Yanıklar.

... konulu sunumlar: "Yanıklar."— Sunum transkripti:

1 Yanıklar

2 Özet Vücut tolere edebileceğinden daha fazla ısı aldığı zaman kişide yanıklar oluşur Yanıklar şunlarla oluşabilir: Isı (Termal yanıklar), Kimyasal maddeler, Elektrik, Radyasyon

3 Derinin Anatomisi Epidermis: Derinin yüzeyel kısmıdır,
Dermis: Derinin daha derin kısmıdır, Cilt altı tabaka: Derinin derin tabakasıdır

4

5 Derinin Görevleri Mikropları dışarıda tutar, Isı düzenlemesini sağlar,
Duyuyu sağlar, Su içeriğimizi korur

6 Termal Yanıklar En sık rastlanan yanık tipidir, Tablonun ciiddiyeti:
Yanığın derinliği ve genişliği ile bağlantılıdır

7

8 Birinci Derece Yanıklar
Epidermisin sadece yüzeyel kısmı yaralanmıştır, Cilk kırmızıdır, Kabarcıklar yoktur

9 1. Derece Yanık

10 İkinci Derece Yanık Epiderrmis ve dermisin bir kısmı yaralanmıştır,
Cilt altı dokular etkilenmemiştir, Kabarcıklar bulunabilir

11 2.Derece Yanık

12 Üçüncü Derece Yanık Tüm dermis ve cilt altı doku yanmıştır,
yanık doku kurudur ve kömür haline gelmiştir, Pıhtılaşmış kanla dolu damarlar görülebilir, Yanık alanı duyarsız olabilir

13 3. Derece Yanık

14 Dokuzlar Kuralı Yanık alanının genişliğini hesaplamak için kullanılır,
Vücut bölümlerini % 9 lara ayırır, Çocuklarda bu oranlar farklıdır

15

16 Yanıkların Ciddiyeti Derinlik (birinci, ikinci ve üçüncü derece),
Alan (Dokuzlar kuralı), Kritik alanların olay içine girmesi, Hastanın yaşı, Hastanın genel sağlık durumu

17 Kritik Yanıklar Kırık ile birlikte olan yanıklar,
Solunum yolunu içine alan yanıklar, El, ayak, genital organlar ve yüzü içine alan üçüncü derece yanıklar

18 Kritik Yanıklar Üçüncü derece ve % 10’dan büyük yanıklar,
İkinci derece ve % 25’ten büyük yanıklar, Kritik ve yaşlı hastalarda orta derece yanıklar

19 Orta Derece Yanıklar Üçüncü derece ve %2-10 arası yanıklar,
İkinci derece ve %15-25 arası yanıklar, Birinci derece ve %50-75 arası yanıklar,

20 Küçük Yanıklar %2’den az üçüncü derece yanıklar,
%15’den az ikinci derece yanıklar,

21 Çocuklarda Ciddi Yanıklar
Üçüncü derece yanıklar, % 20’den büyük ikinci derece yanıklar

22 Çocuklarda Orta Derece Yanıklar
% arası ikinci derece yanıklar, Herhangi bir birinci derece yanık

23 Termal yanıkların Tedavisi
Yanmayı durdurmak gerekir, Yanık alanı kapla, sar, Hastanın vital fonksiyonlarını kontrol altında tut, Derhal naklet

24 Yanmayı Durdur Hastayı yanık alanının dışına taşı,
Hastanın kıyafetlerini çıkart, Yana bölge hala sıcak ise soğuk su içine sok

25 Yanık Alanını Sar Üçüncü derece bir yanıkta en büyük tehlike,
ıslak ve steril pansuman ile ört, Eğer steril pansuman malzemesi yok ise örtü ile ört

26 Yanığın Ciddiyetini Araştır
Dokuzlar kuralına göre yanık alanını hesapla, Yanık ciddi mi, orta derece mi yoksa küçük bir yanık mı ona karar ver, Gerekiyor ise şoku tedavi et, Solunum yolları etkilendi ise oksijen ver, Derhal nakil et

27 Kimyasal Yanıklar Sıklıkla güçlü alkali ve asitlerle oluşur
Zehirli dumanlarlada olabilir, Gözleri içine almış olabilir Sıklıkla sanayii ortamında olmaktadır

28 Kimyasal Yanıkların Acil Tedavisi
Ayni termal yanıklardaki prensipler geçerlidir, Alanı bol su ile yıka, Kirlenmiş elbiseleri çıkart,

29

30 Kimyasal Yanıklarda Acil Bakım
Termal Yanıklarla aynıdır Bölge Bol su ile yıkanır Kuru pansuman ile kapatılır

31

32 İnhalasyon Yaralanmaları
Şunlar var ise hastada inhalasyon injürisinden şüphelen: Hasta dispneden yakınıyorsa, Havada belirgin dumanın olması, Hasta duman soluduğunu söylüyorsa Hastaya oksijen vere nakil et

33

34 Karbon Monoksit İnhalasyonu
Eğer yaralanma kapalı bir ortamda oldu ise şüphelenmek gerekir, Dispne tek semptom olabilir, % 100 oksijen ver, Solunumu her an durabilir dikkatli ol

35

36 Derinin Kimyasal Yaralanmaları
Kuvvetli alkaliler Kuvvetli asidlerden daha ciddidir, Kuru kimyasal maddeler ile olan yanıklarda önce maddeyi fırça ile uzaklaştır, Suyla yıka

