1 T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ: TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) YÜKSEKÖĞRETİM DEĞERLENDİRME VE KALİTE GÜVENCESİ.

... konulu sunumlar: "1 T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ: TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) YÜKSEKÖĞRETİM DEĞERLENDİRME VE KALİTE GÜVENCESİ."— Sunum transkripti:

1 1 T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ: TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) YÜKSEKÖĞRETİM DEĞERLENDİRME VE KALİTE GÜVENCESİ KURUMU (YÖDEK) KANUNU BİLGİLENDİRME TOPLANTISI Yükseköğretim Kurulu, 25 Mart 2009, Ankara Prof. Dr. Mehmet DURMAN

2 22 Avrupa’da Yükseköğretimi yeniden yapılandırmaktadır. LİSBON SÜRECİ 11 Nisan 1997 tarihinde Avrupa Konseyi ve UNESCO tarafından Yükseköğretim Yeterliklerinin Tanınmasına yönelik Lisbon Tanıma Sözleşmesi ile başlatılmıştır. Günümüzde Avrupa Birliği’ne üye ülkeler ile birlikte EFTA/EEA ve aday ülkeleri içine alan coğrafyada 32 ülke sürece dahildir. HEDEFLERİ: Dinamik ve rekabet gücü yüksek bilgiye dayalı dünyanın en güçlü ekonomisini oluşturmak, Bilgi toplumuna uygun insan gücü yetiştirmek, Mezunlara daha fazla istihdam yaratabilmek, Mesleki eğitimi geliştirmek, Yaşam boyu öğrenimi desteklemek. LİSBON VE BOLONYA SÜREÇLERİ ş

3 33 LİSBON STRATEJİSİ/SÜRECİ Tarihçe-1 Lisbon Sözleşmesi (1997): Avrupa Düzeyinde Yeterliklerin Tanınması Lisbon Avrupa Konseyi Kararı (2000): Yeterliklerin şeffaflığının artırılması ve bilgi toplumunun talepleri doğrultusunda eğitim ve öğretim sistemlerinin adaptasyonu Barselona Avrupa Konseyi Kararı (2002): Yükseköğretim ile mesleki eğitim ve öğretim alanında şeffaflığın ve tanınma yöntemlerin geliştirilmesi Avrupa Konseyi Kararı (2002): Mesleki eğitim içine alacak şekilde eğitim ve öğretimle ilgili yeterliklerin tanınmasına ilişkin bir çerçevenin oluşturulması Avrupa Konseyi ve Komisyon’un ortak raporları (2004, 2006): “Eğitim ve Öğretim 2010” çalışma programı çerçevesinde Avrupa Yeterlik Çerçevesinin oluşturulması ve Kalite Güvencesi konusunda daha fazla işbirliği Avrupa Konseyi Kararı (2004): Karşılıklı güven ve şeffaflık ilkelerine dayalı hem eğitim hem de öğretimi kapsayacak bir referans noktası olacak açık ve esnek bir Avrupa Yeterlilikler Çerçevesinin geliştirilmesine öncelik verilmesi

4 44 LİSBON STRATEJİSİ/SÜRECİ Tarihçe-2 Avrupa Konseyi Kararı (2004): Yaygın (non-formal) ve resmi olmayan (informal) öğrenme çıktılarının Avrupa prensipleri çerçevsinde geçerliliklerinin geliştirilmesinin teşvik edilmesi, Türkiye Lisbon Tanıma Sözleşmesini imzalamıştır (2004) Brüksel Avrupa Konseyi Kararları (2005, 2006): Avrupa Yeterlilik Çerçevesinin kabulünün önemi, Türkiye Lisbon Tanıma Sözleşmesini yürürlüğe koymuştur (2007) Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin Kararı ( 23 Nisan 2008): Yaşamboyu öğrenim için Avrupa yeterlikler Çerçevesi’nin kabul edilmesi ve uygulanması için üye ülkelere tavsiye edilmesi.

5 55 Avrupa’da Yükseköğretimi yeniden yapılandırmaktadır. BOLOGNA SÜRECİ: Avrupa Düzeyinde 29 Ülkenin Eğitim Bakanları tarafından 19 Haziran 1999 tarihinde Bologna Deklerasyonu ile başlatılan ve 2010 yılında tamamlanması öngörülen Avrupa ülkelerinin yükseköğretim yapılanmasıdır. Günümüzde sürece dahil olan ülkelerin sayısı 46’dır. HEDEFLERİ: Avrupa topluluğunun ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim Alanı’nı oluşturmak, Yükseköğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu, kolay anlaşılır ve ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek, Yükseköğretim kurumları arasında işbirliğini, hareketliliği ve mezunların istihdam edilebilirliğini arttırmak LİSBON VE BOLONYA SÜREÇLERİ

6 66 BOLOGNA SÜRECİ Tarihçe Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı) Berlin Bildirgesi, 2003 Bergen Bildirgesi, 2005 Londra Bildirgesi, 2007 (46 ülke) Leuven, 2009

