TEMEL ERGONOMİ EĞİTİMİ

... konulu sunumlar: "TEMEL ERGONOMİ EĞİTİMİ"— Sunum transkripti:

1 TEMEL ERGONOMİ EĞİTİMİ
.

2

3 ERGONOMİ İnsan, araç - gereç, çevre koşullarının etkileşimini inceleyen ve bu etkileşmeyle ortaya çıkan fiziksel ve psikososyal sorunların azaltılması ve engellenmesi için çalışan bir bilim dalıdır.

4 ERGONOMİ Ergonomi, Yunanca iş anlamına gelen ergon ile prensipler, kanunlar anlamına gelen nomos adlı iki kelimenin birleşiminden oluşmuştur ve iş bilimi anlamına gelmektedir.

5 ERGONOMİ Ergonomi; işyerlerinde çalışanları olumsuz etkileyen çalışma koşullarının iyileştirilmesi ile ilgilendiği için geniş bir bilimsel yelpazeyi içine alır. Ek olarak; mesai saatleri, vardiya, mola saatleri ve yemek rejimi gibi konular da ergonominin temel konularıdır. Örneğin; gürültü, aydınlatma, ısı, titreşim, çalışma alanının dizaynı, el aletleri, dizaynı, makina dizaynı, sandalye dizaynı, ayakkabı dizaynı ve iş dizaynı gibi.

6 Ergonomi biliminin amaçları:
İnsanlar tarafından kullanılan araç gereç ve düzeneklerin kullanım etkinliğinin artırılması 2. Günlük hayatta karşılaşılan insan kullanımına ve etkileşimine açık olan her şeyin insana uygun tasarımıyla: a. İnsan performansının artması b. İnsan güvenliğinin sağlanması c. İnsan sağlığının korunması ve iyileştirilmesi d. İnsan mutluluğunun ve doyumunun sağlanması amaçlanır.

7 3- Çalışması esnasında sağlıklı ve güvenli olmasını,
4- Psiko-sosyal açıdan olumlu bir iş ortamı tesis edilmesini, 5- Ekonomiye katkıda bulunmayı , hedefler.

8 ÇEVRE GENETİK Sağlık

9 ERGONOMİ Kötü çalışma koşullarında çalışmak zorunda kalan çalışanlar el, bilek, eklem, sırt ve diğer organları ilgilendiren ciddi sakatlanmalar ile karşılaşmaktadırlar. Bu sakatlanmalar aşağıdaki nedenlerden oluşabilir: Vibrasyon üreten makinelerin uzun süre kullanımı (Örneğin havalı çekiç gibi…), Ellerin ve kasların dönmesine neden olan görev ve aletler, Ters yöne güç uygulamalarında, Ellere, bileklere, sırta ve eklemlere fazla yük bindiği hallerde, Kollar baş üzerinde çalışmaya zorlandığı zaman, Belin eğilmeye zorlandığı işlerde, Ağır yükler itildiği veya kaldırıldığı zaman.

10 ERGONOMİ Sakatlanmalar genellikle yavaş gelişir. Kötü çalışma koşulları ve uygun olmayan el aleti kullanımı sonucunda sakatlanma ve hastalanma süreci çok yavaş gelişir. Fakat bu süreç içinde kötü koşulların yarattığı bazı sinyaller ve belirtiler çalışan tarafından algılanır. Örneğin; çalışanın evine gittiği zaman kas ve eklem ağrısı çekmesi gibi...

11 BEDEN DURUŞU Yanlış Doğru

12 ERGONOMİNİN İLKELERİ Word “ergonomics” is unusual.
Sounds like it ought to be difficult. But it is not necessarily so. Summarized in a series of principles. Go thru these principles one by one Note you can apply these at work, at home, or any place.

13 Nötral duruşta çalış İlke 1
Your posture provides a good starting point. Best to work with the body “in neutral” Will describe what that means for: Your back and neck, Your arms, Your wrists.

14 Omurganın S biçimini koru
Spinal column shaped like S. Most important is slight “sway back” in lower back. When standing, using a foot rest helps maintain this. When sitting, good lumbar support.

15 Not the S-curve. It’s a C-curve, very stressful on spine. Improve by changing worksurface heights and reaches.

16 Even worse, an inverted “V”

17 Get the load up off the floor.
For example, use a scissors lift table.

18 Or use a tilter like this.
Or there may be more ways. By the way, not necessarily always feasible. Point: think about potential problems and what could be done.

