KOMPOZİSYON A-SÖZLÜK ANLAMI:Kompozisyon kelimesi dilimize Fransızca yoluyla girmiştir.Birbirinden ayrı parca ve unsurları bir araya getirerek bunlardan.

... konulu sunumlar: "KOMPOZİSYON A-SÖZLÜK ANLAMI:Kompozisyon kelimesi dilimize Fransızca yoluyla girmiştir.Birbirinden ayrı parca ve unsurları bir araya getirerek bunlardan."— Sunum transkripti:

1 KOMPOZİSYON A-SÖZLÜK ANLAMI:Kompozisyon kelimesi dilimize Fransızca yoluyla girmiştir.Birbirinden ayrı parca ve unsurları bir araya getirerek bunlardan ahenkli bir bütün oluşturmak anlamına gelir.

2 TERİM ANLAMI :Güzel sanatların bütün dallarında kullanılan bir kelime olan kompozisyon edebiyat terimi olarak duygu ve düşüncelerin anlamlı ve uyumlu bir bütünlük oluşturacak şekilde söz veya yazıyla anlatılmasıdır.

3 TERİM ANLAM 1 Yaptığımız tanımda kompozisyonun bir anlatım işi olduğu derhal göze çarpıyor.Anlatımın iki yönü vardır 1)Sözlü anlatıma dayalı kompozisyon, 2)Yazılı anlatıma dayanan kompozisyon. 1.Sözlü anlatım,konuşmayla gerçekleşir.

4 TERİM ANLAM 2 O halde konuşma yoluyla ifade edilen etkinliklerin tümünü bu sınflandırmaya dahil edebiliriz.Münazara, konferans,açık oturum,tartışma ve ders anlatma gibi faaliyetler sözlü anlatımla ilgilidir. 2.Yazılı anlatım edebi ürünleri belirtir.

5 TERİM ANLAM 3 Makale,fıkra,eleştiri,roman,hikaye deneme
tiyatro,seyahatname,şiir,mektup ,masal hatırat,biyografi... Yazılı anlatım şekillerine örnektir.Kompozisyon kelimesi dilimizde öğretim olarakta vardır.Hepimiz,ödevi gibi bir gerçeklikle yüzyüze gelmişizdir.

6 TERİM ANLAM 4 İşte bu yön kompozisyonun öğretim anlamıyla ilgilidir.Kompozisyon öğretiminden beklenen amaç öğrenciye yazı yazma alışkanlığı kazandırmaktır.Ancak sözü edilen yazı belli ve kabul edilmiş bir yönteme dayanır.

7 TERİM ANLAM 5 Kompozisyonda yöntem,anlatımın bütünlüğünü sağlama işidir. Ancak her anlatım şeklide kendine mahsus bir anlatım bütünlüğü gerektirir. Bir anlatım şekli olan makale ile şiirin aynı bütünlükte kesişmeleri gerekmez.

8 TERİM ANLAM 6 Makalede bilgimizi mantıki bir örgü içersinde geliştirirken zihinsel bir bütünlüğe ihtiyaç duyarız.Şiirde ise duygu, sezgi, hayalve gerçek üstü tasvvurlarımızı daha çok duygusal bir doku içerisinde bütünleşiriz.

9 TERİM ANLAM 7 Demek ki seçtiğimiz her anlatım şeklinin kendi yapısından ileri gelen bir anlatım meselesi vardır.Kompozisyon öğretimin temel gayesi bu meseleniçözümüdür. Mesele dediğimiz şey anlatım tekniğidir. Öğrenciye anlatım tekniği kazandırılır..

10 TERİM ANLAM 8 Bu noktada işin içine kompozisyon nasıl yazılır,sorusu girmektedir.Bu soruyu iyi bir kompozisyon nasıl yazılır biçiminde de düzenleyebiliriz.Bütün kompozisyon elinize alsanız aşağı yukarı hepsinde de kompozisyon yazmanın şartlarını görürüz.

11 TERİM ANLAM 9 Arkasından öğrencinin bu şartlara aynen uyması istenir.Tespitimize göre kompozisyon konusundaki teorik kitapların çok önemli bir eksikliği var.Bu kitapların koyduğu kurallar gerçek anlamda yazar diyebileceğimizanlatım ustalarını tarif eder.

12 TERİM ANLAM 10 Şunu belirtmekte yarar var;yazı yazmakla herkes yazar olmaz.Yazarlığın bundan daha farklı bir boyutu vardırki o boyutta işin içine bir takım şahsi yetenekler girer.Bu yetenekler yüksek bir duyarlık engin bir hayal gücüve kuşatıcı bir zekadır.

13 TERİM ANLAM 11 Bu durumda kompozisyonun anlatım ustalığına yönelik amacına üst amaç diyebiliriz.Biz burada bu üst amacı bir yana bırakarak kompozisyonun herkese hitap eden yönünü genel amacını ele alacağız. Kompozisyonun amacı yazım tekniğini öğretmektir.

14 TERİM ANLAM 12 Yazım tekniğini elde etmemizi sağlayacak vasıtalar ise düşüncelerimizi belilrli bir bütünlüğe göre sıralamak ve düzenlemektir Tabi yazım kurallarınıda iyi uygulamamız gerekir.Öğretimin temelinde basitten zora doğru bıkıp usanmadan yapılan tekrarlar vardır.