7 777 DERECE SİSTEMİMÜKEMMEL (4.67)ÇOK İYİ (4.33) İkili Sistemin Uygulama DüzeyiMÜKEMMEL (5) 1 den 2’ ye GeçişÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5) İkili Sistemdeki Öğrenci OranıMÜKEMMEL (5)-- Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Uygulama Düzeyi-İYİ (3) KALİTE GÜVENCESİORTA (2.00)ÇOK İYİ (4.00) AYA ile uyumlu Ulusal Kalite Sistemi Uygulama DüzeyiORTA (2)MÜKEMMEL (5)- Dış Kalite Güvence Sistemi Gelişme DüzeyiORTA (2)ÇOK İYİ (4)İYİ (3) Öğrencilerin Katılım DüzeyiORTA (2)ÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5) Uluslararası Katılım DüzeyiORTA (2)İYİ (3)ÇOK İYİ (4) DİPLOMA VE EĞİTİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİÇOK İYİ (3.67)ÇOK İYİ (4.33)ÇOK İYİ (4.00) Diploma Eki Uygulama DüzeyiÇOK İYİ (4) İYİ (4) Lizbon Tanınma KonvansiyonuİYİ (3)ÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5) ECTS Uygulama DüzeyiÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5)İYİ (3) YAŞAM BOYU ÖĞRENİMİYİ (3.00)ZAYIF (1) Önceki Öğrenimin Tanınması-İYİ (3)ZAYIF (1) ORTAK DERECELERMÜKEMMEL (5.00)- Ortak Derecelerin Oluşturulması ve Tanınması-MÜKEMMEL (5)- GENELİYİ (3,45)ÇOK İYİ (4.13)İYİ (3,34) BERGEN-2005LONDRA-2007 Bologna Süreci Değerlendirme Raporlarında Türkiye’nin Performansı LEUVEN-2009

8 88 ş DERECE SİSTEMİ Bologna Süreci Değerlendirme Raporu Türkiye -2009

9 9 Derece Sistemi Ulusal Yeterlikler Çerçevesi Uygulama Düzeyi 2007- 2009 Bologna Süreci Değerlendirme Raporu Türkiye -2009

10 10 Kalite Güvencesi Dış Kalite Güvencesi Sistemi Gelişme Düzeyi 2007- 2009 Bologna Süreci Değerlendirme Raporu Türkiye -2009

11 11 Kalite Güvencesi Öğrencilerin Katılım Düzeyi 2007- 2009 Bologna Süreci Değerlendirme Raporu Türkiye -2009

12 12 Kalite Güvencesi Uluslararası Katılım Düzeyi 2007- 2009 Bologna Süreci Değerlendirme Raporu Türkiye-2009

13 13 Yeterlik: Geçerliliği kabul edilen bir öğretim programının başarıyla tamamlanması sonucu o program için öngörülen öğrenme çıktılarının kazanıldığını onaylayan ve yetkili bir otorite tarafından basılı olarak verilen derece, diploma veya sertifika türü belgedir. Öğrenme Çıktıları: Bir öğrenme sürecinin tamamlanmasının ardından öğrenenin neleri bileceğinin, neleri yapabileceğinin ve nelere yetkin olacağının ifade edilmesidir. Yeterlilikler Çerçevesi: Yeterlikleri, öğrenme çıktılarına göre sınıflandıran ve organize eden yapıdır. TEMEL KAVRAMLAR-1

14 14 Ulusal Yeterlikler Çerçevesi: Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlikleri arasındaki ilişkiyi açıklayan, ulusal ve uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen, yeterliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir. Bu sistem aracılığla, yükseköğretimde tüm yeterlikler ve diğer öğrenme kazanımları açıklanabilir ve tutarlı bir şekilde birbiri ile ilişkilendirilebilir. Avrupa Yeterlikler Çerçeveleri: Ulusal Yeterlikler Çerçevelerinin ilgi tutulabileceği ve bu sayede farklı ülkelerin yeterliklerini birbirleriyle ilişkilendirilebileceği şemsiye (üst) çerçevelerdir. TEMEL KAVRAMLAR-2

15 15 Öğrenme Çıktıları ve Yetkinlikler Avrupa Yeterlikler Çerçevesi Ulusal Yeterlikler Çerçevesi Sektörel Yeterlikler Program Yeterlikleri

16 16 1. Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlikler Çerçevesi (The overarching framework for qualifications of the EHEA) “QF - EHEA”: Bologna Süreci-Bergen Kararı, 19-20 Mayıs 2005 2. Yaşam Boyu Öğrenim için Avrupa Yeterlikler Çerçevesi (European Qualifications Framework for Lifelong Learning) “EQF-LLL”: Avrupa Parlementosu ve Konseyi tarafından 23 Nisan 2008’de kabul edilmiştir. İki ayrı çerçevenin yaklaşımları farklı, amaçları aynıdır. AVRUPA YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (Şemsiye Çerçeveler)

17 17 EQF Düzey 1 EQF Düzey 2 EQF Düzey 3 EQF Düzey 4 EQF Düzey 5 EQF Düzey 6 EQF Düzey 7 EQF Düzey 8 Kısa Düzey (Önlisans) Birinci Kademe (Lisans) İkinci Düzey (Yüksek Lisans) Üçüncü Düzey (Doktora) AVRUPA YETERLİKLER ÇERÇEVELERİ 120 180-240 90-120 ??? Yükseköğretim Düzeyleri İlk Ve Orta Öğretim Düzeyleri AKTS QF-EHEA EQF-LLL

18 18 QF-EHEA ve EQF-LLL Düzey Tanımlayıcıları Bilgi ve Kavrama Bilgiyi ve Kavrananları Uygulama Karar Verme İletişim Becerileri Öğrenme Becerileri QF-EHEA DÜZEY TANIMLAYICILARI Bilgi Beceriler EQF-LLL DÜZEY TANIMLAYICILARI Geniş çerçevede yetkinlilikler: 1.Bağımsız çalışabilme ve sorumluluk 2.Öğrenme yetkinliği 3.İletişim ve sosyal yetkinlikler 4.Alana özgü ve mesleki yetkinlikler

