YETENEK SEÇİMİ Dersin Hocası: Ögretim Görevlisi SUAT CERİT.

... konulu sunumlar: "YETENEK SEÇİMİ Dersin Hocası: Ögretim Görevlisi SUAT CERİT."— Sunum transkripti:

1 YETENEK SEÇİMİ Dersin Hocası: Ögretim Görevlisi SUAT CERİT

2 SPORDA YETENEK VE ÖNEMİ
Sportif bağlamda yetenek kavramı, belli bir alanda normalin üstünde ancak henüz tam gelişmemiş özelliklere sahip kişiye denir. Özellikle Batı Dünyası ve Doğu Avrupa Ülkesi yetenekli sporcuları seçmek için özel yöntemler geliştirme arayışına girmiştir. SPORDA ULUSLAR ARASI BAŞARI Kendini Tanıtma Prestij Kazanma Politik Gelişim Ekonomik Gelişim .

3 ULUSLAR ARASI BAŞARI İÇİN EN BÜYÜK ETKEN
Hirata; 1976 Olimpiyatlarında madalya sahibi sporcuların %80’inin yetenek seçimi programlarıyla hazırlandığı saptanmıştır ve araştırmaya takiben “En yetenekli gençlerini bulup sporda yönlendiremeyen ülkeler, uluslar arası başarıdan her zaman yoksun olacaklardır” demiştir. Alt yapı-Tesis Uygun yaşta yetenek seçimi Titiz ve sistemli eğitim, çalışma Çalıştırıcı Teknoloji Yönlendirme

4 ZACKİORSKİJ YAPTIĞI ARAŞTIRMADA AŞAĞIDAKİ SONUÇLARA ULAŞMIŞTIR.
Mükemmel sporcuların yaklaşık %50’sinin çocuklarının da üstün sportif yeteneklere sahip olduklarını farklı sporda olabilir. Yalnızca motorik özelliklerin (örneğin; sürat) kalıtım yolu ile geçtiğini, Tek yumurta ikizleri, bir çok alanda çift yumurta ikizlerinden daha büyük bir uyum gösterdiğini Başarı gelişiminin üst sınırlarının yine kalıtımla belirlendiğini saptamışlardır. Bu araştırma kalıtımsal faktörlerin bir sportif yeteneğin gelişmesindeki önemini ortaya koymaktadır. Ancak bu etkinin sınırlı olduğunu vurgulamak lazım. İueieie

5 ÜLKEMİZDE SPOR POLİTİKALARI:
DAHA AZ SAYIDA ve ÜLKE İNSANINA UYAN SPOR DALLARINA YATIRIM. ÜLKEMİZİN DEĞİŞİK YÖRELERİNDEKİ İNSANLARIN, HANGİ SPORLARA YATKIN OLDUKLARINI BELİRLEME VE BUNA GÖRE YATIRIM YAPMA SPOR LİSELERİ DEĞİŞİK FEDERASYONLARIN OKUL ÇALIŞMALARI YENİ POLİTİKA ÇALIŞMALARI SEÇİCİLER UYGUN ÇALIŞTIRICILARI +SİSTEMİ ALT YAPI TESİS+TEKNOLOJİ TİTİZ VE SİSTEMLİ ÇALIŞMA

6 DÜNYADA UYGULANAN MODELLER
ÜLKELERİN YÖNETİM TARZLARIYLA MODELLERİ ARASINDA MANTIKLI İLİŞKİLER OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR. Sporda ileri gitmiş Avrupa ülkelerinde modeller ayrıntılı ve pedagojik kurallara uygun yönetilir. Seçimler laboratuvar koşullarında gerçekleştirilir. ABD gibi bazı ülkelerde; doğal seçim yöntemleri ile ve isteğe bağlı bir uygulama görülmektedir. Spor biliminde ve pratiğindeki tartışılmaz yerine rağmen ABD’de yetenek seçimi bilinmeyen bir bilim dalıdır. Sporda üst düzeyde başarı elde etmeksizin yatılı spor okulları; geliştirilmiştir. Eski Doğu bloku (Bul, Pol. Rom. Rus.) ülkelerinde ve birçok Batı Avrupa Ülkelerinde bu uygulama görülmektedir.(Alman, Farns.İng. İta, Avus, İsveç)

