ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN KORUNMAK

... konulu sunumlar: "ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN KORUNMAK"— Sunum transkripti:

1 ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN KORUNMAK

2 Adı ne olursa olsun, insanın ruh ve beden sağlığına zarar veren her alışkanlık zararlıdır. İnsanları zararlı alışkanlıklara yönlendiren sebepleri üç grupta toplamak mümkündür: Olumsuz çevreyle (özellikle arkadaş çevresiyle) ilgili sebepler. Merak, özenti, taklit duygularıyla ilgili sebepler, Mutsuzluk sebepleri.

3 İnsanın sağlıklı, başarılı ve mutlu olabilmesi için beden ve ruh sağlığının her türlü zararlı şeylerden korunması lâzımdır. İnsanın ruh ve beden sağlığını bozan şeylerin başında zararlı alışkanlıklar gelir. Başlıca zararlı alışkanlıklar; sigara, alkol, uyuşturucu ve kumar bağımlılığıdır.

4 ZARARLI ALIŞKANLIKLARIN SEBEPLERİ
Cehâlet, tembellik, bencillik, bilgisizlik, kötü arkadaş, grup baskısı, aşağılık kompleksi, kötüleri merak etme, kötülere özenme, kötüleri taklit etme, birahane, diskotekler, millî kültürden uzaklaşma, ahlâkî değerlerin zayıflaması, uyuşturucu kültürünün benimsenmesi, dış güçlerin ajan ve mafya faaliyeti, sevgiden, ilgiden ve şefkatten mahrum kalma, işsizlik,

5 ZARARLI ALIŞKANLIKLARIN SEBEPLERİ
uyuşturucu madde karışımı ilâçların kullanılması, uyuşturucu karıştırılmış yiyecek ve içecekler, çıkartmalar, kutlama ve eğlence partileri, zamanın değerlendirilmemesi, başarısızlık ve mutsuzluk, stres, aşırı lüks ve eğlence hırsı, “Bir defa denemekle bir şey olmaz” ve benzeri tuzak sözler,

6 gayesizlik, ümitsizlik, intibaksızlık, geçimsizlik, şiddet, yalnızlık hissi, kendini kabul ettirme duygusu, iletişimsizlik, ekran bağımlılığı, kumara yol açan ortamlar ve oyunlar.

7 SİGARANIN ZARARLARI Sigarada 4000 çeşit zehirli madde vardır. Gırtlak ve beyin kanserinin %99’u, beyin kanamalarının %85’i, damar tıkanıklıklarının %90’ı, akciğer kanserlerinin %90’ı sigara kaynaklıdır. Sigara içenlerin vücuduna %15 ila %33 oranındı daha az oksijen girmektedir. (Kapalı bir odada içilen bir tek sigaranın dumanı iki aylık bir bebeğin ölümüne neden olmuştur.) 100 tiryakiden 50’si sigara yüzünden ölmektedir. Sigara sağlığın olduğu kadar cilt güzelliğinin de düşmanıdır. Anne adayı sigara içerse, çocuğu; %80 erken veya ölü, %65 özürlü (alkolde %100), %20 normal sürede, fakat normalden küçük doğar.

8

9 GEÇEN BU SÜREDE DÜNYADA 1 KİŞİ
SİGARA NEDENİYLE ÖLDÜ.

10 EĞER MEVCUT SİGARA İÇME PATERNLERİ DEVAM EDERSE
21. YÜZYILDA TÜTÜNE BAĞLI ÖLÜMLERİN SAYISI YILDA 1 MİLYAR CİVARINDA OLACAKTIR.

11 SİGARAYI BIRAKMA TEKNİKLERİ
Kesin karar vererek herhangi bir gün seçilerek bırakılır Sigara içmeden geçirilen gün sonunda kendinizi ödüllendirin Sigara içtiğiniz zamanları tespit edip daha dikkatli davranın Bırakmak için nedenleri belirleyin Sigara içen arkadaş ve çevreden uzaklaşın Sigarayı bıraktığınız andan itibaren yaşadığınız olumlu şeyleri not edin Sigara içme isteği uyandıran yiyecek ve içeceklerden uzak durun

12 Planlı ve ölçülü bir yaşam seçin
Sizi strese sokacak konu ve tartışmalardan uzak durun Boş zamanlarınızı açık havada veya dostlarınızla geçirin Yanınızda sigarayı hatırlatacak eşya taşımayın Olumlu alışkanlıklar geliştirin Güne başlarken kendinize özen gösterin, kendinizi iyi hissedeceğiniz alışkanlıklarınızı mutlaka yerine getirmeye çalışın. 