19 Also stressful to twist your back.
Change layouts, if possible.

20

21

22

23

24

25 Boyun Neck is part of back, part of S-curve. Don’t bend or twist.
Adjust equipment so your neck is in neutral.

26 Another example, sore neck from cradling the telephone.
Use phone cradles or head sets.

27 Dirsekleri içte omuzları gevşek tut
Neutral posture for arms: elbows at sides, shoulders relaxed. Seems obvious, but we don’t always do it.

28 Workstation example. At left, product is too high: Hunching up shoulders, Winging out elbows. Right-hand illustration, the product is lowered: shoulders and elbows drop to relaxed position.

29 Bilekleri nötral tut Several ways to think about wrist posture:
One is keep hands in same plane as forearm. Wrist rests help do this when typing or using mouse.

30 Ideally, the wrists/forearms should be angled slightly in and forward.
Like hands on a steering wheel at 10 and 2 o’clock position.

31 Example: tools: Pliers at left bends wrist. Pliers with angled grip keeps wrist in neutral posture.

32 Situations change depending upon the task.
Here are two differently designed tools. Each is correct for the application. Key is wrist posture. Look at the wrist to determine the right tool.

33 Nötral duruşlar Boyun düz Omuzlar gevşek Dirsekler yanda
More to cover, but to emphasize these key points. Use slide as bullet points. Principles relevant for any task: Home or work, Not just computer work. Bilekler nötral Sırtta S eğrisi

34 çalışma yöntemi araçlar İş istasyonu tasarımı Unutma:
Rahat çalışmak için nötral duruşta çalış Değerlendir ve değiştir: çalışma yöntemi araçlar İş istasyonu tasarımı Read slide.

35 İlke 2 Aşırı zorlanmayı önle
Excessive force on joints creates potential for fatigue and injury. Principle 2: identify instances; think of improvements.

36 Example: pulling heavy cart:
Improvements: Floor is in good repair, Wheels sufficiently large, Good grips on the cart, Power tugger.

37

38 Example: Use hoist for heavy objects. Vacuum hoist in the slide.

39 Example: Handholds on boxes or totes. Handholds reduce exertion to carry same amount of weight.

40 Final example: Don’t use your hand as a fixture. By holding item with one hand, then work on it with the other, you work against yourself. Don’t do work the hard way. Easier to put item in a fixture. Sometimes then possible to use both hands on tool to cuts force even more.

41 Unutma: Ne yaptığını düşün. Aşırı zorlanmayı önlemenin yollarını düşün. Binlerce yol vardır, işte bir kaçı. Read slide.

42 Her şeyi kolay ulaşılabilecek şekilde yerleştir
İlke 3 Her şeyi kolay ulaşılabilecek şekilde yerleştir Read slide.

43 Süpürme alanı Good mental concept -- Reach Envelope.
Frequently-used items in reach envelope of arm. Continuously-used items (keyboard, tools) in reach envelope of forearms.

44 Example: Move things closer; rearrange layouts. Not a hard concept to grasp. What’s hard is being aware. We do things because of habit.

45 Example: If work surface is too big, causing long reach across, then: One option -- get a smaller surface. Another option -- make a cutout

46 Example: Reaching into boxes. Tilt the box. Point: Try to be aware of when you make long reaches. Think of improvements. Thousands of examples.

47 Uygun yükseklikte çalış
İlke 4 Uygun yükseklikte çalış Working at right height makes jobs easier.

48 İşlerin çoğu Dirsek yüksekliğinde (oturur ya da ayakta)
Height elbow drawing İşlerin çoğu Dirsek yüksekliğinde (oturur ya da ayakta) Good rule of thumb: Most work best done at about elbow height, whether sitting or standing. Example: computer keyboard. Many other types of work.

49 Height elbow hi/lo drawing
Exceptions to rule. Heavier work lower than elbow height. Precision work or visually intense work above elbow height. İstisnalar: Ağır = daha aşağıda hassas = daha yukarıda

50 If work height is too high:
Cut down legs of bench or table. Stand on a platform. If too low: Extend the legs Use a work platform (a riser).

51 Or, There are adjustable tables and stands: Hand cranks. Pushbutton controls.

52 Aşırı hareketleri azalt
İlke 5 Aşırı hareketleri azalt Next think about the number of motions you make: fingers wrists arms back.

