EĞİTİMDE DEĞİŞİM HAREKETİ 3.YENİ NESİL EĞİTİM KONFERANSI

... konulu sunumlar: "EĞİTİMDE DEĞİŞİM HAREKETİ 3.YENİ NESİL EĞİTİM KONFERANSI"— Sunum transkripti:

1 EĞİTİMDE DEĞİŞİM HAREKETİ 3.YENİ NESİL EĞİTİM KONFERANSI

2 İNOVASYONDA METAFOR OYUNLARI Hazırlayan FEYZA BURGUCUOĞLU TEKNOLOJİ TASARIM ÖĞRETMENİ BARTIN BİLİM SANAT MERKEZİ

3 PROJEMİN AMACI: Tüm çocuklar yaratıcılık yeteneği ile doğar ancak bunun geliştirilebilmesi, yaratıcılığı destekleyen bir ortamın sunulmasını gerektirir (Fisher, 1995). ( CREATİVİTY –YARATICILIK. BECERİLERİNİ ARTIRMA.) Milli Eğitim Bakanlığının 2006 yılında aldığı kararla “ÇOCUKLARIMIZIN YAŞAYACAĞI ZAMAN BİZİM YAŞADIĞIMIZ ZAMANDAN ÇOK FARKLI OLACAKDIR GEREKÇESİ İLE 2006 yılında ”Teknoloji Tasarım dersi 6-7 ve 8.sınıflarda uygulamaya konulmuştur. Teknoloji Tasarım Dersi çocuklara tahmin etme, farklı sorunları yakalama, yaratıcı çözümler geliştirme, tasarım haline getirme, üretim aşamalarını belirleme ve üretme becerisi kazanan bireyler yetiştirmek üzere tasarlanmış bir derstir. Bu yüzden dersin bir öğrenci kitabı yoktur. Öğretmen Kılavuz kitaba göre hareket ederek dersi yürütür. Uygulanan yapılandırmacı ve sarmal eğitim nedeni ile üniteler 6,7 ve 8.sınıflar da birbiri ile örtüşen kuşaklardan oluşur.1.Dönem kurgu kuşağında hayal ettiğini tasarlayarak ve çizerek ifade etme ve 2.dönem ise tasarladığını uygulamaya koyarak üretme becerilerinin öğrencilere kazandırılması amaçlanmıştır.

4 Bu dersi 7 yıldır veren bir eğitimci olarak karşılaştığım sorunlardan en önemlisi eğitim sisteminde “Yaratıcı Düşünceyi Uyaran Etkinliklerin Az Olması”, öğrenci ve öğretmen eğitiminde sorunlara sebep olmuştur. Bu nedenlerden ötürü yaratıcı düşünceyi uyaran metot ve etkinlikleri geliştirme ihtiyacına gerek duydum.

5

6 “İNAVASYONDA METEFOR OYUNLARI” Metodumun Amacı: Öğrencinin ders içinde proje tabanlı öğrenme için hedeflenen kazanım olan, inovasyon gerçekleştirme becerisini kazandırma amacı ile hazırlandı. Öğrencilerin, yaratıcı düşüncelerini ortaya çıkarmak için yaşam ve zihin deneyimlerini kullandıkları, hipotez geliştirme, analiz-sentez-değerlendirme yaparak, eleştirel düşünme becerileri kazanma, tüm zihinsel süreçleri kullanarak, etkin katılım ve gelişimlerini destekleyen, keyif alarak uygulayacakları bir etkinlikle pekiştirilmesi projemin ana amacıdır

7 PROJEMİN NEDENİ Beyer (1998) Düşündürücü bir sorunun düşünmeyi teşvik eden ve başka sorulara yol açan soru olduğunu ifade etmiştir. YARATICI ÖĞRENCİLER YARATICI ÖĞRETMENLERİN ELİNDE GELİŞİR… Yaratıcılık, yararlı olma olasılığı yüksek olan yeni fikirleri geliştirme ve ifade etme sürecidir. Her an gerekli olan yaratıcılığa karşı bazılarımız diğerlerinden daha yeteneklidir. Ancak şunu da unutmamak gerekir YARATICILIK GELİŞTİRİLEBİLİR veya BASTIRILABİLİR. Aynı insan vücudundaki kaslar gibi, yaratıcılık “ kasları” da esnetilmeli, çalıştırılmalıdır

8 Yaratıcılık gruplarca öğrenilebilir bir süreçtir
Yaratıcılık gruplarca öğrenilebilir bir süreçtir. Yaratıcı düşünmenin gelişmesinde; Düşünmenin oluştuğu çevre, Bireyin benlik algısı, Düşünmeyi kolaylaştıran yöntem ve tekniklerin kullanımı gerekmektedir. Etkin bir şekilde yönetilebilir ve yönetilmelidir. Farklı düşünmek gerekir ama uygulamaya geçilmezse sadece beyin jimnastiği olarak kalır. Yaratıcı düşünmenin gelişmesinde; Düşünmenin oluştuğu çevre, Bireyin benlik algısı, Düşünmeyi kolaylaştıran yöntem ve tekniklerin kullanımı gerekmektedir. Yaratıcı düşünmenin gelişmesi için; Psikolojik güvenlik (empatik ortam), Psikolojik özgürlük (istediğini ifade edebilme) gerekmektedir (Rogers). Bu nedenlerden ötürü öğrencilerin yaratıcı düşünceyi uyaran etkinliklere daha fazla ihtiyacı vardır. Eğitimde inovasyon ortamlarının bugünün ve geleceğin becerilerini kazandırmayı sağlayacak biçimlerde tasarlanması gerekir. Öğretme-öğrenme sürecinde öğrencileri aktif olarak içine alan eğitim-öğretim metotları geliştirilmeli, etkinlikler bu kapsamda planlanarak sayıları artırılmalıdır. Öğretmen ve öğrenciyi ders esnasında doyurucu hale getiren etkinlikler, eğitim ve öğretim esnasında hedeflenen kazanımlara ulaşılmasında da büyük kolaylıklar sağlayacaktır.

