BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ

... konulu sunumlar: "BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ"— Sunum transkripti:

1 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ

2 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), bireylerin gelir elde ettikleri dönemde düzenli olarak tasarrufta bulunmaları, yatırıma yönlendirilen tasarruflarıyla birikim oluşturmaları ve emeklilikte gelir elde etmeleri üzerine kurulmuş bir özel emeklilik sistemidir. Bu sistem ile hem bireylerin emeklilik dönemindeki refah düzeyi yükselmekte, hem de oluşan uzun vadeli emeklilik fonları ekonomiye ciddi bir kaynak yaratmaktadır.

3 Bireysel Emeklilik Sistemi, devletin sosyal güvenlik sistemini
Bireysel Emeklilik Sistemi, devletin sosyal güvenlik sistemini tamamlar nitelikte, bireylerin gönüllü katılımı esasına dayanan  özel bir  emeklilik sistemidir. Bireysel Emeklilik Sistemi'ne katılım zorunlu değildir. Katılımcılar; mevcut gelir düzeyleri ve emeklilik dönemine ait gelir beklentilerini göz önüne alarak, katkı payı tutarını belirler ve emeklilik sözleşmesi imzalayarak sisteme dahil olur. Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip herkes sisteme katılabilmektedir.

4 Sistemin asıl amacı Bireylerin aktif olarak gelir elde etmekte oldukları dönem içerisinde, gelecekteki emeklilik dönemleri için düzenli olarak tasarrufta bulunarak birikim oluşturmalarını ve emeklilik geliri elde etmelerini sağlayacak, çağdaş bir gelecek güvencesi alternatifini topluma sunmaktır.

5  Neden ihtiyaç duyuldu Bireysel emeklilik sisteminin hayatımıza girmesiyle, gelecek nesil emeklilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesine olanak sağlayacak olması nedeniyle sosyal açıdan, bireysel tasarrufların oluşacak emeklilik fonları aracılığıyla ekonomiye ciddi kaynak yaratacak olması nedeniyle ekonomik açıdan ülkemiz de bireysel emeklilik sistemine ihtiyaç duyuldu.

6 DÜNYADA EMEKLİLİK SİSTEMİ
Dünyanın birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkesinde, özel emeklilik fonları kurumsal yatırımcı özellikleri ve piyasalara uzun vadeli fon sağlayan kurumlar olmaları nedeniyle büyük önem taşır. Bu özellikleri ile özel emeklilik fonları, sosyal güvenlik sistemlerinde ortaya çıkan ve çıkması muhtemel olumsuzlukları ortadan kaldırmanın bir aracıdır.

7 Sanayileşmiş ülkelerde nüfusun yaşlanması ile sosyal güvenlik sistemlerinin aktif - pasif dengelerinin bozulmaya başlaması, sosyal güvenlik reformunun en önemli gerekçesini oluşturmuştur. Sanayileşmiş ülkelere bakıldığında, bu ülkelerde tasarrufların önemli bir kısmını emekliliğe yönelik fonların oluşturduğu görülür. Bu fonlar aynı zamanda ülkelerin ekonomik gelişmelerinde de gerekli olan uzun vadeli fon kaynağını da oluşturur. Gelişmekte olan ülkelerde ise reform ile bireylere daha nitelikli ve daha yüksek düzeyde sosyal güvenlik hizmetinin verilmesi amaçlanır.

8 Genel olarak Bireysel Emeklilik Sistemi konusunda ülkeler arasında uygulama farklılıkları görülür. Sistem, bazı ülkelerde sosyal güvenliği tamamlayıcı olurken bazı ülkelerde sosyal güvenliğin alternatifi olur. Sisteme katılım şekli ise bazı ülkelerde zorunlu, bazı ülkelerde kişinin tercihine bırakılmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi, Anglo-Sakson modeli bir sistem olup, ABD, İngiltere, Avustralya ve Hollanda gibi ülkelerde başarı ile uygulanmıştır. Daha sonra Şili, Peru ve Meksika gibi gelişmekte olan ülkeler de bu sistemi benimseyerek kendi yapılarına uydurmuşlar ve değişik modeller geliştirmişlerdir.

