Bakara Sûresi: 152 Kur’ân Buluşmaları: 61 ÜMİT ŞİMŞEK.

... konulu sunumlar: "Bakara Sûresi: 152 Kur’ân Buluşmaları: 61 ÜMİT ŞİMŞEK."— Sunum transkripti:

1 Bakara Sûresi: 152 Kur’ân Buluşmaları: 61 ÜMİT ŞİMŞEK

2 Bakara: 152 فَاذْكُرُون۪ٓي اَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا ل۪ي وَلَا تَكْفُرُونِ۟ Siz Beni anın ki, Ben de sizi anayım. Bana şükredin; sakın nankörlük etmeyin.

3 Bakara 152 | şükür Şükür Hamd
Yapılan bir iyiliği dile getirme, minnettarlığını ifade etme, iyilik yapanı övme, nimete karşılık söz ve/veya fiille mukabelede bulunma Allah’ın rahmetiyle muamelesi / kulun şükürle mukabelesi Hamd İyilik veya üstün vasıflar sebebiyle övme İyiliğin muhatabı kim olursa olsun övme Kur’ân’da Allah’tan başkası için kullanılmaz bk. Fatiha, 1:2

4 Bakara 152 | şükür Şükür nasıl yapılır? Kalple Lisanla Fiil ile
Nimetin kimden geldiğini bilmek, düşünmek, hatırlamak Lisanla Nimeti verene karşı minnettarlığını dile getirmek Fiil ile Nimeti, verenin çizdiği sınırlar içinde ve Onun rızasına uygun şekilde kullanmak

5 Bakara 152 | ibadetin mânâsı: şükür
Allah sizin için kolaylık diler, güçlük dilemez. Bir de, oruç günlerini tamamlamanızı ve size hidayet nasip ettiği için Allah’ı herşeyden büyük tanımanızı diler ki, siz de böylece şükretmiş olursunuz. Bakara, 2:185 [Abdest ve teyemmümü emreden âyet] Allah size güçlük çıkarmak istemiyor; lâkin şükredesiniz diye sizi temizlemek ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak istiyor. Mâide, 5:6

6 Bakara 152 | nimetlerin fiyatı: şükür
Taze etlerinden yemeniz ve süslerinden çıkarıp takınmanız için denizleri de O sizin hizmetinize verdi. Gemilerin suyu yara yara gittiklerini görürsün. Bunlar, Allah’ın lütfundan nasibinizi aramanız ve şükretmeniz içindir. Nahl, 16:14 Allah sizi annelerinizin karınlarından hiçbir şey bilmez halde çıkardı ve şükredesiniz diye size kulaklar, gözler ve kalpler verdi. Nahl, 16:78

7 Bakara 152 | nimetlerin fiyatı: şükür
Rahmetinin bir eseridir ki, hem dinlenirsiniz, hem Onun lütfundan rızkınızı ararsınız ve hem de Ona şükredersiniz diye, sizin için geceyi ve gündüzü yarattı. Kasas, 28:73 Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz olanlarından yiyin ve Allah’a şükredin — eğer gerçekten Ona kulluk edecekseniz. Bakara, 2:172

8 Bakara 152 | nimetlerin fiyatı: şükür
Bedir’de siz zayıf durumda olduğunuz halde Allah size yardım etmişti. Öyleyse Allah’a karşı gelmekten sakının ki, şükretmiş olasınız. Âl-i İmrân, 3:123 Sonra şunu da hatırlayın: Hani siz yeryüzünde ezilip horlanan bir azınlık idiniz ve insanların sizi kapıp götürmesinden korkuyordunuz da Allah sizi barındırdı, yardımıyla güçlendirdi ve şükredersiniz diye sizi hoş ve temiz nimetlerle rızıklandırdı. Enfâl, 8:26

9 Bakara 152 | şükür emri Allah’ın size verdiği helâl ve temiz yiyeceklerden yiyin ve Allah’ın nimetlerine şükredin — eğer sadece Ona kulluk edecekseniz. Nahl, 16:114 Rabbinin nimetini yad et. Duhâ, 93:11

10 Bakara 152 | şükür emri Biz insana, anne-babasına iyilik etmesini emrettik. Annesi onu zaaftan zaafa düşerek taşımış; sütten kesilmesi de iki yılda olmuştur. Onun için, Bana ve anne-babana şükret. Dönüş ancak Banadır. Lokman, 31:14 Sen Allah’a kulluk et ve şükredenlerden ol. Zümer, 39:66

