15/04/20111 /39 Üniversiteler ve Patent: TPE Perspektifinden Mevcut Durum ve Geleceğe Yönelik Strateji ve Projeler Ahmet KOÇER TPE Başkan Yardımcısı “Üniversitelerde.

... konulu sunumlar: "15/04/20111 /39 Üniversiteler ve Patent: TPE Perspektifinden Mevcut Durum ve Geleceğe Yönelik Strateji ve Projeler Ahmet KOÇER TPE Başkan Yardımcısı “Üniversitelerde."— Sunum transkripti:

1 15/04/20111 /39 Üniversiteler ve Patent: TPE Perspektifinden Mevcut Durum ve Geleceğe Yönelik Strateji ve Projeler Ahmet KOÇER TPE Başkan Yardımcısı “Üniversitelerde Fikri Mülkiyet Yönetimi” Uluslararası Konferansı

2 15/04/20112 /39 İçerik İnovasyon Süreci ve Patent TPE ve Uygulanan Stratejiler Patent Göstergeleri ve 2023 Hedefi Üniversiteler ve Patent – Mevcut Durum Geleceğe Yönelik Projeler

3 15/04/20113 /39 21. Yüzyılın Kilit Kavramları Bilgi ekonomisi Girişimcilik Fikri sermaye Ar-Ge ve İnovasyon (Yenilikçilik) Markalaşma Tasarım

4 15/04/20114 /39 1980 Günümüzde Maddi Varlıklar%80 %20 %80 Gayri Maddi Varlıklar Küresel rekabette Ar-Ge ve inovasyon belirleyici unsurdur. –Standard & Poors ilk 500 firma üzerine yaptığı araştırma; Neden İnovasyon?

5 15/04/20115 /39 Bilim & Teknoloji Fikir Ar-Ge BULUŞ Prototip/ Geliştirme Ürün Geliştirme İlk Üretim UYGULAMA TİCARİ- LEŞTİRME Patent Bilgi Sağlar Patent Başvurusu Patentin Kullanımı Patent Sistemi Patent– Bilgi – Başvuru – Kullanım İnovasyon Sürecinde Patent

6 15/04/20116 /39 Patent başvurularından yararlanılmadan başlanılan Ar-Ge ve inovasyonda; –teknik bilgi ve yeniliklerin büyük kısmı ihmal edilmiş, –boşa emek, zaman ve para harcanmış olur. –AB’de yıllık 70 milyar EURO kayıp Neden? –Tüm dünyadaki teknik bilginin %80’i patent dokümanlarında yer alır. –Bilimsel yayınlardan daha günceldir. –Yılda 1 milyondan fazla patent başvurusu yapılmaktadır. İnovasyon Sürecinde Patent

7 15/04/20117 /39 Ar-Ge ve inovasyon sonunda elde edilen yenilik başta patent olmak üzere ancak sınai mülkiyet ile korunur. Kullanım, lisans verilmesi veya devir suretiyle Ar-Ge ve inovasyon masrafları geri kazanılır. Yeni Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri finanse edilir. İnovasyon Sürecinde Patent

8 15/04/20118 /39 İçerik İnovasyon Süreci ve Patent TPE ve Uygulanan Stratejiler Patent Göstergeleri ve 2023 Hedefi Üniversiteler ve Patent – Mevcut Durum Geleceğe Yönelik Projeler

9 15/04/20119 /39 Tescilde Yetkili Tek Kuruluş TPE, Türkiye’nin fikri hazinesi.

10 15/04/201110 /39 Kuruluş : 1871 – 1994 (544 Sayılı KHK) 5000 Sayılı Kanun (2003) Statü : Bağlı kuruluş (STB) Personel :359 Uzman: 75 Bütçe : Özel Yükümlülükler: 13 Uluslararası Anlaşma Sayılarla “TPE”

11 15/04/201111 /39 Ana Strateji Sınai mülkiyeti, altyapısı ile buluşturarak; – Türkiye’nin inovasyon kapasitesini, – Rekabet gücünü artırmak. Vizyon Sınai mülkiyetin etkin ve yaygın kullanımını sağlayarak Türk sanayi ve teknolojisini küresel rekabette öne çıkarmak; dünyada sınai mülkiyet haklarının gelişimi için Avrupa'da örnek ve model kurum olmak.