9

10 PROJENİN EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDE OLUŞTURDUĞU FARKLILIK “Başkalarıyla Aynı Şeye Bakmak Ama Farklı Bir Şeyi Görmek” “Hayat sorunlar üzerine kuruludur. Karşılaştığınız her hangi bir soruna karşılık geliştirdiğiniz çözümün gerçekten çözüm olduğuna inanıyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü her çözüm kendi sorununu yaratır. Bu da sizi fasit bir dairenin içine sokar ve çözümsüzlüğe götürür. Oysa aksiyon sorun karşısındaki reaksiyon sorunu tahmin edebilirseniz çözümü ona göre hazırlayabilirsiniz.” Genrikh Altshuller Yaratmak zor bir şey. Gerçekten de her yüz fikirden sadece bir tanesi buluş niteliği taşımaktadır o halde ne yapmalı… Bazen mevcutlardan da yepyeni durumlar yaratılabileceği unutulmamalı. .

11 Yaratıcı düşünceyi uyaran etkinlikler çoğaltılarak uygulandığı takdirde 1-Karmaşık düşünebilen, soyut düşünebilme becerisi olan, 2-Çelişkili konularla baş edebilen, esnek ve geniş perspektife sahip olan. 3-Çevrelerine, olaylara duyarlı olmaları, araştırmacı bir ruha sahip olmaları ve içten gelen bir merak duygusu ile hissedebilen, 4-Herkesin bakış açılarının dışına çıkabilme, olaylara farklı gözle bakabilme, 5-Cesaret, risk alabilme ve kararlı olabilen. 6-Mevcut düşünme kalıplarını ve rutinleri zorlayan .Yenilikçi ve değişime açık, sorunlara farklı yönlerden bakmayı öğrenen, çözümler üretebilen kişilik özellikleri kazanmış bireylerin oluşmasına ve artmasına katkı sağlayacaktır

12

13 PROJE NASIL YAPILDI, UYGULAMA ÖRNEKLERİ NELERDİR
PROJE NASIL YAPILDI, UYGULAMA ÖRNEKLERİ NELERDİR? Projem Teknoloji Tasarım dersinde Kurgu ve Yapım Kuşağında Öğrencilerin Proje tabanlı öğrenmeyi uygulayabilmeleri için gerekli olan inovasyon için, yaratıcı düşünceyi uygulayan ve sonunda mutlaka ortaya çıkaran “İNOVASYONDA METAFOR OYUNLARI” metodudur. Bu kuşaklarda öğrenciler sınırlandırılmaz, merak ettikleri, ilgilerini çeken her konu ve formatta inovasyon gerçekleştirebilirler. Ancak gözlemlediğim bir durum, her öğrencinin hayal gücünün yeterince açık olmayışı ve düşünmekte kendisini zorlamayışı oldu. Bu noktadan yola çıkarak bu konuyu nasıl ele alır ve onlar için eğlenceli hale getirebilirim diye düşündüm.2007 senesinde öğrencilerin geliştirdiği projelerin kendini tekrar eder hale geldiğini görünce bu yöntemin kaçınılmaz olduğunu gördüm. Projemi hazırlarken bilimsel metotları inceledim. En aktif yaratıcılığın grup içi etkinliklerde ortaya çıktığını öğrendikten sonra grup etkinliği haline getirdim.

14

15 PROJENİN UYGULANDIĞI GRUBUN YAŞI, BÜYÜKLÜĞÜ, GENEL ÖZELLİKLERİ Proje 6-7 ve 8.sınıf yaş grubu öğrencileri arasında uygulanmıştır. Somut düşünceden soyut düşünceye geçiş başlamıştır. Kendine özgü düşüncelerini, kararlarını oluştururken o zamana kadar edindiği, gözüyle gördüğü yaşantılarını kullanarak çözüme ulaşmaya başladığı bir sürece girmiştir. İlgi duydukları soyut alanlarda yoğunlaşma başlayabilir. Sayısal alan, soyut düşünceye geçişte farklı bir boyut kazanır. Örneğin; küpün görünmeyen yüzeyini hayal etmek gibi. 11. yaşta kıyaslama becerisi gelişmiştir. Daha gelişmiş düzeyde “çünkü” lü açıklamalar yapabilir. Mantıksal kıyaslama (NEDEN? NİÇİN? ANALİZ ETME, SONUÇ ÇIKARMA) yeteneği gelişmeye başlamıştır. Örneğin, koşullardan biri değişseydi ne olurdu? GİBİ. Çocuğun yeteneği üstünde bir başarı ve sosyal beceri beklemek, onun benliğine karşı tutumlar geliştirmesine neden olur. Yetersizlik duyguları yaşar. Ailenin yetenekleri üstünde başarı beklememesi yerinde olur. Çocuğu tanıyıp o ölçüde beklenti...Kendi kararlarını alma ve davranışlarının sorumluluğunu üstlenme bilinci gelişmiştir. Çocuğun herhangi bir konuya gösterdiği ilgi önemsenmeli, değerlendirilmeli, bunun gerisinde ilgi ve yeteneğin olup olmadığı kontrol edilmeli. Çünkü bu yaşlar, çocuklarda çeşitli özel yeteneklerin ve bunların dışarıya yansıyan yönleri olan devamlı ilgilerin belirdiği ideal yıllardır.

