Bilgisayar Ağları ve Fiziksel Katman

... konulu sunumlar: "Bilgisayar Ağları ve Fiziksel Katman"— Sunum transkripti:

1 Bilgisayar Ağları ve Fiziksel Katman
Network & Hardware Layer Fon müziği

2 Genel Bakış Bu bölümde aşağıdaki konular ele alınacaktır
Bilgisayar ağı kavramı Ağ topolojileri Ağ kartları ve kablolar Coğrafik ağ tipleri Yerel ağ bağlantısı Merkezi bağlantı ve yönetim birimleri Bağlantı modelleri Kablosuz ağ teknolojileri Bu bölümde bilgisayar ağı kavramını… Ağ topolojilerini… Ağ kartlarını ve kablo standartlarını… Coğrafik ağ tiplerini… Yerel ağ bağlantılarını… Hub ve switch gibi merkezi bağlantı ve yönetim birimlerini… Ağ bağlantı modellerini… Son olarak da kablosuz ağ teknolojilerini ele alacağız.

3 Bilgisayar Ağları Birbirlerine bağlı bilgisayarlardan meydana gelen yapılardır Haberleşme, bilgi ve kaynak paylaşımı amacıyla oluşturulur En az iki bilgisayarın birbirine bağlanması ile bir ağ oluşturulur Internet, milyarlarca bilgisayarın bağlandığı bir bilgisayar ağıdır Bilgisayar ağları topolojileri, bağlantı yöntemleri ve coğrafi konumları gibi bir çok açıdan sınıflandırılabilirler Bilgisayar ağları, birbirine bağlı bilgisayardan veya uyumlu arabirimlere sahip yazıcı gibi diğer aygıtlardan meydana gelen yapılardır. Temel amaç haberleşme, bilgi ve kaynak paylaşımıdır. Yazıcı vb. aygıtların ağa bağlanması ile bilgisayar ağlarına yüklenen bir diğer işlev de, ortak donanımların daha efektif kullanılması olmuştur Bir ağın varlığından söz edebilmek için en az 2 bilgisayarın birbirine bağlanması gerekir. Internet ise milyarlarca bilgisayarın birbirine bağlandığı dev bir bilgisayar ağıdır. Dünya çapına yayılmış olan internet, aynı zamanda bilinen en büyük bilgisayar ağı yapısıdır. Bilgisayar ağları, topoloji, bağlantı yöntemleri, coğrafi konumlar ve kapasite gibi bir çok açıdan sınıflandırılabilirler.

4 Ağ Modelleri ve Yöntemleri
Topoloji Bus Ring Yıldız Mesh Kullanım - Kısmen Birincil Kablosuz Hub & Swich Kullanır Yöntem Linear Bus Token Ring Ethernet Fiber Optik Ad-Hoc Kablolar Coaxial İlk Evrelerinde… STP / FSTP UTP Bağlayıcılar BNC Coaxial (Thinnet: RG58 / Thicknet: RG8) RJ45 Sarmal Çiftli (STP/UTP/FSTP) SC/ST Limitler RG58 RG8 STP PC (adet) 30 100 260 72 1.024 / Switch & Hub Başına… Uzunluk (m) 185 500 100 / 2 Birim Arasında… 2.000 / 2 Birim… Tabloda bu eğitim kapsamında inceleyeceğimiz topoloji, yöntem ve bağlantı elemanlarını görmektesiniz. Şu anda bu tablodaki bilgileri okumaya çalışmayınız. Şimdi bu tablodaki tüm birimleri sırasıyla ele alacağız. Daha sonra ise bu tabloya tekrar dönerek, öğrendiklerimizin tabloda nereye denk geldiğini inceleyeceğiz. Ağları sınıflandırmadan temel çıkış noktamız topolojidir. Bus, ring, yıldız ve mesh olmak üzere 4 ağ topolojisi vardır.

5 Bus Ağ Topolojisi Bilgisayarlar bir ortak ana hat kablosuna bağlanır
Aynı anda sadece bir bilgisayar veri gönderebilir Birden çok bilgisayarın gönderdiği verinin çakışmaması için, bilgisayarlar bağlantı yolunun iletişime müsait olduğu anı izler Ana hat üzerindeki bir kopukluk tüm ağ trafiğini durdurur Hub ve switch gibi bağlayıcı elemanlara ihtiyaç yoktur Kullanımı ve hata tespiti zordur Günümüzde nadiren kullanılır Bus ağ topolojisinde bilgisayarlar bir ortak ana hat kablosuna bağlanırlar. Bu hat üzerinden aynı anda sadece bir bilgisayar veri gönderebilir. Aynı anda iki bilgisayar yol veri gönderirse çakışma yaşanır. Bu şekilde verinin çakışmaması için, bilgisayarlar bağlantı yolunun iletişime müsait olup olmadığını izlerler. Bu topolojide ana hat üzerindeki bir kopukluk tüm ağ trafiğini durduracaktır. Hub ve switch gibi bağlayıcı elemanlara ihtiyaç duyulmaz. Bus ağ topolojisinin kullanımı ve hata tespiti zordur. Günümüzde de nadiren kullanılır.

6 Ring / Halka Topolojisi
Bilgisayarlar halka biçiminde bir bağlantı üzerinden bağlıdır Veri gönderimi için bilgisayara bağlı hatlar, yalnızca kendisi tarafından kullanacağından, ağ trafiğinin izlenmesi gerekmez Bir veri alındığında verinin hedef adresine bakılır; eğer veri hedefi o bilgisayar ise veri alınır, değilse bir sonrakine aktarılır Bilgisayar sayısı arttıkça halkayı sağlamak zorlaşır Yönlendirme problemleri oluşur ve veriler geç iletilmeye başlanır Kompleks bir yönetim sistemi vardır Bir dönem IBM bilgisayarlarda yaygın kullanılmış olup günümüzde sadece eski tip sistemlerde bulunur Ring yani halka topolojisinde bilgisayarlar halka biçiminde bir bağlantı üzerinden bağlıdır. Veri gönderimi veya alımı için bilgisayara bağlı hatları yalnızca o bilgisayar kullanır. Bu sebeple ağ trafiğinin izlenmesi gerekmez. Bilgisayar bir veri paketi geldiğinde veririni hedef adresi incelenir. Eğer paketin hedefi kendisi ise veriyi alır ve işler. Verinin hedefi başka bir bilgisayar ise veriyi halka boyunca tekrar iletişim yoluna koyar. Paket kendi hedef bilgisayarını bulana kadar ağ üzerinde döner. Bilgisayar sayısı ve veri yoğunluğu arttıkça bu topoloji darboğazlara sebebiyet vermektedir. Bilgisayar sayısı arttıkça halkayı sağlamak zorlaşır. Yönlendirme problemleri oluşur ve veriler geç iletilmeye başlanır. Ayrıca kompleks bir yönetim sistemi vardır. Bir dönem IBM bilgisayarlarda yaygın kullanılmış olup günümüzde sadece eski tip sistemlerde bulunur.