13 20 dakika: Kan basıncı ve kalp hızı normale döner
20 dakika: Kan basıncı ve kalp hızı normale döner. Eller ve ayaklar, dolaşım normale döndüğü için ısınmaya başlar. 8 saat: Kanda oksijen düzeyi normale döner. Kalp krizi riski düşmeye başlar. 24 saat: Karbonmonoksit (egzoz gazı) vücuttan atılır. Akciğerlerdeki balgam ve diğer birikimler temizlenmeye başlar. 48 saat: Nikotin vücutta artık saptanamaz. Tat ve koku alma duyusu artmıştır.

14 72 saat: Solunum yolları gevşediği için nefes almak kolaylaşır
72 saat: Solunum yolları gevşediği için nefes almak kolaylaşır. Vücut enerjisi artar. 2-12 hafta: Dolaşim bütün vücutta düzelir. Yürümek kolaylaşır. 3-9 ay: Öksürük, nefes darlığı düzelir. Akciğer işlevi yüzde 5-10 oranında artar. 5 yıl: Kalp krizi riski sigara içenlerin riskinin yarısına iner. 10 yıl: Akciğer kanseri riski sigara içenlerin riskinin yarısına iner. Kalp krizi riski hiç sigara içmemis biri ile eşit olur.

15 ALKOLÜN ZARARLARI İnsanın bir santimetreküp kanında bir miligram alkol bulunması, alkol zehirlenmesinin bütün belirtileri için yeterlidir. Şayet bu miktar 4-5 miligrama kadar yükselirse, içen komaya girer. Komaya her giren kurtulamaz. Alkol asla bir gıda değildir. Alkol için söylenmiş güzel sözlere, aldatıcı reklâmlara aldanmamalıdır. Alkol ilâç olmadığı gibi, alkollü içkiler iştah açıcı da değildir. Bilakis zamanla mide rahatsızlıklarına, iştahsızlıklara ve sindirim bozukluklarına sebep olur.

16 ALKOLÜN ZARARLARI Alkolün nihâî zararı akıl hastalıkları, felçler, kalp, karaciğer, böbrek ve damar hastalıkları, özürlü çocukları ve ölüm şeklindedir. Alkolizmin tuzağı biradır. İstatistiklere göre, alkoliklerin %80’i alkollü içki alışkanlığına bira ile başlamışlardır. Birada bulunan nitrozamin adlı madde kansere sebep olmaktadır. Bira yapımında kullanılan bira mayası, alkol üreten bir maya türü olduğundan alkolsüz bira olmaz.

17 ALKOLÜN ZARARLARI Cinayetlerin % 5’i, Boşanmaların % 80’i,
Irza tecâvüzlerin % 50’si, Trafik kazalarının % 70’i, Aile içi şiddetin % 70’i, Görevini terk edenlerin % 60’ı, alkol yüzündendir. İntihar olaylarında alkolün etkisi, içmeyenlere oranla 58 kat fazladır. Alkol beyni % 17 oranında küçültmekte, bunun sonucu çocuklara da aynen intikal etmektedir.

