması için gerekli tedbirlerin alınması Yasal tedbirlerin alınması Gelen bilgilerin nasıl ve ne kadar dikkate alınacağının değerlendirilmesi Okul ortamındaki güvenlik tedbirlerinin kontrolü Öğrenci/Veli/ Öğretmenlere yönelik psikososyal destek çalışmalarını n geciktirilmeden başlatılması

15 Okul Psikososyal Müdahale Hizmetleri Ekibi
1. Okul Yöneticisi 2. Psikolojik Danışman/Danışmanlar 3. Öğretmen Temsilcisi 4. Veli  Temsilcisi (ihtiyaca göre) 5. Öğrenci Temsilcisi (ihtiyaca göre) Sağlanabiliyorsa 6. Bir güvenlik görevlisi 7. Bir hemşire   veya doktor

16 Psikososyal Müdahale (PM) Hizmetleri Okul Ekibi nin görevleri
Kritik duruma müdahale etmek için planlama yapmak Güvenliği sağlamak için alınması gerekli tedbirleri önermek Karmaşayı durdurmak (Kritik olayla ilgili atılması gereken adımları düzenlemek, yönlendirmek ve kontrol altıma almak) Öğrencilere, ailelere, çalışanlara (destek olacak çalışmaların yapılmasını sağlamak/yapmak) danışmanlık, kılavuzluk yapmak Psikososyal müdahale planları geliştirmek, var olanları gözden geçirip düzeltmek (Psiko-sosyal müdahale planının işleyişini değerlendirmek ve gerekli düzeltme/değişiklikleri yapmak. Olaya bağlı olarak çıkabilecek herhangi bir psikososyal krize karşı  hazır durumda bulunmak …. 

17 OKULDA YAPILACAK PSİKOSOSYAL MÜDAHALE HİZMETLERİ
Öğretmenlerle Yapılacak çalışmalar Doğru bilgilendirme ve anlamlandırma ve öğrencilerle yapılacak çalışmalar hakkında bilgilendirme, Velilerle Yapılacak Çalışmalar Yaşanılan Etkilenen sınıfın velileriyle yapılacak çalışma Diğer sınıf velileriyle yapılacak genel çalışma İzleme Çalışmaları Yaşanılan olay sonrası yapılan çalışmaların etkisini gözlemlemek ve değerlendirmek için izleme ve değerlendirme çalışması yapılmalı… Öğrencilerle Yapılacak Çalışmalar Etkilenen sınıfla yapılacak çalışma Yakından etkilenildiği düşünülen diğer sınıflarla yapılacak çalışmalar Okulun genelinde yapılacak çalışmalar Not: Etkilenme derecesi yüksek olan bazı öğrencilerle ileri düzey psikolojik destek çalışması yapılabilir. Bu konu ile ilgili Psikososyal Müdahale Hizmetleri İlçe Ekibinden destek istenmelidir.

18 OKUL ORTAMI DIŞINDA GERÇEKLEŞEN CİNSEL İSTİSMAR KONUSUNDA YAPILMASI GEREKENLER
Alınan bilgi okul yönetimine bildirilmeli…(YAZILI) Okul yönetimi psikososyal okul ekibi üyelerinden (öncelikle okul psikolojik danışmanı yoksa sınıf rehber öğretmeni..) destek istemeli.. Yasal süreç başlatılmalı… Tacizin ayrıntılarına göre aileye bilgi verilme süreci planlanmalı… Ekibin bilgilerin gizliliği ve yayılmaması yönünde okul personelinden destek istemeli (bilgiyi bilen kişiler) Olayın durumuna göre yukarıdaki süreçler ihtiyaç dahilinde planlanmalı….

19 YAŞANAN GÜÇLÜKLER Çim’e Telefonla Başvuru Yapılamaması Okulda Karmaşaya Neden Olabiliyor. Bazı Okul Yöneticileri Bildirimde Çekinceli Davranmaktadır. Bildirim yapılan kolluk kuvvetlerindeki bazı görevlilerin okul ortamına uygun organizasyon gerçekleştirmemeleri Vakalarla İlgili Çim’den Geri Bildirim Alınmakta Sıkıntılar , Vakaların izlenmesinde güçlükler

20 CİNSEL İSTİSMAR İLE İLGİLİ okullardan
SIK SORULAN SORULAR

21 SIK SORULAN SORULAR Öncelikle bilgiyi önemseyin.. Öğretmenin konu ile ilgili ne bildiğini öğrenin…İlk yapacağınız okul yöneticisini bilgilendirmektir…Bilgi sizlere ulaştığı anda yasal süreç ve psikolojik destek çalışmaları başlamalıdır… Öğretmen PDR servisine gelerek öğrencisinin cinsel istismara uğradığını kendisine anlattığını söyledi.. Ne yapmam gerekiyor?