9 Ülke uygulamalarının temel özelliği, sistemin uzun dönemli bir fonlama sistemi oluşudur. Burada amaç, sisteme katılan birey için emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ve emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak bireylerin refah düzeylerinin yükseltilmesidir. Özel emeklilik fonları, uygulandığı ülkelerde sosyal güvenlik sistemi sorunlarının çözümünde önemli rol oynar. Ayrıca, küçük çaplı tasarrufları, düzenli prim ödemeleri vasıtasıyla büyük fon havuzlarında biriktirip, uzun vadeli kaynak olarak ekonominin hizmetine sunar; ülke kalkınmasında ve sermaye piyasalarının gelişmesinde kurumsal yatırımcı olarak büyük yararlar sağlar.

10 Bireysel Emeklilik Fonu Varlıklarının Gayrisafi Milli Hasılaya Oranları
1970 1980 1990 2000 İSVİÇRE 38% 51% 69% 117% HOLLANDA 29% 46% 79% 87% İNGİLTERE 17% 23% 55% 75% ABD 24% 35% 58% KANADA 13% 28% 43% ALMANYA - 3% 5% Yukarıdaki tabloda bireysel emeklilik fonlarının çeşitli vergisel tedbirlerle teşvik edildiği İsviçre, Hollanda, İngiltere, ABD, Kanada ile 2002 senesine kadar bireysel emeklilik planlarını cazip kılan bir ortamın olmadığı Almanya'da bireysel emeklilik varlıkları toplamının, adı geçen ülkelerin gayrisafi milli hasılalarına oranı yer almaktadır. Görüldüğü üzere, uygun ortam yaratıldığında çalışanların bireysel emeklilik sistemi çerçevesinde yaptıkları tasarrufların toplamı ülkelerinin gayrisafi milli hasılasına yaklaşabilmekte, hatta İsviçre'de olduğu gibi GSMH'yi aşabilmektedir.

11 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN TARİHÇESİ
Ülkemizde yapısal reformlardan birisi olan sosyal güvenlik reformunun bir parçası olarak kamu sosyal güvenlik sistemine tamamlayıcı nitelikte emeklilik programlarının geliştirilmesine yönelik 16 Mayıs 2000 tarihinde Bakanlar Kurulu’nca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunulan "Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu Tasarısı" ile vatandaşların emekliliğe yönelik gönüllü tasarruflarını düzenleyen bireysel emeklilik hesaplarına dayalı fonlu bir sistem oluşturulması amaçlanmıştır.

12 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN UNSURLARI
  T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı   Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)   İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank)   Emeklilik Şirketleri   Emeklilik Gözetim Merkezi A.Ş. (EGM)

13 YASAL DÜZENLEMELER Bu açıdan, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu başta Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Sermaye Piyasası Kurulu olmak üzere ilgili tüm kesimlerin görüş ve önerilerinin değerlendirildiği ortak bir metin ve sosyal güvenlik reformunun bir parçası olarak TBMM tarafından 28 Mart 2001 tarihinde kabul edilmiş, 7 Nisan 2001 tarih ve sayılı Resmi Gazete´de yayımlanmıştır. Kanun, yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra 7 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

14 GÜVENLİK VE DENETİM Emeklilik şirketi olarak faaliyet gösterecek tüm şirketler; T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Emeklilik Gözetim Merkezi Aktüeryal denetim Bağımsız dış denetim Şirket iç denetim unsurları tarafından denetim sürekli ve gözetim altındadır.

15 BES’İN İŞLEYİŞİ 1. Sözleşmenin kurulması ve katkıların toplanması
Sisteme girmek isteyen katılımcı; gelir düzeyi, emeklilik dönemindeki gelir beklentileri ve yatırım tercihleri yönünde plan seçerek emeklilik sözleşmesi başvuru formunu doldurur. İlk katkı payı'nın veya giriş aidatı'nın bir kısmının veya tamamının ödenmesi üzerine, emeklilik şirketi teklifi en geç 10 iş günü içinde yazılı olarak reddetmezse, emeklilik sözleşmesi kurulmuş olur. Sözleşme kurulduktan sonra katılımcının ve varsa işverenin ödediği katkılar, katılımcı adına açılan bireysel emeklilik hesabında izlenir.