53 Simplest example: Use power tools whenever possible.

54 Önce Sonra Change layouts of equipment to eliminate motions.
Example: Box moved closer and tilted. Sliding is better than picking up each time. Önce Sonra

55 Eliminate uneven surfaces and lips that create wasted motion.
More examples possible, but you get the idea.

56 Yorgunluğu ve statik yükü en aza indir
İlke 6 Yorgunluğu ve statik yükü en aza indir Holding same position for a time is static load. Creates fatigue and discomfort. Interferes with ability to work.

57 Writer’s cramp is good example
You don’t need to grip hard, just hold pencil for long time and it hurts. Use larger, friction grip helps.

58 Another example: holding parts and tools continually.
Using a fixture eliminates the need to hold onto the part. (We saw previously for another purpose.)

59 Another example: Holding arms overhead. Neck and shoulder muscles hurt.
Add extenders to tools. Or change orientation of work area if possible.

60 Standing for long time creates a static load on legs.
A footrest allows repositioning your legs.

61 Basınç noktalarını en aza indir
İlke 7 Basınç noktalarını en aza indir Another general issue: pressure points. Sometimes called “contact stress.”

62 Example: Squeezing hard on a tool, like pliers.

63 Add cushioned grip. Contour the handles to fit the hand.

64 Example: Leaning forearms against hard edge.
Round out the edge and pad it.

65 We’ve all sat on hard chairs so understand about pressure points.
A particularly vulnerable spot is behind knees, when your legs dangle. Also between top of thigh and the bottom of a table or center drawer.

66 Standing on hard surface, like concrete, creates pressure point on your feet.
Heels and feet can hurt. Legs tire. Use anti-fatigue mats. Or special insoles in your shoes. So look for pressure points and possible improvements.

67 Sıyırma yüksekliği bırak
İlke 8 Sıyırma yüksekliği bırak Clearance is easy concept to grasp.

68 Need sufficient room for:
head torso arms knees and feet. Creates Bumping hazards. Contorted postures. Long reaches (especially if lack of knee space and toe space).

69 Being able to see is a version of this principle.
Build equipment and design tasks so that nothing blocks your view.

70 Hareket, egzersiz, gerinme
İlke 9 Hareket, egzersiz, gerinme To be healthy you need to move, exercise, and stretch.

71 Reducing motions, force, and awkward postures doesn’t mean lying around pushing buttons.
Your muscles need to be loaded. Your heart needs to pump. Your joints need to be stretched to extreme ranges of motion.

72 Different exercises can be helpful.
For physically demanding jobs, stretch and warm up before strenuous activity. For sedentary job, take quick “energy breaks” periodically.

73 If you sit for long periods, shift postures:
Adjust seat up and down during day. Move, stretch, and change positions often. No one best posture correct for eight hours

74 If possible, alternate between sitting and standing.
Workstation at standing height, and use tall stool. In special cases, use workstations that raise and lower.

75 Rahat bir çevre sağla İlke 10
Catch-all that means different things depending upon type operation.

76 Aydınlatma ve parlama Around computers, lighting is a big issue.
Computer screen is highly reflective of inappropriate lighting.

77 Many tasks affected by poor lighting:
Glare. Working in own shadow. Insufficient light. Task lighting helps.

78 Titreşim Tampon madde Vibration is common problem.
Vibrating tools can be dampened.

79 Ergonomik gözlüğümüzü Takmak
Basic idea: Put on your ergonomics glasses: See things in new perspective. Make improvements based on these principles. Ergonomics does not need to be hard.

80 Geliştirmek Based on ergonomics principles, you may have ideas.
You may know your job better than anyone else. Purpose of this program — have a framework for using ideas. Not all ideas can be implemented, at least immediately. quick fixes long term. Some improvements require a willingness to change habits.

81 İmkan olan her durumda sabitleştir ve ayarla
Learn to fix what you can yourself. It doesn’t take a rocket scientist, it often takes presence of mind to be aware of what you are doing.

82 İşe başlamadan önce düşün
We need to think about what we do. Why do work the hard way? We can learn to modify surroundings to make things easier. For example, why put a load on the floor if you need to lift it up again? Put it on a waist-high surface instead.