18 ALKOLÜN OLUŞTURDUĞU BEDENSEL SORUNLAR
Yorgunluk, halsizlik Kusma ve bulantı Gastrit Kilo alma Karaciğer hastalıkları Hipertansiyon Kronik gerilim, baş ağrıları Kronik diyare (ishal)

19 UYUŞTURUCU FELÂKETİ Uyuşturucu maddeler, beyin ve akıl sağlığının en büyük düşmanıdır. Başlıca etkileri; delilik, erken bunama, şuur ve hafıza kaybı, sayıklama, hayâl görme, korku, evham, zaman ve mekân algılamasında bozukluk,

20 iktidarsızlık, kangren, kan pıhtılaşması, kalp hastalığı, karaciğer ve böbreklerde iltihap ve tıkanma, depresyon, ölüm isteği, nefes darlığı,

21 öksürük, boğulma hissi, solunum felçleri, intihar ve ölümdür. Orta derecede kuvvetli bir gram uyuşturucu bir milyon beyin hücresini öldürmektedir. Uyuşturucuyu bir veya iki defa kullanmak bağımlılık yapar. Uyuşturucunun, girdiği aileyi yıkmaması düşünülemez.

22 Göz bebeğinde daralama Yüzde kızarma-soğukluk Kabızlık İshal
Bitkinlik Gözde kanlanma Göz bebeğinde daralama Yüzde kızarma-soğukluk Kabızlık İshal Mide-Bağırsak yakınmaları Yürüme bozukluğu Solunum güçlüğü Ağrılar UYUŞTURUCUNUN FİZİKSEL ETKİLERİ Dalgınlık Uyuklama Uyku bozukluğu Konuşma güçlüğü Burun akıntısı Terleme Titreme Dengesizlik

23 UYUŞTURUCUNUN TOPLUMSAL RUHSAL ETKİLERİ
Duygu durumu değişikliği İlgi-istek kaybı Donukluk Bilişsel bozukluklar Başarıda azalma Bakımsız dış görünüş Gerçek dışı konuşma UYUŞTURUCUNUN TOPLUMSAL RUHSAL ETKİLERİ İçe kapanma Çevre değişikliği Konuşma içeriğinde değişme Aşırı para harcama Suç işleme eğilimi Evden uzaklaşma Madde kokusu

24 Madde kullanmaya başlayan gençlerde ortak bazı özellikler dikkat çekmiştir:
--- Ani tepkiler veren ---Saldırgan ya da asi davranışları olan ---Her şeyi reddeden ---Davranış bozukluğu gösteren ---Aykırı davranışlar içinde bulunan ---Erken yaşlarda davranış problemleri olan ---Çabuk heyecanlanan ---İçe dönük olan ---Fazlasıyla itaatkar olan ---Yaşıtlarından aşırı etkilenen

25 MADDE KULLANIMINA BAŞLAMA YAŞI
% YAŞ ALTI % % % % YAŞ ÜSTÜ

26 Yasadışı Küresel Madde Kullanımı Eğilimi 2002 Raporuna göre;
YASADIŞI MADDE KULLANIMININ HEDEFİ GENÇLİKTİR Yasadışı madde kullanımında hedef kitle 15-25 yaş grubundaki gençlerdir.

27 Dünyada yasadışı madde kullananların sayısı 185 milyon kişi olarak tahmin edilmektedir.

28 Ülkemiz ile ilgili veriler 1
Erkeklerin % 53’ü, kadınların % 20’si sigara içmektedir. Kişi başına sigara tüketiminde Avrupa ülkeleri arasında ilk sıralardadır. Lise öğrencilerinin % 20.1’i sigara içmektedir. Madde kullanım oranı % 3.5’dir. Alkol kullanım oranı % 20’dir.

29 Ülkemiz ile ilgili veriler 2
En az bir kez madde kullanan gençlerin oranı % 2.6’dır. 1994 yılında Ankara da yapılan bir çalışmada alkol bağımlılık sıklığı % 1.5 olarak bulunmuştur.

30 Ülkemiz ile ilgili veriler 3
Bağımlıların % 70’i, 20 yaş altında ki gençlerdir. Madde ile ilk tanışma genelde yaş grubu arasındadır, 18-25 yaş grubu arasında düzenli kullanım görülmektedir.

31 ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN KORUNMA YOLU
Sevgi, ilgiye ve şefkate Eğitim Çevre (Aile, okul, arkadaş ve iş çevreleri) Medya, Genel ahlak sahibi olmak Çocuğa çevre şartlarını o şekilde hazırlamalıdır ki, onun davranışı karşısında ona söyleyeceğimiz söz; “Sakın yapma” yerine, “Aferin!” olmalıdır.