16 2. Katkıların yatırıma yönlendirilmesi
Bireysel Emeklilik hesaplarına ödenen katkı payları, katılımcının seçtiği emeklilik yatırım fonları'nda yatırıma yönlendirilir. Emeklilik yatırım fonları, emeklilik şirketi'nin portföy yönetim şirketi ile yapacağı ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylanacak portföy yönetim sözleşmesine göre yönetilir. Sistemde kalınan süre boyunca birikimler bireysel emeklilik hesabında izlenir ve bireysel emeklilik hesabına ilişkin her türlü bilgi düzenli olarak katılımcıya iletilir. Bu bilgiler, bireysel emeklilik hesabına yatırılan katkı tutarlarını, hesaptaki emeklilik yatırım fonları'nın detaylarını ve birikimlerin değerlerini içerir. Katılımcı; katkı payları'nın ve birikimlerinin değerlendirildiği emeklilik fonları'nı ve bu fonlara dağılım oranlarını yılda en fazla 4 defa değiştirebilir. Ayrıca, bir emeklilik şirketi'nde 1 yılını dolduran katılımcı dilerse birikimlerini başka bir emeklilik şirketi'ne aktarabilir.

17 3. Emeklilik Süreci Katılımcı emekliliğe hak kazandığında emeklilik hesabındaki birikimin bir kısmını ya da tamamını toplu olarak alabileceği gibi yapacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde emeklilik maaşı şeklinde de alabilir.

18 EMEKLİLİK ŞARTLARI Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak ve on yıl süreyle katkı payı ödemek koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır. Katılımcının birden fazla emeklilik sözleşmesi bulunması halinde, tüm sözleşmelerden emekliliğe hak kazanması için en az birinden bu hakkı kazanması yeterlidir. Katılımcının diğer sözleşmelerden emekliliğe hak kazanması, emeklilik hakkının kullanılmasına ilişkin talebin yapılması ile birlikte, emekli olmak istediği diğer sözleşmelerinden de hesap birleştirmesi yaparak bu hakkı kullanacağını şirkete bildirmesine bağlıdır.

19 KATKI PAYI ÖDEMELERİ Giriş aidatı: Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması sırasında veya yeni bir bireysel emeklilik hesabı açtırması halinde, katılımcıdan veya sponsor kuruluştan, teklif formunun imzalandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yarısını aşmamak üzere giriş aidatı alınabilir. Yönetim gideri kesintisi: Bireysel emeklilik hesabına yapılan katkı payları üzerinden azami yüzde sekiz oranında yönetim gideri kesintisi alınabilir. Fon işletim gideri kesintisi: Fon net varlık değeri üzerinden hesaplanmak suretiyle günlük azami yüz binde on oranında fon işletim gideri kesintisi alınabilir. Ara Verme kesintisi: Bir yıldan fazla ödemeye ara verme durumunda, bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine ve saklayıcı kuruluşa şirket tarafından ödenen sabit giderler, emeklilik planında belirtilmek kaydıyla bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerden indirilebilir.

20 PLAN ve ŞİRKET SEÇERKEN DİKKAT EDİLECEK UNSURLAR
Giriş Aidatı Yönetim Gideri Kesintisi Fon İşletim Gideri Kesintisi Asgari Katkı Payı

21 EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİ Emeklilik sözleşmesi, katılımcının gönüllü katılım ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan bireysel emeklilik sistemine girmesine, sistemden ayrılmasına, emekli olmasına, katkıların ödenmesine, bu katkıların bireysel emeklilik hesaplarında izlenmesine, fonlarda yatırıma yönlendirilmesine ve katılımcı veya lehdarına yapılacak ödemelere ilişkin esaslar ile tarafların diğer hak ve yükümlülüklerini düzenleyen, şirket ve katılımcı ile varsa katılımcı nam ve hesabına sözleşme aktetmek isteyen kişinin taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir.

