Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
CÜMLENİN ÖGELERİ
2
TEMEL ÖGELER YÜKLEM Yargı bildiren çekimli fiiller ya da isimlerdir. Kip eki alırlar. Bir kelime ya da kelime grubundan oluşurlar. Her yüklem bir cümle bildirdiğinden tek başlarına cümle oluşturabilirler.
3
TEMEL ÖGELER ÖZNE Yüklemin bildirdiği işi yapan unsurdur. Fiil cümlelerinde işi yapan, isim cümlelerinde yüklemin bildirdiği durumda olandır. Üç çeşit özne vardır: 1. Gerçek özne: Cümle içinde bulunan öznedir. 2. Gizli özne: Cümlede bulunmayan öznedir. 3. Sözde özne: Cümlede işi yapan değil işten etkilenen varlıktır. Sözde özne cümlede nesne görevinde kullanılır.
4
TEMEL ÖGELER Özne – Yüklem Uyumu
Tekillik – çoğulluk veya şahıs yönünden özne ile yüklem uyumlu olmalıdır. Bu uyum olmazsa anlatım bozukluğu meydana gelir. Özne insan ise; Özne tekilse, yüklem tekil Özne çoğulsa, yüklem çoğul, olmalıdır. Özne insan dışındaki bir varlık veya kavram ise; Yüklem her zaman tekil olmalıdır.
5
YER TAMLAYICISI ( DOLAYLI TÜMLEÇ )
YARDIMCI ÖGELER YER TAMLAYICISI ( DOLAYLI TÜMLEÇ ) Cümlede yönelme, bulunma ve ayrılma anlamı taşıyan kelime veya kelime grubudur. Yer tamlayıcısı mutlaka -e, -de, -den eklerini almalıdır.
6
ZARF TAMLAYICISI ( ZARF TÜMLECİ )
YARDIMCI ÖGELER ZARF TAMLAYICISI ( ZARF TÜMLECİ ) Yüklemi yön, durum, zaman, vasıta, miktar, sebep, şart yönünden etkileyen kelimelerdir. “İçin, gibi, kadar vb.” edatların oluşturduğu kelime grupları da zarf tamlayıcısıdır.
7
YARDIMCI ÖGELER NESNE Öznenin yaptığı işten etkilenen varlıktır.
1. Belirtili Nesne: Belirtme hal eki (-ı, -i, -u, -ü ) almış nesnedir. 2. Belirtisiz Nesne: Herhangi bir hal eki almayan, yalın haldeki nesnedir.
8
CÜMLENİN ÖGELERİ ARA SÖZ
Cümlede herhangi bir ögenin açıklayıcısı olarak iki virgül veya iki kısa çizgi arasında yazılır. Cümleden çıkarılınca anlamda değişikliğe yol açmaz. Cümle dışı unsur olarak da adlandırılır.
9
CÜMLENİN ÖGELERİ CÜMLE VURGUSU
Kurallı cümlelerde vurgu yüklemden önceki ögededir. Yüklem baştaysa vurgu yüklemden sonraki kelimededir.
Benzer bir sunumlar