32 Sokak çocuklarının hepsinin sokak çocuğu oluşlarının, tiner ve bally koklamalarının nedeni, suçlu çocukların tamamına yakınının suç işlemelerinin sebebi, yetişkin suçluların büyük çoğunluğunun suçlu olmalarının nedeni, çocukluk ve gençlik yıllarında sevgiden, ilgiden ve şefkatten mahrum kalmaları ve bozuk kişiler ve bozuk çevreler tarafından yönlendirilmeleridir.

33 ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN KORUNMA KONUSUNDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Bilindiği gibi zararlı alışkanlıklar, kişinin ruh ve beden sağlığını bozan alışkanlıklardır. Zararlı alışkanlıklar konusunda verilen bilgilendirmelerde dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır Çocuklara ve gençlere hiçbir zararlı, özellikle uyuşturucu madde gösterilmemeli ve nasıl kullanıldığı öğretilmemelidir. Uyuşturucu maddelerin adları ve nasıl elde edildikleri bildirilmemelidir.

34 3. Uyuşturucu maddeler gaz, sıvı ve katı halde kullanılarak kişilerin tuzaklara düşürüldüğü anlatılmalıdır. 4. Zararlı maddeleri kullananların nasıl krize girdiği ve nasıl öldüğü anlatılmalı ve gösterilmelidir. Tehlikeli madde ve tehlikeli davranış o şekilde tanıtılmalıdır ki; özendirici olmayıp caydırıcı olsun.

35 Çocuklar ve gençler gördüklerini taklit eder, öğrendiklerini yaparlar
Çocuklar ve gençler gördüklerini taklit eder, öğrendiklerini yaparlar. Bu nedenle zararlı alışkanlıklar konusunda insanlar, özellikle çocuklar ve gençler bilgilendirilirken, onların gördüklerini taklit edecekleri ve öğrendiklerini yapacakları unutulmamalı

36 İnsan iki temel davranışından biri, haz duyduğu şeye yaklaşmak, diğeri, elem duyduğu şeyden uzaklaşmaktır. İnsan tehlikeli şeyi, haz verici zannederse, bilmeden felâkete sürüklenir. Fakat onun felâket unsuru olduğunu kesin olarak bilirse, ondan uzak durur. İşte zararlı alışkanlıklar, birçok kişi tarafından ve medyada özellikle internette, özendirildiği için çocuklar ve gençler bunlardan haz duyacaklarını düşünerek, bilmeden ölüme giderler.

37 Halbuki, zararlı alışkanlıkların getirdiği kriz ve ölüm gibi sonuçları gördükleri zaman, aynı şeyi asla yaşamak istemezler. Zararlı bir maddenin hem kullanışını, hem de getirdiği sonucu öğretmek ve göstermek doğru değildir. Çünkü zararlı maddeyi kullanmayı düşünen kişinin zihni onu kullanmaya programlanırsa, bu durumda gelecek sonucu düşünemez olur ve ilk fırsatta zararlı maddeyi kullanır.

38 NORMAL BEYİN

39 UYUŞTURUCU KULLANDIKTAN SONRA

40 UYUŞTURUCU ECSTASY HAP KULLANAN KİŞİNİN BEYİN GÖRÜNTÜSÜ
ÖNCE SONRA

41 ZARARLI ALIŞKANLIKLARA HAYIR
1974 TÜRKİYE GÜZELİ 3 YIL SONRA

42 Normal bir insan 5 yılda bu kadar değişemez
UYUŞTURUCUYA HAYIR Normal bir insan 5 yılda bu kadar değişemez

43 Bir insanda ki bu hızlı değişimi sizce ne yapabilir.!?
UYUŞTURUCUYA HAYIR 5 YIL ÖNCE Bir insanda ki bu hızlı değişimi sizce ne yapabilir.!? 5 YIL SONRA

44 ÖZGÜR İNSAN BAĞIMLI OLAMAZ , BAĞIMLI İNSAN ÖZGÜR DEĞİLDİR.