83 Ergonomiyi günlük yaşamının bir parçası yap
More than a one shot process. Make ergonomics part of everyday worklife.

84 YORGUNLUK VE DİNLENME Yorgunluk, bir çok durumun tanımlanması için kullanılmaktadır: 1. Dikkatte azalma 2. Algılamanın yavaşlaması ve azalması 3. Güdülenmede azalma 4. Performans hızında azalma 5. Aynı çıktının sağlanabilmesi için daha büyük oranda enerji harcanması Günlük yaşamda yorgunluk değişik kaynakların birikimine bağlı olarak meydana gelmektedir.

85

86 Dinlenme, ya da kendini toplama uyku, dinlenme araları ve eğlenme zamanları ile sağlanır.
Yorgunluk belirtileri istirahat gereksinimini bildiren koruyucu bir mekanizmadır. Yorgunluk yorgunluğa yol açan etmenlerin yorgunluğu tolere etme kapasitemizi aşması durumunda meydana gelir.

87 Yorgunluğun oluşması için çok iş olması gerekmez
Yorgunluğun oluşması için çok iş olması gerekmez. Bu can sıkıntısı veya monotonluk ta yorgunluğu doğuran özel etmenleri oluşturmaktadır. Can sıkıntısı veya monotonluk en çok aşağıdaki durumlarla meydana gelir: 1. İşin ilginçliği kalmazsa 2. İşle ilgili çok az motivasyon varsa 3. İş operatörün becerisine bağlı değilse 4. Çalışma hızı çok yavaşsa 5. İş ortamı donuksa

88 İş etkinliği görev üzerinde dikkat ve konsantrasyonunun optimum olduğu dönemin ötesine geçerse, performans düşer bu da kendisini çıktı ya da üretim hızında düşme, hata sayısında ve kazalarda artma ile gösterir. Eğer uygun aralar veya dinlenme dönemleri konduğunda tazelenmiş optimum etkinlik dönemlerine başlanabilmektedir. Dört tip iş arası vardır: 1. Spontan 2. Maskelenmiş 3. İş-koşullu 4. Önceden programlanmış

89 Spontan aralar aşırı zorlayıcı işlerde çalışanın kendisince verilir.
Maskelenmiş ara ise halen yapılan işle ilgili olmayan ikincil bir işin yapılmasıdır. Bir makinenin temizlenmesi, çalışma masasının düzenlenmesi çalışma arkadaşlarına danışmak üzere çalışma alanından ayrılma vb. iş koşullu aralar. Önceden programlanmış aralar

90 EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

91 BÜRODA BİLGİSAYAR İLE ÇALIŞMALARDA DOĞAL DURUŞ
cm 5° 35° 60° 90° 7 2 c m ( 6 - 5 ) 18 cm 70 cm 4 3 1 8

92

93 “Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında
İLGİLİ YÖNETMELİK Resmi G. T.: 16/04/ R.G. Sayı : 28620 “Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik” Yönetmeliğin amacı, ekranlı araçlarla çalışmalarda alınacak asgari sağlık ve güvenlik önlemlerini belirlemektir.

94 Bu Yönetmelik: 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren ve ekranlı araçlarla çalışmaların yapıldığı tüm işyerlerini kapsar. Ancak bu yönetmelik: A) Hareketli makine ve araçların kumanda kabinleri ve sürücü mahallinde, B) Taşıma araçlarındaki bilgisayar sistemlerinde, C) Toplumun kullanımına açık bilgisayar sistemlerinde, D) İşyerinde, kullanımı sürekli olmayan taşınabilir sistemlerde, E) Hesap makineleri, yazar kasa ve benzeri, data veya ölçüm sonuçlarını gösteren küçük ekranlı cihazlarda, F) Ekranlı daktilolarda, uygulanmaz.

95 a) 6331 sayılı Kanunun 30 uncu maddesine dayanılarak,
Bu Yönetmelik a) 6331 sayılı Kanunun 30 uncu maddesine dayanılarak, b) 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12* nci maddesine dayanılarak, c) Avrupa Birliğinin 29/5/1990 tarihli ve 90/270/EEC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır. ________________________________________ *Mad. 12 ….bu alanda Hükümetin genel politikasını uygulamaya yönelik tedbirleri alır, uyum ve uygulama çalışmaları ile ilgili işleri yürütür.