22 SIK SORULAN SORULAR Öğrenci ile etkili görüşme tekniklerini kullanarak görüşme gerçekleştirin… Cinsel istismar durumları için izleyeceğiniz yol haritasını onunla paylaşın…. Yöneticinizi bilgilendirin… Öğrenci PDR servisine gelerek cinsel istismara uğradığını anlattı. Ne yapmam gerekiyor?

23 SIK SORULAN SORULAR Öğrencileri dinleyin.. Bu bilginin özel ve gizli bir bilgi olduğunu ve yayılmaması gerektiğini mutlaka anlatın… Taciz/istismar yaşantısı anlatan öğrenci ile mutlaka ilgileneceğinizi söyleyin. Onları da bilgilendireceğinizi söyleyin. (Daha sonraki süreçle ilgili bu öğrenciler basit düzeyde bilginin yayılmaması amacıyla bilgilendirilmelidir) Öğrencilere gizlilik ilkenizi bir kez daha hatırlatın….Onlardan destek isteyin… Öğrencilerden bir/birkaçı PDR servisine gelerek arkadaşlarının kendilerine cinsel taciz/istismara maruz kaldığını anlattığını söyledi.. Ne yapmam gerekiyor?

24 SIK SORULAN SORULAR Bilgi sizlere ulaştığı anda yasal süreciniz ve psikolojik destek çalışmaları başlamalıdır…Bu bilginin yasal süreçte paylaşılmaması suç teşkil eder… Bilgilendirmeyi yazılı yapın.. Dikkate alınmaz ise üst makamlara bildirimde bulunun. Taciz/istismar durumlarında bilgili olan tüm kamu personeli bildirmekle yükümlüdür. Bunu unutmayın. Yöneticinizi sorumluluk ve görevleriniz hakkında bir kez daha bilgilendirin.. Ne yapılması gerektiğini paylaşın…. Yaptığınız tüm çalışmaları yazılı hale getirin…. Okul yönetimi yaşanılan cinsel taciz/istismar olayı ile ilgili kimseye haber vermememi ve kendi aramızda çözmemizi istedi. Ne yapmam gerekiyor?

25 SIK SORULAN SORULAR Bilgi sizlere ulaştığı anda yasal süreciniz ve psikolojik destek çalışmaları başlamalıdır…Bu bilginin yasal süreçte paylaşılmaması suç teşkil eder… Bilgilendirmeyi yazılı yapın.. Dikkate alınmaz ise üst makamlara bildirimde bulunun. Taciz/istismar durumlarında bilgili olan tüm kamu personeli bildirmekle yükümlüdür. Bunu unutmayın. Yöneticinizi sorumluluk ve görevleriniz hakkında bir kez daha bilgilendirin.. Ne yapılması gerektiğini paylaşın…. Yaptığınız tüm çalışmaları yazılı hale getirin…. Okul yönetimi yaşanılan cinsel taciz/istismar olayı ile ilgili kimseye haber vermememi ve kendi aramızda çözmemizi istedi. Ne yapmam gerekiyor?

26 SIK SORULAN SORULAR İstismara uğrayan veya istismar eden çocukların yaşadıklarının okul tarafından olayın detaylarının ne derece bilinip bilinmediğinin ayrıntılı olarak okul psikososyal ekibi tarafından değerlendirilmesi gerekir. Öğrenciler ve yaşadıkları, diğer öğrenciler ve veliler tarafından biliniyorsa ve bilginin yayılma ihtimali söz konusu ise öğrencilerin başka okullara naklinin yapılması uygun olabilir. Nakil için İlçe Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu devreye girebilir ve sosyal uyum güçlüğü nedeniyle okul değişikliği isteyebilir. Öğrencilerin etkilenme durumu dikkate alınarak, nakil işlemleri, rehabilitasyon sürecinin gidişine göre yapılandırılmalıdır. İstismara uğrayan veya istismar eden çocuğun okula devam etmesi uygun mudur?