16

17 Çocuk uyarıcı bolluğu olan bir çevrede yetişmiş ve iyi bir eğitim almışsa artık soyut düşünme yeteneğine ulaşmıştır. Bu nedenle okul çalışmalarında somut bilgi alımından çok yoruma, görüşlere dayalı çalışmalar daha etkili olacaktır. Soyut işlemlere ulaşan ergenler varsayımlar kurabilir, mantıksal sonuçlar çıkarabilir ve ister somut ister soyut biçimde sunulsun, karmaşık sorunları sistemli biçimde çözebilirler. Bu yaşla perçinleşmeye başlayan soyut düşünme sonraki yıllarda da olgunlaşıp, gelişecektir. Ergenin geleceğe dönük planlar yapabilmesi ve kendi kendini tanıyarak kabul edebilmesi, uzun yıllar boyu bir gelişimi ve soyut düşünme yeteneğinin gelişmesini gerektirir. Başkalarının duygularını anlar (empati kurabilir) ve saygı duyar. Deneyimlerini ve fikirlerini başkalarıyla paylaşır. Sorun çözebilme becerilerini uygulamayı öğrenir, sorunu tek başına bildiği yöntemlerle çözmeyi dener. Kişilik özelliklerini oluşturan ilgilerini, yeteneklerini, tutumlarını ve sınırlılıklarını analiz eder. Özellikle bu alan meslek seçimi konusunda dikkati çeker. Duygusal yönden gelişmenin önemini, duyguların davranışlarını nasıl etkilediğini ve duygularla uygun şekilde nasıl başa çıkılacağını öğrenmeye çalışır. Kendisiyle ilgili sorular sormaya başladığı süreçtir. Örneğin Ben kimim? Neyi severim? Neler yaparım? Benmerkezcilik baskındır. Beğenilmek, kabul görmek ister. O nedenle her iki cinsin katıldığı etkileşim grupları pek çok sorunun çözülmesinde fayda sağlar

18

19 PROJEDE KULLANILAN MATERYALLER/ARAÇLAR: İnovasyon da Metafor Oyunları Metodunda extradan herhangi bir materyal ve araca gerek yoktur. İstenilen her türlü sınıf ortamında uygulanabilir, sınıf tahtası, akıllı tahta vb. yeterlidir. Ayrıca dersin ve metodu içeriği gereği öğrencinin yaşadığı şehir, bölge vb. durumlar farklılıklar göstereceği için her türlü duruma uyum sağlayacak bir metot ve etkinliktir. Diğer metotlardan farklı olarak aşağıdaki düşünme biçimlerinin etkinlikte kullanılmasına dikkat edilmesi öğrenmeyi etkin ve kalıcı kılacaktır. *Yansıtıcı Düşünme: *Yaratıcı Düşünme: *Eleştirel Düşünme: *Analitik Düşünme: *Meta bilişsel düşünme: *Tümevarım sal Düşünme: *Analojik Düşünme: *Iraksak Düşünme: *Yakınsak Düşünme:. *Lateral Düşünme: *Dönüşümsel Düşünme: *Bütünleştirmeci (Kombinasyonel) Düşünme: *Hipotetik Düşünme: *Global Düşünme:. *Refleksif Düşünme: *Omnipotent Düşünme *İkonik Düşünme:. *

20 Yansıtıcı Düşünme: Öğrenci aktif olarak katıldığı eğitim ortamından kendi deneyimleriyle bilgiler edinmeli, bu bilgileri paylaşmalı ve yeni etkileşimlerine aktarmalıdır. Öğrenilenleri bu düşünme becerisi ile yeni durumlarda kullanabilmesi sağlanır. Geçmiş yaşantılardan ders çıkarma söz konusudur. Yaratıcı Düşünme: Bireyin yeni, farklı, orijinal, özgün (sentez düzeyi), ayrıştırıcı düşünme, alternatifli düşünme ve ürünler ortaya koymasıdır. Özneldir. Hazırlık, kuluçka, aydınlanma ve değerlendirme olmak üzere 4 aşamadan oluşur. Eleştirel Düşünme: Eleştirel düşünce sorgulayan bir yaklaşımla olayları ve durumları ele alma irdeleyici bir bakış açısıyla yorum yapma ve karar verme becerilerini içerir. Gerçeği bize aktırıldığı şekliyle olduğu gibi değil, nesnel bir şekilde, akıl yürüterek algılama sürecidir. Analitik Düşünme: Bir bütündeki her bir parçanın analiz edilerek bütünle/sistemle ilişkilerinin incelendiği düşünce becerisidir. Analitik düşünce, analiz becerisi ile ilişkilidir. Meta bilişsel düşünme: En kısa tanımıyla, kişinin kendi düşünme süreçlerinin farkında olması ve bu süreçleri kontrol edebilmesi anlamına gelir. Tümevarım sal Düşünme: Özelden genele ya da olaylardan yasalara geçiş şeklindeki, akıl yürütmedir. Özel gözlemlerden genel bir sonuca ulaşılmıştır. Somut işlemler döneminde kazanılmaya başlanır. Tümdengelim sel Düşünme: Genelden özele ya da yasalardan olaylara geçiş şeklindeki akıl yürütmedir. Kıyas, tümdengelimin en mükemmel şekli olarak kabul edilir. Analojik Düşünme: Bir olguyu bir olguya benzetmek aralarında çağrışım kurmak demektir. Bilinen bir kavramdan hareketle bilinmeyenin öğrenilmesi. Özelden Özele Akıl Yürütme Iraksak Düşünme: Ortak düşünceden hareketle farklı düşüncelere ulaşabilmeye dayalı bir düşünme becerisidir. Iraksak düşünenler tepkisel, engellenmemiş ve rahat olurlar. Problem çözmede ıraksak düşünce kullanılır. Yakınsak Düşünme: farklı düşüncelerin dayandığı ortak düşünceleri bulmaya dayalı düşünme becerisidir. Yakınsak düşünenler ihtiyatlı ve duygusal açıdan tutuktur.