96 (1) Yönetmelikte geçen;
a) Ekranlı araç: Uygulanan işlemin içeriğine bakılmaksızın ekranında harf, rakam, şekil, grafik ve resim gösteren her türlü aracı, b) Operatör: Esas işi bilgisayarlarla çalışmak olan ve normal çalışmasının önemli bir bölümünde ekranlı araç kullanan kişiyi, c) Çalışma merkezi: Operatörün/çalışanın oturduğu sandalye, ekranlı aracın konulduğu masa ya da yüzey, operatör/çalışan-makine ara yüz yazılımı, monitör, klavye, yazıcı, telefon, faks, modem ve benzeri aksesuar ve ekranlı araçla ilgili tüm donanımların tamamının veya bir kısmının bulunduğu çalışma alanını, ifade eder.

97 İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Madde 5- (1) İşveren, işyerinde gerçekleştireceği risk değerlendirmesinde; çalışma merkezlerinde bilgisayarların kullanımından kaynaklanan riskleri, özellikle görme, fiziksel sorunlar ve zihinsel stresle ilgili riskleri de dikkate alarak, bu risklerin etkileri, yol açabileceği başka etkiler ile, risklerin birarada olmasından kaynaklanabilecek olumsuzlukların ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi için, her türlü sağlık ve güvenlik önlemlerini alır. (2) Bu Yönetmelik kapsamında alınacak önlemlerin maliyeti çalışanlara yansıtılamaz. (3) Bilgisayarlarla çalışmalarda aranacak asgari gerekler ek-1’de yer almaktadır.

98 Çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitimi
(1) Bilgisayarlarla çalışmalarda, çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitimi ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara uyulur. a) İşveren, çalışanlara ve temsilcilerine çalışma yerlerinde sağlık ve güvenlik ile ilgili bütün konularda ve özellikle 5 inci (işverenin yükümlükleri), 7 nci (günlük çalışma düzeni) ve 9 uncu (gözlerin korunması) maddelerde belirtilen hususlarda bilgi verir.

99 b) İşveren; çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilişkin mevzuat hükümlerini de dikkate alarak bilgisayarlarla çalışanlara, işe başlamadan önce ve çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda, gerekli eğitimi verir. Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri; ilgili mevzuatta belirtilen peryotlarda ve işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçlarının gerektirdiği durumlarda tekrarlanır.

100 (2) Eğitim, özellikle aşağıdaki konuları içerir:
a) Bilgisayarlarla çalışmalarda tehlikeler ve korunma yolları, b) Doğru oturuş, c) Gözlerin korunması, ç) Gözleri en az yoran yazı karakterleri ve renkler, d) Çalışma sırasında gözleri kısa sürelerle dinlendirme alışkanlığı, e) Gözlerin, kas ve iskelet sisteminin dinlendirilmesi, f) Ara dinlenmeleri ve egzersizler.

101 Günlük çalışma düzeni Madde7-(1) İşveren, bilgisayarlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanan iş yükünü ve etkilenmeyi azaltmak amacıyla, uygun çalışma planı yaparak operatörlerin belli aralarla ara vermesini veya dönüşümlü olarak başka işlerde çalışmalarını sağlar.

102 Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması
(1) İşveren, çalışanların ve temsilcilerinin bu Yönetmelikte belirtilen konularda 6331 sayılı Kanunda belirtildiği şekilde görüş ve önerilerini alır ve katılımlarını sağlar.

103 Gözlerin korunması Madde 9 – (1) İşyerinde, bilgisayarlarla çalışmaya başlamadan önce ve bilgisayarlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında çalışanların göz kontrolleri yapılır. (2) Bilgisayarlarla çalışmalarda operatörlerin gözlerinin korunması için; a) Bilgisayarlarla çalışmaya başlamadan önce,

104 b) Yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre işyeri hekimince belirlenecek düzenli aralıklarla,
c) Bilgisayarlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında, göz muayeneleri yapılır. (3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen muayene sonuçlarına göre gerekiyorsa operatörlere, yaptıkları işe uygun araç ve gereç verilir.

105 Ek– 1 EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA ARANACAK ASGARİ GEREKLER
1. Ekipman a) Genel hususlar Bu tür ekipmanların kullanımı çalışanlar için risk kaynağı olmamalıdır. b) Monitör Ekran, operatörün çalışma pozisyonuna uygun uzaklık ve göz yüksekliğinde olmalıdır. Ekranda görünen karakterler, kolayca seçilir şekil ve formda, uygun büyüklükte olmalı, satır ve karakterler arasında yeterli boşluk bulunmalıdır.