7 ALMANYA MODELİ yılındaKaiserslautern’de Heinrich Heine devlet Lisesi “Yetenek Geliştirme Sınıfları” projesinde, elit sporcu yetiştirme ile görevlendirilmiştir Amacı öğretimle birlikte, sosyal ve spor gelişimi dengeli şekilde götürmek Derslerde başarısızlık söz konusu olduğunda özel destek öğretim programları düzenlenmektedir. Antrenmanlar, lisenin ve çevresindeki okulların tesislerinde yapılmaktadır. Okulun öğrencileri, yörenin seçilen öğrencileri olmakla birlikte bir kısmı da dışarıdan seçilmiştir. Evi okula yakın olan öğrenciler yarı yatılıdırlar. Bilimsel danışmanlıklar ve ölçümler Üniversitelerin bünyesindeki spor enstitüleri tarafından yönetilmektedir.

8 BU ENSTİTÜLERDE Kondisyonel özelliklerin diagnozu
Koordinatif becerilerin diagnozu Müsabaka davranışlarının değerlendirilmesi Profillerin ve normların oluşturulması Tıbbi ölçümler Sosyolojik yönden incelenmesi ve gerekli önlemlerin alınması

9 İSVEÇ (TTA) MODELİ İsveç Tretorn Tens AKADEMİSİ; 1985’de Bastad (Güney İsveç)’de açılmıştır. İsveç’in en iyi genç tenisçilerin belirli bir okulda okutup, profesyonel tenisçi olarak hazırlamak. Üç hafta derslere devam etmem hakları bulunmaktadır. Bu okul ortaokul düzeyinde olup liseye hazırlar. Bu öğrenciler mezun olduktan sonra yetişkinler için lise adlı bir özel okula girebilirler. İsveç hükümeti “Sosyal Devlet Anlayışı” ile burada burs verilmektedir. Masraflar Tretorm firması ve tenis federasyonu tarafından karşılanır.

10 TTA’da 18 tenişçi yetiştirilir.
Kendi yaş grubunda İsveç’in ilk 8 tenisçisi arasında giren okula alınır. Tenisçiler üst düzey baş antrenör nezaretinde hergün 3 saat 90 dakika sabah, 90 dakika öğlenden sonra antrenman yaparlar. Burası elit sporculara kamp yeri ve antrenman yaptığı yer olarak da kullanılır. İsveç’in Dünya çapındaki tenisçilerinin antrenman yapabilmesi çocuklar için büyük yer almaktadır.

11 YETENEK SEÇİMİ ve ÇALIŞMALARININ SPORSAL YARARLARI
Kişilerin daha kısa zamanda istenilen yüksek performansa ulaşmasını sağlar. Üstün yetenekli sporcularla çalışan antrenörün çalışma etkinliği artar. Yüksek performansa erişmek isteyen sporcuların sayısını ve rekabetini artırır. Daha güçlü kadrolar oluşturulur. Sporcunun kendine güveni artar. Çünkü bilimsel seçim süreciyle yetişmemiş sporculardan daha iyi olduğunu görür. Sporcuların çalışmalardaki istenmedik sapmalar zamanında belirlenip, gerekli önlemler alınır. Bu ilgi sporcuları motive eder.

12 YETENEKLİ SPORCU ÖZELLİKLERİ
Antrenmanda daha başarılıdır. Aynı kapsam ve büyüklükteki antrenman uyaranlarında büyük başarı elde eder. Antrenmanda verilen yeni uyaranlara daha çabuk uyum sağlar. Daha çabuk öğrenir. Daha önce edindiği deneyimleri yaratıcı bir şeklide başarısını arttırmak için kullanır. Kendine verilen zor görevleri bile başarıyla yerine getirir ve sorunları yaratıcı ve orijinal bir biçimde çözer. Performansının gittikçe yükselmesi onun tipik özelliğidir. Yetenekli bir sporcu, kendini tam anlamıyla spora adar, çalışkan ve hırslıdır, sistematik şekilde çalışır. Gerginlikte (stres altında) bile gerçekçi, doğru değerlendirme yapabilir. Riski göze alabilir. Başarısızlıklar karşısında gücünü kaybetmez, bunu bir motivasyon gerekçesi yapabilir.