7 Yıldız Topolojisi Günümüzde kullanılan ağ topolojisidir
Bilgisayarlar merkezi bir noktaya bağlanırlar Merkezi bağlantı aygıtı genellikle bir switch ya da hub’dır Daha az kablolama ve esnek genişletme imkanı sunar Bozuk bir kablo sadece o kabloyu kullanan bilgisayarı etkiler Merkezi bağlantı aygıtının LED’leri hata tespitini kolaylaştırır Yıldız topoloji günümüzde geçerli olan ağ topolojisidir. Bu topolojide bilgisayarlar merkezi bir noktaya bağlanırlar. Bu merkezi bağlantı aygıtı genellikle bir switch ya da hub olmaktadır. Yıldız topoloji daha az kablolama ve esnek genişletme imkanı sunar. Bozuk bir kablo tüm ağ trafiğini durdurmaz. Sadece o kabloyu kullanan bilgisayarı etkiler. Ayrıca switch ya da hub üzerinde bulunan LED’ ışıkları hata tespitini kolaylaştırır.

8 Mesh / Örgü Topolojisi Her bilgisayar ağdaki diğer bilgisayara direkt bağlıdır Kablolu ağlarda kurulumu neredeyse imkansızdır Yaygın olarak kablosuz ağlarda tercih edilen bir topolojidir Kablosuz ağ teknolojilerini incelerken tekrar ele alınacaktır Mesh yani örgü topolojisinde her bilgisayar ağdaki diğer bilgisayara direkt bağlıdır. Kablolu ağlarda kurulumu neredeyse imkansızdır. Çünkü her bilgisayara ağdaki bilgisayar sayısı kadar kablo çekilmesini ve o sayıda NIC bulundurulmasını gerektirir. Örgü topolojisi, yaygın olarak kablosuz ağlarda tercih edilen bir topolojidir. Kablosuz ağ teknolojilerini incelerken bu konuyu tekrar ele alacağız.

9 Ağ Modelleri ve Yöntemleri
Topoloji Bus Ring Yıldız Mesh Kullanım - Kısmen Birincil Kablosuz Hub & Swich Kullanır Yöntem Linear Bus Token Ring Ethernet Fiber Optik Ad-Hoc Kablolar Coaxial İlk Evrelerinde… STP / FSTP UTP Bağlayıcılar BNC Coaxial (Thinnet: RG58 / Thicknet: RG8) RJ45 Sarmal Çiftli (STP/UTP/FSTP) SC/ST Limitler RG58 RG8 STP PC (adet) 30 100 260 72 1.024 / Switch & Hub Başına… Uzunluk (m) 185 500 100 / 2 Birim Arasında… 2.000 / 2 Birim… Bu dört topolojiden bus topoloji günümüzde kullanılmaz. Ring topoloji ise sadece bazı eski sistemlerde yaşamaya devam eder. Kablolu ve bir çok kablosuz ağda yıldız topoloji hakim iken, mesh günümüzde sadece kablosuz ağ bağlantılarında kullanılır. Hub ve switch gibi aygıtları kullanan topoloji sadece yıldız topolojidir. Şimdi tablodaki yöntem satırını inceleyelim.

10 Bağlantı Yöntemleri Yöntemler bir ağ teknolojisi olmaktan çok, belirli bir topolojiyi, bağlayıcı türünü ve konumlandırmayı kullanan standartlardır Bilgi iletişim ağları için çok sayıda bağlantı yöntemi vardır Ethernet, Fiber Optik, IBM Token Ring, FDDI, ATM vb. Bilgisayar ağları aktif olarak ethernet ve fiber optik kullanır Ethernet ve fiber optik yıldız topoloji kapsamındadır… Bütün bağlantı yöntemlerinde bir arayüz kartı (NIC) kullanılır NIC: Network Interface Card NIC’lerin birbirine bağlanmasında 3 tip kablo kullanılabilir Coaxial / Koaksiyel TP / Sarmal Çift Fiber Optik Bağlantı yöntemleri, bir ağ teknolojisi veya protokolünü ifade etmez. Internet ortamında yapacağınız kısa bir araştırmada “ethernet” in ne olduğuna dair çok farklı sayıda tanım bulabilirsiniz. Ancak bu yöntemler, belirli bir topolojiyi, bağlayıcı türünü ve konumlandırmayı kullanan standartlardır. Bilgi iletişim ağları için çok sayıda bağlantı yöntemi vardır. Ethernet, Fiber Optik, IBM Token Ring, FDDI ve ATM akla ilk gelenlerdir. Bu yöntemlerin her biri 4 temel topolojiden birisini kullanır. Bilgisayar ağlarında aktif olarak ethernet ve fiber optik yöntemleri kullanır. Bu yöntemlerin ikisi de yıldız topoloji kullanır. Ancak kablolar, bağlayıcılar, aktarım teknolojisi, ağ arayüzü gibi bir çok konuda birbirlerinden ayrılırlar. Bütün bağlantı yöntemlerinde bir arayüz kartı kullanılır. Kısaca NIC olarak tanımlanan bu ağ kartlarının birbirlerine bağlanmasından 3 tip kablo kullanılır. Bunlar koaksiyel, sarmal çiftli ve fiber optik kablolardır. Bu kabloların kendi içlerinde de alt standartları vardır.

11 NIC: Network Interface Card
Bilgisayar ağına veri gönderip, ağdan verileri alan fiziksel karttır Birden fazla bağlayıcı türünü destekleyebilir Eski tip NIC’lerde hem RJ45 hem de BNC bağlayıcı yer alırdı Yeni tip NIC’lerde yaygın olarak sadece RJ45 bağlayıcı kullanılır Fiber optik NIC’ler ST, SC ve MT-RJ olmak üzere 3 tip bağlayıcı vardır Güncel anakartların çoğu bir veya daha fazla entegre NIC sunar Kurulacak ağ topolojisine uygun olarak kart seçimi yapılmalıdır NIC az önce de değindiğimiz gibi bilgisayar ağına veri gönderip, ağdan verileri alan fiziksel karttır. Sadece bilgisayarlarda değil, ağa bağlanma yeteneği bulunan yazıcı, projeksiyon gibi bir çok aygıtın üzerinde bulunabilir. NIC’ler birden fazla bağlayıcı türünü destekleyebilirler. Eski tip bilgisayar NIC’lerinde hem RJ45 hem de BNC bağlayıcı yer alırdı. Yeni tip NIC’lerde yaygın olarak sadece RJ45 bağlayıcı kullanılır. Yeni nesil fiber optik NIC’lerde ise ST, SC ve MT-RJ olmak üzere 3 tip bağlayıcı vardır. Güncel anakartların çoğu bir veya daha fazla entegre NIC sunar. NIC seçimi, kurulacak ağ topolojisine uygun olarak yapılmalıdır.

12 NIC Hızı ve Veri Akış Yönü
NIC’lerin belirli bir maksimum hız sınırı vardır NIC’ler, kurulan ağ ve kullanılan kablo türüne göre maksimum sınırı geçmemek üzere farklı hızlarda çalışabilir Verileri alıp gönderme zamanlarına göre 2 tür NIC vardır Half (Yarı) ve Full Dublesk Yarı dubleks kartlarda veri alımı ve gönderimi aynı anda yapılamaz Full dubleks kartlar aynı anda hem veri gönderip, hem de alabilir Modern NIC’lerin tamamı full dublekstir NIC’lerin belirli bir maksimum hız sınırı vardır. Ancak daha düşük hızlarda da çalışabilirler. Kartın yeteneklerinin altında olmak koşulu ile maksimum hız, kurulan ağa ve kullanılan kablo türüne göre değişir. Verileri alıp gönderme zamanlarına göre 2 tür NIC vardır. Bazı NIC’ler half yani yarı dubleks, bazıları ise full dublesk özelliktedir. Yarı dubleks kartlarda veri alımı ve gönderimi aynı anda yapılamaz. Bu açıdan yarı dublesk NIC’leri bir walkie-talkie yani el telsizi gibi düşünebilirsiniz. Full dubleks kartlar aynı anda hem veri gönderip, hem de alabilirler. Yarı dublesk kartlarda veri aktarım hızı doğal olarak yarı yarıya azalmaktadır. Modern NIC’lerin tamamı full dublekstir.

