LÖKOSİT FİZYOLOJİSİ Doğal bağışıklık Özgün bağışıklık

... konulu sunumlar: "LÖKOSİT FİZYOLOJİSİ Doğal bağışıklık Özgün bağışıklık"— Sunum transkripti:

1 LÖKOSİT FİZYOLOJİSİ Doğal bağışıklık Özgün bağışıklık
Nötrofil KORUNMA MEKANİZMALARI Eozinofil Kompleman sistemi Bazofil Doğal bağışıklık Sitokinler Monosit/ Makrofaj İLTİHAP İNFLAMASYON İNFLAMASYON İLTİHAP Özgün bağışıklık T lenfositleri B lenfositleri

2 DOĞAL BAĞIŞIKLIK ÖZGÜN BAĞIŞIKLIK Deri ve mukoza lenfoid dokusu Mukozal antikor salgısı Fizikokimyasal engel Deri, mukoza Dolaşan moleküller Kompleman Antikor Hücresel elemanları Fagositler NK hücreleri Lenfositler Antijen sunucu hücreler (ASH) Çözünür aracı moleküller Makrofaj vb. kökenli İFN-a İFN-b TNF Lenfosit kökenli İFN-g Antijen (Ö:Bakteri proteini) “Antibody generator” Bakteri vb Ortak yapıları “PAMP” Uyarı

3 ANTİJEN ile B ve T LENFOSİT UYARISI
KLONAL BÜYÜME B2 B1 B3 T1 T2 Farklı klonlar T3 T1 T1 T1 B3 T1 B3 Özgün yanıtlı çoğalan, aktif klonlar Plazma hü

4 Uyaranın tipine, özgün yapı taşlarına göre gelişir
İMMÜN SİSTEM Özgün yanıt oluşumundan sorumludur: Uyaranın tipine, özgün yapı taşlarına göre gelişir Bellek özelliği vardır: Aynı uyarana karşı gelişen ikincil yanıt farklıdır Oto (öz) ayrımını yapar: Organizmanın kendi özelliklerini tanır Çeşitliliği çok geniştir Özgün reseptör (R) sayısı kadar farklı sayıda yanıt gelişir T hücre reseptörü (THR) İmmünoglobulin reseptörü (İg) Majör histokompatibilite kompleksi antijenleri (MHC, HLA)

5 IgM Fab ABB THR ab ÖZGÜN RESEPTÖRLER HLA SINIF II MOLEKÜLÜ b a ABB a b
HÜCRE MEMBRANI

6 Lenfoid öncül NK İL-15 TİMUS İL-2, İL-4, İL-7 İL-7
Miyeloid öncül Lenfoid öncül HEMAPOETİK KÖK HÜCRE PLURİPOTENT KÖK HÜCRE İL-7 İL-2, İL-4, İL-7 B lenfosit T lenfosit İL-15 NK TİMUS

7 T LENFOSİTLERİ Morfolojik olarak B lenfositlerinden NK hücrelerinden
ayrılamazlar. Moleküler yüzey işaretlerine göre ayrılabilirler Cluster of differentiation: CD

8 SINIF İŞLEV ÖZGÜN R YÜZEY KANDA İŞARETİ ORANI
LENFOSİT ALTGRUPLARI SINIF İŞLEV ÖZGÜN R YÜZEY KANDA İŞARETİ ORANI B Antikor yapımı Yüzey İg FcR %10-15 HÜMORAL YANIT HLA sınıf II T HÜCRESEL YANIT CD3+ Yardımcı B hücre gelişimi, THR ab CD %50-60 farklılaşması, Makrofaj aktivasyonu Sitolitik Virus, Tümör, THR ab CD %20-25 allograft lizisi, NK Virus, tümör ?? FcR %10 lizisi 2 X 1012 lenfosit Karaciğer/beyin kütlesi

9 İMMÜN YANIT HÜCRESEL İMMUN YANIT HÜMORAL İMMUN YANIT
T hücrelerinin işlevidir Öncelikle hücreiçi mikroorganizmalara karşı gelişir: Virus Mikobakteri Mantar Kanser Graft reddi Yardımcı, Sitotoksik T hücresi ve NK ile gelişir HÜMORAL İMMUN YANIT B lenfositlerinin işlevidir Öncelikle hücredışı mikroorganizmalara karşı gelişir: Bakteri infeksiyonları Antikorlar aracılık eder

10 LENFOİD HÜCRE GELİŞİMİ
PRİMER LENFOİD DOKU Antijenden bağımsız gelişim SEKONDER LENFOİD DOKU Antijen uyarısı ile çoğalma ve farklılaşma Timosit T lenfosit Hücresel immün yanıt HKH TİMUS Antijen Antikor yanıtı B lenfosit LENF DÜĞÜMÜ Lenfatik DALAK Kan LOKAL LENFOİD DOKU Mukoza Waldeyer halkası Bronşlarla ilişkili GİS de Peyer plakları Ürogenital sistemde HEMOPOETİK DOKU

11 T HÜCRE AKTİVASYONU ASH HLA PRİMER T HÜCRE UYARISI için uygun
T HÜCRE RESEPTÖRÜ HLA SINIF I ya da II HLA ya bağlı ANTİJENİK PEPTİT GEREKLİ! THR T

12 TİMUS Kemik iliği kökenli, unipotent öncüller timusa göçer
Korteksde yerleşir, prolifere olur  TİMOSİT T hücre reseptörü (THR) (20 x 109) Yüzey molekülü (CD4 ve CD8) ekspresyonu başlar HLA uyumluluğuna göre seçim:  POZİTİF SEÇİM Kendi HLA ile sunulan antijeni tanıyanlar seçilir THR ye göre seçim:  NEGATİF SEÇİM Kendi antijenini tanıyan timosit ölüme yönlendirilir APOPTOZİS Olgun T hücresi timus medullasından dolaşıma geçer TİMOSİTLERİN %5 KADARI YAŞAR Olgun T hücreleri: Tek çeşit THR taşır CD4 ya da CD8 CD2, CD3 Sinyal ileti molekülleri

13 TİMUS SEÇİMİ TİMOSİT THR GELİŞİMİ ÖLÜM ÖLÜM POZİTİF SEÇİM
HLA tanımıyor THR (+) HLA tanıyor Kendi peptidini kuvvetle tanıyor THR gelişimi (-) THR (+) HLA tanıyor Kendi peptidini zayıf tanıyor ÖLÜM ÖLÜM POZİTİF SEÇİM NEGATİF SEÇİM ÖLÜM Dolaşıma geçer

14 Antijen uyarısı öncesi Antijen uyarısı sonrası
İNSAN LENF DÜĞÜMÜ Antijen uyarısı öncesi Antijen uyarısı sonrası Afferent lenfatik Afferent lenfatik Korteks (B hücre alanı) Parakortikal T hücre alanı Efferent lenfatik Efferent lenfatik Ven ve arter Primer lenfoid folikül B hücreleri (Dinlenen) Sekonder lenfoid folikül (Germinal merkezli) Aktif B hücreleri Plazma hücresi Lenfositler Afferent lenfatikler Postkapiler venüllerden lenf düğümününe girer Lenfoblast Postkapiler venül