13 Yetenek Seçiminde Başlıca İki Yöntem Uygulanır. .
Doğal Seçim Bu seçimde kişi ya tesadüfen seçtiği spor dalına katılır, ya da başka bir spor dalında başarılı olamayacağını anlayarak dal değiştirmesi şeklinde antrenörün ya da öğretmenin karşısına gelir. Böyle bir seçimde performans gelişimi yavaş olur, çünkü büyük bir olasılıkla ideal spor dalı seçilememiştir. Bilimsel Seçim Spor bilim adamlarının yardımıyla yapılan bilimsel testlerle yetenekli kişilerin kendilerine en uygun spor dalına yöneltilmesini sağlar. Her spor dalının kendine has özelliği vardır. Halterde ağırlık merkezi ve kuvvet, Mücadele sporları, Basketbol, Voleybol da boy, kol uzunluğu, motorik özellikler, birliktelik. Ritmik Jimnastikte denge ve ritim gibi özellikler öne çıkar.

14 Yeteneğin belirlenmesinde etkili olan faktörler şunlardır.
Sağlık durumu, Antropometrik özellikler,( Boy kol uzunluğu ve genişlik ölçümleri,vücut ağırlığı,y ağ oranı,ağırlık merkezi ) Kondisyonel motorik özellikler (Kuvvet, dayanıklılık, sürat, hareketlilik,esneklik, beceriklilik gibi) Öğrenme yeteneği(Verilen uyarıları kavrayış,gözlem,analiz,çözümleme yeteneği) Psikolojik önkoşul( Verimliliğe hazır olma durumu,istekli olma,zora dayanabilme ve hoş görülü olma) Bilişsel özellikler ya da yetenekler(Oyunzekası,yaratıcılık,konsantrasyon) Duygusal ,coşkusal özellikler (tahammül,yarışma ve mücadeleye istekli olma) Sosyal faktörler (işbirliği, takım ruhu,görev üstlenme bilinci) Sporcuların özel biyolojik profilleri kadar psikolojik özellikleri de önemlidir. Bu nedenle objektif ölçütler kullanılır.

15 Bir yeteneğin bu özellikleri, spor dalına göre farklılıklar göstermektedir. Örneğin, bir oyuncuda öne çıkan özellikler, bir uzun mesafe koşucusununkilerden farklıdır. Spor biliminde yetenek konusunda yapılan çalışmaları üç başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar; 1. Yeteneğin seçimi( aranması) 2. Yeteneğin yönlendirilmesi 3. Yeteneğin eğitimi. Bu kavramları şöyle açıklayabiliriz.

16 YETENEK SEÇİMİNİN AŞAMALARI
Etkili bir yetenek seçimi üç aşamada gerçekleştirilebilir. Bunlardan ilkini “ön seçim” olarak kabul edebiliriz. Ön seçimde ekonomik bir uygulama yöntemi kullanarak mümkün oldukça çok sayıda çocuk ve genç bu süreçten bir çok kez geçirilmeli. Antrenmansız çocuklarda yapılacak seçimlerde kural olarak, spor türüne özgü verimliliği belirleyecek parametrelerden çok, çocuğun genel sportif verimini belirleyecek özelliklerin ölçümüne yönelmek gerekir. Yetenek seçiminde unutulmaması gereken ilke, ölçümlerin bir kere değil, bir çok kez yapılmasından sonra sonuçlandırılması ve karara bağlanmasıdır. Aşağıdaki tabloda ön seçim-ara seçim-son seçim içeriklerine örnek olarak da Artistik Cimnastik ve sportif oyunlar verilmiştir. Belirli bir spor türü için motor testler daha uygun kişisel önşart oluşturur. Birçok motor testin uygulamasıyla gerçekleştiren test bataryaları bu amaçla uygulanır. Değişik araştırmacıların sunduğu bazı örnekler aşağıda verilmiştir. Ara seçimde uygulanan kondisyonel motor özelliklerle ilgili bir test bataryasıyla norma tablosu örnek olarak verilmiştir.