21

22 Lateral Düşünme: Kişilerin sorunlara farklı yönlerden bakabilmeyi ve geniş düşünebilmeyi öğrenmelerini sağlamayı amaçlayan düşünme biçimidir. Lateral düşünce, klasik düşünce kalıplarının dışına çıkmaktır. Herkesin sahip olduğu verileri farklı şekillerde işleyip ayrıcalıklı sonuçlar çıkarmaktır. Bu düşünme biçimine uygun kullanılabilecek teknik altı şapkalı düşünme sayılabilir. Dönüşümsel Düşünme: Öğrenen bir olayı çözümlemede geçmiş olayları ve durumları zihinde kurgulayarak sonuçlar elde etmeyi başarabilir. Daha önce yaşanmış bir olayı kafasında canlandırıp anlatabilir. Somut işlemler döneminin bir özelliğidir.Bu özelliği kazanan bireyler geçmiş bugün ve gelecek arasında bağlantı kurabilirler. Yani geriye ve ileriye doğru düşünebilirler. Bütünleştirmeci (Kombinasyonel) Düşünme: Bir problemin alt problemlere ayrıldığı durumlarda birden fazla çözümün birleştirilerek çözümlenmesi işidir. Ergen, bir problemin çok sayıda alt problemi içerdiğini dolayısıyla çok sayıda çözüm yolunun birleştirilebileceğini kavrar. Soyut işlemler döneminde geliştirilir. Hipotetik Düşünme: Günlük hayatta veya eğitim öğretimde karşılaşılan bir sorunu çözmek için olası çözüm yolları geliştirip bunları belirli bir düzene göre yapmayı sağlayan düşünme sürecidir. Eğer …. ve …. olursa …. olur şeklinde genel bir cümle yapısıyla ifade edilir. Hipotetik düşünmede sorunun görünen boyutlarının ötesine geçip çözüme ilişkin yollar belirlenmesi söz konusudur. Global Düşünme: Temeli, öğrenmeyi kolaylaştırmak için harita çizmeye dayanmaktır. Öğrenmemiz gereken bilgilerin haritalaştırılması esastır. Zihin haritaları, kavram haritaları vb. Refleksif Düşünme: Kendini gözlem ve analiz konusu olarak alan öznenin tutumudur. Refleksivite, kendi hakkında, kendi üzerine düşünen, kendisini bir obje gibi ele alıp bakabilen bir öznenin durumunu ifade eder. Omnipotent Düşünme: Ergenlik dönemindeki bireyin, her işin üstesinden gelebilecek güçte olduğunu düşünmesi. Ergen, her şeyi halledebileceği kanısındadır. Ona göre hayat aslında büyüklerin anlattığı kadar zor değildir.” Bana bişey olmaz” düşüncesi hâkimdir. Ergenler hayal âlemine dalıp gelecekte gerçekleştirebilecekleri şeyleri düşünürler. Düşünmekle de kalmayıp bu hayalleri gerçekleştirebilecek enerjiyle dolu olduklarına, hayatın aslında büyüklerin abarttığında daha kolay olduğuna inanırlar. İkonik Düşünme: Çocuğun işlem öncesinde hayalindeki sembollerle düşünmesi BİLGİLENDİRME AMACI İLE SLAYTA YERLEŞTİRİLMİŞTİR…BU BÖLÜME KISACA DEĞİNİLECEK…

23

24 PROJE NASIL YAPILDI, UYGULAMA ÖRNEKLERİ NELERDİR
PROJE NASIL YAPILDI, UYGULAMA ÖRNEKLERİ NELERDİR? Projem Teknoloji Tasarım dersinde Kurgu ve Yapım Kuşağında Öğrencilerin Proje tabanlı öğrenmeyi uygulayabilmeleri için gerekli olan inovasyon için, yaratıcı düşünceyi uygulayan ve sonunda mutlaka ortaya çıkaran “İNOVASYONDA METAFOR OYUNLARI” metodudur. Bu kuşaklarda öğrenciler sınırlandırılmaz, merak ettikleri, ilgilerini çeken her konu ve formatta inovasyon gerçekleştirebilirler. Ancak gözlemlediğim bir durum, her öğrencinin hayal gücünün yeterince açık olmayışı ve düşünmekte kendisini zorlamayışı oldu. Bu noktadan yola çıkarak bu konuyu nasıl ele alır ve onlar için eğlenceli hale getirebilirim diye düşündüm senesinde öğrencilerin geliştirdiği projelerin kendini tekrar eder hale geldiğini görünce bu yöntemin kaçınılmaz olduğunu gördüm. Projemi hazırlarken bilimsel metotları inceledim. En aktif yaratıcılığın grup içi etkinliklerde ortaya çıktığını öğrendikten sonra grup etkinliği haline getirdim.

25

26 Bilimsel dille açıklarsak, Metafor bilinmeyen şeylerin öğretilmesi için bir teknik, öğrenilen bilgilerin akılda tutulması ve hatırlanması konusunda geçerliliği kanıtlanmış bir araçtır. Metafor (Analoji); bilinmeyen yabancılık çekilen bir olgunun bilinen, benzer olgularla açıklanmasıdır. Bilinen durum KAYNAK, bilinmeyen durum ise Hedeftir. Hedefe ulaşmak için var olan kaynaklardan çağrışımlar yapılır. Analojiler bilişsel fikir ve kavramların öğrenilmesi ve geliştirilmesinde önemli rol oynar. Çok güçlü öğrenme ve öğretme aracıdır. Metafor kullanımı, genel olarak dünyayı kavrayışımıza yardım eden bir düşünme ve görme biçimi anlamına gelir. Daha basit bir ifadeyle söylemek gerekirse metafor, yabancılık çekilen bir olgunun bize tanıdık gelen bir olguya benzetilerek açıklanmasıdır. Eğitimin iki temel ilkesi, bilinenden bilinmeyene ve somuttan soyuta gitmektir. Metaforlar soyut ilkeleri açıklarken somut örnekler kullanırlar. Öğretmen hangi konuda hangi metaforu nasıl kullanacağını çok iyi tespit etmeli ve ona göre bir plan yaparak öğrencilerin dikkatini analojiye çekebilmelidir.

