Üretim Karar Süreleri Firmanın amacı k^arın maksimizasyonu (azamileştirilmesidir) Bazı kararlar şirket için hayati önemlidir. Bazı kararlar tersine çevrilemez.

... konulu sunumlar: "Üretim Karar Süreleri Firmanın amacı k^arın maksimizasyonu (azamileştirilmesidir) Bazı kararlar şirket için hayati önemlidir. Bazı kararlar tersine çevrilemez."— Sunum transkripti:

1 Üretim Karar Süreleri Firmanın amacı k^arın maksimizasyonu (azamileştirilmesidir) Bazı kararlar şirket için hayati önemlidir. Bazı kararlar tersine çevrilemez (Ya da tersine çevrimenin maliyeti yüksek ). Bazı kararlar ise tersine çevrilebilir. Bütün kararlar 2 zaman diliminde ele alınır : Kısa dönem Uzun dönem

2 Üretim Karar Süreleri Kısa dönem
Kısa dönemde üretim kaynaklarından biri veya birkaçı sabittir, değişmez. Birçok firma için sermaye, firmanın fabrikası veya atölyesi, kısa dönemde sabittir. Başka kaynaklar ise (emek, hammadeler ve enerji) kısa dönem de değiştirilebilir. kısa dönem kararlar kolayca tersine çevrilebilir.

3 Üretim Karar Süreleri Uzun Dönemde
Uzun Dönem de sabit kalan hiçbir kaynak yoktur, tüm kaynaklar değişebilir. Uzun Dönem kararları geri dönüşümlü değildir,tersine çevrilemez.

4 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Kısa dönemde üretimi artırmanın tek yolu, kullanılan emek miktarını artırmaktır. Emek ve ürünmiktarı arasında 3 çeşit ilişki vardır: 1. Toplam ürün 2. Marjinal ürün 3. Ortalalma ürün

5 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Toplam ürünbir dönemdeki üretilen miktarların toplamıdır. marjinal ürünkullanılan emek bir birim değiştiğinde toplam üretimdeki değişmeye marjinal üründenir. Başka girdilerin sabit olduğu varsayımına dayanır. ortalama ürün toplam üretimin kullanılan emeğe bölünmesiyle bulunur.

6 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Yandaki tabloda firmanın ürün değerleri verilmektedir: Emek arttıkça: toplam ürün miktarı artar. Marjinal ürün önce artacak ancak sonra azalacaktır. Ortalama ürün önce artacak ancak sonra azalacaktır.

7 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Ürün eğrileri Toplam üretim,marjinal ürün ve ortalama ürünün grafiksel gösterimlerini inceleyeceğiz.

8 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Toplam Ürün Eğrisi Önce toplam ürün eğrisi. Görüldüğü üzere her noktada üretim farklı oluyor ve üretim önce hızlı şekilde sonra ise azalan şekilde artıyor..

9 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Toplam ürün eğrisi tıpkı ÜOE’ne benzer. Tıpkı ÜOE gibi Ulaşılacak ürün seviyesi ile ulaşılamayacak ürün seviyesi arasında bir sınır gibidir. Yani C,D, vs üretilelebilecek maksimum noktalardır.

10 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Marginal ürün Eğrisi Yanda marjinal ile toplam ürün arasındaki bağlantı gösteriliyor. İlk işçi 4 birim ürün üretiyor..

11 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
İkinci işçi 6 birimlik ürettiğinde toplam ürün 10 birime ulaşıyor. Üçüncü işçi 3 birim üretince toplam ürün 13 birim oluyor.. Ve aynı şekilde üretim devam ediyor.

12 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Her bir kutucuğun yüksekliği marjinal ürünü gösteriyor.. Mesela , emek 2 birimden 3’e çıktığında toplam ürün 10’dan 13’ çıkıyor.D noktası ile C noktası arasındaki doğru =3.Üçüncü işçinin marjinal ürünü.