17 YETENEK SEÇİMİ AŞAMALARI VE İÇERİKLERİ (1)
ÖN SEÇİM ARA SEÇİM SON SEÇİM Genel Karakteristik: Çocuğun genel özelliklerinin sorgulanması. Gözlemlenmesi ya da değerlendirilmesi Ör: I. Genel Sağlık durumu II. Okul Başarısı III. Sosyal koşulları ve ilgileri IV. Vücut yapısının spor türüne uygunluğu V.Genel spor verimliliği (okulda spor dersindeki başarı düzeyi) Bir kezlik sportif kontrol Spor türüne özgü vücut tipine uygunluğunun kesin kontrolü Spor türüne yönelik motorik özellik yeteneği (çok yönlü motorik özelliklerin test edilmesi Kısa sürede birçok kez alıştırma yapmak (deneme antrenmanı) Kısa süreli bir alıtırmada verim düzeyi ve davranış biçimi Genel ve özel sportif verimliliği Bütünüyle kişiliğin değerlendirilmesi

18 YETENEK SEÇİMİ AŞAMALARI VE İÇERİKLERİ (2)
ÖN SEÇİM ARA SEÇİM SON SEÇİM Artistik Cimnastik: Kısa boylu, oldukça az ağırlıklı ince bir tip, ancak omuz kalçadan geniş. (O) ve (X) bacaklı olmamak - Genel hareket koordinasyonunun ve kuvvet düzeyinin değerlendirilmesi -Toplam estetik ifade değerlendirilmesi Hareket koordinasyonu (Engellerle yapılan koşudaki başarısı) Bacak, kol gövdenin sahip olduğu kuvvet (Basit kuvvet alıştırmaları) - Toplam motorik özellikler düzeyi (Sportif oyunlarda, stafet yarışlarındaki başarı düzeyi Kısa süreli program Sonucunun değerlendirmesi Motor öğrenme davranışı (hareket koordinasyonu) Kuvvet ve hareket sürati -Hareket genişliği

19 YETENEK SEÇİMİ AŞAMALARI VE İÇERİKLERİ (3)
ÖN SEÇİM ARA SEÇİM SON SEÇİM Sportif Oyunlar: Uzun ve iri yapılı çocuklar (Voleybol, Hentbol, Basketbol için. Buna karşılık futbolda herhangi bir sınırlama düşünülmez. - Genel olarak, kuvvet, sürat ve oyun yeteneği Yeterli bir boy aranmalı Koşu hızı (30-60m.’deki) Çabuk kuvvet (Fırlatma topuyla ölçüm) Sıçrama kuvveti ( üç adım atlama gibi) Hareket koordinasyonu (oyun yeteneği Birçok oyunda oyun yeteneğinin değerlendirilmesi Problemlere bulduğu çözümler gözlenmeli

20 İKİNCİ BASAMAK SEÇİM İÇİN TEST BATARYASI
Motor Test Alıştırmaları İlgili yetenek (Özellik konusu 30 m Sprint koşu 30 m hız almalı (deparlanse: 10 m) Sprint koşu Dururken 5 adım sıçrama Çift ayakla uzun atlama Adım alarak top fırlatma Öne gülle atma 30 m engelli koşu Konstüsyonel Özellikler Çıkış kuvvetli ve ivmelenme yetenği üzerine bilgi verir. Maksimal sürat Horizantal sıçrama ve Koordinasyon Horizantal sıçrama kuvveti Atış kuvveti Kütle ivmelendirme- Koordinasyon Bütün vücut için Koordinasyon Boy-Kilo-Sağlık durumu v.b.