11 Bakara 152 | şükre lâyık olan
Siz Allah’tan başka birtakım putlara tapıyor ve yalan uydurup duruyorsunuz. Oysa Allah’tan başka taptıklarınızın size bir rızık verecek halleri yoktur. Siz rızkınızı Allah’ın katında arayın; Ona kulluk edin ve Ona şükredin. Sonunda Onun huzuruna döneceksiniz. Ankebut, 29:17 O Allah ki, dinlenmeniz için geceyi, aydınlık olarak da gündüzü sizin için var etti. Doğrusu Allah insanlar üzerinde pek büyük lütuf sahibidir; lâkin insanların çoğu şükretmiyor. Mü’min, 40:61

12 Bakara 152 | şükre lâyık olan
Biz insana, anne-babasına iyilik etmeyi tavsiye ettik. Annesi onu zahmetle taşıdı, zahmetle doğurdu. Hamileliği ve sütten kesilmesi de otuz ay sürdü. Nihayet kırk yaşına varıp da olgunlaştığında, “Yâ Rabbi,” dedi. “Bana ve anne-babama lütfettiğin nimetlerin şükrünü yerine getirmeyi ve Senin hoşnut olacağın güzel işler yapmayı bana nasip eyle; soyumdan gelenlere de iyilik ver. Ben Senin kapına döndüm ve Sana teslim oldum.” Ahkaf, 46:15

13 Bakara 152 | insanların nankörlüğü
Gerçek şu ki, insanlar üzerinde Allah’ın pek büyük lütuf ve nimeti vardır; lâkin çoğu insanlar şükretmezler. Bakara, 2:243 Biz sizi yeryüzünde yerleştirip orada sizin için geçim vasıtaları yarattık. Oysa siz pek az şükrediyorsunuz. A’râf, 7:10

14 Bakara 152 | insanların nankörlüğü
Allah adına yalan uyduranlar kıyamet gününü ne sanıyor? Hiç şüphesiz, insanlar üzerinde Allah’ın pek büyük lütuf ve nimeti vardır; lâkin onların çoğu şükretmez. Yunus, 10:60 [Yusuf:] Ben atalarım İbrahim, İshak ve Yakub’un dinine uydum. Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmak bize yakışmaz. Bu hem bize, hem bütün insanlara Allah’ın bir lütfudur; lâkin insanların çoğu şükretmiyor. Yusuf, 12:38

15 Bakara 152 | insanların nankörlüğü
Sizin için kulak, göz ve kalpler yaratan da Odur. Siz ise pek az şükrediyorsunuz. Mü’minûn, 23:78 Doğrusu, Rabbin insanlar üzerinde pek büyük lütuf sahibidir; lâkin onların çoğu şükretmez. Neml, 27:73 Gerçekten, kullarımdan şükredenler pek azdır. Sebe’, 34:13

16 Bakara 152 | insanların nankörlüğü
De ki: Karanın ve denizin tehlikelerinden sizi kurtaran kimdir? Siz yalvarır, yakarır, gizlice Ona dua eder ve “Bizi bundan kurtarırsan şükredenlerden olacağız” dersiniz. De ki: Sizi ondan da, başka her türlü sıkıntıdan da kurtaran Allah’tır; ama siz yine Ona ortak koşarsınız. En’âm, 6:63-64 İblis dedi ki: “Beni azdırmana karşılık, ben de Senin doğru yolun üzerinde onların önüne oturacağım. “Sonra önlerinden ve arkalarından, sağlarından ve sollarından onların üzerine varacağım. Sen ise onların çoğunu şükredici bulmayacaksın.” A’râf, 7:16-17

17 Bakara 152 | insanların nankörlüğü
Sizi tek bir candan yaratan, gönlünün ısınacağı eşini de aynı şeyden yaratan Odur. Nihayet o eşine sarıldığında, eşi hafif bir yük yüklendi ve onu beraberinde taşımaya başladı. Yükü ağırlaştığında, ikisi de Rablerine “Bize eli yüzü düzgün bir çocuk verirsen biz şükredenlerden oluruz” diye yalvardılar. Allah onlara eli yüzü düzgün bir çocuk verdiğinde ise, Onun verdiği şeyde Allah’a ortaklar koştular. Oysa Allah onların ortak koştuğu şeylerden yücedir. A’râf, 7:

18 Bakara 152 | peygamberler ve şükür
Allah buyurdu ki: “Ey Musa! Sana vahyettiklerimle ve kelâmımla seni insanlar üzerinde seçkin kıldım. Sana verdiklerimi al ve şükredenlerden ol.” A’râf, 7:144 İbrahim, Allah’a itaat eden ve bâtıl inanışlardan yüzünü çevirip Allah’a yönelen başlı başına bir ümmet idi. O hiçbir zaman müşriklerden olmadı. O, Allah’ın nimetlerine şükredici idi. Allah da onu seçkin kıldı ve dosdoğru bir yola iletti. Nahl, 16:

19 Bakara 152 | peygamberler ve şükür
Ey Nuh ile beraber taşıdığımız kimselerin nesilleri! O çok şükreden bir kul idi. İsrâ, 17:3 Onların üstüne taş yağdırdık. Ancak Lût’un ailesi müstesna — onları seher vakti kurtardık. Bu ise katımızdan bir nimet idi. Şükredeni Biz böyle ödüllendiririz. Kamer, 54:34-35

20 Bakara 152 | şükrün faydası
Şükür kime fayda verir? Şükredende farkındalık meydana getirir Şükreden kimse kendisini yüceltmiş olur: başıboşluktan, İlâhî nimetlerin kastî ve doğrudan muhataplığına Nimetler yok olmaz, yenilenir / Nimet veren bâki, rahmet ve nimetlendirme devamlıdır Nimetin devam edip ziyadeleşmesini sağlar Dünya nimetleri ebedî Cennet nimetlerine dönüşür

21 Bakara 152 | şükrün faydası
[Musa dedi ki:] “Hani Rabbiniz size şunu da bildirmişti: Şükrederseniz size daha çok veririm. Nankörlük ederseniz, o zaman da azabım çok çetindir.” Musa şunu da söyledi: “Siz ve dünyada daha başka kim varsa hepiniz birden inkâr edecek olsanız da, Allah kimseye muhtaç değildir; bütün âlemlerin şükür ve övgüleri de Ona aittir.” İbrahim, 14:7-8

22 Bakara 152 | şükrün faydası
İnkâr ederseniz, şu bir gerçek ki, Onun size ihtiyacı yoktur. Fakat O kullarının inkârına razı olmaz. Şükrederseniz, bu davranışınızdan hoşnut olur. Hiçbir günahkâr başkasının günahını yüklenmez. Sonunda döneceğiniz yer Rabbinizin huzurudur; yapmakta olduklarınızı O size haber verir. Şüphesiz ki O gönüllerde saklı olanı hakkıyla bilir. Zümer, 39:7

23 Bakara 152 | şükrün faydası
Kitaptan bir bilgiye sahip olan bir zat, “Sen gözünü açıp kapayıncaya kadar ben onu sana getiririm” dedi. Süleyman tahtı yanı başına konmuş görünce, “Bu Rabbimin lütfundandır,” dedi. “Şükür mü edeceğim, yoksa nankörlük mü diye beni sınıyor. Şükreden, kendisi için şükretmiş olur. Nankörlük eden de bilsin ki, Rabbimin ihtiyacı hiç yok, lütuf ve keremi ise pek çoktur.” Neml, 27:40

24 Bakara 152 | şükrün faydası
Siz iman edip şükrederseniz Allah size niçin azap etsin? Allah Şâkirdir, Alîmdir. Nisâ, 4:147 Biz Lokman’a da hikmet verdik ve “Allah’a şükret” dedik. Kim şükrederse kendisi için şükretmiş olur. Nankörlük edene gelince, Allah’ın kimseye ihtiyacı yoktur; her türlü övgü de zaten Ona aittir. Lokman, 31:12

25 Bakara 152 | şükrün gereği Yiyin, için, fakat israf etmeyin. Çünkü O israf edenleri sevmez. A’râf, 7:31 Asmalı ve asmasız bağları, çeşitli tatlarda hurma ve ekinleri, zeytin ve nar ağaçlarını, kimi birbirine benzer, kimi benzemez şekilde yaratan Odur. Ürün verdiklerinde onların ürününden yiyin; hasat gününde de yoksulun hakkını verin. Yalnız israf etmeyin. Çünkü Allah müsrifleri sevmez. En’âm, 6:141