13 Coaxial / Koaksiyel Ağ Kablosu
Plastik bir tabaka ortasında bakır bir iletken olan kablodur Plastik tabaka bakır ile metal örme arasında izolasyon sağlar Metal örme ise floransan ışıkları, motorlar ve diğer bilgisayarlardan oluşan parazitleri önlemeye yardımcı olur Yaygın olarak linear bus topolojilerde kullanılır BNC bağlayıcılar ile sonlandırılırlar İnce ve kalın olmak üzere iki tip coax kablo vardır Thinnet / 10Base2 / RG-58 / 185 m / 30 PC Thicknet / 10Base5 / RG-8 / 500 m / 100 PC Koaksiyel ağ kablosu, plastik bir tabaka ortasından geçen bakır bir iletkenden oluşur. Plastik tabaka bakır ile metal örme arasında izolasyon sağlar. Metal örme ise floransan ışıkları, motorlar ve diğer bilgisayarlardan oluşan parazitleri önlemeye yardımcı olur. Bu kablo tipi bilgisayar ağlarına özel değildir. Özellikle TV sinyallerinin iletilmesinde halen kullanılan birincil kablo türüdür. Bilgisayar ağlarında ise yaygın olarak linear bus topolojilerde kullanılır. Ancak token ring hatta ethernet yönteminde de kısmen kullanılmıştır. Koaksiyel ağ kabloları BNC bağlayıcılar ile sonlandırılırlar. İnce ve kalın olmak üzere iki tip coax kablo vardır. Thinnet adıyla da bilinen RG-58 kablo, en fazla 185 metrede olabilir ve 30 PC’yi birbirine bağlayabilir. Thicknet ise, RG-8 türü olup, 500 metre uzunluğa ve 100 adet PC’nin bağlanmasına olanak tanır. Her iki kabloda da maksimum hız 10 Mbit/s’dir.

14 TP: Twisted Pair / Sarmal Çift Ağ Kabloları
TP kablolar, bir kılıfın içindeki 4 çift ince kablodan oluşur Her bir kablo çifti, komşu çiftlerden ve diğer dış parazitlerden kurtulmak için birbirlerine inç başına farklı sayılarda sarmalanır Sarmal sayısı arttıkça veri iletişim hızı ve kablo maliyeti artar Hem ethernet, hem de IBM token ring yöntemlerinde kullanılır Farklı renk dizilim kurallarına göre RJ45 bağlayıcı kullanırlar STP, UTP ve FSTP olmak üzere 3 türü mevcuttur Twisted pair kabloların hepsi, maksimum veri hızı ve kablo uzunluklarını ifade eden kategorilere sahiptir (CAT) Günümüz ağlarının vazgeçilmez kablosu TP, yani “twisted pair” kablolardır. Sarmal çift ağ kabloları, bir kılıfın içindeki 4 çift ince kablodan oluşur. Her bir kablo çifti, komşu çiftlerden ve diğer dış parazitlerden kurtulmak için birbirlerine inç başına farklı sayılarda sarmalanırlar. Sarmal sayısı arttıkça veri iletişim hızı ve kablo maliyeti artar. TP kablolar, hem ethernet, hem de IBM token ring yöntemlerinde kullanılırlar. Her iki ucunda kullanılacak RJ45 bağlayıcılara belirli renk dizilim kurallarına göre takılırlar. TP kabloların STP, UTP ve FSTP olmak üzere 3 türü mevcuttur. Bu türlerin hepsi, maksimum veri hızı ve kablo uzunluklarını ifade eden kategorilere sahiptir. UTP FSTP STP

15 TP Kablo Türleri STP (shielded TP) kabloda parazitlerden korunmak için coax kablolardaki gibi bir koruyucu dış tabaka kullanılır IBM token ring yönteminde yaygın olarak STP kablo kullanılır UTP (unshielded TP) ise en yaygın kullanılan kablo türüdür En ucuz TP kablo türüdür STP’den tek farkı dış sinyal ve parazit koruması olmamasıdır FSTP (foil screened) kabloda ise plastik muhafazadan önce koaksiyel kablo tarzında bütün kablo çiftleri aynalanmıştır STP kablo, parazitlerden korunmak için coax kablolardaki gibi bir koruyucu dış tabaka kullanan bir türdür. IBM token ring yönteminde yaygın olarak STP kablo kullanılır. Bunun dışında aşırı parazitli ortamlarda bulunan ethernet ağlarında da tercih edilebilir. Ancak maliyeti biraz yüksektir. UTP bunun için en yaygın kullanılan kablo türüdür. Çünkü TP kablolar arasında en ucuz olanıdır. STP’den tek farkı dış sinyal ve parazit koruması olmamasıdır. Ancak ethernet ağlarında çoğu durumda bu bir sorun teşkil etmez. FSTP ise yeni bir TP kablo türüdür ve henüz yaygın biçimde kullanılmaz. Maliyeti de buna bağlı olarak yüksektir. Bu kabloda plastik muhafazadan önce koaksiyel kablo tarzında bütün kablo çiftleri aynalanmıştır. Bu kablonun daha uzun olmasını ve daha kaliteli aktarım yapmasını mümkün kılar. STP UTP FSTP

16 TP Kablolarda Limitler
İki birim arasındaki maksimum kablo uzunluğu 100 m’dir Bazı CAT sınıflarında limitler daha düşüktür… Ethernet yöntemi yıldız topoloji kullanıldığından maksimum bilgisayar kapasitesi hub veya switchlere değişken ve limitsizdir Bilgisayar sayısı kabloya bağlı değildir IBM token ring ise halka (ring) topoloji kullanır ve maksimum bilgisayar sayısı STP kabloda 260, UTP kabloda 72’dir Token ring de genelde STP kablonun kullanıldığını hatırlayınız… Kablolar açısından söz konusu limit maksimum uzunluk ve maksimum bilgisayar adedidir. TP kablolarda belirli kategorilerde daha düşük olsa da, maksimum kablo uzunluğu 100 m’dir. Maksimum bilgisayar sayısı ise ethernet yönteminde yoktur. Sadece IBM token ring için böyle bir sınır vardır. Ethernet yöntemi yıldız topoloji kullanıldığından maksimum bilgisayar kapasitesi hub veya switchlere değişken ve limitsizdir. Yani maksimum bilgisayar sayısı kabloya bağlı değildir. IBM token ring ise ring topoloji kullanır ve maksimum bilgisayar sayısı STP kabloda 260, UTP kabloda 72’dir. Bu da neden yaygın olarak token ring de STP kablonun kullanıldığını açıklamaktadır.