15 TERİM ANLAM 13 Bunun ne denli bir sabır işi olduğunu ancak yapanlar bilir.Tam bu noktada ortaya öğretmenin işlavi çıkıyor.Evet kompozisyon bilgilerinin kitap sayfaları arasında kalmaktan kurtarılarak hayatın içine taşıması öğretmenin rehberliğiyle olur.

16 TERİM ANLAM 14 Öğretmen öğrencilerine dersle ilgili kuralları öğrettikten sonra onlara verdiği ödevleri çok büyük bir titizlikle iyi yazılmış ve ifade edilmiş kağıtlar istemeleri kompozisyon öğretmeninin işini kolaylaştıracaktır.

17 TERİM ANLAM 15 Yüksek öğretimde kompozisyon dersleri bir ihtiyaçtan doğmuştur. Maalesef öğrencilerimizde yazılı öğretime karşı büyük ve genel isteksizlik vardır. Ülkemizde bir yüksek öğretim kurumuna girmenin zorluğunu herkes biliyor.

18 TERİM ANLAM 17 Yüzbinlerce kişi arasından sıyrılıp yüksek öğrenim yapma şans ve imkanını elde eden öğrencilerin zeki oldukları muhakkaktır. Normal olarak zeki insanların meramlarınıda rahatlıkla anlatmaları beklenir.

19 TERİM ANLAM 18 Eğer öğrenciyle soru cevap ilişkisine dayalı bir iletişim içindeyseniz bu aşamada istisnaları olmakla birlikte fazla bir eksiklik göremezsiniz.Ama iş yazılı anlatım gerektiren bir iletişime dönüştüğünde karşılaşılan manzara içler acısıdır.

20 TERİM ANLAM 19 Öğrencilerimizin büyük bir çoğunluğu düşüncelerini bir yazılı metin haline getirememektedirler.İşte kompozisyon öğretiminingerekliliği bu noktada başlıyor.

21 OKUMAK: Okumak hem zihinsel hemde duygusal yönlerimizi besler ve geliştirir. .Kitaplara eğilmeyen başlar olgun ürün vermez. İçimizdeki zenginliğin farkına ancak okumakla varırız.

22 OKUMAK 1 Okumak bir anlamda kendimizi gerçekleştirmektir.İçimizdeki zenginliğin farkına ancak okumakla varırız.Nasıl okumalıyız? Öğüterek , hazm ederek ... Düşünceler üzerinde durmalı notlar almalıyız.

23 OKUMAK 2 Hiç bir cümleyi anlamadan geçmemeliyiz.
Çok okumakla hacim alakalı değildir. Tenkit ederek şüphe duyarak okumalıyız. Kitaplar iyidirler ama ısrarcıdırlar. Bizi kendilerine katılmaya zorlarlar. Bu gerçeği gözden uzak tutmamalıyız.

24 DÜŞÜNMEK: :Canlılar içinde sadece insana mahsus bir özelliktir.
Düşünce fikirleri harekete geçirir. Yazının seyrini ve yönünü belirler . Bir yazı hemen çala kalem yazılamaz. Yazacağımız şeyi düşünmemiz gerekir.

25 GÖZLEM YAPMAK: Gözlem bizi kuşatan varlıklar nesneler ve olaylar hakkında şahsi izlenimler edinmektedir.Temas ettiğimiz şeylerle duygularımız arasında bir tanıma ,bilme anlama ,kavrama süreci bittikten sonra teskin olur.

26 DİNLEMEK: Dinlemek , duyup işitmekten farklı bir olgudur.Dinlemekle konuşulanları anlayıp kavramak için yoğun bir dikkat söz konusudur.Dinlemek birkaç türlüdür.İlgimizi çeken bir konudaki sohbeti dinleyerek pek çok şey öğreniriz.

27 YAZMAK Sözünü ettiğimiz bütün etkinlikler kültür ve irfanımızı geliştirip genişletmek içindir. Kişinin kapaasitesini belirleyen asıl ölçü yazıdır. Bir kişinin yazısına bakarak onun birikiminin nelere dayandığını hemen anlarız.

28 YAZMAK 1 Yazdığımız şeyler gelişi güzel olmamalı belli bir plana dayanmalı dır. Plan bizi sıkı kurallarla denetleyen bir şey değil yazının tutarlılığını ve dolayısıyla etkili oluşunu sağlayan bir olgudur.bazı kişi ler yazı planı yaparken kısa notlar alırlar.

29 YAZMAK 2 Kompozisyonda güzel ve okunaklı bir yazı elde etmek de amaçlanır. Güzel ve okunaklı yazılmış bir yazının öğretmen üzerinde olumlu bir tesiri vardır. Okunaksız ,kötü yazılarla donanmış , yazılı ödev kağıtları öğretmen için sıkıntıdır.

30 YAZMAK 3 İnsanın güzel ve mükemmele olan eğilimleri yazı içinde geçerlidir. Okuma yazma ile uğraşanlarımızın çoğu el yazısı kullanmak yerine matbaa harflerini tercih eder.Matbaa harfleriyle seri kullanmak ,not tutmak çok zordur.