26 Bakara 152 | şükredenler Aza şükretmeyen çoğa da şükretmez.
Müsned, 4:278, 375 İnsanlara teşekkür etmeyen, Allah’a şükretmez. Tirmizî, Birr: 35 Yiyip şükreden, oruç tutup sabreden gibidir. Tirmizî, Sıfatü’l-kıyâme: 43; İbni Mâce, Sıyam: 55

27 Bakara 152 | şükredenler Bir kimseye bir nimet verilir de onu dile getirirse şükrünü yerine getirmiş, gizlerse nankörlük etmiş olur. Ebû Dâvud, Edeb: 11 Kendisine iyilik yapılan kimse, iyilik yapana “Allah seni hayırla mükâfatlandırsın” derse, en güzel şekilde onu övmüş olur. Tirmizî, Birr: 87

28 Bakara 152 | şükredenler Mü’minin durumu ne kadar hayret vericidir! Onun her işinde kendisi için bir hayır vardır ki, bu özellik mü’minlerden başka kimsede bulunmaz. Sevindiğinde şükreder, bu onun için hayır olur. Musibete uğradığında sabreder, bu da onun için hayır olur. Müslim, Zühd: 64

29 Bakara 152 | şükredenler Geceleri kalkıp ayakları şişinceye kadar namaz kılan Resulullah’ın, kendisine “Senin geçmiş ve gelecek bütün hatâların bağışlandığı halde niçin bu kadar kendini yoruyorsun?” diye soran Hz. Aişe’ye cevabı: Şükreden bir kul olmayayım mı? Buharî, Tefsir 48:2; Müslim, Münafıkîn: 81 En hayırlı malın hangisi olduğunu soran Hz. Ömer’e: Şükreden bir kalp, zikreden bir dil, âhiret hususunda kendisine yardımcı olan eş. İbni Mâce, Nikâh: 5

30 Bakara 152 | Şakir ve Şekûr Şakir, Şekûr
Kullar hakkında: şükreden Allah hakkında: şükrün karşılığını veren, şükrü ödüllendiren Safâ ile Merve, Allah’ın nişanlarındandır. Kâbe’yi ziyaret eden yahut umre yapan için, onları tavaf etmekte bir sakınca yoktur. Kim fazladan bir hayır işlerse, hiç şüphesiz Allah Şâkirdir, Alîmdir. Bakara, 2:158

31 Bakara 152 | Şakir ve Şekûr Kim âhireti ister ve inanmış olarak ona lâyık bir çabayla çalışırsa, işte öylelerinin çabaları karşılık görür [sa’yi meşkûr olur]. İsrâ, 17:19 İşte size ödül bu; emekleriniz böylece karşılık görmüştür [sa’yiniz meşkûr olmuştur]. İnsan, 76:22

32 Bakara 152 | Şakir ve Şekûr Allah’ın kitabını okuyan, namazı dosdoğru kılan ve kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden gizli ve açık bağışta bulunan kimseler, hiç ziyan ihtimali olmayan bir ticareti ümit edebilirler. Çünkü Allah onların ödüllerini eksiksiz verecek, üstüne de lütuf ve ihsanıyla daha fazlasını bağışlayacaktır. Zira O Gafûr’dur, Şekûr’dur. Fâtır, 35:29-30

33 Bakara 152 | Şakir ve Şekûr Kim bir iyilik yaparsa, Biz onun güzelliğini daha da arttırırız. Çünkü Allah Gafûr’dur, Şekûr’dur. Şûrâ, 42:23 Allah’a güzel bir borç verirseniz, O sizin için bunu kat kat arttırır ve sizi bağışlar. Çünkü Allah Şekûr’dur, Halîm’dir. Tegabün, 64:17

34 Bakara 152 | küfran Küfür örtmek, gizlemek, saklamak, nankörlük etmek, inkâr etmek buradaki anlamı: nankörlük Biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırsak, sonra da bunu ondan alacak olsak, o ümitsizliğe düşer, nankörleşir. Hûd, 11:9

35 Bakara 152 | küfran Akrabaya, yoksullara, yolculara hakkını ver; israfla saçıp savurma. Çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir. Şeytan ise Rabbine karşı çok nankördür. İsrâ, 17:26-27 Denizde başınıza bir sıkıntı geldiğinde, Ondan başka dua ettikleriniz kaybolur gider. Sizi sağ salim karaya çıkardığımızda ise yüz çevirirsiniz. İnsan öylesine nankördür. İsrâ, 17:67