17 CAT: TP Kablo Kategorileri
Kablo Çifti Hız Frekans Açıklama CAT 2 Standart Telefon Kablosu CAT 2 4 MBit/s ISDN / T1 Hatları CAT 3 4 10 MBit/s 16 MHz CAT 4 16 MBit/s 20 MHz CAT 5 100 MBit/s 100 MHz CAT 5E 1 GBit/s CAT 6 250 MHz CAT 6A 5 GBit/s 500 MHz CAT 7 10 GBit/s 600 MHz CAT 7A 100 GBit/s 1 GHz TP kablolar, CAT olarak anılan türlere sahiptir. CAT ve CAT1 olarak bilinen temel tür, 2 adet kablo çifti bulunan standart telefon kablosudur. Doğal olarak bu kablo bilgisayar ağlarında kullanılmaz. Sadece çevirmeli bağlantılar ile yönlendiricilere erişmek amacıyla faks modemler ile kullanılabilirler. CAT2, 4 MBit/s hıza sahip olabilen, günümüzde de ISDN veya T1 hatlarında kullanılan kablo türüdür. CAT3 bilgisayarlarda kullanılan ilk 4 kablo çiftine sahip kablo türüdür. 10 MBit/s hıza çıkabilir. CAT4, CAT3 üzerine yapılmış ufak bir hızlandırmadan ibaret iken, CAT5 uzun bir süre boyunca en yaygın kullanılan ağ kablosudur. Günümüzde 100 MBit/s’lik ağlarda halen yaygın olarak görülebilir. Ancak ağ hızlarının gigabit seviyesine çıkmasıyla, yeni kurulan tüm ağlar CAT5E veya CAT6 kullanmaktadır. CAT6A, CAT7 ve CAT7A ise henüz yaygın olarak kullanılmayan yeni tip TP kablolardır. 5 GBit/s’den 100 GBit/s’ye kadar hızları desteklemektedirler. Henüz bir çok ağ bu hızları kullanmamaktadır.

18 RJ45: TP Kablo Bağlayıcısı
RJ45 bağlayıcı TP kablo türlerinde kullanılır Özel bir pense yardımı ile TP kablolara takılabilir T568A ve T568B olmak üzere iki renk dizilim standardı vardır T568B iki bilgisayar arasında kullanılan çapraz / cross dizilimdir Önemli olan kabloların dizilim sırasıdır; renkler farklı olabilir CAT7 kablolar için metal zırhlı RJ45 bağlayıcılar kullanılır RJ45, TP kabloların kullandığı 8 hatlı bir bağlayıcıdır. RJ45 dışında telefonlarda kullanılan ve 2 hatlı olan RJ11 tipi bağlayıcılar ile kardeştir. Ancak bilgisayar ağları için sadede RJ45 kullanılır. RJ45 bağlayıcılar, özel bir pense yardımı ile TP kablolara takılırlar. Bu işlem sırasında TP kablo içindeki kablo çiftleri belirli renk dizilim standartlarına göre dizilirler. Bu konuda T568A ve T568B olmak üzere iki renk dizilim standardı vardır. T568B iki bilgisayar arasında kullanılan ve çapraz veya cross olarak tanımlanan dizilimdir. T568A ise standart yıldız ağ topolojide kullanılan standarttır. Burada önemli olan kabloların iki uçtaki dizilimlerinin sırasıdır. Renklerin diğerlerine göre bir duyarlılığı yoktur. Ayrıca standartlardaki bu renklerin seçiminde, birbirlerine olan sarmalanışları da etkilidir. Bu sebeple standart dizilimler yapılabilecek en efektif dizilimdir. CAT7 kablolar için metal zırhlı RJ45 bağlayıcıların kullanılması tavsiye edilmektedir.

19 RJ45 Kablo Oluşturmak ve Test Etmek
Bir RJ45 kablo oluşturmak için kablo ucunu yeteri kadar açın Kabloları elinizde düzgün sıraya dizin ve dizilimi düzleştirin Kabloları jack içine yerleştirin ve pense ile sıkıştırın Bir RJ45 kablonun sağlam olup olmadığını kontrol eden test cihazları vardır Mümkün olduğu kadar 8 pini ayrı ayrı gösteren bir test cihazı kullanın Bir RJ45 kablo oluşturmanın tek zorluğu elinizin alışmasıdır. Özellikle sık kablo yapmıyorsanız, ilk iş olarak kablo uçlarını yeteri kadar uzun şekilde açın. Yaklaşık 5cm şekilde kablo çiftlerini ayırmanız, onları rahatlıkla sıraya dizmenizi mümkün kılacaktır. Kablo çiftlerinin sarmallarını birbirinden ayırarak kullanacağınız standarda göre elinizde yan yana dizin. Daha sonra dikkatlice kabloları RJ45 bağlayıcı içine yerleştirin. Pense ile sıkıştırmadan önce her rengin doğru şekilde kendisine ait kanala yerleştiğinden emin olun. Daha sonra pense ile iyice sıkıştırın. Bir RJ45 kablonun sağlam olup olmadığını kontrol eden test cihazları vardır. 2 parçadan oluşan bu cihazın bir ucu gönderici, bir ucu ise alıcıdır. Kablonun 2 ucuna buları bağlayın ve cihazı açın. Cihaz bir uçtan diğer uca standart bir sinyal göndererek sinyalin diğer uca ulaşıp ulaşmadığını size gösterir. Mümkün olduğu kadar 8 pin i ayrı ayrı gösteren ve her iki ucunda da gösterge olan bir test cihazı kullanın.

20 Demo: RJ45 Kablo Oluşturmak
…

21 Fiber Optik Ağ Kablosu Bir kaç kat koruyucu madde ile sarılı cam veya plastik kablodur Elektronik sinyaller yerine ışık iletir Bu sayede elektriksel parazitlerin oluşması engellenir Özellikle yüksek elektrik parazitleri olan ortamlarda idealdir Ayrıca ısı ve nem gibi çevre şartlarından da etkilenmez Coax ve TP kablolardan daha uzun mesafelerde çalışabilir Sinyaller 2000 metreye kadar yolculuk edebilirler Bilgi taşıma kapasiteleri de çok büyüktür Yüksek maliyet nedeni ile yoğun trafik bulunduran merkez hatlarda ve yüksek veri iletimi gerektiren alanlarda kullanılır Fiber optik kablolar, ağ teknolojileri açısından en yeni teknolojidir. Bu kablolar, bir kaç kat koruyucu madde ile sarılı cam veya plastik kablolardır. Diğer kabloların aksine, elektronik sinyaller yerine ışık iletirler. Bu sayede de elektriksel parazitlerin oluşması engellenir. Fiber optik kablolar özellikle yüksek elektrik parazitleri olan ortamlarda idealdir. Ayrıca ısı ve nem gibi çevre şartlarından da etkilenmezler. Fiber optik kablolar Coax ve TP kablolardan daha uzun mesafelerde çalışabilir ve sinyaller 2000 metreye kadar yolculuk edebilir. Bu kabloların bilgi taşıma kapasiteleri de çok büyüktür. Anca en önemli dezavantajı yüksek maliyettir. Hem kablolar, hem de NIC vb bağlantı yapılan aygıtlar tamamen farklı ve pahalıdır. Bu açıdan yoğun trafik bulunduran merkez hatlarda ve yüksek veri iletimi gerektiren alanlarda kullanılmaktadırlar.