13 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Yanda marjinal ürün grafiği verilmektedir.Rakamlar bir önceki TP (toplam ürün) grafiğinden alınmıştır. Emeğin marjinal ürünü bu çubukların orta noktasından geçmektedir.

14 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Tüm üretim süreçleri aşağıdaki özellikleri taşır: Marjinal getiri önce artmakta Sonrada azalmaktadır

15 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Başlangıçta artan marjinal getiri Sonradan gelen işçinin marjinal ürünü bir öncekinden fazlaysa artan marjinal getiri durumu var demektir.

16 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Sonradan azalan marji nal getiri Sonradan gelen işçinin marjinal ürünü bir öncekinden azsa azalan marjinal getiri durumu var demektir. . Bu durumda firma azalan getiri (verim) kanuna tabi demektir..

17 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Artan marjinal getiri işbölümü sayesinde olur. Azalan marjinal getiri ilave kullanılan her işçinin artık fiziki sermaye ye( makine,teçhizat) ulaşmakta ve çalışacak boş alan bulmakta zorlanmasından ortaya çıkar. Bu olay o kadar yaygındırki artık bir kanun haline gelmiştir. azalan verim kanunu şunu ifade etmekte: Şirket değişken girdi (input) daha fazla istihdam ettikçe bunun marjinal verimliliği bir noktadan sonra azalmaktadır.

18 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Ortalama ürün eğrisi Yanda ortalama ürün (AP) ve marjinal ürün (MP) ilişkisi verilmektedir. Marjinal ürün (MP),AP’den fazla olunca AP artmaktadır.

19 Kısa-dönem Teknoloji kısıtlaması
Marjinal ürün (MP) ortalama ürün (AP) den aşağıda ise AP azalır. MP=AP durumunda AP tepe noktasındadır..

20 Kısa Vadeli Maliyet Kısa dönemde firmanın üretimi artırma yolu daha fazla emek istihdam etmesine bağlıdır, firma daha fazla emek , kullanırsa maliyetleri artacaktır: Toplam maliyet. Marjinal maliyet. Ortalama maliyet.

21 Kısa dönem maliyet TC = TFC + TVC toplam maliyeti
Firmanın toplam maliyeti (TC) kullanılan tüm kaynakların maliyetidir. Toplam sabit maliyet (TFC) firmanın sabit maliyetleridir. Mesela kira maliyeti. Bu maliyetler üretim miktarına bağlı değil. Total değişken cost (TVC) değişken maliyeti değişken maliyet üretimle değişen maliyettir.Emek mesela. Toplam maliyet bu 2 sinin toplamı: TC = TFC + TVC

22 Kısa dönem maliyet Toplam maliyet eğrisi yanda.
Toplam sabit maliyet (TFC) yatay bir doğru. TVC ise üretimle birlikte artmakta. Dolayısıyla TC de üretimle birlikte artmaktadır. Çünkü TVC bileşeni artmaktadır..

23 Kısa-Dönem Maliyet Toplam değişken maliyet ile toplam ürün eğrisi arasında yakın bir bağ vardır. TP eğrisi düşük üretim seviyesinde daha dik eğimliyken daha sonra eğimi azalmaktaydı. TVC ise tam tersine düşük üretim seviyesinde düşük eğimli yüksek üretim seviyesinde yüksek eğimli oluyor.

24 Kısa-Dönem Maliyet TVC eğrisi ile TP eğrisi araında ilişki vardır bunu görmek için grafikleri görelim. Bu arada x ekseninde maliyetleride birlikte gösterelim 1 işçi $25 alır ; 2 işçi $50: alır dolayısıyle maliyetler artmakta.

25 Short-Run Cost Emek yerine maliyet koyduğumuzda Eğrinin adı TVC olur.

26 Kısa-dönemde maliyetler
Grafiği maliyet y-ekseninde and üretim x-ekseninde olmak üzere yeniden çizersek TVC eğrisini elde ederiz. TFC eğrisini de yerine koyup, TFC ve TVC yi toplarsak, TC eğrisini elde ederiz..