106 Ekran görüntüsü stabil olmalı, görüntü titrememeli ve benzeri olumsuzluklar bulunmamalıdır.
Parlaklık ve karakterler ile arka plan arasındaki kontrast, operatör/çalışan tarafından kolaylıkla ayarlanabilmelidir. Ekran, operatörün/çalışanın ihtiyacına göre kolaylıkla her yöne döndürülerek ayarlanabilir olmalıdır. Ekran, ayrı bir kaide veya ayarlanabilir bir masa üzerinde kullanılabilir olmalıdır. Ekranda kullanıcıyı rahatsız edebilecek yansıma ve parlamalar olmamalıdır.

107 c) Klavye Klavye, operatörün el ve kollarının yorulmaması ve rahatça çalışabilmesi için ekrandan ayrı ve hareketli olmalıdır. Klavyenin ön tarafına, operatörün bileklerini dayayabileceği özel destek konulmalıdır. Operatörün elleri ve kolları için klavyenin önünde yeterli boşluk olmalıdır. Klavye yüzeyi ışığı yansıtmayacak şekilde mat olmalıdır. Klavye tuşlarının özellikleri ve yerleri klavye kullanımını kolaylaştıracak şekilde olmalıdır. Klavye tuşları üzerindeki semboller, çalışma pozisyonuna göre kolaylıkla okunabilir ve seçilebilir nitelikte olmalıdır.

108

109 ç) Çalışma masası veya çalışma yüzeyi
Çalışma masası veya çalışma yüzeyi; ekran, klavye, dokümanlar ve diğer ilgili malzemelerin rahat bir şekilde düzenlenebilmesine olanak sağlayacak şekilde, yeterli büyüklükte ve ışığı yansıtmayacak nitelikte olmalıdır. Operatörün/çalışanın rahatsız edici göz ve baş hareketleri gereksinimini en aza indirecek şekilde yerleştirilmiş ve ayarlanabilir özellikte “doküman tutucu” kullanılmalıdır. Çalışanın rahat bir pozisyonda olması için yeterli alan olmalıdır.

110 Doğru oturuş

111 d) Çalışma sandalyesi/koltuğu
Sandalye dengeli ve operatörün rahat bir pozisyonda oturabileceği ve kolaylıkla hareket edebileceği şekilde olmalıdır. Oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır. Sırt dayama yeri öne-arkaya ve yukarı-aşağı ayarlanabilir, sırt desteği bele uygun ve esnek olmalıdır. İstendiğinde operatöre/çalışana uygun bir ayak desteği sağlanmalıdır.

112 Düşünmeden Oturmak

113 Bir koltukta Neler Aramalıyız 1. Hidrolik kontrol, 2
Bir koltukta Neler Aramalıyız 1.Hidrolik kontrol, 2.Sırt kısmının aşağı yukarı hareket edebilmesi, 3.Öne arkaya doğru hareket edebilmesi, 4.Koltuk bütünüyle eğilebilmeli, 5.Beş adet hareketli bacakları olmalı, 6.Sırt kısmı beli desteklemeli, 7.Oturma yeri aşağı yukarı hareket edebilmeli, 8.Oturma yerinin ön bölümü eğimli olmalı, 9.Koltuk tümüyle ayarlanabilir olmalı. Kolçaksız

114 2. Çalışma ortamı a) Gerekli alan Operatörün/çalışanın oturma şeklini değiştirebilmesi ve rahatça hareket edebilmesi için çalışma merkezi yeterli genişlikte olmalı ve uygun şekilde düzenlenmelidir. b) Aydınlatma Operatörün/çalışanın gereksinimleri ve yapılan işin türü dikkate alınarak uygun aydınlatma şartları sağlanmalı, arka planla ekran arasında uygun kontrast bulunmalıdır. Yapay aydınlatma kaynaklarının yeri ve teknik özellikleri ekrandaki ve diğer ekipman üzerindeki parlama ve yansımalar önlenecek şekilde olmalıdır.

115 c) Yansıma ve parlama Çalışma merkezlerinde yansımalara ve parlamalara neden olabilecek ışık gelmesini önlemek amacıyla önlemler alınmalıdır. Ekrana gelen gün ışığının kontrol edilebilmesi için yatay ve dikey ayarlanabilir perdeler kullanılmalıdır. ç) Gürültü Çalışma merkezlerinde kullanılan ekipmanın gürültüsü çalışanların dikkatini dağıtmayacak ve karşılıklı konuşmayı engellemeyecek düzeyde olmalıdır.