19 19 QF-EHEA/EQF-LLL Düzeylerinin Tanımlanması Her bir QF-EHEA veya EQF-LLL Referans Seviyesi QF-EHEA Düzey Tanımlayıcıları EQF-LLL Düzey Tanımlayıcıları

20 20 EQF-LLL: 1. Düzey EQF-LLL: 2. Düzey EQF-LLL: 3. Düzey EQF-LLL: 4. Düzey EQF-LLL: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 7. Düzey QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL: 8. Düzey QF-EHEA: 3. Düzey Ülke A Ülke B Yeterlik ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVELERİNİN EQF-LLL VE QF-EHEA İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ

21 21 UYÇ ÜLKELER VE YÜKSEKÖĞRETİM için neden önemlidir? Düzeyler arasında öğrenme çıktılarına dayalı açık tanımlamalar ve ilişkiler ile yeterliklerin amaç ve çıktılarını açık hale getirir, Farklı yeterlikler arasındaki bütünlüğü ve örtüşmeyi ortaya çıkararak, yeterliklerin bir bütün sistem içerisinde birbirleri ile ilişkilendirilebilmelerini ve bu sayede düzeyler arasında ilerlemeyi ve geçişi sağlar, Paydaşların katılımı ile kabul edilmiş, eğitime rehberlik eden ulusal çağdaş bir çevçeve sunar; Mevcut yeterliklerin anlaşılması, düzenlenmesi ve geliştirilmesine olanak sağlayan bir yapı oluşturur, Yeni yeterliklerin tasarlanabilmesi için bir içerik sunar. Yeterliklerin reformunu kolaylaştırarak, değişen toplumsal ihtiyaçlara uygun yeni yeterliklerin geliştirilmesine yardımcı olur Öğrenci ve diğer paydaşlara karşısorumluluklarını yerine getiren (özerk) yükseköğretim kurumlarını destekler, Yeterliklerin vatandaşlar, işverenler ve toplumun bütün üyeleri için rollerini ve yararlarını göstererek bunlara ulaşılmasını teşvik eder; Yeterlikler ile tanınma ve hareketlilik arasındaki farklı ulusal rolleri ve ilişkileri açıklayarak ulusal ve uluslararası düzeyde vatandaşların ve işverenlerin bilincini yükseltir, Ülke dışında yükseköğretimin tanınmasını ve cazibesini artırır.

22 22 UYÇ EĞİTİMCİLER için neden önemlidir? Öğrencilerine, öğrenim gördükleri programın ve program içersindeki derslerin amaçlarını ve bunları başarı ile tamamladıklarında kazanacakları yeterlikleri açıklamalarına yardımcı olur, Başka bir eğitim kurumunda alınmış olan derslerin tanınmasını, intibakını ve kredilendirilmesini kolaylaştırır, Ders programı değişimini ve içerik geliştirilmesini kolaylaştırır, Derslerin ulusal ve uluslararası düzeyde daha kolay anlaşılmasını ve tanınmasını sağlar, Ölçme ve değerlendirme süreçlerinin öğrenme çıktıları ile ilişkilendirilebilmesini ve bu sayade derslerin başarı ve etkinliğinin geliştirilebilmesine yardımcı olur.

23 23 UYÇ ÖĞRENCİLER için neden önemlidir? Öğrencilerin eğitim programlarını ve derslerini bilinçli seçmelerine ve bunları başarı ile tamamladıklarında hangi yeterliklere (neleri bileceklerine, uygulayabileceklerine ve hangi sosyal ve iletişim yetkinliklerine) sahip olacaklarını önceden bilmelerine yardımcı olur, Öğrencilerin öğrenim programları dışındaki aktivitelerinde öğreneceklerinin anlaşılır olmasına yardım eder, Öğrenci hareketliliği için engelleri azaltır ve yaşam boyu öğrenimi teşvik eder, Eğitim-Öğretim düzeyleri arasında yatay ve dikey geçişleri anlaşılabilir hale getirir ve kolaylaştır, Yeterliklere giriş ve çıkış noktalarının belirlenmesi ile yeterliklerin kazanılmasında çeşitli alternatif yollar yaratarak yeterliklere ulaşımı ve sosyal katılımı geliştirir, Ara yeterlikler dahil bütün yükseköğretim yeterliklerinin ve kredi aralıklarının kapsamlı bir listesini sağlayarak öğrenenlere yardım ederler, onları destekler ve onlara yönelik bütün eğitim fırsatlarını açıklar.

24 24 UYÇ İŞVERENLER için neden önemlidir? İstihdam edecekleri öğrencilerin mezuniyetleri sonunda neleri bileceğini, bunları hangi ölçüde uygulamaya aktarabileceğini, bilgi ve becerilerinden ne bekleyeceklerini anlamalarına yardım eder, Eğitim kademeleri arasındaki yeterliliklere dayalı farkı ve bunların, ihtiyaçlara göre istihdamına yönelik daha bilinçli tercih yapmalarına yardımcı olur, İlgili oldukları alanlarda eğitim-öğretim pragramlarının geliştirilmesine paydaş olarak katılmalarını ve beklentilerini aktarmalarını kolaylaştırır.