27 Kısa-dönemde maliyetler
Marginal Cost Marjinal maliyet (MC) toplam üründe bir birimlik artış sonucu toplam maliyette olan değişime denir. Marjinal getirilerin arttığı toplam ürün aralığında marjinal maliyet ürünün artmasıyla azalmaktadır. Marjinal getirilerin azaldığı toplam ürün aralığında marjinal maliyet ürünün artmasıyla artmaktadır.

28 Kısa-dönemde maliyetler
Ortalama maliyet Ortalama maliyetler toplam maliyetlerden türetilir: Ortalama sabit maliyet (AFC) Ürün başına toplam sabit maliyettir. Ortalama değişken maliyet(AVC) Ürün başına toplam değişken maliyettir. Ortalama maliyet (ATC) Ürün başına toplam maliyettir. . ATC = AFC + AVC.

29 Kısa-dönemde maliyetler
Yandaki grafikte MC, AFC, AVC, and ATC eğrileri beraber gösterilmektedir. Q artarken AFC düşmekte. AVC eğrisi U-şeklindendir. Üretim artarken AVC minimuma iner ancak sonra tekrar yükselir. Süveter üretimi 5, 10, 15 oldukça AVC önce düşüyor ancak sonra artıyor.

30 Kısa-dönemde maliyetler
ATC eğrisi de U-şeklindedir. MC eğrisinin bazı özellikleri var. AVC nin azaldığı ürün aralığında MC eğrisi AVC nin altındadır. AVC nin artmaya başladığı ürün aralığında MC eğrisi AVC nin üstündedir. AVC nin minimum noktasında, MC ve AVC eşittir..

31 Short-Run Cost Aynı şekilde ATC nin azaldığı ürün aralığında MC eğrisi ATC nin altındadır Aynı şekilde ATC nin arttığıı ürün aralığında MC eğrisi ATC nin üstündedir minimum ATC de, MC = ATC.

32 Short-Run Cost Neden AVC “U” harfi şeklindedir ?
AVC “U” harfi şeklindedir çünkü MP başlangıçta AP’den yüksektir, bu durumda AP de artar aynı zamanda AVC de azalır. Sonra MP, AP nin seviyesinin altına düştüğünde bu sefer AP azalır, AVC artar. Aynı nedenlerden dolayı ATC eğrisi de “U” şeklindedir.

33 Short-Run Cost Maliyet ve üretim eğrileri
Firmanın ürün eğrilerinin bazı özelliklerini not edelim. MC minimum olduğunda MP maksimumdadır. MP artarken MC azalmaktadır.. AP maximumdayken AVC minimumdadır. AP artarken AVC azalmaktadır.

34 Kısa dönemde maliyetler
Üstte MP ve AP veriliyor. Altta ise MC ve AVC veriliyor.MP arttığında MC azalıyor anynı zamanda AP arttığında AVC azalıyor.

35 Kısa dönemde maliyetler
Maliyet eğilerinin kayması Firmanın maliyet eğirlerinin pozisyonunu etkileyen 2 etken vardır: Teknoloji. Üretim faktörlerinin fiyatları.

36 Kısa dönem maliyetler Technology
Teknolojik yenilikler hem ürün hemde maliyet eğrilerini etkilemektedir. Üretkenlikte herhangi bir artış AP ve MP eğrilerini yukarı kaydırmakta aynı zamanda AC ve MC eğrilerini de aşağı doğru kaydırmaktadır.

37 Kısa dönem maliyetler Üretim faktörlerinin fiyatları
Bunlardaki bir artış maliyetleri de artırmakta ve bu da maliyet eğrisnin yukarı doğru hareketiyle gösterilmektedir.. Sabit maliyetlerde artış (TC ) ve (ATC ) eğrilerini yukarı kaydırmakta ancak (MC ) eğrisini etkilememektedir.. Değişken maliyetlerde artış ise (TC ) ve (ATC ) eğrilerini yukarı kaydırmakta ve aynı zamanda (MC ) eğrisini de yukarı kaydırmaktadır.