21 AŞAĞIDA İKİNCİ BASAMAKTA UYGULANAN BU TEST SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİNDE KULLANILAN BİR NORM TABLOSU VERİLMİŞTİR. Seçim Testlerinin kız ve erkek ayrı ayrı ortalama değerleri (x) ve standart sapmaları (s) gösterilmiştir(15). Yaş (yıl) Sayı Cinsiyet 10 – 10.9 n=54 Erk. 11 n=52 10 n=48 Kız n=57 Yaş X s 10.52 .23 11.36 10.40 .25 11.35 .22 Ağırlık S 35.17 4.42 37.34 5.76 34.13 4.35 38.86 6.58 Boy 144.87 5.91 147.94 7.24 143.73 6.17 148.30 7.15 30 m. Sprint 5.24 .20 5.13 . 26 5.31 .24 5.32 30 m.Dep.L. 4.75 4.61 .31 4.72 .29 5’li sıçrama 8.92 1.27 9.63 .68 8.93 1.97 9.24 .61 Dur.uz.atla 1.69 .11 1.76 .14 1.68 .15 1.70 Top Fırlatma 14.43 2.65 15.66 3.22 9.97 2.36 11.81 2.61 Gülle Atma 4.82 .80 5.26 1.16 .74 4.88 .89 Engel Koşu 12.95 1.02 12.35 .96 13.01 13.44 1.00

22 SIKLIKLA UYGULANAN BİR BAŞKA TEST BATARYASI
50 m.koşu 12 dakika koşu Sarkaç koşusu Durduğu yerden uzun atlama Sağlık topu fırlatma Motorik reaksiyon sürati

23 7-14 YAŞLARI ARASI ERKEK ÇOCUKLARDA MOTORİK TEST PERFORMANS NORMLARI
BAŞLANGIÇ DÜZEYİ YAŞ 50 m.koşu (s) Yüksek Orta Düşük 9, , , , , ,8 6, ,3 10,3 9, , ,6 8, ,7 7, ,2 11,3 10,2 9, , , ,7 8, ,2 12 dk.koşu (m) Sarkaç koşusu 12,4 11, ,5 11, , ,5 10,1 9,9 13,5 12,8 12, , , ,5 11,1 11,0 14,5 13,8 13,5 13, , ,6 12,2 12,0 Durarak Uzun Atlama (cm.) Sağlık Topu Atma (m.) 4, ,8 5, , , , , ,5 3, , , , , , , ,6 2, , , ,0 4,4 5, , ,6

24 7-14 YAŞLARI ARASI KIZ ÇOCUKLARDA MOTORİK TEST PERFORMANS NORMLARI
BAŞLANGIÇ DÜZEYİ YAŞ 50 m koşu (s) Yüksek Orta Düşük 9, , , , , ,9 6,7 6,7 10, , , ,0 8, ,0 7,8 7,7 11, , , ,1 9, ,0 8,9 8,8 12 dk. koşu (m.) Sarkaç Koşusu (s) 13, , , , , , ,5 10,3 14, , , , , , ,6 11,5 15, , , , , , , ,6

25 Bu testin güvenilirliği oldukça yüksek ve test uygulama yönteminin standartlaştırılmış bir protokolü vardır (3). Yaşa ve cinse özgü test sonuçları normları vardır. Doktor ve antrenörler kendi ölçümlerini bu tablo ile karşılaştırabilir. Tablolarda görüldüğü gibi başlangıç düzeyi kendi içerisinde yüksek-orta-düşük değerleri olarak gösterilmiştir. Bu tür araştırmalar, yıllardan bu yana pek çok araştırmacı tarafından geliştirilmişlerdir. Bununla birlikte araçların, yöntemlerin, testlerin ve amaçların çokluğu bu incelemenin zorluğunu göstermektedir. Özellikle spor motivasyonu düşük olan bir çocuk söz konusu olduğunda, büyüklerle karşılaştırılınca, çocuk “efor testlerine” (Yüklenme Testlerine) Ancak birkaç dakika süre tanımak gerekmektedir.

