ATATÜRK,ENERJİ, ÇEVRE ve KALKINMA Filiz KARAOSMANOĞLU Yalova Üniversitesi Yalova Üniversitesi Yalova, 10 Kasım 200 8.

... konulu sunumlar: "ATATÜRK,ENERJİ, ÇEVRE ve KALKINMA Filiz KARAOSMANOĞLU Yalova Üniversitesi Yalova Üniversitesi Yalova, 10 Kasım 200 8."— Sunum transkripti:

1 ATATÜRK,ENERJİ, ÇEVRE ve KALKINMA Filiz KARAOSMANOĞLU Yalova Üniversitesi Yalova Üniversitesi Yalova, 10 Kasım 200 8

2 İÇERİK

3 GENÇ CUMHURİYET 1923-1938 Dönemi Kurtuluş Savaşı İzmir İktisat Kongresi 17 Şubat 1923 Osmanlı Borçları 341 Kuruluş Tarım

4 İKTİSAT KONGRESİ:1923/Enerji Ereğli-Zonguldak Havzası,Soma ve diğer kömür yataklarının durumlarının düzeltilmesi Ereğli-Zonguldak Havzası için jeolojik yapı saptanması, mülkiyet haklarının belirlenmesi, davaların kesin sonuçlara bağlanması Tüm milli kuruluşların yerli kömür kullanmalarının sağlanması, hatta tarım makinelerinin bu yakıtla işletilmesi Kömürlerin dış rekabete karşı korunması ZORUNLU HALLER DIŞINDA ENERJİ İHTİYACININ YERLİ KAYNAKLARDAN, ÖZELLİKLE KÖMÜRDEN KARŞILANMASI İHTİYACININ YERLİ KAYNAKLARDAN, ÖZELLİKLE KÖMÜRDEN KARŞILANMASI

5 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş 26 Ağustos 1924 TicaretYatırım %11.77 Hazine %35.90 Banka Men. Emekli ve Yard.Vakfı %23.95 Özel Kişi ve Kurumlar %28.38 Atatürk

6 SANAYİ ve MADEN BANKASI:1925 SÜMERBANK:1930 BORÇLAR KANUNU:1926 TÜRK MEDENİ KANUNU:1926

7 EKONOMİK ENKAZ KALDIRMA ENDÜSTRİLEŞMENİN ÖN KOŞULLARINI HAZIRLAMA Tarımda aşar vergisi kaldırılması Tarımda sermaye birikimi Medeni Kanun ile mülkiyet el değiştirmesi Şeker Endüstrisini Kurulması 28 Mayıs 1927 Sanayii Teşvik Kanunu

8 SANAYİİ TEŞVİK KANUNU Özel Sektör: %44.30-Gıda%23.83-Tekstil %7-10–Sanayii Malları Özendirme İle Stratejik Mallara Yönelim Sağlanması Vergi İndirimleri Vergi Muafiyetleri Arsa-Altyapı Temini İthalat Sınırlama:Gümrük Ürettikleri Malların Tercihli Alımı Tarım Dahil Pancar, Şeker, Tütün

9 CUMHURİYET İLERLİYOR 1929-1938 Dönemi Dünya Büyük Kriz 1929 Tarım Ürünleri Fiyatlarında Düşüş Hammadde 1929 224 Milyon TL 1933 170 Milyon TL

10 CUMHURİYET İLERLİYOR 1929-1938 Dönemi SANAYİLEŞMEHAMLESİKRİZDENKORUNMAK Devletçilik Milli Ekonomi

11 KURULUŞLAR:DSİ 1925:Umur-u Nefia Müdüriyet-i Umumiyesi Nafia Vekaleti-Osmanlı:1914 SULAR FEN HEYETİ MÜDÜRLÜĞÜ 1929:SULAR UMUM MÜDÜRLÜĞÜ KıtlıkKuraklık

12 BİRİNCİ BEŞ YILLIK SANAYİİ PLANI:1933 Kimya Sanayii Toprak Sanayii Demir Sanayii-Karabük Kağıt ve Selüloz Sanayii-İzmit Kükürt Sanayii-Keçiborlu Süngercilik-Bodrum Pamuk Mensucat Sanayii- Bakırköy,Kayseri,Ereğli,Nazilli,Malatya, Iğdır Kamgarn Sanayii-Bursa Kendir Sanayii-Kastamonu

13 İKİNCİ BEŞ YILLIK SANAYİİ PLANI:1936 Madencilik Maden Kömürü Ocakları Mıntaka Elektrik Santralları Ev Mahrukatı Sanayii ve Ticareti Toprak Sanayii Gıda Maddeleri Sanayii ve Ticareti Kimya Sanayii Mihaniki Sanayii Denizcilik

14 İKİNCİ BEŞ YILLIK SANAYİİ PLANI:1936 111.7 Milyon TL YATIRIM 35000 Kişi İSTİHDAM Yeni Tesisler İçin 80000 kW Şeker Fb, Tekel, Sümerbank

15 İKİNCİ BEŞ YILLIK SANAYİİ PLANI:1936/Enerji Mükemmel Bir Örnek KÖMÜRDEN AKARYAKIT ÜRETİMİ MEMLEKETTE SENTETİK BENZİN ÜRETİMİ HALİNDE, MALİYET İTHAL EDİLEN FİYATIN ÜÇ,DÖRT MİSLİ OLACAĞINDAN, BİR İKTİSADİ MESELEDE ÖTE MİLLİ MÜDAFAA KONUSUDUR

16 KÖMÜR ve ATATÜRK Yüksek Maadin ve Sanayi Mühendis Mektebi İLK MYO:1924 İktisat Vekaleti Zonguldak

17 EMEĞE SAYGI 11 Mayıs 1921 Havza-i Fahmiyede Kömür Tozlarının Amele Menafi-i Umumiyesi Füruhtuna Dair Kanun Kömür Tozlarını İşçi Yararına Satma Yasası AMELE İDARE HEYETİ

18 MERKEZ BANKASI Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu 1930

19 KURULUŞLAR:MTA 1935:Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü 1933:Petrol Arama ve İşletme Altın Arama ve İşletme EKONOMİ BAKANLIĞI

20 KURULUŞLAR 1935:ETİBANK 1935:EİEİ

21 İLK BARAJLAR 7 Mayıs 1938,Çubuk Barajı 1930-1936 ANKARA-ÇUBUK BARAJI 1933-1938 BURSA GÖLBAŞI BARAJI

22 Endüstrileşmek, en büyük millî davalarımız arasında yer almaktadır… En ileri ve refahlı Türkiye ülküsüne ulaşabilmek için bu bir zorunluluktur

23 ATATÜRK ve ÇEVRE ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ VATAN TOPRAĞI KADERİNE TERK EDİLEMEZ

24 ATATÜRK ve ÇEVRE YÜRÜYEN KÖŞK ÇEVREYİ KORUMAK AKLIN GEREĞİDİR

25 SELANİK

26 YALOVA ve ATATÜRK 12 Eylül 1929

27 Ben manevi miras olarak hiçbir ayet,hiçbir doğma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum.Benim manevi mirasım bilim ve akıldır.Benden sonrakiler, bizim aşmak zorunda olduğumuz çetin ve köklü zorluklar karşısında,belki gayelere tamamen eremediğimizi,fakat asla taviz vermediğimizi,akıl ve bilimi rehber edindiğimizi tasdik edeceklerdir.Zaman süratle ilerliyor, milletlerin,toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor.Böyle bir dünyada,asla değişmeyecek olan hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkar etmek olur.Benim Türk Milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır.Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar. Gazi Mustafa Kemal Atatürk

28