AKILCI İLAÇ KULLANIMI Ecz.Özlem GÜLTEKİN.

... konulu sunumlar: "AKILCI İLAÇ KULLANIMI Ecz.Özlem GÜLTEKİN."— Sunum transkripti:

1 AKILCI İLAÇ KULLANIMI Ecz.Özlem GÜLTEKİN

2 AKILCI İLAÇ KULLANIMI Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre;  uygun ilacı,  uygun süre ve dozda,  en uygun maliyetle ve  kolayca sağlayabilmeleri.

3 İLAÇ KULLANIMINDA 5 DOĞRU
Doğru ilaç Doğru kişi için Doğru miktarda Doğru zamanda Doğru şekilde

4 AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLKELERİ
Etkinlik Güvenlilik Uygunluk Maliyet

5 Etkinlik Güvenlilik Uygunluk Maliyet Akılcı ilaç kullanımı 5

6 AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLKELERİ
Tedavi planlarken doğru tanıya dayanmak, Doğru ilaç, doğru doz, doğru süre ve doğru uygulama yolunu belirlemek, Tedavi başarısını, yan etkileri ve hastanın uyuncunu değerlendirmek,

7 AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLKELERİ
Çoklu ilaç kullanımlarında etkileşimleri öngörmek, Tedavinin; gerçekleşebilirliğini ve maliyetini değerlendirmek

8 SORUMLULUK SAHİBİ TARAFLAR
Hekim Eczacı Hemşire Hasta Hasta yakını

9

10 Hangi ilacın kullanılacağına karar veren hekim, ilacı uygun şartlarda sağlayan eczacı ve ilacı uygulayan hemşire veya hasta, akılcı ilaç kullanımının sağlanmasında sorumluluk sahibi taraflardır.

11

12 AMAÇ Sağlık hizmeti kalitesini arttırmak Tedavi maliyetlerini azaltmak

13 TEŞHİS VE TEDAVİ Hastanın probleminin tanımlanması,
Hekim tarafından doğru teşhisin konulması, İlaçlı veya ilaçsız, etkili ve güvenilir tedavinin tanımlanması, Eğer ilaçla tedavi uygulanacaksa, uygun ilaçların seçimi, Her bir ilaç için uygun dozun ve uygulama süresinin belirlenmesi ve uygun reçetenin yazılması, Bu aşamada onaylanmış, güncel tanı ve tedavi kılavuzları esas alınmalıdır.

14 SORGULAMA-HATIRLATMA
Kullanılmakta olan ve en son kullanılan ilaçlar Gıda takviyesi ve bitkisel ürünler Alerjik durumlar Gıda İlaç

15 ANLATMA-ANLAMA-DOĞRU UYGULAMA
NASIL? HANGİ DOZDA? HANGİ SIKLIKTA? NE KADAR SÜRE ? SAKLAMA?

16 BİLGİLENDİRME-SORGULAMA
Olası yan etkileri Besin ve ilaç etkileşimleri

17 SAKLAMA İlaçlar çocukların göremeyeceği, ulaşamayacağı yerlerde, ışıktan ve nemden korunarak ve ambalajında saklanmalıdır Son kullanım tarihi Kullanma talimatında belirtilmediği sürece ilaçlar buzdolabında saklanmamalıdır. Buzdolabında saklanması gereken ilaçlar ise kesinlikle buzlukta saklanmamalı ve dondurulmamalıdır

18

19 Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri
Polifarmasi Tanı ile ilişkisiz ilaç kullanımı Uygunsuz antibiyotik kullanımı Gereksiz pahalı ilaç kullanımı Kişinin kendi kendine karar vererek ilaç kullanımı Yeni çıkan ilaçların kullanılma istekliliği

20 Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Sonuçları
Tedavide başarısızlık Yan etki riskinde artış İlaçlara karşı direnç/tolerans gelişmesi İlaç etkileşimi olasılığında artış Tedavi maliyetinin artması Hastaların ilaç bağımlısı olması

21

22 TOPLUM %45 ´i kendi kendine antibiyotik kullanıyor
%16` sı şikayetleri geçince kesiyor %81 `i soğuk algınlığı için antibiyotik gerektiğini düşünüyor

23 ÖZEL GRUPLAR Hamilelik ve emzirme dönemi Çocuklar Yaşlılar
Böbrek ve karaciğer yetmezliği olan hastalar Kronik hastalığı olanlar İlaç ve besin alerjisi öyküsü olanlar

24

25 İLAÇ KULLANIMI Çiğneme Kırma Bölme Suda veya başka sıvıda çözme

26

27 İLAÇ KULLANIMI Doğru uygulama Aç/tok kullanım Süre belirleme
Yarıda kesme Doz atlama ve değişikliğe gitme Zamana dikkat etme

28 AKILCI OLMAYAN KULLANIM ŞEKİLLERİ
Çoklu İlaç Kullanımı (Polifarmasi) İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı Klinik rehberlere uygun olmayan reçeteleme Uygun olmayan kişisel tedavilere başvurulması Yeni ilaçların uygun olmayan tercihi