22 Emeklilik sözleşmeleri, bireysel, gruba bağlı bireysel ve işveren grup emeklilik sözleşmeleri olarak üçe ayrılmaktadır. - Bireysel emeklilik sözleşmesi: Bireysel emeklilik planına bağlı olarak şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir. - Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi: Grup emeklilik planına bağlı olarak şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir. - İşveren grup emeklilik sözleşmesi: Grup emeklilik planına bağlı olarak şirket ile sponsor kuruluşun taraf olarak yer aldığı ve katılımcı lehine yapılan bir sözleşmedir.

23 BİREYSEL EMEKLİLİK ARACISI OLMAK İÇİN
Bireysel emeklilik aracısı olmak için öncelikle elektronik ortamda gerçekleştirilen bireysel emeklilik aracıları sınavında (e-BEAS) başarı göstererek lisans belgesi almış olmanız ve bir emeklilik şirketi adına aracılık faaliyetinde bulunduğunuzu gösterir tanıtım kartına sahip olmanız gerekir.

24 SÖZLEŞME ÖNCESİ Aracınız, sistemin işleyişi ve tarafların hak ve yükümlülükleri konusunda bilgi verir ve “risk getiri” analizinizi yapar. Gelir düzeyinize ve risk getiri profili formunuzdaki bilgilere uygun emeklilik planı ve fon dağılımı teklifi sunulur. Teklifi kabul etmeniz halinde “giriş bilgi formunu” ve “emeklilik sözleşmesi teklif formunu” imzalamanız istenir. İmzaladığınız formların (giriş bilgi formu, teklif formu) birer örneği ve “tanıtım kılavuzu” size verilir

25 YÜRÜRLÜĞE GİRME Emeklilik sözleşmeniz, şirketiniz tarafından reddedilmediği takdirde teklif formunu imzalandığınız tarihi takip eden 30. günde yürürlüğe girer. Emeklilik sözleşmeniz yürürlük tarihinden itibaren 5 iş günü içinde size gönderilir. İşveren grup emeklilik sözleşmelerinde sponsor kuruluşa “sözleşme”, katılımcılara ise “grup emeklilik sertifikası” yürürlük tarihinden itibaren 5 iş günü içinde gönderilir

26 Sözleşme yürürlüğe girmeden önce cayma hakkınızı kullanabilirsiniz
Sözleşme yürürlüğe girmeden önce cayma hakkınızı kullanabilirsiniz. Cayma halinde yapılan tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan ve varsa fon gelirleri ile birlikte 7 iş günü içinde ödeyene iade edilecektir. Teklif formunu imzaladığınız tarihten itibaren 60 gün içinde hiçbir ödeme yapmazsanız, emeklilik şirketiniz emeklilik sözleşmenizde hüküm bulunması kaydı ile sözleşmenizi feshedebilir.

27 AYRILMA Emeklilik sözleşmenizin süresi içinde herhangi bir anda sistemden ayrılabilirsiniz. Erken ayrılma sırasında birikimlerinizden alınacak stopaj tutarının emekli olarak ayrılma durumuna göre çok daha yüksek olacağını unutmayın! Birikimleriniz üzerinden: *10 yıl süreyle katkı payı ödemeden ayrılmanız durumunda %15 *10 yıl süre ile katkı payı ödemekle beraber emeklilik hakkınızı kazanmadan ayrılmanız durumunda ise %10 stopaj kesintisi yapılır.

28 ARA VERME Katkı payı ödemeye ara verebilirsiniz. Bu döneme karşılık gelen işlem tarihindeki asgari katkı paylarını emeklilik hakkını kullanacağınız sırada ödemeniz durumunda ara verdiğiniz dönem emekli olmanız için gereken sürenin hesabında dikkate alınır.