12 15/04/201112 /39 Sistemin Unsurları ve Altyapısı Üniversiteler STK’lar Kamuoyu Kamu Kurumları İş Dünyası KOBİ’ler Ar-Ge Odalar Mevzuat EnstitüMahkeme Vekiller

13 15/04/201113 /39 Faaliyet ve Projeler Genele Yönelik Faaliyetler – Tanıtım ve Bilinçlendirme – Fiyatlandırma ve Teşvik Patent Teşvik Sistemi (TÜBİTAK) – Bilgiye ücretsiz ulaşım KOBİ’lere Yönelik Faaliyetler – Hezarfen Projesi – KOBİHİT Yazılımı

14 15/04/201114 /39 Üniversitelere Yönelik Faaliyetler Üniversitelerde üretilen bilginin ekonomiye kazandırılması Üniversite-sanayi işbirliğinde sınai mülkiyet hakları katalizör -Bilgi ve Doküman Birimleri -Bilgilendirme Seminerleri -Patent Randevu Sistemi -Patent Günleri Projesi -Teknoloji Transfer Ofisleri Açılması -Müfredata Sınai Mülkiyet Konularının Girmesi -Fikri Mülkiyet Hukuku Ana Bilim Dalı Açılması -İşbirlikleri Oluşturulması

15 15/04/201115 /39 İçerik İnovasyon Süreci ve Patent TPE ve Uygulanan Stratejiler Patent Göstergeleri ve 2023 Hedefi Üniversiteler ve Patent – Mevcut Durum Geleceğe Yönelik Projeler

16 15/04/201116 /39 Türkiye’nin Buluş Yapısı Dönüşüyor

17 15/04/201117 /39 Yerli Başvurular Kısa vade: 10.000 yerli başvuru/yıl

18 15/04/201118 /39 Patent ve F.Model Başvuruları

19 15/04/201119 /39 Uluslararası Başvurular Kısa Vade: 1000 PCT başvurusu /yıl  2002-2010 artış oranı: %461

20 15/04/201120 /39 Kaynak: TPE Kriz Sırasında Yerli Başvurular 20082009Değişim Patent22682588+ %14,1 Faydalı Model29492842- %1 Toplam52175430+ %4,0 Yerli Oranı%51,5%53,6

21 15/04/201121 /39 Kaynak: TPE Kriz Sonrası Yerli Başvurular 20092010Değişim Patent25883250+ %25,6 Faydalı Model28422983+ %5,2 Toplam54306233+ %14,8 Yerli Oranı%53,6%54,8

22 15/04/201122 /39 2023 Hedefi Cumhuriyetimizin 100. Kuruluş Yılında yıllık en az 50.000 patent başvurusunun yapıldığı bir Türkiye...

23 15/04/201123 /39 İçerik İnovasyon Süreci ve Patent TPE ve Uygulanan Stratejiler Patent Göstergeleri ve 2023 Hedefi Üniversiteler ve Patent – Mevcut Durum Geleceğe Yönelik Projeler

24 15/04/201124 /39 ABD’de Durum Üniversite Patentlerinin Toplam ABD Başvuruları İçerisindeki Payı Üniversitelerce alınan patentler ve lisans sözleşmeleri Kaynak: WIPO Kaynak: Mowary&Sambat, 2005

25 15/04/201125 /39 Avrupa’da Durum Kaynak: Flemish Community

26 15/04/201126 /39 Türkiye’nin Yükseköğretim Stratejisi YÖK – 2007 Üniversitelerin en değerli kaynağının fikri mülkiyet haklarına dayalı gelirler olabileceği belirtilmiştir.