116 AYDINLATMA VE PARLAMA Aydınlatma ve parlama faktörleri azaltılmalıdır. Kullandığımız bilgisayar vb. ekipmanların yerlerini değiştirerek bu durumlardan korunulur. 116

117 İşyerlerinde Gürültü Seviyesine Göre Çalışma Süreleri
80 desibelde 7,5 saat 90 desibelde 4 saat 95 desibelde saat 100 desibelde 1 saat 105 desibelde 0,5 saat 110 desibelde 0,25 saat 115 desibelde 1/8 saat

118 d) Isı Çalışma merkezindeki ekipman çalışanları rahatsız edecek düzeyde ortama ısı vermemelidir. e) Radyasyon Çalışma merkezindeki görünür ışık dışındaki tüm radyasyonların sağlığa zarar vermeyecek düzeylerde olması için gerekli önlemler alınmalıdır. f) Nem Çalışma ortamında nem, uygun düzeyde tutulmalı ve bu düzey korunmalıdır.

119 Yaygın Olarak Kullanılan Bir Çalışma Merkezi

120 3. Operatör-Bilgisayar arayüzü
İşveren, ekranlı araçlarla yapılacak işin düzenlenmesinde ve kullanılacak programların seçiminde aşağıdaki hususlara uyar: a) Programların işe uygun olması sağlanır. b) Programların kolay kullanılabilir ve eğer uygunsa operatörün bilgi düzeyine ve deneyimine göre ayarlanabilir olması sağlanır. Operatörün bilgisi dışında programlara müdahale edilemez.

121 c) Sistemler çalışanların verimini artıracak ve kolaylık sağlayacak şekilde geri beslemeli olmalıdır. ç) Sistemler operatöre uygun hız ve formatta bilgi verecek şekilde olmalıdır. d) Programların, özellikle verilerin algılanması ve kullanılması konusunda yazılım ergonomisi prensiplerine uygun olmalıdır.

122 DÖNEREK EĞİLMEKTEN SAKININIZ
Koltuğunuzun dönebilirliğini kullanıp, belinize ayrıca yük bindirmeyiniz.

123 HAREKET POTANSİYELLERİNDEN FAYDALANINIZ
Yazıcılara Fakslara kendiniz gidiniz. Kısa görüşmeleri ayakta yapınız.

124 OMURGANIN “S” BİÇİMİNİ KORU
Gerek ayakta yapılan çalışmalarda, gerekse de oturarak yapılan çalışmalarda omurganın nötral pozisyonu olan “S” şeklini korumak önemlidir. 124

125 Basit Eksersizler Bilgisayar kullanıcılarını uzun bir zaman sonra bekleyen tehlikelerden bazıları: Disk Kayması, - Bel Fıtığı, Boyun Fıtığı, Omuz ve Boyun Tutulması, - Bilek,Diz ve Dirsek Kireçlenmesi. Sizi bekleyen ve eğer önemsenilmezse mutlaka başınıza gelecek olan bu tehlikelerden korunmak için aşağıdaki hareketleri mutlaka yapınız.

126 Sırt ve Omuz Eksersizleri
. Ayağa kalkınız ve sağ elinizle sol omuzunuzu sol elinizle sağ omzunuzu kavrayınız.Başınızı kolunuzun aksi yönünde çevirebildiğiniz kadar hareket ettiriniz. Sırt ve Omuz Eksersizleri

127 Baş ve Boyun Eksersizleri
Boynunuzu beşer kez sağa sola öne ve arkaya doğru hareket ettiriniz Başlangıçta kendinizi zorlamayınız. Gün geçtikçe ve boyun kaslarınız güçlendikçe zaten hareket süresi artacaktır.

128 OTURMA-DİKİLME-DİNAMİKLİĞİ
Duruşlarınızı saatte en az kez değiştiriniz. Kısa süreli bir kaç kez ayağa kalkma, sadece oturmaktan çok daha iyidir. Ayakta durma 20 dakikadan fazla olmamalıdır.

129 Bilgisayar ve Sandalye Eksersizleri
Aşağıdaki hareketleri her iki saatta bir kez mutlaka yapınız.Kendinizi daha iyi hissedeceksiniz.

130 Bilgisayar ve Sandalye Eksersizleri

131 Bilgisayar ve Sandalye Eksersizleri

132 TEŞEKKÜRLER