25 25 İşverenlerÖğrencilerAkademisyenler ÖĞRENME ÇIKTILARIs = 944s = 5183s = 998 Öğrenme yetkinliği123 Pratikte bilgiyi uygulama becerisi 235 Analiz ve sentez becerisi312 Yeni durumlara uyum yetkinliği 457 Kişilerarası İletişim Becerileri 5616 Temel bilgisayar becerileri 10414 Temel Teorik Bilgi12 1 ÖĞRENME ÇIKTILARININ FARKLI PAYDAŞLAR TARAFINDAN ÖNCELİKLERİ

26 26 UYÇ Hazırlama Süreci (11 Adım) 1.Süreci başlatmak için karar alınması 2.Çalışma takviminin oluşturulması 3.Sürecin organizasyonu 4.Çerçevenin tasarımı 5.Paydaşlardan görüş alınması 6.Çerçevenin onaylanması 7.İdari organizasyon 8.Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması 9. Yeterliklerin UYÇ’ne dahil edilmesi 10. Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi 11. UYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması

27 27 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) OLUŞTURMA ÇALIŞMALARI

28 28 KOMİSYON ÜYELERİ Prof. Dr. Atilla ERİŞ (YürütücüYükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Ali Ekrem ÖZKULYükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Berrak KURTULUŞYükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Durmuş GÜNAYYükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Fikret ŞENSESYükseköğretim Kurulu Doç. Dr. Ömer DEMİRYükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Tunçalp ÖZGENYükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Atabay DÜZENLİÇukurova Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet DURMANSakarya Üniversitesi Prof. Dr. Muzaffer ELMASSakarya Üniversitesi YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER KOMİSYONU VE ÇALIŞMA GRUBU ÜYELERİ ş ÇALIŞMA GRUBU ÜYELERİ Prof. Dr. Mehmet DURMAN (Yürütücü)Sakarya Üniversitesi Prof. Dr. Ahmet SELAMOĞLUKocaeli Üniversitesi Prof. Dr. Atabay DÜZENLİÇukurova Üniversitesi Prof. Dr. Gönül AKÇAMETEAnkara Üniversitesi Prof. Dr. Hasan MANDALAnadolu Üniversitesi Prof. Dr. Koray BODUROĞLUHacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Lerzan ÖZKALEİstanbul Teknik Üniversitesi Prof. Dr. M. Emin KÖKTAŞDokuz Eylül Üniversitesi Prof. Dr. Miraç AKÇAYKaradeniz Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Muzaffer ELMASSakarya Üniversitesi Prof. Dr. Nuran ÖZYERHacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Selda ÖNDEROĞLUHacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Zafer GÜLMarmara Üniversitesi

29 29 TYUYÇ Oluşturma Takvimi (11 Adım) 1.Süreci başlatmak için karar alınması: Nisan 2006 2.Çalışma takviminin oluşturulması: 2006 3.Sürecin organizasyonu: 2006-2008 4.Çerçevenin tasarımı: Kasım 2008 5.Paydaşlardan görüş alınması: Şubat 2009 6.Çerçevenin onaylanması: Mart 2009 7.İdari organizasyon: Mayıs 2009 8.Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması: Pilot : Aralık 2010, Tüm kurumlarda: Aralık 2012 9.Yeterliklerin UYÇ’ne dahil edilmesi: 2010 - 2015 10.Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi: 2010 - 2012 11.TYUYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması: 2009

30 Düzeyler (levels, cycles) Profiller (profiles) Verilen Dereceler (award types) Düzeylerin tanımlanması için kullanılacak Düzey tanımlayıcıları (EQF-LLL Tanımlayıcıları) Krediler ve Çalışma Yükü (Credits and workload) Kalite Güvencesi TYUYÇ Tasarım Aşamaları

31 31 DOKTORATIPTA UZMANLIK SANATTA YETERLİK YÜKSEKLİSANS (Tezli programlar) YÜKSEKLİSANS (Tezsiz programlar) LİSANS (Fakülte Programları) LİSANS (YO & Konservatuvar Prog.) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) ÖNLİSANS (MYO Programları) TÜRK YÜKSEKÖĞRETİM SİSTEMİNDE MEVCUT DÜZEYLER, PROFİLLER VE DERECELER YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ VERİLEN DERECELER/YETERLİKLER Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey TYUYÇ’NİN TASARIMI

32 32 DOKTORA YÜKSEKLİSANS (Tezli Programlar) LİSANS (Fakülte Programları) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) ÖNERİ 1: Yükseköğretim ile Meslek ve Sanat Eğitimi Yeterlikleri için iki veya üç ayrı TYUYÇ’si tanımlanabilir. YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİKLER ÇERÇEVESİ Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey TIPTA UZMANLIK* SANATTA YETERLİK YÜKSEKLİSANS* (Tezsiz Programlar) LİSANS (Fakülte**, Yüksekokul ve Konservatuvar Prog.) ÖNLİSANS (MYO Programları) YÜKSEKÖĞRETİM MESLEK/SANAT EĞİTİMİ YETERLİKLER ÇERÇEVESİ TYUYÇ’NİN TASARIMI

33 33 DOKTORA YÜKSEK LİSANS (Tezli Programlar) LİSANS (Fakülte Programları) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) ÖNERİ 1: Yükseköğretim ile Meslek ve Sanat Eğitimi Yeterlikleri için ayrı ayrı üç TYUYÇ’si YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİKLER ÇERÇEVESİ Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey TIPTA UZMANLIK* YÜKSEK LİSANS* (Tezsiz Programlar) LİSANS (Fakülte** ve Yüksekokul Prog.) ÖNLİSANS (MYO Programları) YÜKSEKÖĞRETİM MESLEKİ EĞİTİM YETERLİKLER ÇERÇEVESİ TYUYÇ’NİN TASARIMI SANATTA YETERLİK YÜKSEK LİSANS LİSANS (Güzel Sanatlar Fakültesi ve Konservatuvar Prog.) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) YÜKSEKÖĞRETİM SANAT EĞİTİMİ YETERLİKLER ÇERÇEVESİ