27 SIK SORULAN SORULAR Bilginin yayılmamış olması ve öğrencinin aynı okula devamının uygun görüldüğü durumlarda ya da naklinin/okul değiştirmesinin uygun görüldüğü durumlarda nasıl bir izleme ve değerlendirme sürecinin yürütüleceği, öğrenciye hangi psikososyal desteklerin sunulmaya devam edeceği okul PM Ekibi tarafından yapılandırılmalıdır. İstismara uğrayan veya istismar eden çocuğun izleme değerlendirilmesi nasıl yapılmalıdır ?

28 SIK SORULAN SORULAR Öğrencilerin nakil yoluyla gönderildiği okulun yöneticisi ve PDR servisinin bilgilendirmesi, bu bilginin gizliliğine dikkat edilerek yeni okulunda alacağı psiko-sosyal desteğin planlamasında yarar bulunmaktadır. İstismara uğrayan veya istismar eden çocuğun gittiği okula bilgi verilmeli midir ?

29 SIK SORULAN SORULAR Size gelen bilgiyi ilk bildireceğiniz makam okul müdürünüzdür… Öğretmen olarak cinsel istismar ile ilgili edindiğim bilgiyi ilk kime vermem gerekiyor?

30 SIK SORULAN SORULAR Okul psikolojik danışmanı ile görüşerek yasal süreci başlatmanız gerekiyor… Okul yöneticisi olarak cinsel istismar ile ilgili bana gelen bilgi doğrultusunda ilk yapmam gereken iş nedir?

31 SIK SORULAN SORULAR Okul yöneticisi olarak yasal süreci nasıl başlatacağım? En yakın kolluk kuvvetleri ile iletişime geçilmelidir. Üst makamlar bilgilendirilmelidir.

32 SIK SORULAN SORULAR Ailenin bilgilendirilmesi gereklidir ancak bu işlemin nasıl yapılacağı, varsa okul psikolojik danışmanı yoksa bağlı olunan rehberlik ve araştırma merkezi ile işbirliği yapılarak belirlenmelidir. Cinsel istismar ile ilgili aileye bilgi verilmesi gerekiyor mu? Bu bilgiyi kim verecek?

33 SIK SORULAN SORULAR Çocukla ilk görüşme varsa okul psikolojik danışmanı yoksa, bağlı olunan rehberlik ve araştırma merkezinden bir uzmanın desteği sağlanarak, okul yöneticisi bilgisi dahilinde yapılmalıdır. Bu konuda öğrencinin kendisini en yakın hissettiği/güvendiği bir öğretmen yapmalıdır. Cinsel istismara maruz kalmış çocukla okulda görüşmeyi kim yapar? Bu görüşmede nelere dikkat edilmelidir?

34 SIK SORULAN SORULAR Çocukla ilk görüşmeyi varsa okul psikolojik danışmanı yoksa okul yöneticisi bilgisi dahilinde öğrencinin kendisini en yakın hissettiği öğretmen yapmalıdır. Cinsel istismarı gerçekleştirmiş çocukla okulda görüşmeyi kim yapar? Bu görüşmede nelere dikkat edilmelidir?

35 SIK SORULAN SORULAR Çocuğun ailesi ile ilk görüşmeyi varsa okul psikolojik danışmanı yoksa okul yöneticisi yapmalıdır. Cinsel taciz/istismara maruz kalmış çocuğun ailesi ile okulda görüşmeyi kim yapar? Bu görüşmede nelere dikkat edilmelidir?

36 CİNSEL İSTİSMARI TANIMA
Kaygı bozuklukları Uyku bozuklukları, kabuslar, Fobiler, Bedensel yakınmalar Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, İkincil enürezis ve enkoprezis Disosiasyon, İstismarın erken döneminde, amnezi, aşırı fantezi kurma, trans Konversiyon Depresyon Düşük benlik saygısı İntihar düşünceleri ve girişimleri Öfke tepkileri, Zayıf dürtü kontrolü, Karşı olma, karşı gelme bozukluğu

37 Anne Babaların Cinsel İstismara Uğramış Çocuklarına Verebilecekleri Bazı Tepki Önerileri (Çev. Öner, U. ve Akbalık,G.)

38 Soğukkanlı olun. Çocuğunuza inanın. Çocuğunuzu suçlamayın. Doğru yardım alın. Çocuğunuza güven verin. Her şeyi unutmaya çalışmayın. Merakla gözlemeyin. Çocuğun olayın iyi yönü hakkında da konuşmasına izin verin. Fazla koruyucu olmamaya çalışın. Çocuğunuzu eskisi gibi sevin. Cinsel istismar hakkında çocuğunuzu eğitin. Diğer çocuklarınızı unutmayın

39 Eğitim - Video çocuk izlem merkezinin işleyişi