37 Gözlerde Kimyasal Yanıklar
Etkilenen gözü bol su ile yıka, Göz kapaklarını açık tut, Asid yanıklarında beş dakika, alkali yanıklarında 20 dakika yıka, Her iki gözüde kapa

38

39 Elektrik Yanıkları Yüksek voltaj ile olabilir,
Ev cereyanı ile olabilir, Elektrik yanıklarında iki problem olur: Yaralanma görünenden daha derindir, Kardiyak aritmi tehlikesi vardır

40

41 Elektrik Yaralanmaları
Elektrik ciltte yaranma yapabilmesi için vücuttan geçmelidir, Akımın girdiği ve çıktığı alanlarda iki adet yanık olacaktır, Çıkış delikleri genel olarak daha geniştir

42 Elektrik Şoku ile Yaralanma
Kardiyak ritmi bozar, Konvülziyonlar yaratabilir, kişi düşebilir, Ciddi yanıklarla birlikte kırıklar oluşabilir

43 Elektrik Şoku ile Yaralanma
Gerekiyor ise CPR başla, Tüm yanıklara pansuman yap, Şüpheli tüm kırıkları atelle, Derhal naklet

44 Düşmüş Enerji Hatları 50.000 Volt’a kadar çıkabilir,
Düşen ve yerdeki bir ceryan kablosunu daima çarpabilir diye düşünmek gerekir, Eğer ceryanın kesik olduğundan kesin emin değil isen asla dokunma

45 Evde Elektrik Yanıkları
Bozuk aletlerden oluşur, Veya elektriğin dikkatsiz kullanımından, Çocuklarda meydana gelebilir, Eğer kişinin elektrik ile teması devam ediyor ise önce onu ayırman lazım

46

47 Arabada Sıkışan İnsanlar
TEDAŞ elektriği kesmeden veya teli oradan uzaklıştırmadan önce araba terk edilmemelidir, Trafik ile veya yangın tehlikesi var ise: Kişiler arabadan atlayarak çıkabilirler, Ayni anda hem yere hemde arabaya dokunmamak gerekir

48

49 Yıldırım Çarpması Kişiler yıldırım ile çarpılabilir ve aynı andada yaşayabilirler, Genelikle şuur kapalıdır, Kardiyak ritm bozuklukları veya kardiyak arrest gelişebilir Kişi başarılı bir şekilde resüsite edilebilir, Omurga yaralanmaları meydana gelebilir

50 Radyasyon Yanıkları Güneş ile olan yanıklar genel olarak ciddi değildir, Nükleer radyasyon ile olan yanıklar ise genellikle ciddidir, Patlamanın ısısından olan termal yanıklar, İyonize radyasyondan olan radyasyon yaralanması

51 Nükleer Radyasyona Maruz Kalma
Tabii olarak kozmik radyasyondan oluşur, X ışınlarından olur, Kimyasal maddelerden olur, Nükleer santral kazalarında olur

52

53 Nükleer Radyasyon Radyoaktiviteden oluşan enerji sonucu oluşur,
Radyoaktivite atomların parçalara ayrılması sonucu ani olarak ortaya çıkan enerjidir, Vücut hücrelerini bozabilen radyoaktiviteye iyonizan ışın denir

54 İyonizan Radyasyon Üç tiptir; Alfa parçacıkları, Beta parçacıkları,
Gama parçacıkları

55 Alfa Parçacıkları Düşük enerjileri vardır, Kolaylıkla dururlar,
Az zararlıdırlar

56 Beta Parçacıkları Genel olarak laboratuvar ortamında kullanılmaktadır,
Kazayla ağız yolu ile alınmış olabilir, Alfa parçacıklardan daha fazla enerjisi vardır

57 Gama Parçacıkları X ışınlarına çok benzerler,
Vücudu delerek geçebilirler, Beta parçacıklarından daha fazla enerjileri vardır

58

59 Nükleer Radyasyonun Ölçülmesi
Gama ve X ışınları: Röntgen olarak ölçülür, Röntgen emilen enerjiyi ölçer, RAD benzer bir ölçüdür fakat enerjiyi kaynağında ölçer Gayger cihazı ile ölçülür

60 Nükleer Işımanın Etkileri
Yıllarca belirgin olmayabilir, Vücudun çeşitli bölümlerinde gecikmiş dönemlerde etkileri ortaya çıkabilir, Bazen ölümcül hastalıklara yol açabilir

61

62 Nükleer Işımanın Gecikmiş Etkileri
Saç dökülmesi, Lökopeni, Sterilite (infertilite) Mutasyon Kanser, Kemik yıkımı Katarakt Lösemiler

63 Radyasyon Yaralanmalarını İçeren Kazalar
Günlük olarak radyoaktif madde kullanan kuruluşlarda meydana gelir, Genelikle müdahele edebilecek eğitilmiş kişiler vardır, Burada amaç hastayı radyasyonlu ortamdan uygun koşullarda uzaklaştırmaktır

64 Radyoaktif Kirlenmede Acil Tedavi
Hasta bizzat radyoaktivite ile kirlenmiş olabilir, bu nedenle paramedik öncelikle kendisini korumalıdır, Kontamine elbiselerin hepisini çıkarın, Hastanın tedavisi bitincede paramedik hemen kendisini dekontamine etmeli yıkamalıdır, Kontamine elbiseler özel bir kaba konulur

65

66 Gama Işımasında Acil Tedavi
Hastayı radyoaktif ortamdan uzaklaştırınız, Hasta radyoaktif değildir, Acil tedaviye hemen başlayınız