34 34 PROFİLLER DoktoraTıpta UzmanlıkSanatta Yeterlilik PROFİLLER Tezli Yüksek LisansTezsiz Yüksek Lisans PROFİLLER Lisans (Fakülte Programları) Lisans (Yüksekokul ve Konservatuvar Prog.) PROFİLLER Önlisans (Fakülte lisans prog. içerisinde) Önlisans (MYO Programları) ÖNERİ 2: Bir TYUYÇ’si içinde her bir temel düzey için farklı yeterlikler (dereceler) ayrı ayrı profiller olarak tanımlanabilir. YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ VERİLEN DERECELER / YETERLİKLER Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey TYUYÇ’NİN TASARIMI

35 35 ÖNERİ 3: Bir TYUYÇ’si içinde temel düzeyler tanımlanır ve her bir düzey kapsamında verilen dereceler (diplomalar) belirtilir. TYUYÇ’NİN TASARIMI DERECELER (DİPLOMALAR) DoktoraTıpta UzmanlıkSanatta Yeterlilik DERECELER (DİPLOMALAR) Tezli Yüksek LisansTezsiz Yüksek Lisans DERECELER (DİPLOMALAR) Lisans (Fakülte Programları) Lisans (Yüksekokul ve Konservatuvar Prog.) DERECELER (DİPLOMALAR) Önlisans (Fakülte lisans prog. içerisinde) Önlisans (MYO Programları) YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ VERİLEN DERECELER / YETERLİKLER Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey

36 36 Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlikler Çerçevesi 6.Düzey (Lisans) 7. Düzey (Yüksek Lisans) 8. Düzey (Doktora) Yeterliklerinin EQF-LLL Düzey Tanımlayıcıları kullanılarak tanımlanması TYUYÇ’NİN TASARIMI

37 37 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 6 LİSANS _____ EQF-LLL: 6. Düzey _____ QF-EHEA: 1. Düzey -Ortaöğretim de kazanılan yeterliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç – gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak -Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, - Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek. -Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek, - Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayabilmek ve yönetebilmek - Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebi lmek, öğrenme gereksinimleri ni belirleyebilme k ve öğrenmesini yönlendirebil mek. - Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek, - Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek, - Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level). - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak, - Sosyal hakların evrenselliğine değer veren, sosyal adalet bilincini kazanmış, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak.

38 38 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 7 YÜKSEK LİSANS _____ EQF-LLL: 7. Düzey ____ _ QF-EHEA: 2. Düzey - Lisans yeterliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirmek ve derinleştirmek, - Alanı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimi kavramak. - Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, - Alanındaki bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturabilmek; uzmanlık gerektiren sorunları bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilmek. -Alanındaki bir sorunu, bağımsız olarak kurgulamak, çözüm yöntemi geliştirmek, çözmek, sonuçları değerlendirmek ve gerektiğinde uygulayabilmek, - Alanındaki uygulamalarda karşılaşacağı öngörülmeyen karmaşık durumlarda, yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilmek ve sorumluluk alarak çözüm üretebilmek. - Alanıyla ilgili bilgileri eleştirel bir gözle değerlendirebilme k, öğrenmeyi yönlendirebilmek ve ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak yürütebilmek. - Alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, alanındaki ve dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli biçimde aktarabilmek, - Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla incelemek, bunları geliştirmek ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilmek, - En az bir yabancı dilde sözlü ve yazılı iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B2), - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilmek. - Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek, - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözeterek bu değerleri öğretebilmek ve denetleyebilmek, - Alanında özümsedikleri bilgiyi ve problem çözme yeteneklerini, disiplinlerarası çalışmalarda uygulayabilmek.

39 39 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 8 DOKTORA _____ EQF-LLL: 8. Düzey _____ QF-EHEA: 3. Düzey - Yüksek lisans yeterliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirmek, derinleştirmek ve bilime yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşmak, - Alanıyla ilgili çeşitli disiplinler arasındaki etkileşimi kavramak; yeni ve karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşmak. -Alanındaki yeni bilgilere sistematik bir biçimde yaklaşabilmek ve alanıyla ilgili araştırma yöntemlerinde üst düzeyde beceri kazanabilmek, - Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştirebilmek ya da bilinen bir yöntemi farklı bir alana uygulayabilmek, özgün bir konuyu araştırabilmek, kavrayabilmek, tasarlayabilmek, uyarlayabilmek ve uygulayabilmek, -Yeni ve karmaşık fikirlerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilmek. - Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi bir alana uygulayan yayınlanabilir özgün bir çalışmayı ortaya koyarak, bilime katkıda bulunmak, - Alanı ile ilgili bir bilimsel makaleyi ulusal ve/veya uluslar arası hakemli dergilerde yayınlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletebilmek. - Özgün ve disiplinlerarası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilmek - Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni fikir ve yöntemler geliştirebilmek. - Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla incelemek, bunları geliştirmek ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetebilmek, - Uzman bir topluluk içinde özgün görüşlerini savunmada yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurabilmek, - En az bir yabancı dilde, ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurabilmek ve tartışabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level C1). - Akademik ve profesyonel bağlamda teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri tanıtarak, bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunmak, - Sorun çözmede stratejik karar verme süreçlerini kullanarak işlevsel etkileşim kurabilmek, - Alanında ve iş yaşamında karşılaşılan toplumsal, bilimsel ve etik konularda çözüm üretebilmek ve bu değerlerin gelişimini destekleyebilmek.