26 Spor Hekiminin, Antrenörün sahip olduğu araçlara göre, araştırmanın genişliği değiştirmekle birlikte, uygulanan testlerin asıl çocuk ve gençlerin kapasitesine uygun olması gerekir. Araştırmanın amacına göre (çocuğun test edilmesi, bilinen bir patolojik neden ile ortaya çıkan engelin değerlendirilmesi, gizli bir patolojik durumun incelenmesi gibi) araştırmayı yürütme şekli, uygulayıcının seçimine kalacaktır.

27 YETENEĞİN YÖNLENDİRİLMESİ (1)
Yeteneğin seçimi, yönlendirilmesi ve eğitimi süreçlerini belirli kurallara bağlayan modeller oluşturulmuştur. Uygulanan modelleri tanımak amacıyla yaptığımız literatür taramasında, ülkelerin yönetim tarzlarıyla bu modellerin yapısı arasında mantıklı ilişkiler olduğu görülmektedir. Aşağıda vereceğimiz örneklerde de görüleceği gibi, sporda ileri gitmiş Avrupa ülkelerinde görülen modeller, ayrıntılı ve pedagojik kurallara uygun yönetilir, seçimler laboratuvar koşullarında gerçekleştirilirken, ABD gibi bazı ülkelerde; doğal seçim yöntemleriyle ve isteğe bağlı bir uygulama görülmektedir.

28 YETENEĞİN YÖNLENDİRİLMESİ (2)
Aslında bu konunun öncülüğünü doğu Avrupa ülkelerinin yaptığı bilinmektedir. Spor biliminde ve pratiğindeki tartışılmaz yerine rağmen ABD’de yetenek seçimi bilinmeyen bir bilim dalıdır (17). Uzun sürede, sporda üst düzeyde başarıya erişmeyi kolaylaştırmak amacıyla içerisinde yaşanan, eğitim-öğretim ve antrenman yapılabilen kurumlar geliştirilmiştir. Yatılı Spor okulları birçok eski doğu bloku ülkelerinde (Örn; Bulgaristan, Eski DDR; Polonya, Romanya, Eski Sovyetler Birliğinde) ve birçok batı Avrupa ülkelerinde (İrn; Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Avusturya, İsveç, İsviçre gibi) bulunmaktadır. Bilindiği gibi bir denemede ülkemizde başarısızlıkla yakın tarihte sonlandırıldı.

29 YETENEĞİN EĞİTİMİ Uzun yıllar emek verilerek geleceğin şampiyonalarını yetiştirmek için seçilen kişilerin kalitesi kadar, onlar için optimal bir eğitimin önemini de belirtmek zorundayız. Bu çalışmalar, spor biliminin ilginç konularından birini oluşturur. Yetenek kabul edilen kişinin eğitim deyiminden; daha sonra erişmesi beklenen yüksek verime ulaşabilmesi için, antrenmana dahil olan bütün önlemlerin uygulanması anlaşılır. Sportif verime yönelik antrenmanlar çocuk aiulesi ve kulabü için büyük özveriler zaman organizasyon ve mali yönlerden birlitke getirir. Yalnız antermanlarla ilgili önlemleri almış olmak yetreli değildir. Aynı zamanda henüz gelişim devam edern çocuğun ğgenel ve çok yönlü ğgelşmesin göz ardı etmeyeice

30 YETENEĞİN ÖNEMİ (2) Okul eğitimiyle sportif antrenmanın birlikte götürülmesinde ilgilerin çatışması azman zaman görülür. Bu durumda yukarda örneklerini verdiğimiz bazı ülkelerdeki gibi özel spor yatıl okulu seçimleri yapılmaktadır. Eğitim sürecinde genç sporcunun verimliliğini belirleyen özelliklerinin eğitimine yönelik antrenmana konsantre olması sağlanmalı. Yine bu süreçte çocuğun gelişimi analiz edilerek spor türüne uygunluk derecesi belirlenmeli

31 YETENEKLERİN EĞİTİMİNDE YETİŞKİNLERE DÜŞEN GÖREVLER
Çocuklarda spor eğitiminde herkesin bir sorumluluğu vardır. Özellikle antrenörler, öğretmenler, hakemler, ebeveynler, yöneticiler, seyirciler ve basın-yayın organları bu eğitimde önemli görevler üstlenirler. İstenilen gelişimin sağlanabilmesi hepsinin benzer bir eğitim anlayışı içerisinde olmalarını gerektirir.Bu bakımdan her grup için öneri sayılacak görüşler aşağıda sunulmuştur.