36 Bakara 152 | küfran Doğrusu, Sebe’ kavminin yurdunda da onlar için bir âyet vardı. Onlar sağ ve sollarından, iki taraflı bağlarla çevrilmişlerdi—Rabbinizin rızkından yiyin de Ona şükredin diye. İşte size tertemiz bir belde ve ziyadesiyle bağışlayıcı bir Rab! Fakat onlar yüz çevirdiler. Biz de onların üzerine barajlarını yıkan bir sel gönderdik ve o iki taraflı bağlarını buruk meyveli, acı ılgınlı ve biraz da sedir ağacı bulunan iki bahçeye çevirdik. Nankörlükleri yüzünden onları böyle cezalandırdık. Yoksa Biz nankörlerden başkasını cezalandırır mıyız? Sebe’, 34:15-17

37 Bakara 152 | küfran Rabbin hükmedinceye kadar sabret; onlardan hiçbir günahkâra ve nanköre boyun eğme. İnsan, 76:24 Kahrolası insan, nasıl nankörlük ediyor! Allah onu hangi şeyden yarattı? Abese, 80:17-18 Aslında onlar hem nimeti Allah’ın verdiğini biliyor, hem de o nimeti inkâr ediyorlar. Zaten onların çoğu nankördür. Nahl, 16:83

38 Bakara 152 | küfran Göklerde ne var, yerde ne varsa Allah’ındır. Sizden önce kendilerine kitap verilenlere de, size de Allah’tan sakınmanızı tavsiye etmiş bulunuyoruz. Nankörlük ederseniz, şurası muhakkak ki, göklerde olan ve yerde olan herşey Allah’ındır. Allah ise kimseye muhtaç değildir; her türlü övgü zaten Ona aittir. Nisâ, 4:131 İnanmış olarak güzel işler yapan kimsenin emeği boşa gitmez [onun için küfran yoktur]; Biz onun işlediklerini yazıyoruz. Enbiyâ, 21:94

39 Bakara 152 | küfran Onların hepsi bir değildir. Kitap Ehlinden dosdoğru bir topluluk da vardır ki, secdeye kapanır, geceler boyu Allah’ın âyetlerini okurlar. Onlar Allah’a ve âhiret gününe inanır, iyiliği teşvik eder, kötülükten sakındırır, hayırda yarışırlar. İşte onlar iyi ve hayırlı kullardandır. Onların işlediği hiçbir hayır karşılıksız kalmayacaktır [inkâr edilmeyecektir]. Çünkü Allah takvâ sahiplerini pek iyi bilir. Âl-i İmrân, 3:115

40 Bakara 152 | imtihan Muhammed de ancak bir peygamberdir. Ondan önce nice peygamberler gelip geçti. Eğer o ölecek yahut öldürülecek olsa gerisin geri mi döneceksiniz? Kim gerisin geri dönerse, Allah’a hiçbir zarar vermiş olmaz. Allah ise şükredenleri ödüllendirecektir. Hiç kimse, Allah’ın izni olmadan ve yazılı eceli erişmeden ölmez. Biz, dünya menfaatini isteyene ondan veririz. Âhiret sevabını isteyene de ondan veririz. Şükredenleri ise ödüllendireceğiz. Âl-i İmrân, 3:

41 Bakara 152 | imtihan Öğüt almak yahut şükretmek isteyen için gece ile gündüzü birbirinin ardınca getiren de yine Odur. Furkan, 25:62 Onları birbiriyle böylece imtihana uğrattık; onlar da “Aramızdan bunları mı Allah lütfuna lâyık gördü?” dediler. Şükredenleri en iyi bilen Allah değil mi? En’âm, 6:53

42 Bakara 152 | imtihan [Karıncanın sözüne] Bu söze gülümseyen Süleyman “Rabbim,” dedi. “Bana, anne ve babama lütfettiğin nimetlere şükretmeyi ve seni razı edecek güzel işler yapmayı bana ilham et. Ve beni, salih kullarınla birlikte rahmetine al.” Neml, 27:19 Zamandan öyle bir an geçti ki insanın üzerinden, o vakit adı anılmaya bile değmez birşeydi. Biz insanı karışık bir nutfeden yarattık; sınamak için de onu işitir ve görür hale getirdik. Ona yol da gösterdik. Artık ister şükreder, ister nankörlük eder. İnsan, 76:1-3

43 İnternet adresleri utesav.org.tr facebook.com/yazarumitsimsek