40 40 TYUYÇ DÜZEYLERİ SÜRE (Yıl) TOPLAM AKTS KREDİSİ (Yıl x 60 AKTS) TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat) (1 AKTS= 25- 30 saat) 6. DÜZEY (LİSANS) 42406.000 – 7.200 7. DÜZEY (YÜKSEK LİSANS) 1,5 - 290 – 120 2.250 – 2.700 3.000 - 3.600 8. DÜZEY (DOKTORA) 3 - 4180 – 240 4.500 – 5.400 6000 – 7.200 TYUYÇ DÜZEYLERİ İÇİN KREDİ VE İŞ YÜKÜ ARALIKLARI * Bir akademik eğitim-öğretim yılı 60 AKTS ve 1500-1800 saat iş yükü esas alınarak hesaplanmıştır.

41 41 TYUYÇ’Nİ OLUŞTURMA SÜRECİNE PAYDAŞLARIN KATILIMI BELİRLENMİŞ OLAN ÖNCELİKLİ PAYDAŞLAR Üniversitelerarası Kurul Yükseköğretim Kurumları (130 kurum) Bakanlıklar (17 Bakanlık) Mesleki Yeterlilikler Kurumu Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Konseyleri ve Ulusal Öğrenci Konseyi Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Meslek Kuruluşları (33 Kuruluş) Vakıflar (3 Vakıf) Dernekler (6 Dernek) Sendikalar ve Konfederasyonlar (2 Sendika ve 7 Konfederasyon)

42 42 TYUYÇ Oluşturulmasında bundan sonraki atılması gereken adımlar ve yapılması gerekenler 1.Süreci başlatmak için karar alınması: Nisan 2006 2.Çalışma takviminin oluşturulması: 2006 3.Sürecin organizasyonu: 2006-2008 4.Çerçevenin tasarımı: Kasım 2008 5.Paydaşlardan görüş alınması: Şubat 2009 6.Çerçevenin onaylanması: Mart 2009(YÖK) 7.İdari organizasyon: Mayıs 2009 (Kanun ve/veya yönetmelik) 8.Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması: Pilot : Aralık 2010, Tüm kurumlarda: Aralık 2012 9.Yeterliklerin UYÇ’ne dahil edilmesi: 2010 - 2015 10.Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi: 2010 - 2012 11.TYUYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması: 2009

43 43 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi Bologna 1999 Leuven 2009 BOLOGNA SÜRECİ’NDE KALİTE GÜVENCESİ VE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR 2.Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki eğitimin tanınması 4.33 4 4 1

44 44 Avrupa Yükseköğretim ve Araştırma Alanı’nı oluşturmak için yapılacak reformları ifade eden Bologna Süreci’nin başlangıcından itibaren Sürecin başarı ile sürdürülebilmesi Lizbon hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi Uluslararası rekabetin oluşturulabilmesi için Yükseköğretimde Kalite Güvencesi ve bu alandaki Uluslararası İşbirliği, en önemli eylem konusu olarak öne çıkmış ve bu konuda eyleme dönüşen bir dizi somut adım atılmıştır. BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

45 45 Avrupa Komisyonu’nun 4 basamaklı modeli (1998) Yükseköğretimde Avrupa Kalite Güvence Birliği’nin (ENQA) 2005 Raporu Yükseköğretimden sorumlu Avrupa Bakanlarının Bergen (2005) ve Londra (2007) toplantıları kararları Kalite Güvence Ajanslarının Tescil sistemimin kabulü ve uygulanması. SOMUT ADIMLAR: BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

46 4 BASAMAKLI MODEL (Avrupa Komisyonu,1998) Kalite Güvencesi Konusunda bağımsız kuruluşların (ajansların) kurulması Kalite güvencesinde iç ve dış değerlendirme unsurlarının oluşturulması Konuyla ilgili paydaşların çalışmalara katılımı Sonuçların yayınlanması (raporlanması) BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

47 47 AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM ALANINDA KALİTE GÜVENCESİ İÇİN STANDARTLAR VE TEMEL İLKELER (ENQA Raporu, 2005, 2009) İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvence Ajansları İçin Avrupa Standartları Kalite Güvencesi İçin Politika ve Prosedürler Program ve Kazanımların Onaylanması, İzlenmesi ve Düzenli Olarak Gözden Geçirilmesi Öğrencilerin Değerlendirilmesi Öğretim Elemanının Kalite Güvencesi Öğrenme Kaynakları ve Öğrencilere Sağlanan Destek İletişim ve Bilgi Sistemleri Kamunun Bilgilendirilmesi İç Kalite Güvencesi Prosedürlerinin Kullanımı Dış Kalite Güvencesi Süreçlerinin Gelişimi Karar Kriterleri Amaca Uygun Süreçler Raporlama İzleme Prosedürleri Periyodik Gözden Geçirmeler Sistem Çapında Analizler Yükseköğretim İçin Dış Kalite Güvencesi Yöntemlerinin Kullanımı Resmi Statü Etkinlikler Kaynaklar Görev Bildirisi Bağımsızlık Kuruluşlar Tarafından Kullanılan Dış Kalite Güvencesi Kriterleri ve Süreçleri Güvenirlik Sağlama Yöntemleri BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