22 Fiber Optik Kablo Türleri ve Bağlayıcılar
Fiber optik kabloların bir çok alt türü vardır Malzeme: Cam Fiber / Plastik Fiber Koruyucu: Cam Koruyucu / Plastik Koruyucu Veri Aktarım Tipi: Single Mod / Multi Mod İndis: Dereceli / Kademeli Kablo Hattı Sayısı: Simplex / Duplex / Multifiber ST, SC ve MT-RJ olmak üzere 3 tip bağlayıcı kullanılır ST bağlayıcı, barrel tipi denilen BNC bağlayıcı benzeridir SC kare şekillidir ve kullanımı oldukça kolaydır MT-RJ ise RJ45 benzeri duplex bir bağlayıcıdır Fiber optik kablolar ethernet ağlarında direkt olarak kullanılmaz. Kabloların teknolojisi ve bağlayıcıları tamamen farklıdır. Kabloların hem iç malzemesi, hem de dış koruyucusu 2 tür malzemeden olabilir; cam ve plastik. Cam fiber kablolar daha kaliteli olmasında karşın, daha ağır ve pahalıdır. Single ve multi mod olarak tanımlanan farklı veri aktarım tipler, dereceli ve kademeli indis türleri vardır. Hatta kullanılan kablo sayısı açısından da simplex, duplex ve multifiber türleri vardır. Simplex yani tekli kablolar genellikle kullanılmaz. Çünkü fiber optik bir kabloda sadece tek yönde aktarım yapılabilir. Karşılıklı iletişim için en az bir duplex yani çiftli kablo gereklidir. Fiber optik kablolarda ST, SC ve MT-RJ olmak üzere 3 tip bağlayıcı kullanılır. ST bağlayıcı, barrel tipi denilen BNC bağlayıcı benzeridir. SC kare şekillidir ve kullanımı diğerlerine göre oldukça kolaydır. MT-RJ ise RJ45 benzeri duplex bir bağlayıcıdır ve daha yaygın olarak kullanılır.

23 Ağ Modelleri ve Yöntemleri
Topoloji Bus Ring Yıldız Mesh Kullanım - Kısmen Birincil Kablosuz Hub & Swich Kullanır Yöntem Linear Bus Token Ring Ethernet Fiber Optik Ad-Hoc Kablolar Coaxial İlk Evrelerinde… STP / FSTP UTP Bağlayıcılar BNC Coaxial (Thinnet: RG58 / Thicknet: RG8) RJ45 Sarmal Çiftli (STP/UTP/FSTP) SC/ST Limitler RG58 RG8 STP PC (adet) 30 100 260 72 1.024 / Switch & Hub Başına… Uzunluk (m) 185 500 100 / 2 Birim Arasında… 2.000 / 2 Birim… Şimdi şu anda kadar gördüğümüz topoloji ve ağ yöntemlerini başta gördüğümüz bu tablo üzerinde bir kez daha inceleyin. Bu sayede hangi teknolojinin nerede durduğunu daha iyi kavrayabileceksiniz.

24 Coğrafik Ağ Tipleri PAN: Personel Area Network / Kişisel Ağ Alanı
Telefon ve PDA’lar için Bluetooth vb küçük çaplı bağlantılardır LAN: Local Area Network / Yerel Ağ Alanı Bir ev, ofis veya bina kapsamında kurulan ağdır LAN’dan daha büyük olan ağlar, LAN’ların bir araya gelmesiyle oluşur CAN: Campus Area Network / Kampüs & Tesis Ağ Alanı Bir üniversite kampüsündeki binalar arasında oluşturulan ağdır MAN: Metropolitan Area Network / Şehir Ağ Alanı Bir şehre yayılmış, özellikle devlet kurumları arasındaki ağdır WAN: Wide Area Network / Geniş Ağ Alanı Internet veya şehirlerarası leased line gibi büyük ağlardır Personel area network, kişisel ağ alanını ifade eder. Telefon ve PDA’lar için bluetooth gibi küçük çaplı bağlantıları kapsar. Local area network, yani yerel ağ alanı, bir ev, ofis veya bina kapsamında kurulan ağdır. Günümüzde çoğu bilgisayar direkt olarak daha büyük bir ağın parçası değildir. Bir bilgisayar öncelikle bir LAN’a dahil olur. LAN’dan daha büyük olan ağlar ise çoğunlukla LAN’ların bir araya gelmesiyle oluşur. Campus area network, kampüs veya tesis ağ alanı olarak ifade edilebilir. Bir üniversite kampüsündeki binalar arasında oluşturulan ağ buna örnek olarak verilebilir. Daha çok eğitim ve sanayi kurumlarında görülür. Metropolitan area network ise bir şehre yayılmış olan ağ alanını ifade eder. Bunun en iyi örneği devlet kurumlarının ağıdır. Bir çok resmi kurumun şehir bünyesinde birden çok tesisi vardır ve bunlar aynı ortak ağ üzerinde çalışırlar. Wide area network ise geniş ağ alanıdır. Internet veya şehirlerarası leased line gibi büyük ağları ifade eder. Bir LAN’ın WAN’a dahil olması için aradaki diğer ağlara dahil olması zorunlu değildir. Yeni bir LAN, direkt olarak WAN’a da dahil olabilir.

25 LAN: Local Area Network
İşyeri, ofis ve ev gibi alanlarda, bilgisayarlar ve diğer ağa bağlanabilen yazıcı gibi aygıtlardan oluşan ağa LAN denir Aygıtlar yıldız topolojiye göre switch veya hub’a bağlanır Daha sonra router’lar (veya ADSL vb modemlerle) WAN gibi daha büyük ağlara dahil olurlar İşyeri, ofis ve ev gibi alanlarda, bilgisayarlar ve diğer ağa bağlanabilen yazıcı gibi aygıtlardan oluşan ağa LAN denir. Aygıtlar yıldız topolojiye göre switch veya hub’a bağlanır. Daha sonra router’lar (veya ADSL modemlerle) WAN gibi daha büyük ağlara dahil olurlar. Şekilde 2 ayrı LAN’ın yapısı ve bunların nasıl WAN’a dahil oldukları temsil edilmektedir.

26 Switch ve Hub Yıldız topolojide kullanılan merkezi bağlantı üniteleridir Teorik olarak her bir üniteye bilgisayar bağlanabilir Piyasada 4, 8, 16, 24 ve 32 portlu versiyonları yaygındır Papatya dizimli şeklinde birbirlerine bağlanabilirler Bir hub, kendisine bağlı tüm aygıtlara aldığı paketleri yayımlar Switch ise bağlı olan her bir aygıtın nerede olduğuna ilişkin belleğinde bir harita bulunur ve daha hızlı çalışır Hub aldığı veriyi tüm ağa basarak bant genişliğini işgal ederken switch veriyi yalnızca istenen hedefe yönlendirir Yani hub’lar broadcast (yayın) yaparken, switch noktadan noktaya iletim yapar Switch veya hub’lar, yıldız topolojide kullanılan merkezi bağlantı üniteleridir. Teorik olarak her bir üniteye bilgisayar bağlanabilse de, piyasada 4, 8, 16, 24 ve 32 portlu switch veya hub’lar bulabilirsiniz. Bu aygıtla aynı zamanda papatya dizimli şeklinde birbirlerine bağlanabilirler ve bu şekilde bağlanabilecek sayısı limitsizdir. Bir hub, kendisine bağlı tüm aygıtlara aldığı paketleri yayımlar. Switch ise kendisine bağlı olan her bir aygıtın nerede olduğuna ilişkin belleğinde bir harita bulunur ve daha hızlı çalışır. Hub aldığı veriyi tüm ağa basarak bant genişliğini işgal ederken switch veriyi yalnızca istenen hedefe yönlendirir. Yani hub’lar broadcast (yayın) yaparken, switch noktadan noktaya iletim yapar. Bu yüzden hub’lar genellikle küçük trafik ağlarında kullanılırlar.