29 İlaç Endüstrisinin Etkileri (baskıları) Sosyo-Kültürel Etmenler
İş yükü ve Personel Sıkıntısı Var Olan Yetersiz ve Eksik Bilgiler Alışkanlıklar Akademik Bilgi Tedavi Seçenekleri İlaç Endüstrisinin Etkileri (baskıları) Sosyo-Kültürel Etmenler Ekonomik ve Yasal Etmenler

30 Refik Saydam Hıfzıssıhha Müdürlüğü tarafından yapılan saha çalışmalarında;
İlaç kutu sayısı açısından bakıldığında tanıya uygunluk bakımından yaklaşık % 50’sinin akılcı olmadığı,

31 İlaç maliyetlerine bakıldığında ise yine
% 50’sinin akılcı olmadığı ortaya çıkmış. Bu çalışmalarda pratisyen hekimlerle uzman hekimler arasında akılcı reçete yazımı açısından bir fark olmadığı görülmüştür.

32 İlaç harcamalarında miktar ve maliyet açısından bakıldığında;
Dünyada Kalp ve Damar Hastalıkları ilaçları birinci sırada, Türkiye’de  Antimikrobiyal ilaçlar birinci sırada,

33 AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLE
KAZANACAKLARIMIZ ZAMAN SAĞLIK BÜTÇE

34 AKILCI İLAÇ KULLANIMI ŞUBESİ FAALİYETLERİ

35 Tanıtım Eğitim Rehber Hastaneler Teşvik ve Yaptırımlar İlaç Kutuları İlaç İmhası Temsilciler Toplantılar Ölçme ve Değerlendirme

36 TANITIM

37 “İlacım; ne eksik, ne fazla!”
Slogan, Logo, Maskot Kısa filmler Gazete ilanları El broşürleri Afişler Hastanelerde teşhir üniteleri

38

39

40

41 Medya Ulusal TV ve radyo kanallarında sağlık programları
Konuşmacı grubu toplantıları

42 Web Sitesi

43 Bilgilendirme videoları
Web sitesinde yayımlanması planlanan tüm ilaç formlarının uygulama yolları ve dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin yaklaşık 30 adet bilgilendirme videosu

44 EĞİTİM

45 Ülkemizde, doğru ilaç kullanımı konusunda farkındalığın oluşturulmasında hekim, eczacı ve bu konuda hizmet veren sektörün “Akılcı İlaç Kullanımı” konusunda toplum bilincini arttırmaya yönelik desteğinin bulunması önemlidir

46 Standartlar Akılcı ilaç kullanımının sağlanmasına yönelik düzenleme bulunmalıdır Akılcı İlaç kullanımı ile ilgili sorumlu bir ekip oluşturulmalıdır Ekipte, yönetimden bir temsilci, hekim ve eczacı yer almalıdır Akılcı İlaç kullanımı ile ilgili olarak; Hastane politikası belirlenmeli Faaliyet planlanmalı ve uygulanmalıdır

47 Standartlar Akılcı ilaç kullanımı ile ilgili, hastalarda farkındalık oluşturulmasına yönelik düzenlemeler bulunmalıdır Hastalar ilaçların kullanımı hakkında bilgilendirilmelidir Hastaların sıklıkla kullandığı alanlarda akılcı ilaç kullanımına yönelik, broşür, poster, video görüntüleri gibi düzenlemeler bulunmalıdır. Yatan hasta eğitimlerinde, akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgilendirme yapılmalıdır

48 İLAÇ KUTULARI

49 Terapötik aralığı dar ilaçlar için güvenli ambalaj oluşturulması
Akılcı İlaç Kullanımı sloganlarının ilaç kutuları üzerinde yer alması Kullanma talimatı yazı karakterlerinin büyütülmesi…

50 İndikatör Soğuk zincir ilaç grubu
Soğuk zincir kırıldığında renk değişikliği oluşması ve ilacın kullanımının engellenmesi

51 ATIK İLAÇLARIN İMHASI

52 ATIK İLAÇLARIN TOPLANMASI
ATIK İLAÇLARIN DEPOLANMASI ATIK İLAÇLARIN TAŞINMASI ATIK İLAÇLARIN İMHASI 52

53 AKILCI İLAÇ KULLANIMI Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yanlış ve gereksiz ilaç kullanımı, tedavi maliyetleri ve halk sağlığını etkileyen ciddi bir sorun olarak devam etmektedir. Bu nedenle akılcı ilaç kullanımı konusunda halkın ve sağlık çalışanlarının bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi son derece önemlidir. Akılcı ilaç kullanımı, ilacın imalinden imhasına kadarki sürecin her aşamasını kapsamaktadır. 53

54 www.akilciilac.gov.tr- akilciilac@iegm.gov.tr

55 TEŞEKKÜRLER