38 Uzun dönem maliyetler Uzun dönemde tüm üretim faktörleri değiştiği için maliyetlerde değişmektedir. Üretim fonksiyonu Uzun dönem maliyetler firmanın üretim fonksiyonunun yapısına bağlıdır. Bir firmanın Üretim fonksiyonu üretilebilecek maksimum ürün ile sermaye ve emek faktörleri arasındaki ilişkiyi gösterir.

39 Uzun dönem maliyetler Yanda bir firmanın üretim fonksiyonu gösterilmektedir. Fabrikanın büyüklüğü arttıkça belli bir emek için ürün miktarı artmaktadır. Ancak fabrika ölçeği sabit tutulup ta emek arttırlırsa üretim zamanla azalarak artmaktadır..

40 Long-Run Cost Diminishing Marginal Product of Capital
The marginal product of capital is the increase in output resulting from a one-unit increase in the amount of capital employed, holding constant the amount of labor employed. A firm’s production function exhibits diminishing marginal returns to labor (for a given plant) as well as diminishing marginal returns to capital (for a quantity of labor). For each plant, diminishing marginal product of labor creates a set of short run, U-shaped costs curves for MC, AVC, and ATC.

41 Long-Run Cost Short-Run Cost and Long-Run Cost
The average cost of producing a given output varies and depends on the firm’s plant. The larger the plant, the greater is the output at which ATC is at a minimum. The firm has 4 different plants: 1, 2, 3, or 4 knitting machines. Each plant has a short-run ATC curve. The firm can compare the ATC for each output at different plants.

42 Long-Run Cost ATC1 is the ATC curve for a plant with 1 knitting machine.

43 Long-Run Cost ATC2 is the ATC curve for a plant with 2 knitting machines.

44 Long-Run Cost ATC3 is the ATC curve for a plant with 3 knitting machines.

45 Long-Run Cost ATC4 is the ATC curve for a plant with 4 knitting machines.

46 Long-Run Cost The long-run average cost curve is made up from the lowest ATC for each output level. So, we want to decide which plant has the lowest cost for producing each output level. Let’s find the least-cost way of producing a given output level. Suppose that the firm wants to produce 13 sweaters a day.

47 Long-Run Cost 13 sweaters a day cost $7.69 each on ATC1.

48 Long-Run Cost 13 sweaters a day cost $6.80 each on ATC2.

49 Long-Run Cost 13 sweaters a day cost $7.69 each on ATC3.

50 Long-Run Cost 13 sweaters a day cost $9.50 each on ATC4.

51 Long-Run Cost 13 sweaters a day cost $6.80 each on ATC2.
The least-cost way of producing 13 sweaters a day.

52 Long-Run Cost Long-Run Average Cost Curve
The long-run average cost curve is the relationship between the lowest attainable average total cost and output when both the plant and labor are varied. The long-run average cost curve is a planning curve that tells the firm the plant that minimizes the cost of producing a given output range. Once the firm has chosen its plant, the firm incurs the costs that correspond to the ATC curve for that plant.

53 Long-Run Cost Figure 11.8 illustrates the long-run average cost (LRAC) curve.

54 Long-Run Cost Economies and Diseconomies of Scale
Economies of scale are features of a firm’s technology that lead to falling long-run average cost as output increases. Diseconomies of scale are features of a firm’s technology that lead to rising long-run average cost as output increases. Constant returns to scale are features of a firm’s technology that lead to constant long-run average cost as output increases.

55 Long-Run Cost Figure 11.8 illustrates economies and diseconomies of scale.

56 Long-Run Cost Minimum Efficient Scale
A firm experiences economies of scale up to some output level. Beyond that output level, it moves into constant returns to scale or diseconomies of scale. Minimum efficient scale is the smallest quantity of output at which the long-run average cost reaches its lowest level. If the long-run average cost curve is U-shaped, the minimum point identifies the minimum efficient scale output level.