29 EMEKLİLİK ŞİRKETİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Şirketiniz, Emeklilik sözleşmeniz yürürlüğe girmeden önce şirket hesaplarına intikal eden katkı payı ödenmelerini, hesaba intikal tarihini takip eden en geç 2. iş gününde likit fonda yatırıma yönlendirmekle, Emeklilik sözleşmenizin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden en geç 2. iş gününde sizin tarafınızdan belirlenen fonlar için gerekli fon alım-satım talimatlarını vermekle,

30 Ödediğiniz katkı paylarının veya aktarım yolu ile gelen birikimlerinizin şirket hesaplarını intikalini takip eden en geç 2. iş gününde gerekli fon alım-satım talimatlarını vermekle, Fon dağılımı değişikliği taleplerinizde, iki iş günü içinde fon alım-satım talimatlarını vermekle, yükümlüdür.

31 HAKLARINIZ Emeklilik sözleşmeniz yürürlüğe girmeden önce cayma hakkınız var. Yılda 4 kere plan değişikliği ve 6 kere birikimlerinizin ve ödediğiniz katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranlarına veya tutarlarına ilişkin değişiklik yapabilirsiniz. Emeklilik sözleşmenizin yürürlük tarihinden itibaren en az 1 yıl sonra birikimlerinizi başka bir emeklilik şirketine aktarabilirsiniz. Farklı şirketlerde bulunan hesaplarınızı birleştirebilirsiniz.

32 VERGİ AVANTAJINIZ Kendiniz ve eşiniz adına ödediğiniz katkı paylarını gelir vergisi matrahınızdan indirebilirsiniz! Basit Getiri Oranınız = (BES Birikimi/(Ödediğiniz Katkı Payı – Vergi Avantajınız))-1 Ödediğiniz katkı paylarının ücretli çalışıyorsanız brüt ücretinizin %10’unu, serbest meslek sahibi iseniz beyan ettiğiniz gelirin %10’unu ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmayan kısmını gelir vergisi matrahınızdan indirme hakkına sahipsiniz.

33 EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
Emeklilik yatırım fonu, emeklilik için ödenen katkı paylarının yatırıma yönlendirildiği bir yatırım fonudur. Emeklilik şirketleri tarafından kurulur. Portföy yönetim şirketlerince yönetilir. Emeklilik şirketleri, içlerinden tercih yapabilmeniz için en az 3 emeklilik fonu kurmak zorundadır, ancak katılımcılara daha fazla alternatif sunabilir.

34 Emeklilik yatırım fonları içerisindeki yatırım araçları;
Nakit, vadeli ve vadesiz mevduat Borçlanma araçları (ters repo dahil) ile hisse senetleri Kıymetli madenlere ve gayrimenkule dayalı varlıklar Repo işlemleri Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri Borsa para piyasası işlemleri Yatırım fonu katılma belgeleri Sermaye piyasası kurulu tarafından uygun görülen ve kamuya ilan edilen diğer para ve sermaye piyasası olabilir.

35 EMEKLİLİĞİNİZ 10 yıl boyunca katkı payı ödediyseniz ve 56 yaşınızı tamamladıysanız; birikimlerinizin tamamını ya da bir kısmını toplu olarak alabilir, hazırlanacak bir program çerçevesinde aylık, 3 aylık, 6 aylık veya yıllık dönemlerde birikimlerinizin ödenmesini talep edebilirsiniz.

36 HAK KAZANMA SÜRESİ “Sponsor kuruluş tarafından ödenen katkı payları ile getirilerinin tamamına katılımcı tarafından hak kazanılması için işveren grup emeklilik sözleşmesinde belirlenen süredir. Hak kazanma sürenizi tamamlamadan sponsor kuruluşunuzdaki işinizden ayrılmanız durumunda; Birikiminizin varsa hak kazandığınız bölümünü bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmenize aktarabilirsiniz. Sistemden ayrılarak birikimin varsa hak kazandığınız bölümünün ödenmesini isteyebilirsiniz.

37 BES’E GİRMEK İÇİN 10 İYİ NEDEN
1.Rahat Bir Emeklilik Sistemde en az 10 yıl kalarak (10 yıl süreyle katkı payı ödeyerek) ve 56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olabilirsiniz. Emekliliğe hak kazandığınızda, birikimlerinizi kısmen veya toplu olarak alabileceğiniz gibi emeklilik maaşı sağlayan yıllık gelir sigortası sözleşmesi yaptırarak tercihleriniz doğrultusunda değişecek emeklilik maaşınızı almaya hak kazanabilirsiniz.

