SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR

... konulu sunumlar: "SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR"— Sunum transkripti:

1 SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR
CUMHURİYET’İN İLANI 23 Nisan 1920'den beri Türkiye Devleti’ni,idare eden TBMM Hükümeti’nin dayandığı prensipler demokratikti.Hakimiyeti Milliye Kanunu’na göre, Bakanlar Kurulu’nu Meclis seçiyor,bu kurula Meclis Başkanı başkanlık ediyordu.Böylece kanunu yapan Meclis, aynı zamanda kanunları uygulaya-cak makamı da seçiyordu. Henüz,Devlet Başkanı yoktu.Meclis Başkanı,aynı zamanda Devlet Başkanı olarak ta görev yapıyordu.Bu bir anlamda bir takım sıkıntıları beraberinde getiriyordu. Ortada bir Yeni Türk Devleti vardı.Fakat ismi yoktu.Çok kere elçilerimize devletin ismi sorulmakta idi.Devletin isim almamış olması ve Devlet Başkanlığı Makamı’nın boş durması Halife Taraftarları’nı umuda düşürü-yordu.

2 SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR
CUMHURİYET’İN İLANI O sırada Mustafa Kemal,bir yabancı gazete muhabiri ile yaptığı konuşmada, ilk fırsatta Cumhuriyeti ilan etmek fikrinde olduğunu fakat henüz zamanı gelmediğini ifade etmek istemişti. Diğer taraftan İkinci Büyük Millet Meclisinde kurulan Bakanlar Kurulu’na karşı Mecliste bir muhalefet başlamıştı.Bunlar bakanlardan bazılarını beğen-miyorlardı.Meclisteki bu muhalefet grubunun gizli çalışmaları yüzünden Bakanlar Kurulu iş göremez hale gelmişti. Mustafa Kemal,Muhalifler’in kuvvetini ölçmek için onlara bir fırsat verme-ğe düşündü.Bunun için Bakanlar Kurulu’nu,Çankaya'daki köşküne toplaya-rak istifa etmelerini ve yeniden Bakan seçilecek olurlarsa kabul etmemele-rini tavsiye etti. 27 Ekim'de Bakanlar Kurulu istifa etti.Aralarında fikir birliği ve bir gayesi olmayan Muhalifler bütün uğraşmalarına rağmen kendi yandaşlarından oluşan bir Bakanlar Kurulu listesi çıkaramadılar. Bu nedenle Cumhuriyetin ilanından önce memleket için zararlı olan bir hükümet bunalımı baş gösterdi.

3 SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR
CUMHURİYET’İN İLANI 28 Ekim akşamı Mustafa Kemal birkaç arkadaşını yemeğe davet etti.Yemek esnasında,"Arkadaşlar yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz!" dedi. Sofrada bulunanlar,Mustafa Kemal'in bu fikrine katıldılar. O gece İsmet Paşa ile birlikte Anayasanın değiştirilmesi için bir kanun tasarısı hazırlayarak ilk Anayasanın birinci maddesinin sonuna "Türkiye Devletinin şekli Cumhuriyettir" cümlesini ilave ettiler.

4 SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR
CUMHURİYET’İN İLANI 29 Ekim günü,Halk Partisi Meclis Grubu Bakanlar Kurulu listesi üzerinde anlaşama-yınca,bazı milletvekilleri Mustafa Kemal'den fikir sorulmasına karar verdiler. Mustafa Kemal,Gruptan bir saat zaman istedi.Bu zaman zarfında birçok milletvekili-ni odasına çağırarak gece hazırladıkları kanun tasarısı hakkındaki düşüncelerini dile getirdi. Sonra grup toplantısında söz alarak Anayasanın bazı maddelerinin değiştirilmesi ge-reğini açıkladı ve okumak üzere tasarıyı katiplerden birine verdi.Tasarıda: "Hakimiyet kayıtsız ve şartsız milletindir.Türkiye Devletinin hükümet şekli Cumhuriyettir" gibi esaslar vardı. Uzun görüşmelerden sonra Cumhuriyet’in İlanı parti grubunda kabul edildi.Sonra derhal TBMM toplandı.Evvela Anayasa Komisyonu’nun tutanağı okundu. Ardından,29/30 Ekim 1923 Pazartesi saat 20.30'da kanun kabul edildi. Artık Türk Devletinin adı konmuştu: Türkiye Cumhuriyeti.

5 SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKİLAPLAR
CUMHURİYET’İN İLANI Aynı toplantıda Büyük Millet Meclisi oy birliği ile Cumhurbaşkanlığı’na,Gazi Mustafa Kemal'i seçti. Türkiye'nin ilk Cumhurbaşkanı,TBMM Kürsüsü’ne çıktığı zaman büyük bir alkış kopmuş,bu sürekli alkışlar arasında konuşan Mustafa Kemal, "Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır" cümlesiyle konuşmasına son vermiştir.