27

28 PROJEYİ NASIL GELİŞTİRDİNİZ. UYGULAMA ÖRNEKLERİ
PROJEYİ NASIL GELİŞTİRDİNİZ? UYGULAMA ÖRNEKLERİ. İNAVASYONDA METEFOR OYUNLARI 1-Teknoloji Tasarım dersinde sınıflar 2 ye bölünerek eğitim verilir. Öğrenciler en fazla kişilik gruplar halindedir. 2-Bu nedenle grup çalışması için sayı uygundur. 3-Öğrenci İnovasyon çalışması yapmak zorundadır. 4-Öğrenci merak ettiği konularda, değiştirmek geliştirmek istediği konularda açıklamalar yapmak ya da bir sorun tespit edip çözüm önermesi istenmektedir. 5-Ancak her öğrenciyi konu olarak sınırlandırmasanız da bu eylemi gerçekleştirememektedir. 6-Konuyu öğretmen kılavuz kitabında ki formata uygun olarak verdiğim zaman 3 ya da 4 öğrenci konu tespiti yaparak inovasyon gerçekleştirebilmekte diğerleri ise zorlanmaktaydı. Geride kalan öğrencileri konuya adapte etmek öğrenci inovasyon gerçekleştiremediği için zorlaşıyordu. 7-Uyguladığım metot ve etkinlik sonrasında ise öğrenciler dersi sevmekte ve aktif katılım % 100’lere ulaşmaktaydı. İnovasyon gerçekleştiremeyen ya da proje konusu belirleyemeyen öğrenci kalmıyordu.

29

30 İNAVASYONDA METAFOR OYUNLARI ETKİNLİĞİNİN DERS İÇERİSİNDE UYGULANIŞI: 1-Öğretmen ya da öğrenci tahtada etkinliği yönetebilir.( Metafor bilinmeyen şeylerin öğretilmesi için bir teknik, öğrenilen bilgilerin akılda tutulması ve hatırlanması konusunda geçerliliği kanıtlanmış bir araçtır.) 2-Öğrenciler parmak kaldırarak sınırlandırılmadan bağımsız olarak akıllarına gelen her türlü durumu tahtaya sıralar, bunlar nesneler, olaylar, durumlar, eylemler olmalıdır. (Analoji); bilinmeyen yabancılık çekilen bir olgunun bilinen, benzer olgularla açıklanmasıdır.) 3-Bu durumda öğretmen ya da diğer öğrencilerin birbirlerine müdahale edilmesine asla izin verilmez. Öğrencinin istediği kadar bağımsız düşünmesine ve düşündüklerini söylemesi için teşvik edilir.( Bilinen durum KAYNAK, bilinmeyen durum ise Hedeftir. Hedefe ulaşmak için var olan kaynaklardan çağrışımlar yapılır.) 4-Tahtaya istenildiği kadar durum yazılır. Burada öğrenciler etkinliği kendileri yönlendirdikleri için katılım en üst seviyeye çıkmaktadır. (Analojiler bilişsel fikir ve kavramların öğrenilmesi ve geliştirilmesinde önemli rol oynar. Çok güçlü öğrenme ve öğretme aracıdır) 5-Etkinliğin 2.Bölümünde etkinliği yöneten kişi öğrencilere sırası ile söz aldırarak tahtaya yazılan durumlar eşleştirmelerini ister.(Metafor kullanımı, genel olarak dünyayı kavrayışımıza yardım eden bir düşünme ve görme biçimi anlamına gelir Daha basit bir ifadeyle söylemek gerekirse metafor, yabancılık çekilen bir olgunun bize tanıdık gelen bir olguya benzetilerek açıklanmasıdır.)

31

32 6-Söz alan öğrenci tahtadaki durumlardan sevdiği ya da ilgisini çektiği nesneler, durumlar, olaylar ya da eylemleri eşleştirerek-karşılaştırarak-çaprazlaştırarak yeni durumlar nesneler, olaylar ya da eylemler (İNOVASYONLAR) ortaya çıkarır. Öğrenci karşılaştırdığı durumların olasılıkları üzerinde fikir yürüterek analiz-sentez gerçekleştirir. Yaptığı analiz-sentez durumu sonrasında eşleştirdiği durumun gerçekleşme olasılığını tahmin ederek fikirlerini açıklar.( Eğitimin iki temel ilkesi, bilinenden bilinmeyene ve somuttan soyuta gitmektir. Metaforlar soyut ilkeleri açıklarken somut örnekler kullanırlar. Metaforlar öğrencilerin olgulara, kavramlara ilişkin sahip oldukları kişisel algıları ortaya çıkarmada, anlamada ve açıklamada güçlü bir araştırma aracı olarak da kullanılabilir. 7-Öğretmen öğrencinin eşleştirme-karşılaştırma-çaprazlama yaparak oluşturduğu durumu sınıfla paylaşmasına teşvik ederek diğer öğrencilerinde yeni oluşan ve ortaya çıkan durum hakkında fikirlerini almaları için teşvik eder. Böylece etkinliğin her durumunda grup içindeki öğrenciler fikir beyan ederek etkinliğe katılabilmekte, eşleştirme durumunu gerçekleştirerek yeni durum (inovasyon) gerçekleştiren öğrenci de eleştirel düşüncelere açık hale gelmektedir. Burada aslında bir anafor durumu da oluşmaktadır. Ortaya çıkan karmaşayı öğrenciler anlamlandırarak düzenli metafor haline getirme eylemini de gerçekleştirerek metaforu kullanmış olurlar.Gelen eleştirilerden olumlu olanları alan ve olumsuz olanları da eleyen öğrenci sentez durumunu bitirerek değerlendirmeye geçer. En ideal durumu kendisi için seçerek seçeceği inovasyon konusunu belirler.

33

34 Analoji ile yapılan anlamlı öğrenme için bilinenler ile bilinmeyenler arasında karşılaştırma yapılırken, benzerliklerin nasıl ve hangi amaçla oluşturulduğunun ortaya konması çok önemlidir. Analoji yöntemi bireyin geçmiş yaşantılarından, ön öğrenmelerinden ve sosyal çevresinden soyutlanamaz. Burada öğretmen değil öğrenci kendi analojilerini kullanır. Öğretmen hangi konuda hangi metaforu nasıl kullanacağını çok iyi tespit etmeli ve ona göre bir plan yaparak öğrencilerin dikkatini analojiye çekebilmelidir. 8-Öğretmen etkinliği tamamlayarak, herkesin inovasyon gerçekleştirebileceğini belirtir, inovasyonun ülkemiz için olan önemini gelişmiş ülkelerin nasıl ilerlediklerini, bunun ülkemiz için önemini örneklerle anlatır. Gelecekte ki seçecekleri meslekler ne olursa olsun inovasyonu nasıl kullanacaklarını anlatarak konuyu tamamlar. Proje çalışma etkinliği yukarıdaki gibi uygulanır. Böylece proje metodu yaş ve kişi ayırt etmeksizin kişilerde yaratıcı düşünme becerisini artırır ve ortaya çıkarır öğrencide tüm düşünme becerilerini en iyi şekilde kullanmış ve anlamlı öğrenmeyi tamamlamış olur.