27 15/04/201127 /39 Ülkemizde Durum Kaynak: Türk Patent Enstitüsü Üniversitelerden Yapılan Patent ve Faydalı Model Başvuruları

28 15/04/201128 /39 Ülkemizde Durum Kaynak: Türk Patent Enstitüsü Üniversite patent ve faydalı model başvurularının toplam yerli başvurulara oranı

29 15/04/201129 /39 Üniversitelerimiz Açısından Değerlendirme Üniversitelerde sınai mülkiyet bilinci yetersizdir. Üniversitelerden yapılan patent başvuru sayısı oldukça azdır. Öğretim görevlilerinin özgün bilimsel çalışmaları için patent almasını caydırıcı unsurlar vardır. - Üniversitelerden yapılan buluşlar serbest buluş olarak kabul edilmektedir. - Akademik yükselme ve atanma ölçütlerinde patentin etkisi yetersizdir. -Süreç ve maliyet -Ticarileştirme

30 15/04/201130 /39 İçerik İnovasyon Süreci ve Patent TPE ve Uygulanan Stratejiler Patent Göstergeleri ve 2023 Hedefi Üniversiteler ve Patent – Mevcut Durum Geleceğe Yönelik Projeler

31 15/04/201131 /39 Geleceğe Yönelik Projeler Hak Sahipliği Akademik Yükselme Ticarileştirme

32 15/04/201132 /39 Üniversite Buluşlarının Hak Sahipliği 551 sayılı KHK Madde 41 “..., Üniversitelere bağlı fakülte ve yüksek okullarda bilimsel çalışma yapmakta olan öğretim elemanlarının yaptığı buluşlar, serbest buluş sayılır....” Patent ve Faydalı Model Kanun Tasarısı Taslağı Madde 90 “İşçi buluşu için uygulanan hükümler, özel kanun hükümleri ve taraflar arasında yapılan sözleşme hükümleri saklı kalmak şartıyla, yükseköğretim kurumlarında bilimsel çalışma yapmakta olan öğretim elemanlarının yaptığı buluşlar için de uygulanır....”

33 15/04/201133 /39 Hak Sahipliğine İlişkin Yeni Model Önerisi Hak sahipliğinin üniversiteye bırakılması Başvuru ile ilgili işlemleri üniversitenin kurumsal olarak yürütmesi Herhangi bir nedenle başvuru/patent hakkının sona ermesi haklinde buluş sahibinin uğrayacağı zararın üniversite tarafından karşılanması Üniversite buluş ile ilgilenmezse, buluşun serbest buluş olması Yabancı ülkelerde başvuru yapma hakkının üniversiteye ait olması Üniversitenin başvuru yapmak istemediği ülkeler için buluşu serbest bırakması ve buluş sahibine başvuru yapma imkanı sağlaması Buluşun değerlendirilmesinden elde edilen net kazancın en az üçte birinin buluş sahibine ödenmesi

34 15/04/201134 /39 Caydırıcı Unsurlar Akademik yükseltilme ve atanma ölçütlerinde patentin etkisinin az olması Patent alım sürecinin uzun olması (3-4 yıl) Patent belgesi alındıktan sonra puanın kazanılması Başvuru Araştırma Raporu İnceleme Raporu Belge 3-4 Yıl Yayın Akademik Yükselmede Patent

35 15/04/201135 /39 Akademik Yükselmeye İlişkin Yeni Model Önerisi Ölçütlerde patentin etkisinin artırılması –Patent puanlarının arttırılması –Patent puanlamasının belge alındıktan sonra değil, belge verme işlemi süresince yapılması  Başvuru (%a)  Yayın (%b)  Araştırma Raporu (%c) (Raporun durumuna göre)  İnceleme Raporu (%d) (Raporun durumuna göre)  Belge (%e) Başvuru Araştırma Raporu İnceleme Raporu Belge Yayın

36 15/04/201136 /39 Ticarileştirme Teknoloji Transfer Ofisleri Patent Değerlendirme Ajansı

37 15/04/201137 /39 Patent Değerlendirme Ajansı Mevzuat EnstitüMahkeme Vekiller Paydaşlar İş Dünyası Kamuoyu.... Kamu Kurumları Patent Değerlendirme Ajansı

38 15/04/201138 /39 Ajans - İşlev Değerleme –Sınai hakkın (gayri maddi) ekonomik değerinin tespit edilmesi Değerlendirme –Teknoloji transferi –Pazarlama İnovasyon Sürecinin Desteklenmesi –Danışmanlık ( Ar-Ge Teknik destek) –İş planı oluşturma –Tanıtım, eğitim ve bilinçlendirme –Bilimsel raporların hazırlanması

39 15/04/201139 /39 T e ş e k k ü r l e r...