27 Router Aynı iletişim kurallarını kullanan iki ağ arasında veri iletimini sağlayan ağ donanımıdır Yönlendirici olarak da tanımlanabilir Yöneltilebilir ağ paketlerini gidecekleri hedefe gönderirler WAN’lar birbirine bağlanmış çok sayıda router’dan oluşur Her birinde bağlı olduğu diğer router’ların bilgilerinin yer aldığı “yönlendirme tabloları” vardır ADSL modem gibi aygıtlar da router işlevi üstlenirler Router, aynı iletişim kurallarını kullanan iki ağ arasında veri iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Yönlendirici olarak da tanımlanabilir. Yöneltilebilir ağ paketlerini gidecekleri hedefe gönderirler. WAN’lar yani Internet, birbirine bağlanmış çok sayıda router’dan oluşur. Her bir router’da, bağlı olduğu diğer router’ların bilgilerinin yer aldığı “yönlendirme tabloları” vardır. ADSL modem gibi aygıtlar da router işlevi üstlenirler, yani yönlendirme tabloları bulundururlar.

28 Firewall Firewall kelime anlamı ile bir yangının “yayılmasını” önleyicidir Router’lar ile LAN arasında yer alan güvenlik duvarıdır Söz konusu ağa gelen ve ağdan giden paketleri denetler Belirli kurallara göre erişimleri engeller ve yönetir Firewall yetenekleri günümüzde oldukça gelişmiştir Güvenlik duvarının dışında antivirüs, antispam, VPN ve router gibi bir çok servisi de bünyelerinde bulundururlar Bir bilgisayar üzerinde çalışan yazılım olabileceği gibi, özel üretilmiş bir cihaz da olabilir Firewall kelime anlamı olarak bir yangının “yayılmasını” önleyici engeli ifade eder. Ağ teknolojilerinde ise router’lar ile LAN arasında yer alan güvenlik duvarıdır. Söz konusu ağa gelen ve ağdan giden paketleri denetler. Bu sayede dış ağlardaki tehditlerin ağa ulaşmasını engellerler. Bu amaçla firewall belirli kurallara göre erişimleri engeller ve yönetir. Firewall yetenekleri günümüzde oldukça gelişmiştir. Güvenlik duvarının dışında antivirüs, antispam, VPN ve router gibi bir çok servisi de bünyelerinde bulundururlar. Firewall, bir bilgisayar üzerinde çalışan yazılım olabileceği gibi, özel üretilmiş bir cihaz da olabilir.

29 LAN Bağlantı Modelleri
Yerel ağlarda kullanılan cihazların bağlantı modelleri vardır Eşler Arası Ağ Modeli / Peer to Peer İstemci - Sunucu Modeli / Client - Server Alan Tabanlı Model / Domain Server Veri Sunuculu Model / Data-Application Server Ana Makine Modeli / MainFrame Yerel ağlarda kullanılan cihazların çeşitli bağlantı modelleri vardır. Bir yerel ağ; eşler arası ağ, istemci sunucu ağı veya ana makine ağı modelinde olabilir.

30 Eşler Arası Ağ Modeli / Peer to Peer
Ağdaki her makine istemci yada sunucu gibi davranabilir Merkezi bir sunucu bilgisayar yoktur Ev veya küçük işyerlerinde yaygın olarak kullanılan modeldir Ortak veriler üzerinde çalışma ve güvenlik seçenekleri sınırlıdır Her kullanıcı kendi bilgisayarında bağımsız olarak oturum açar Sadece bilgisayarlar birbirlerine bağlanmış olur Eşler veya denkler arası ağ modelinde ağdaki her makine istemci yada sunucu gibi davranabilir. Merkezi bir sunucu bilgisayar olmadığı gibi, bir bilgisayarın diğer bilgisayarlara karşı bir hakimiyeti de yoktur. Ev veya küçük işyerlerinde yaygın olarak kullanılan modeldir. Ortak veriler üzerinde çalışma ve güvenlik seçenekleri sınırlıdır. Her kullanıcı kendi bilgisayarında bağımsız olarak oturum açar. Bu modelde sadece bilgisayarlar birbirlerine bağlanmış olur.

31 İstemci - Sunucu Modeli / Client - Server
Bu model aslında “alan tabanlı” (domain) sunuculu modeldir Bir veya daha çok sunucu bilgisayarın yanında, tam olarak bilgisayar donanımına sahip istemci bilgisayarlar vardır Ortak veri kaynakları ve oturum bilgileri sunucu bilgisayardadır İstemci sistemler sunucudan bağımsız olarak çalışamazlar Ancak işlem gücü açısından yerel kaynaklarını kullanırlar Windows Active Directory uygulaması, bu nitelikte bir ağı oluşturma ve yönetmeye yöneliktir İstemci sunucu modeli, aslında alan tabanlı veya diğer bir ifade ile domain sunucusu ağ modelidir. Bir veya daha çok sunucu bilgisayarın yanında, tam olarak bilgisayar donanımına sahip istemci bilgisayarlar vardır. Ortak veri kaynakları ve oturum bilgileri sunucu bilgisayarda yer alır. İstemci sistemler sunucudan bağımsız olarak oturum açamaz ve çalışamazlar. Ancak işlem gücü açısından yerel bilgisayarın kaynaklarını kullanırlar. Windows Active Directory uygulaması, bu nitelikte bir ağı oluşturma ve yönetmeye yönelik Microsoft servisidir.

32 Veri Sunuculu Model / Data-Application Server
İstemci - sunucu modeli ile P2P ağ modelinin arasında yer alır Ortak veri kaynakları yine sunucu bilgisayarlar üzerindedir Ancak istemci bilgisayarlar sunucudan bağımsız şekilde yerel kullanıcı hesapları ile oturum açabilir ve çalışabilir Ortak veri veya hizmetlere erişmek için ise sunucular kullanılır Günümüzde en yaygın kullanılan ağ modelidir Orta ölçekteki bir çok işyeri alan tabanlı active directory modeli yerine bu modeli kullanır Veri sunuculu model aslında literatür açısından genel kabul görmüş bir kavram değildir. Ancak günümüzde “istemci - sunucu” modeli ile “eşler arası” ağ modelinin arasında yer alan ve en yaygın kullanılan ağ modelidir. Bu modelde de sunucular vardır ve ortak veri kaynakları yine sunucu bilgisayarlar üzerindedir. Ancak istemci bilgisayarlar sunucudan bağımsız şekilde yerel kullanıcı hesapları ile oturum açabilir ve çalışabilirler. Ortak veri veya hizmetlere erişmek için ise sunucular kullanılır. Orta ölçekteki bir çok işyeri alan tabanlı active directory modeli yerine bu modeli kullanmaktadır. Bu model teknik olarak yine de bir “denkler arası” ağ modelidir.

33 Ana Makine Modeli / MainFrame
Bu modelde sunucu bilgisayara bağlı dumb terminaller vardır Dumb terminaller bilgisayar yapısı arz etmez Sadece klavye, monitör ve bağlantı ünitesinden oluşur Tüm depolama ve işlem yükü sunucu üzerindedir Daha çok banka gibi iş ortamlarında kullanılır Ana makine modelinde ise sunucu bilgisayara bağlı dumb terminaller vardır. Bu terminaller bilgisayar yapısı arz etmez. Sadece klavye, monitör ve basit bir bağlantı ünitesinden oluşur. Tüm depolama ve işlem yükü sunucu üzerindedir. Daha çok banka gibi iş ortamlarında kullanılırlar.