32 ANTRENÖRDEN BEKLENENLER (1)
Başarılı bir antrenör, kazanıp kaybetmek kaygılarından çok sporcularının yararına yatırım yapan antrenördür. Aşağıda bu doğrultuda düşünülmüş bazı görüşleri sıralamak gerekirse: *Çocukların ve gençlerin zamanları, enerjileri ve hevesleri konusundaki isteklerinizde mantıklı olun. Onların ilgilendiği başka alanlar da olabilir. *Çocuklar eğlendikleri, zevk aldıkları iç in spor yaparlar, oyun oynarlar, kazanmak bu işin bir parçasıdır. Çocuklara hata yaptığı yada yarışı kaybettiği için bağırmayın, onları küçük düşürmeyin.

33 ANTRENÖRDEN BEKLENENLER (2)
*Antrenörlük alanındaki bilgileriniz yenileme konusunda gösterdiğiniz gayreti, çocukların büyümesi ve gelişmesi alanındaki bilgileri elde etmek içinde gösteriniz. *Sporcularınızı yaş, boy, kilo kondisyonel ve koordinatif yetenekleri ile sağlık durumların sürekli takip edin ve onları bu özelliklerine göre gruplandırın. *Hep yetenekli sporcularla çalışmayı düşünmeyin. Az yetenekli olanlara karşı da duyarlı olun.

34 ANTRENÖRDEN BEKLENENLER (3)
*Malzeme ve tesislerin sporcuların yaş ve yeteneklerine uygun olmasını, burularda belirli güvenlik standartlarının alınmasını sağlayın. *Sakatlanmış bir sporcunun tekrar hazır olup olmadığını saptamak için doktorun görüşünü alın. *Sporcularınıza kuralların herkes için ayın uygulanacağını ve dürüstlük içerisinde (fair-play) mücadeleyi öğretin.

35 ÖĞRETMENLERDEN BEKLENEN (1)
Çocukların ve gençlerin değişik spor dallarında temel yeteneklerin geliştirme konusunda destekleyin. Gelişim çağında erken branşlaşmada aşırılığa izin vermeyin. Çocukların yeteneğini geliştirme konusundaki gayretlerini ve iyi davranışların övgüyle ödüllendirin. Yetenek geliştirmenin ve serbest zaman değerlendirme faaliyeti olarak spor yapmayı öğrenmenin katı yarışma programlarını yürütme kadar önemli olduğun unutmayın.

36 ÖĞRETMENLERDEN BEKLENENLER (2)
- Çocukların yarışmalara hazırlarken önce gerekli yetenekler ve bunların gelişmişlik düzeyi hakkında onlara bilgi verin, başarısızlık ya da yetersizlik halinde hayal kırıklığı yaşanmasın. - Çocukların gelişmesi ile antrenörlük ilkeleri arasında doğru ve tam kararlı hale gelin. - Çocuktan beklenenler (okul, ailesi ve kendi beklentileri) ile sizin ondan beklediklerinizin çocuğun kapasitesine uygun olması gerektiğini unutmayın.

37 ÖĞRETMENLERDEN BEKLENENLER (3)
- Çocukların televizyonda izlediği profesyonel sporcuların yaptığı ile kendi yaptığı spor arasındaki farkı anlamalarınada yardımcı olun (onların yaptıkları işten para kazandıkları, bunun içinde eğlendirici olmak zorunda oldukları gibi ayrıntılara girilebilir) - Yeteneklerin eğitiminde başlangıçta (takım oyunlarında) daha çok mini oyunlar seçilmeli

38 ANA-BABALARDAN BEKLENENLER (1)
İsteksiz bir çocuğu spor yapmaya zorlamayın. O sizin hırslarınızı tatmin için spor yapmamalı. Çocuklar ve gençler organize (düzenli-planlı) sporla kendi zevkleri için ilgilenirler. Çocuğun her zaman kurallara uyarak spor yapmasını destekleyin. Çocuğunuza çabanın ve takım ruhunun en az birincilik kadar önemli olduğunu, her türlü sonucun normal kabullenilmesi gerektiğin öğretin. Çocuğu hata yapmasını ve yenilgisini öncelikle siz normal karşılayın.