35 “İNOVASYONDA METEFOR OYUNLARI” DERS İÇİ ÖRNEK ETKİNLİK ÇALIŞMASI Öğrenciler parmak kaldırarak sınırlandırılmadan bağımsız olarak akıllarına gelen her türlü durumu tahtaya sıralar, bunlar nesneler, olaylar, durumlar, eylemler olmalıdır. Analoji; bilinmeyen yabancılık çekilen bir olgunun bilinen, benzer olgularla açıklanmasıdır. Bu durumda öğretmen ya da diğer öğrencilerin birbirlerine müdahale edilmesine asla izin verilmez. Öğrencinin istediği kadar bağımsız düşünmesine ve düşündüklerini söylemesi için teşvik edilir. Bilinen durum KAYNAK, bilinmeyen durum ise Hedeftir. Hedefe ulaşmak için var olan kaynaklardan çağrışımlar yapılır. Tahtaya istenildiği kadar durum yazılır. Burada öğrenciler etkinliği kendileri yönlendirdikleri için katılım en üst seviyeye çıkmaktadır. Analojiler bilişsel fikir ve kavramların öğrenilmesi ve geliştirilmesinde önemli rol oynar. Çok güçlü öğrenme ve öğretme aracıdır. Etkinliğin 2.Bölümünde etkinliği yöneten kişi öğrencilere sırası ile söz aldırarak tahtaya yazılan durumlar eşleştirmelerini ister. Metafor kullanımı, genel olarak dünyayı kavrayışımıza yardım eden bir düşünme ve görme biçimi anlamına gelir Daha basit bir ifadeyle söylemek gerekirse metafor, yabancılık çekilen bir olgunun bize tanıdık gelen bir olguya benzetilerek açıklanmasıdır. Analoji ile yapılan anlamlı öğrenme için bilinenler ile bilinmeyenler arasında karşılaştırma yapılırken, benzerliklerin nasıl ve hangi amaçla oluşturulduğunun ortaya konması çok önemlidir. Analoji yöntemi bireyin geçmiş yaşantılarından, ön öğrenmelerinden ve sosyal çevresinden soyutlanamaz. Burada öğretmen değil öğrenci kendi analojilerini kullanır. Öğrencilerin dikkatini analojiye çekmek gereklidir

36

37

38 Etkinliğin bu aşamasında farkında olmadan öğrenciler karşılaştırma-hipotez oluşturma analiz-sentez-değerlendirme yaparlar. Oluşan sonuçlara yeni önermeler de eklemekte böylece tüm süreci aktif halde yaşayarak yeni ve uygulanabilir benzeşimler yaratmaktadır. Süreci (inovasyon- yenilik oluşturma) bizzat yaşayarak grup etkinliği dâhilinde keyifli ve her yerde uygulanabilecek bir ortamda oluşturmakta yaratıcı düşünceyi uyaran beyin kaslarını çalıştırmakta ve hedeflenen kazanımlar elde edilmektedir. Öğrenci oluşturduğu inovasyon tasarımlarını artık kâğıda dökmeye ve üretim için uygulamaya hazır hale gelir. YARATICILIK GELİŞTİRİLEBİLİR veya BASTIRILABİLİR BİR ÖZELLİKTİR. İNOVASYONDA METAFOR OYUNLARI İLE YARATICILIK GELİŞTİRİLMEKTEDİR

39 PROJENİN ÖLÇME DEĞERLENDİRME SÜRECİ NASIL
PROJENİN ÖLÇME DEĞERLENDİRME SÜRECİ NASIL? Projenin ölçme değerlendirmesi için MEB. Talim Terbiye Kurulunun hazırlamış olduğu Teknoloji Tasarım Dersi Öğretmen Kılavuz Kitabı Kurgu ve Yapım Kuşaklarında ölçme değerlendirme kriterleri kullanılır. Öğrenci kendine ait öz değerlendirme formunu ve grup çalışmasını değerlendirme formunu doldurur. Öğretmen öğrenci gözlem formunu doldurur . PROJENİN EĞİTİM AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ İSE ŞU ŞEKİLDEDİR. EĞİTİMDE METAFOR ‘UN YARARLARI NELERDİR? 1- Öğrenenlerin düşünme yetilerini ve yaratıcılıklarını geliştirir, 2-Anlaşılması zor olan soyut kavramların somut hale getirilmesinde oldukça kullanışlıdır, 3-Öğrencilerin eğitim ortamına aktif katılımını sağlar, bilimsel düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirir, 4-Bilimsel kavramların öğrenilmesini ve akılda uzun süre tutulmalarını kolaylaştırır, 5- Bilimsel düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirir. 6- Metaforlar ayna görevi görerek bireyin yaşantısında ve çalışma durumunda farklı bağlamları, yönelimleri daha açık biçimde görmesine olanak verir. 7-Anlaşılması zor olan soyut kavramların somut hale getirilmesinde oldukça kullanışlıdır, 8-Öğrenciler, metaforlardan yararlanarak önceki bilgi ve tutumlarından hareketle öğrenmekte oldukları konularla var olan bilgilerini ilişkilendirebilirler. 9-Metaforlar diğer etkin yöntemlerle kullanıldığında zengin öğrenme yaşantıları sağlayabilir. 10-Metaforlar, ipuçları sağlayarak etkin öğrenmeyi kolaylaştırabilir. 11-Metaforlar değerlendirme aracı olarak da kullanılabilir. Metaforlar, bireyin duygu, düşüncelerini inanç ve tutumlarını yansıtır ve böylece durumun yeterli yetersiz ya da eksik yönlerinin görülmesini ve yeniden yapılandırılmasını sağlayabilir Metaforlar, öğrencilerin dersler hakkındaki tutumlarını ortaya çıkarabilir. Böylece öğrenciye yönelik o dersle ilgili ilgi alanları oluşturulabilir