34 IEEE ve 802 Standartları Standart Açıklama IEEE 802.1
Üst Katman Ağ Yönetimi IEEE Kablosuz PAN IEEE 802.2 Mantıksal Bağlantı Kontrolü IEEE Bluetooth Sertifikasyon IEEE 802.3 Ethernet IEEE ZigBee Sertifikasyon IEEE 802.4 Token Bus IEEE Genişbant Kablosuz-WiMax IEEE 802.5 Token Ring IEEE e Mobil Genişbant Kablosuz IEEE 802.6 Metropolitan Alan Ağları IEEE Yerel Multipoint Dağıtım IEEE 802.7 Genişbant LAN-Coax Kablo IEEE Esnek Paket Ring IEEE 802.8 Fiber Optik TAG IEEE Radyo Düzenleme TAG IEEE 802.9 LAN Entegre Hizmetler IEEE Coexistence TAG IEEE LAN Birleştirilmiş Güvenlik IEEE IEEE Kablosuz LAN-Mesh (WiFi) IEEE Ortam Bağımsız Handoff IEEE Talep Önceliği IEEE Kablosuz Bölgesel Alan Ağı IEEE Kablo Modemler IEEE Genişbant ISDN Sistemi IEEE, endüstri standardı oluşturan bir kurumdur. Tabloda kalın olarak ifade edilen standartlar günümüzde aktif olarak kullanılan standartlardır. Diğer standartların bir kısmı kullanılmazken, bir kısmı diğer standartlara dahil olmuştur. Bazıları ise halen geliştirilmektedir. Şu ana kadar ele aldığımız konularda ethernet, token bus, token ring ve fiber optik standartlarını incelemiş olduk. Şimdi kablosuz standartlar olan WiFi, WiMAX ve bluetooth konularını ele alacağız. Kablo modemler ise kablolu TV şebekesi üzerinden verilen internet hizmetleri ile ilgili standartları tanımlar.

35 Kablosuz Ağ Alanları Tüm coğrafik ağ tiplerinin kendilerine ait kablosuz erişim standartları vardır Günümüzde yaygın olarak kullanılan 3 kablosuz ağ vardır Wireless LAN / WLAN veya WiFi IEEE a/b/g/n LAN Düzeyi Bluetooth IEEE PAN Düzeyi Genişbant Wireless / WiMAX IEEE MAN Düzeyi Tüm coğrafik ağ tiplerinin kendilerine ait kablosuz erişim standartları vardır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan 3 kablosuz ağ teknolojisi vardır. Wireless LAN, WLAN veya WiFi olarak ifade edilen LAN düzeyi kablosuz ağlardır. standardının a, b, g ve n olarak ifade edilen farklı alt standartları söz konusudur. Bluetooth, küçük çaplı kişisel ağlar düzeyindedir. Genişbant kablosuz ağ teknolojisi olan WiMAX ise, yeni nesil ve daha büyük kablosuz ağları ifade eder.

36 WLAN: Kablosuz LAN WiFi (wireless fidelity) olarak da adlandırılır
Veri iletimi için radyo dalgaları kullanılır Kablolamanın zor olduğu alanlarda ve hareketli kullanıcılara hizmet verilmesi gerektiğinde kullanışlıdır ve çok popülerdir Ancak kablolu LAN standartlarına göre yavaştır Ayrıca bazı güvenlik risklerini de beraberinde getirir Bu standardı destekleyen ve alıcı anteni olan NIC gerektirir Kablosuz ağlar, genellikle kablosuz erişim noktaları (WAP) aracılığı ile kurulur Sadece “access point” olarak da bilinirler WAP, kendisine bağlı kablosuz kullanıcılar için hub gibi davranır Kablosuz LAN bağlantısı, WiFi wireless fidelity olarak da adlandırılır. Veri iletimi için radyo dalgaları kullanılır. Kablolamanın zor olduğu alanlarda ve hareketli kullanıcılara hizmet verilmesi gerektiğinde kullanışlıdır. Günümüzde kablosuz ağlar oldukça popülerdir. Hatta gerek olmayan bir çok alanda bile, sadece kablolardan kurtulmak amacıyla kablosuz ağların tercih edildiğini görebilirsiniz. Ancak kesin olan, kablolu LAN standartlarına göre yavaş olduğudur. Ayrıca bazı güvenlik risklerini de beraberinde getirir. Bir bilgisayarın kablosuz ağa dahil olabilmesi için, bu standardı destekleyen ve alıcı anteni olan NIC’e sahip olması gerekir. Kablosuz ağlar, genellikle kablosuz erişim noktaları yani WAP aracılığı ile kurulur. Bu aygıtlar sadece “access point” olarak da bilinirler. WAP, kendisine bağlı kablosuz kullanıcılar için hub gibi davranır.

37 Kablosuz Ağ Yöntemleri
Kablosuz ağ yeteneği olan bilgisayarlar, bir WAP aracılığı ile yıldız topolojisinin yanı sıra, “mesh topoloji” de kullanabilirler Bu durumda her bilgisayar bir “access point” gibi davranır Çoğunlukla bilgisayarlar arası geçici veri aktarımı için kullanılır Kablosuz ağ yeteneği olan bilgisayarlar, bir WAP aracılığı ile yıldız topolojide bağlantı kurarlar. Anca bunun yanı sıra, “mesh topoloji” de kullanabilirler. Bu durumda her bilgisayar bir “access point” gibi davranır. Bu model çoğunlukla bilgisayarlar arası geçici veri aktarımı için kullanılmaktadır. Windows uygulamalarında da bu modeli “bilgisayarlar arası geçici kablosuz ağ” tanımıyla görebilirsiniz. Infrastructure Mode / Yıldız Topoloji Ad-Hoc Mode / Mesh Topoloji

38 WiFi Nasıl Çalışır ? Kablosuz NIC, veriyi radyo sinyaline çevirir ve bir anten ile dışarıya aktarır ve WAP ise sinyali yakalar deşifre eder Daha sonra kablolu bir bağlantı kullanılarak veriyi yönlendirilir Kullanılan radyo dalgaları cep telefonları, telsizler, televizyonlar ve normal radyo yayınlarından çok daha yüksek frekanstadır Bu sebeple diğer cihazlarla bir çakışma olmaz Daha yüksek frekans kullanımı aynı zamanda daha fazla bant genişliği sağlar Günümüzde 2.4 GHz ile 5 GHz arasındaki frekanslar kullanılır Kablosuz NIC, veriyi radyo sinyaline çevirir ve bir anten ile dışarıya aktarır. WAP ise sinyali yakalar deşifre eder. Daha sonra WAP kablolu bir bağlantı kullanılarak veriyi internete veya yerel ağdaki diğer birimlere yönlendirir. Kullanılan radyo dalgaları, cep telefonları, telsizler, televizyonlar ve normal radyo yayınlarından çok daha yüksek frekanstadır. Bu sebeple diğer cihazlarla bir çakışma olmaz. Daha yüksek frekans kullanımı aynı zaman daha fazla bant genişliği sağlar. Günümüzde 2.4 GHz ile 5 GHz arasındaki frekanslar kullanılır.