48 48 KALİTE GÜVENCE AJANSLARININ AVRUPA TESCİLİ (EQAR) (11 Üye ve 5 Ülke gözlemcisinden oluşmaktadır) Ulusal ve ENQA izlemeleri temel alınarak Kalite güvencesinde Avrupa Standart ve ilkeleri’ni yerine getiren ajanslar gibi Avrupa’da hizmette bulunan güvenilir ajanslara istemli olarak bilgi temin eden bir sistemin oluşturulması Öğrencilere, işverenlere, Yükseköğretim Kurumlarına, ülkelere ve QA ajanslarına hizmet verilmesi Yükseköğretim kurumları, öğrenciler, kalite güvence ajansları ve sosyal ortaklar gibi paydaşların sorumluluğunu taşıması Amaç: BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

49 49 EQAR TESCİL SÜRECİ QA Ajansları a)Ulusal İzleme b) Ulusal olmayan izleme ENQA Üyeliği Tescil KomitesiTescil = liste BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

50 50 AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ KALİTE GÜVENCE AJANSLARI 25 Ülkede, 71 Ajans 35 Ajans ENQA Tam Üyesi 9 Ajans ENQA Aday Üyesi 12 Ajans bağımsız değil YÖDEK Asosiye Üye-2007 BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

51 AJANSLAR TARAFINDAN KULLANILAN KALİTE GÜVENCE YÖNTEMLERİ BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ

52 52 AVRUPA’DAKİ KALİTE AJANSLARI İLE İLGİLİ YAPILAN ÇALIŞMA (ENQA Raporu 2003) 23 Avrupa Ülkesi 34 Avrupa Kalite Ajansı

53 53 AVRUPA KALİTE GÜVENCE KURULUŞLARININ İŞLEVİ 1.Avrupa boyutlarını ve sürekli değişen dünyayı göz önünde bulundurarak yükseköğretimin kalitesini ekonomik, sosyal ve kültürel bağlamda korumak. 2.Yükseköğretim kurumlarının uygun tedbirler almasına, öğretim ve öğrenimin kalitesini arttırmak amacı ile kalite güvencesi kullanımına yardımcı olup teşvik etmek. 3.Toplumsal ve küresel seviyede kalite üzerine karşılıklı bilgi değişimini teşvik etmek ve bu alanda yükseköğretim kuruluşları arasında işbirliği yapmayı sağlamak.

54 54 AVRUPA KALİTE GÜVENCE KURULUŞLARININ ANA GÖREVLERİ 1.Kalite Geliştirme, geleneksel anlamda kalite güvencesi (%86) 2.Bilgi yayma ve danışmanlık (%78) 3.Akreditasyon (%50) 4.Diğer (Tanıma ve lisans verme, Yeterlilikler çerçevesi, Ulusal diplomaların tanınması) ( %17)

55 55 AVRUPA KALİTE GÜVENCE AJANSLARININ AMAÇLARI Kalite Geliştirme (%92) Hesap verilebilirlik (%75) - Akreditasyon kullananlarda (%86) Şeffaflılık (%75) Ulusal karşılaştırabilirlik ( %59) Sıralama (Ranking) (%3)

56 56 AVRUPA KALİTE GÜVENCE AJANSLARININ ORGANİZASYONEL YAPILARI VE FİNANS KAYNAKLARI Kalite Ajanslarının Özerklik ve Bağımsızlıklarının göstergeleri Organizasyon yapıları Finans kaynakları

57 57 AVRUPA KALİTE GÜVENCE AJANSLARININ ORGANİZASYONEL YAPILARI Yönetim Kurulları / Konseyi Üyeleri - Yükseköğretim Kurumları (temsilen veya bireysel) (%62) - Sanayi ve iş dünyası (%44) AB ve EFTA ülkelerinde (%94) - Hükümet (%39) - Öğrenciler (%33) AB ve EFTA ülkelerinde (%92)

58 58 AVRUPA KALİTE GÜVENCE AJANSLARININ FİNANSAL KAYNAKLARI Hükümetler (%75) Yükseköğretim kurumları (%28) Üniversite Birlikleri ve Rektörler Komiteleri (%8)

59 59 Mevcut önemli birikim ABET (Accreditation Board for Eng. & Tech.) - 4 Üniversitemizde 42 mühendislik programı akredite olmuş durumdadır. MÜDEK (Mühendislik Değerlendirme Kurulu) - 6 Üniversitemizde 27 mühendislik programı akredite olmuş durumdadır. Öğretmen Eğitiminde Standartlar ve Akreditasyon EUA (Avrupa Üniversiteler Birliği) - 21 Üniversitemiz Kurumsal Değerlendirme Sürecinden geçmiştir. Üniversitelerimizde Kalite konusunda yüksek seviyede bilinçlenme ve yapılan çalışmalar. YÖK Yönetmeliği: “Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği” ( 20 Eylül 2005) Eğitim, araştırma ve İdari hizmetlerin değerlendirilmesi ve kalitesinin arttırılması Berlin Bildirisi ve ENQA (European Assoc. for QA in HE) prensipleri ile uyumlu Dış Değerlendirmeye açık. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu- 2006 Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Kurumu Kanunu- 2009 ??? BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ ÜLKEMİZDEKİ DURUM