40

41 Metafor bir algı aracıdır (Arnett, 1999)
Metafor bir algı aracıdır (Arnett, 1999). Metaforlar çoğunlukla benzer bir alandan yeni ve çoğunlukla bilinmeyen bir alana bilgi transferini kapsar (Tsoukas, 1991). Lakoff ve Johnson (2005) metaforik sel ilişkiler tarafından kavramsal sistemimizin önemli bir parçasının yapılandırıldığını vurgulayarak metaforun özünün bir şeyi (olgu, kavram, nesne gibi) başka bir şeye göre anlamak ve tecrübe etmek olduğunu ifade etmişlerdir. Metaforların temel işlevleri, çok sayıda verinin, bilginin yakalanması, yorumlanması, nakledilmesi ve belirsizlikle basa çıkmadaki yararıdır (Erdem ve Satır, 2000). Metaforla anlatmak “sihir yapmak” gibidir. Bilimsel ya da teknik konuları anlamakta zorlanmamız, konsantrasyonumuzu çabuk kaybetmemiz, konuların zorluğundan çok anlatım dilinin soyut olmasındandır. Dil ne kadar soyut olursa anlaşılması o kadar zorlaşır. Eğer ne dediğimizi dinleyene anlatmak istiyorsak kullandığımız dilin duygularımıza, sezgilerimize hitap etmesi gerekir. Gerald ve Lindsay Zaltman’ın yaptıkları araştırmalarla dünyanın pek çok yerinde insanların neredeyse aynı “benzetme” ve metaforları kullanarak kendilerini ifade ettiklerini ortaya çıkardılar. Üstelik kullandığımız metaforlar, bizim bilinçaltımızı açığa çıkaran en önemli göstergeler. Hayatı bir "maceraya" benzetenle bir "sınava" benzeten insan kuşkusuz farklı değer yargılarına sahiptir. Bir insanın kendini ifade ederken kullandığı dil, onun bilinçaltını su yüzüne çıkarır. Metafor kullanın, metaforlarla konuşun, metaforlarla anlatın. Metaforların sihirli gücü hem günlük hayatımızda büyük bir hazine. Hepimiz bu hazineden yararlanmalıyız. Daha çok öğrenmemiz daha çok kullanmamız, metaforların ustası olmamız gerek.

42

43 ANOLOJİLERİN YARARLARINA BAKACAK OLURSAK :
ANOLOJİLERİN YARARLARINA BAKACAK OLURSAK : * Öğrencilerin eğitim ortamına aktif katılımını sağlar, * Bilimsel düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirir, * Öğrenenlerin düşünme yetilerini ve yaratıcılıklarını geliştirir, * Bilimsel kavramların öğrenilmesini ve akılda uzun süre tutulmalarını kolaylaştırır, *Anlaşılması zor olan soyut kavramların somut hale getirilmesinde oldukça kullanışlıdır, Kısaca Analoji, yabancılık çekilen bir olgunun bize tanıdık gelen bir olguya benzetilerek açıklanmasıdır. Öğrenmenin kalıcılığı için kavramların somutlaştırılması ve çocukların bildiği kavramlarla ilişkisinin kurulması gerekmektedir. Metaforlar öğrencilerin olgulara, kavramlara ilişkin sahip oldukları kişisel algıları ortaya çıkarmada, anlamada ve açıklamada güçlü bir araştırma aracı olarak da kullanılabilir. Analoji ile yapılan anlamlı öğrenme için bilinenler ile bilinmeyenler arasında karşılaştırma yapılırken, benzerliklerin nasıl ve hangi amaçla oluşturulduğunun ortaya konması çok önemlidir. Analoji yöntemi bireyin geçmiş yaşantılarından, ön öğrenmelerinden ve sosyal çevresinden soyutlanamaz. Bu açılardan, eğitim ortamlarında kullanılan analojiler önemli işlevleri vardır. Kullanılan analojilerin konuyla yakından ilgili olmasına, öğrencilerin günlük yaşantılarından izler taşımasına, öğrencilerde kavram yanılgısına yol açmamasına dikkat edilmeli ve önbilgileriyle bağlantı kurmalarına imkân tanınmalıdır. Kullanılan analojiler, öğrencilerin bilişsel düzeyine uygun, onların anlayabileceği seviyede olmalıdır.

44

45 Yirmi birinci yüzyılda eğitimde ilgi odağının öğretmekten öğrenme yönüne doğru kayması, bireylerin birbirlerinden farklı şekillerde öğrendiğinin kabul edilmesinin bir sonucudur. Böylece öğrencileri kişisel öğrenme profiline en uygun öğrenme fırsatını sunmak okulun en önemli görevi hâline gelmiştir. Öğretmenlik akıl hocası olma durumuna gelmekte ve rolü yardım etmek, yol göstermek… Öğretmenlerin akademik ortamı zenginleştirmek için öğrencilere rehberlik etmeleri sorumlulukları arasında yer almaktadır (Alexander v.d.,2002). Bu gelişmeler ışığında çalışmada öğretmenlerin rehber olarak algılandığının tespit edilmiş olması eğitimin gelişmelere uyum sağladığını ortaya çıkarması açısından önemli görülebilir