39 WiFi Hızları ve Kapsama Alanı
WiFi hızları 2 MBit/s’den 108 MBit/s’ye kadar değişir Ancak mesafeye göre değişir Kapsama alanının sınırlarında çıktı 1 MBit/s’ye kadar düşebilir Kapsama alanı 45 ile 90 m arasında olup kesin değildir Tüm standartları ortak ağ modellerini, erişim kurallarını ve şifreleme yöntemlerini destekler Standart Maksimum Hız Mesafe Frekans 802.11 1 – 2 Mbps 45 m 5 GHz 802.11a 54 Mbps 802.11b 11 Mbps 90 m 2.4 GHz 802.11g 802.11n 540 Mbps 250 m GHz WiFi hızları 2 MBit/s’den 108 MBit/s’ye kadar değişir. Ancak bu hız kablolu bağlantılardan olduğu gibi sabit değildir. Mesafeye göre değişir ve cihaza en yakın konumda elde edilebilecek maksimum hızları ifade eder. Kapsama alanının sınırlarında çıktı 1 MBit/s’ye kadar düşebilir. Kapsama alanı 45 ile 90 m arasında olup kesin değildir. Özellikle sinyale etki edebilecek türdeki fiziksel engellerden etkilenebilir. Tüm standartları ortak ağ modellerini, erişim kurallarını ve şifreleme yöntemlerini destekler. Değişen tek şey, maksimum hız ve kapsama alanı uzaklığıdır.

40 WiFi NIC’ler Bazı masaüstü sistemlerde bulunsa da, yaygın olarak taşınabilir bilgisayarlarda entegre olarak bulunur Ayrıca genişleme kartı ve harici USB aygıt olarak da eklenebilir Bu slaytta bir çok kablosuz NIC türü görmektesiniz. Kablosuz NIC’ler bazı masaüstü sistemlerde bulunsa da, yaygın olarak taşınabilir bilgisayarlarda entegre olarak bulunur. Ayrıca hem masaüstü, hem de taşınabilir sistemlere genişleme kartı veya harici USB aygıtı olarak da eklenebilir.

41 GPRS, EDGE ve 3G GPRS, GSM şebekesi üzerinden paket anahtarlamalı olarak veri iletimi sağlayan ikinci nesil (2G) iletişim teknolojisidir (50 KBit) EDGE ise GRPS üzerinde geliştirilmiş daha hızlı aktarım sağlayan teknoloji olup, 3G’nin başlangıcı kabul edilir (380 KBit) 3G ise, ses yerine veri odaklı olan ve çok yüksek hızlara çıkabilen üçüncü nesil iletişim teknolojisidir (6 MBit) Bu sayede çok hızlı internet, TV yayınları ve görüntülü iletişim imkanı sunmaktadır 3G’in hızı ortama göre çok fazla değişken, kapsama alanı ise dar olup, bu sorunların aşılması gelecekte 4G ile beklenmekte GPRS, GSM şebekesi üzerinden paket anahtarlamalı olarak veri iletimi sağlayan ikinci nesil yani 2G iletişim teknolojisidir. Ortalama 50 KBit veri iletim hızına sahiptir. EDGE ise GRPS üzerinde geliştirilmiş olan ve daha hızlı aktarım sağlayan teknolojidir. EDGE 380 KBit’e çıkan hızı ile 3G’nin başlangıcı kabul edilir. 3G ise, ses yerine veri odaklı olan ve çok yüksek hızlara çıkabilen gerçek üçüncü nesil iletişim teknolojisidir. 6 MBit’e kadar hızlara çıkabilen 3G, bu sayede çok hızlı internet, TV yayınları ve görüntülü iletişim imkanı sunmaktadır. 3G’in en önemli problemleri, hızının ortama göre çok fazla değişken, kapsama alanının ise kullandığı frekanslar sebebiyle dar olmasıdır. Bu sorunların gelecekte 4G olarak adlandırılacak olan, bir sonraki nesil iletişim teknolojisi ile aşılması beklenmektedir. Yeni Eklendi

42 WiMAX Verici antenden yaklaşık 50 km mesafeye kadar bir etki alanına ve 1 Gbit/s hıza sahip olması planlanan yeni bir standarttır Bu kapasite ölçüleri ile MAN tipi ağlar için öngörülmektedir WiFi'nin çok daha büyük ve çok daha güçlü bir versiyonudur WiMAX, aynı zamanda cep telefonu şebekeleri ile de uyumlu çalışabilecek bir yapıdadır ve bu açıdan 3G’yi tamamlayıcıdır Dördüncü nesil (4G) bazı teknolojilerin de yolunu açmaktadır WiMAX ve WiFi aynı katmanı kullanır ve köprülenebilir WiMAX, verici antenden yaklaşık 50 km mesafeye kadar bir etki alanına ve 1 Gbit/s hıza sahip olması planlanan yeni bir standarttır. Bu kapasite ölçüleri ile şehir tipi ağlar için öngörülmektedir. WiFi'nin çok daha büyük ve çok daha güçlü bir versiyonu olarak nitelendirilebilir. WiMAX, aynı zamanda cep telefonu şebekeleri ile de uyumlu çalışabilecek bir yapıdadır ve bu açıdan 3G teknolojisini tamamlayıcıdır. Bu karşılıklı etkileşim ile dördüncü nesil (4G) bazı cep telefonu teknolojilerin de yolunu açmaktadır. WiMAX ve WiFi aynı katmanı kullanır ve köprülenebilirdir.

43 Bluetooth Genelde bilgisayar ağları dışında çevresel aygıtlar için kullanılır Küçük çaplı kişisel ağlarda (PAN) oluşturur Ortalama 1 MBit/s hızında ses ve veri aktarımı yapabilir Kapsama alanı 10 ile 90 m arasında değişmektedir Bir PAN oluşturmak için tek noktadan çok noktaya iletişim kurabilen en az iki adet bluetooth cihazı olmalıdır Bu sayı en fazla sekiz adet cihaz ile sınırlandırılmıştır PAN oluştururken bir cihaz ana kontrol birimi olarak çalışırken diğer cihazlar buna bağlı çalışan birimlerdir Bluetooth genelde bilgisayar ağları dışında çevresel aygıtlar için kullanılır. Küçük çaplı kişisel ağlarda oluşturur. Ortalama 1 MBit/s hızında ses ve veri aktarımı yapabilir. Kapsama alanı 10 ile 90 m arasında değişmektedir. Bir PAN oluşturmak için tek noktadan çok noktaya iletişim kurabilen en az iki adet bluetooth cihazı olmalıdır. Bu sayı en fazla sekiz adet cihaz ile sınırlandırılmıştır. PAN oluştururken bir cihaz ana kontrol birimi olarak çalışırken diğer cihazlar buna bağlı çalışan birimler olarak belirlenir.

44 Kızılötesi / Infrared Bu teknoloji günümüzde televizyon kumandalarında kullanılır IrDA (Infrared Data Association) protokolüne dayanır Aygıtların birbirini doğrudan görmeleri gerekmektedir Şifreleme ve kimlik doğrulama yoktur Maksimum hızı 4 MBit/s’dir 1 metreden daha uzakta verimli çalışmaz Kızılötesi veya infrared teknolojisi bir süre taşınabilir bilgisayarlarda popüler olmuş, ancak yerini daha gelişmiş kablosuz teknolojileri bırakmıştır. Bu teknoloji günümüzde televizyon kumandalarında kullanılır. IrDA protokolüne dayanır ve aygıtların birbirini doğrudan görmeleri gerekmektedir. Şifreleme ve kimlik doğrulama yoktur. Maksimum hızı 4 MBit/s’dir ve 1 metreden daha uzakta verimli çalışmaz.

45 Seslendirme Metinleri
Bölüm Sonu Göstermiş olduğunuz ilgiden dolayı teşekkür ederiz… Niyazi Saral Genel Koordinatör Eğitim İçerikleri Erman Üret Seslendirme Eğitim Videoları Hüseyin Yiğit Görsel Tasarım Seslendirme Metinleri Video Montaj Gülnaz Kocatepe Fatma Yılmaz Yiğit Ses Montaj Betül Bayrakdar Slayt Senkronizasyon Kontrol Fon müziği