39 ANA-BABALARDAN BEKLENENLER (1)
-Çocuk en iyi doğru örneklerle öğrenir. Kendi grubundaki ve rakip gruptakilerden iyi olanları alkışlayın, takdir edin. -Hakemlerin kararlarını, hele hele dürüstlüklerin kesinlikle herkesin içerisinde yargılamayın. -Antrenörlerin önemini ve değerini anlayın. Onlar zamanlarını ve bilgi birikimlerini sizin çocuğunuza yol göstermek için harcarlar. Rakibin ana ve babalarıyla arkadaşlıklar kurarak çocuğunuza iyi örnek oluşturun Çocuğunuzun çaba ve gelişmesini takdir ve övün

40 HAKEMLERDEN BEKLENENLER
Kuralları ve yorumları çocukların düzeylerine göre ayarlayın. Çok fazla düdük çalarak onların zevk almalarına engel olmayın. Saha içindeki ve dışındaki davranışlarınızla çocuklara iyi bir örnek olun. Eğer bir övgü hak edilmiş ise, her iki takım yada grubun sporcularına birden iyi performans nedeniyle övgünüzü yapın. Kararlarınızda tutarlı ve objektif olun. Dürüstlüğün (fair-play’in) yerleşmesini sağlaycak davranışlar sergileyin. Spordan zevk alarak katılım arttırıcı kural değişikliklerini yetkililere önerin. Hakemlik kurallarındaki değişiklikleri izleyin. Gençlerin ve çocukların büyümeleri ve gelişmeleri konusundaki bilgileri takip etmeye gayret gösterin

41 SEYİRCİLERE DÜŞEN GÖREVLER
Çocuklar planlı spor organizasyonlarını öncelikle eğlenmek için sonra özgüvenlerin kazanmak ve kendilerin kanıtlamak için yaparlar. Onlar sizi eğlendirmek için orada değillerdir. Onları profesyonel sporcuları izler gibi izlemeyin. -Sporcuları, antrenörleri ya da hakemleri rahatsız edici davranışlar ve sözler söylemeyin. Kendi takımınızı ya da sporcularınızı olduğu kadar rakip sporcularında iyi davranışlarını alkışlayın.Onlar olmasaydı müsabakanın yapılamayacağını unutmayın. Bir yarışma sırasında hata yapan çocukla hiçbir zaman eğlenmeyin, onu azarlamayın. Her ne şekilde olursa olsun sertliği hoş görmeyin, yapanı kınayın. Hakem kararlarına saygı duyun. Yarışma kurallarına uygun davranışları destekleyin, aksine davranışları benimsemeyin.

42 BASIN VE YAYIN KURUMLARINA DÜŞEN GÖREVLER
Basın ve Yayın kurumları çocuk sporuna yönelik yayınlarıyla (özellikle yetenekleri ve dürüst davranışları haber yaparak) bu alanda katkı sağlayabilir. -Yetişkinlerin yaptığı spor ile çocuk ve gençlerin spora katılım arasındaki farkın ayrımına varın. Genç sporculara aşırı beklentilerle yüklenmeyin. Çocukların dürüst ve başarılı çabalarını haber yaparak kamuoyunun ilgisini çekerek ülke sporunun alt yapısının oluşmasına katkıda bulunun. Eğitime yönelik olumsuzlukları eleştirin. Çocuklara star sporcu muamelesi yaparak onların sosyal yönden baştan çıkmasına sebeb olmayın. Amatör spor ile profesyonel spor arasındaki farkı bilin ve bunu okur ve izleyicilerinize aktarın. Çocuk ve gençlerin sorunların yayınlayın, onların spora katılımındaki engellerin aşılmasında yardımcı olun.