46 PROJEYE İLİŞKİN BULGULAR, SONUÇLAR NELERDİR
PROJEYE İLİŞKİN BULGULAR, SONUÇLAR NELERDİR? Uyguladığım ve geliştirdiğim bu teknikle en başta öğrencilerim dersimi çok sevdiler. Başarı oranları çok fazla arttı, hedeflenen kazanımlar derslerine girdiğim öğrencilerde % 90’lara ulaştı. Yaşadığım il olan Bartın’ da ses getiren çok büyük bilim şenlikleri gerçekleştirdik. İnovasyonda Metafor Oyunları” Tekniği ile gerçekleştirdikleri proje çalışmaları ile pek çok yarışmalara katıldılar. Özetle: 2007 yılından itibaren Teknoloji Tasarım Dersinde uyguladığım İnavasyonda Metafor Oyunları TEKNİĞİ 2007 yılından itibaren BUSEF ULUSLARARASI PROJE YARIŞMASI- Toplam Kategori Bronz Madalya –4 T PROJE: Sinyalli Çöp Bidonu –FİZİK -SERKAN ARSLAN - İMKB BARTIN İ.Ö.O. Türkiye / BARTIN yılı BAS-AT ÇEK AT ÇÖP BİDONLARI-ÇEVRE BİYOLOJİSİ VE SAĞLIK- ASENA BAŞKAN- MELİSA BİLGİN 18.İNEPO ÇEVRE PROJE OLİMPİYATLARI- TÜRKİYE BİRİNCİLİĞİ ULUSLARARASI ÇEVRE PROJE OLİMPİYATLARI- DÜNYA BİRİNCİLİĞİ VOLVO ULUSLARARASI ÇEVRE PROJE YARIŞMASI TÜRKİYE EN İYİ 20 PROJE FİNALİSTİ PROJE: BAS-AT ÇEK AT ÇÖP BİDONLARI-ÇEVRE BİYOLOJİSİ VE SAĞLIK- ASENA BAŞKAN- MELİSA BİLGİN TÜBİTAK BENİM ESERİM ANKARA BÖLGE FİNALİST- FİZİK PROJE-GÜVENLİ BARET-ÖZGE ÖZEN-ASENA GÜLTEPE ULUSLARARASI DÜŞ ÇİZGİSİ TASARIM OLİMPİYATLARI FİNALİSTİ PROJE: TAK ÇIKAR ŞEMSİYE-BURÇE AYDINÖZ-TUĞÇE DEMİRCİ

47 TÜBİTAK BENİM ESERİM TÜRKİYE KİMYA BİRİNCİLERİNDEN İLK (ELLİ PROJE ARASINDA) PROJESİ GERİ DÖNÜŞEMİYORUM AMA? Öğrencim FATMA GÜN GELECEĞİN BİLİM İNSANI İLAN EDİLEN ÖĞRENCİLER ARASINDA TÜRKİYE ULUSAL MOBİLYA TASARIM YARIŞMASI: TÜRKİYE 2.LİĞİ KATEGORİSİ ALTIN AHŞAP ATAGÜR ÖZEL ÖDÜLÜ-GELECEĞİN MOBİLYA TASARIMCILARI ARASINDA İLAN EDİLDİ. Öğrencim BEYZA HOÇAŞ-PROJESİ ANASINIFLARINA KİTAP OKUMAYI SEVDİRMEK İÇİN PALYAÇO KİTAPLIK TASARIMI SEPTO ULUSLARARASI OUNCAK TASARIMI KATEGORİSİ FİNALİSTİ ÖĞRENCİM BUSE MELEK BALTACI *2012 de okuldan başvuru yapan 1 öğrencimizde ZERÇEV’ in düzenlediği yarışmada Zonguldak’ta 3.lük aldı. 9-Bu yıl düzenlenen TÜRKİYE İNOVASYON HAFTASINA MEB. Talim Terbiye ve TPE tarafından desteklenen Teknoloji Tasarım Dersi öğrenci projeleri arasında Türkiye’den seçilen 16 öğretmen arasında Bartın İli adına öğrencimle beraber katıldım. ndaydi/icerik/ Bu yıl düzenlenen 6.ULUSAL MOBİLYA Tasarım yarışmasının afişinde öğrencim Beyza Hoçaş ‘ın tasarladığı Palyaço Kitaplık tasarımı kullanıldı Ayrıca 2 yıl önce ve bu yıl TÜBİTAK Bu Benim Eserim İl toplantısında Matematik ve Fen öğretmenlerine düzenlenen bilgilendirme toplantısında İl Milli Eğitim tarafından Öğretmenlere bilgilendirme yapmak amacı ile misafir konuşmacı olarak katıldım. 12-Bu konuda yapmış olduğum çalışmalardan ötürü Takdir-Teşekkür belgelerim ve aylıklı ödüllendirmem var. Geçen yıl 24 Kasım Öğretmenler Gününde Ankara ‘da ki kutlamalara İl Temsilcisi olarak katıldım. Öğrencilerimin kazanmış olduğu başarılar yaşadığım il olan Bartın’da hep ilkleri gerçekleştirmiş oldukları için proje tabanlı eğitime farklı bir bakış açısı ve soluk kazandırdı.

48

49 Bu alanda yapmış olduğum çalışmaları akademik hale getirmek yaratıcı düşünceyi uyaran etkinliklerin çoğaltılmasına yönelik çalışmaların önemine dikkat çekmek ve önemini paylaşmak için “Eğitimde Değişim Hareketine” katılma ihtiyacı hissettim. Benim projem Kişisel Gelişim, Motivasyon, Başarı ve Fark Yaratmak üzerine bir hikaye. Çünkü, YARATICI ÖĞRENCİLER YARATICI ÖĞRETMENLERİN ELİNDE GELİŞİR…

50 PROJEYİ GELİŞTİRKEN YARARLANDIĞINIZ KAYNAKLAR NELERDİR. http://www
PROJEYİ GELİŞTİRKEN YARARLANDIĞINIZ KAYNAKLAR NELERDİR? * * * * * * * * * * * * * * * eğitimde inovasyon_sunum. ppt sunum. Yrd.Doç.Dr. Ömer Faruk Sözcü * Yaratıcı düşünme teknikleri. ppt sunum *Yaratıcılık geliştirilebilir. ppt sunum. Yrd.Doç.Dr. Nermin KORUKLU

51

52 EĞİTİMDE DEĞİŞİM HAREKETİ’NE BİZ ÖĞRETMENLERE AKADEMİK ÇALIŞMA FIRSATLARI YARATTIĞI İÇİN, BU ÇALIŞMADA TÜM EMEĞİ GEÇENLERE ve KATILAN HERKESE TEŞEKKÜR EDERİZ…