60 60 Yükseköğretim Kurumlarında “Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme” Yönetmeliği 20 Eylül 2005 Yükseköğretim kurumlarının eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin değerlendirilmesi, kalitelerinin geliştirilmesi, bağımsız "dış değerlendirme" süreciyle kalite düzeylerinin onaylanması ve tanınması konusundaki çalışmalara ilişkin esasları düzenlemektedir. BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER

61 61 İlgili yönetmelik çerçevesinde; Ulusal Boyutta: Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu (YÖDEK) Yükseköğretim Kurumlarında: Yükseköğretim Kurumu Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulları (ADEK) çalışmaların yürütülmesi ve koordinasyonundan sorumludur. BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER

62 62 Yükseköğretimde Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Ana Süreç Haritası Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Süreci Stratejik Planlama Süreci Kurumsal (Öz- ve Çevre-) Değerlendirme Süreci Periyodik İzleme ve İyileştirme Süreci Performans Göstergeleri Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Rehberi YÖDEK, Mayıs 2006 BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER

63

64 64 ÖZDEĞERLENDİRME BOLOGNA SÜRECİ VE KALİTE GÜVENCESİ ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER

65 65 Beklenen Düzey Bek. Düz. Üstü Bek. Düz. Çok Üstü Bek. Düz. Altı Bek. Düz. Çok Altı 8,88 3,19 12,06 8,13 3,27 11,40 8,07 3,00 11,07 9,00 3,00 12,008,94 3,00 11,948,76 3,86 12,62 8,85 3,00 11,85 8,70 3,00 11,70 8,00 4,00 12,00 8,60 3,24 11,84 2005 YILI ÖZ DEĞERLENDİRME SONUÇLARI 2.Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3

66 66 2005 YILI YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI PERFORMANS GÖSTERGELERİ SONUÇLARI

67 67 Amacı: Yükseköğretim kurumlarının iç ve dış kalite güvencesi ilke ve uygulamaları çerçevesinde eğitim-öğretim, araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile idari hizmetlerinin değerlendirilmesi, kalitelerinin iyileştirilmesi, bağımsız "dış değerlendirme" süreciyle kalite düzeylerinin onaylanması ve hizmetlerinde ulusal ve uluslararası düzeyde kurumsal saydamlık ve tanınma sağlanması konusundaki çalışmalara ilişkin esasları düzenlemek. Kapsamı: Yükseköretim kurumlarının önlisans, lisans, yükseklisans ve doktora programları ile bu programların bir bütün veya kısmen sunulduğu birinci öğretim, ikinci öğretim, uzaktan eğitim (açık öğretim, e-öğretim vb.), yaz okulu, ulusal ve uluslararası ortak veya ikili eğitim-öğretim program türleri ile yaşam boyu öğrenim programlarının değerlendirilmesi ve kalite güvencesi. YÜKSEKÖĞRETİM DEĞERLENDİRME VE KALİTE GÜVENCESİ KURUMU KANUNUNU

68 68 Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Kurumu: Kamu tüzel kişiliğine haiz, bilimsel, idari ve mali özerkliğe sahip özel bütçeli bir kuruluşun kurulmasını önermektedir. Kurumun organizasyon yapısına yönelik öneriler: 1.Geniş bir çerçevede ilgili paydaşların yer aldığı Genel Kurul ve Genel Kurul’un şeçtiği 11-15 kişiden oluşan bir Yönetim Kurulu, Genel Sekreterlik, Ana Hizmet Birimleri ile Danışma ve Hizmet Birimlerinden oluşan bir Kurum yapılanması 2.11-15 kişiden oluşan bir Yönetim Kurulu, Genel Sekreterlik, Ana Hizmet Birimleri ile Danışma ve Hizmet Birimlerinden oluşan bir Kurum yapılanması 3.2547 sayılı Yükseköğretim Yasası’na eklenecek bir Ek Madde ile oluşturulacak Yönetim Kurulu, Genel Sekreterlik, Ana Hizmet Birimleri ile Danışma ve Hizmet Birimlerinden oluşan bir Kurum yapılanması YÜKSEKÖĞRETİM DEĞERLENDİRME VE KALİTE GÜVENCESİ KURUMU KANUNUNU

69 69 ÖNERİ 1 GENEL KURUL YAPISI (1)

70 70 ÖNERİ 1 GENEL KURUL YAPISI (2)

71 71 ÖNERİ 1, 2, 3 YÖNETİM (YÜRÜTME) KURULU a)Yükseköğretim kurumlarını temsilen Üniversitelerarası Kurul tarafından dört, b)Maliye Bakanlığı’ndan bir, c)Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)’ndan bir, d)Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA)’nden bir, e)Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)’ndan bir, f)Türkiye Kalite Derneği (KALDER)’nden bir, g)Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)’nden bir, h)Ulusal Öğrenci Konseyi tarafından seçilen bir, üye olmak üzere toplam 11 asil ve 11 yedek üyeden oluşur. veya ---------------------------- i)Yükseköğretim Kurulu (YÖK)’ndan bir, j)Mesleki Yeterlikler Kurumu (MYK)’ndan bir, k)Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK)’undan bir, l)Türk Standartları Enstitüsü (TSE)’nden bir, üye olmak üzere toplam 15 asil ve 15 yedek üyeden oluşur.

72 72 Yapılması gereken çalışmalar: Önerileri belirgenleştirme Ayrıntılar üzerinde çalışma İlgili paydaşlardan görüş alma ve yasalaşma süreci YÜKSEKÖĞRETİM DEĞERLENDİRME VE KALİTE GÜVENCESİ KURUMU KANUNUNU

73 73 İlginiz için teşekkür ederim...