38 2.Güven Sistemin tüm unsurları denetim altındadır. Şirketinizin faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı, fonların ve portföy yöneticilerinin faaliyetleri ise Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yılda en az bir kere denetlenir. Şirketinizin yılda en az bir kere bağımsız dış denetim yaptırması zorunlu olduğu gibi, fonların hesap ve işlemleri ayrıca, üçer aylık dönemler itibariyle bağımsız dış denetime tabidir. Şirketlerin günlük faaliyetleri ise Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından elektronik ortamda izlenir.

39 3.Şeffaflık Bireysel emeklilik hesaplarınız Takasbank nezdinde tutulur. Bu hesaplardan günlük olarak fon paylarınızı izleyebilirsiniz.

40 4.Vergi Avantajı Ödediğiniz katkı paylarınızı; brüt asgari ücretin yıllık tutarını ve ücretli iseniz brüt ücretinizin, değilseniz beyan ettiğiniz gelirin %10’unu aşmamak kaydı ile vergi matrahınızdan indirebilirsiniz. Vergi avantajınızı tam olarak kullandığınızdan emin olun! Böylece, ödediğiniz katkı payının bulunduğunuz vergi dilimine göre değişecek bir bölümünün ücretinize/gelirinize yansımış olduğunu ve aslında cebinizden çıkan tutarın ödediğiniz katkı payından daha az olduğunu görürsünüz. Emeklilik yatırım fonlarının getirileri stopaj kesintisinden muaf olduğu için yatırım aşamasında ayrıca avantajınız olur.

41 5.Emeklilik Gelirinizi Etkileyen Kararlarda Söz Hakkı
Bireysel emeklilik aracınız tarafından uygulanması zorunlu olan risk getiri profili formu yatırımlarda risk alabilme derecenizi tespit etmenize yardımcı olur. Emeklilik planınız çerçevesinde, yatırım yapmak istediğiniz fonu alma, istediğiniz risk derecesine göre seçme ve yılda 6 defa değiştirme hakkınız var.

42 6.Profesyonel Fon Yönetimi
Birikimleriniz emeklilik yatırım fonlarında profesyonel fon yöneticileri tarafından yönetilir. 7.Lisanslı Aracılardan Hizmet Bireysel emeklilik sisteminin tanıtım ve satışı, mesleki yeterlilikleri ölçülmüş, sınavda başarılı olmuş bireysel emeklilik aracıları tarafından yapılır. 8. Ödemeye Ara Verme Hakkı Mali durumunuzda beklenmedik gelişmeler olduğu dönemlerde katkı payı ödemeye ara verebilirsiniz. Ara verdiğiniz dönem, emeklilik hakkı kazanmanız için gerekli 10 yıl hesaplamasına, emeklilik hakkınızı kullanacağınız sırada bu döneme karşılık gelen asgari katkı payı tutarını ödemeniz durumunda dahil edilir.

43 9. İşveren Grup Emeklilik Sözleşmeleri
Eğer işverenseniz; çalışanlarınız adına ödediğiniz katkı paylarını, ücretle ilişkilendirmeksizin ticari kazancınızın tespitinde gider olarak indirebilirsiniz. Çalışanlarınız için ödediğiniz katkı payları ve getirilerinden oluşan birikimler için 5 yılı aşmamak kaydı ile hak kazanma süresi tespit edebilirsiniz. Bu şekilde çalışanlarınız için motivasyon, firmanız için çalışan sadakati sağlamış olursunuz.

44 10. Başka Bir Emeklilik Şirketine Geçme ve Hesap Birleştirme Hakkı
Mevcut şirketinizdeki emeklilik sözleşmenizin yürürlük tarihinden itibaren 1 yıl sonra başka bir emeklilik şirketine geçme, farklı şirketlerdeki hesaplarınızı birleştirme hakkınız var. Aynı şirkette bulunan hesaplarınızı ise herhangi bir anda birleştirebilirsiniz.