TÜRKÇE PERFORMANS ÖDEVİ.

... konulu sunumlar: "TÜRKÇE PERFORMANS ÖDEVİ."— Sunum transkripti:

1 TÜRKÇE PERFORMANS ÖDEVİ

2 KONU BAŞLIKLARI 1.Deyimler ve Atasözleri

3 DEYİMLER VE ATASÖZLERİ
Deyim:Deyimler de bir kelime grubudur.Fakat diğerlerinden farklı olarak,mecaz anlam içerirler ve kalıplaşmışlardır.Demek ki deyimlerin üç özelliği varmış: 1.Birden çok kelimeyle oluşur. 2.Mecaz anlam içerir. 3.Kalıplaşmıştır,kelimeleri değiştirilemez.

4 DEYİMLERDEN SEÇMELER 1.Aforoz etmek =İlgisini kesip uzaklaştırmak.
2.Ağır endam fıstıki makam=Acele etmeden,yavaş davranan. 3.Ağzı kara =Hep kötü haberler veren. 4.Akıl akıl,gel çengele takıl=Düşüncenin körleşmesi 5.Al gülüm, ver gülüm=Almasını bildiğin gibi, vermesinde bileceksin. 6.Ali kıran, baş kesen=Korku veren,dehşet saçan haydut,zorba. 7.Ata et, ite ot vermek=Verilen görevin kişiye uygun olmaması 8.Aşağı tükürsen sakal,yukarı tükürsen bıyık=Sakıncaları eşit olan iki karşıt durumdan birine karar verememek.

5 9.Ata nal çakıldığını görmüş,kurbağa ayağını uzatmış=Olur olmaz her şeye karışmak.
10.Aşağı mahalle senin,yukarı mahalle senin=Başıboş gezmek. 11.Armudun sapı,üzümün çöpü=Her şeyde bir kusur bulmak. 12.Ağaca çıksa pabucu yerde kalmaz=İşini iyi yapamamak.12 13.Ayasofya’da dilenip,Sultanahmet’te sadaka vermek=Muhtaçken gösteriş yapmak. 14.At çalındıktan sonra ahırın kapısını kapatmak=İş işten geçtikten sonra tedbir almak. 15.Adam oluncaya kadar dokuz fırın ekmek ister=Çok uğraşmak 16.Abacı,kebeci;ya sen neci=Kim olduğu belirsiz kişi. 17.Acem kılıcı gibi iki taraflı kesmek=Karasız,çift taraflı davranmak. 18.At izi it izine karışmak=Değerli ile değersiz kişilerin karışması. 19. Benim oğlum bina okur,döner döner yine okur=Yerinde saymak. 20. Bir abam var atarım,nerde olsa yatarım=Rahatlık. 21.Bir dalda dokuz ceviz görmeyince taş atamamak=Kazancı az olan işlerle ilgilenmemek.

6 22.Cıcığını (ıcığını cıcığını) çıkarmak=Bir konuyu en ince ayrıntısına kadar gözler önüne sermek.
23.Cehenneme atsalar,odun yaş diye yanar=Her konuya itiraz eder,hiçbir şeyi beğenmez. 24.Cürmü meşhut halinde yakalamak=Suç üstü yakalamak. 25.Çoban kulübesinde padişah rüyası görmek=Olanaksızlıklar içinde büyük hayal kurmak. 26.Çabalama kaptan,ben gelemem (gidemem)=Bir işin üstesinden gelecek yetenekte olamamak. 27.Çoban aldı bağa gitti,kurt aldı dağa gitti=Kazancın faydasını görmemek. 28.Dün cin olmuş,bugün adam çarpıyor=Kendini bir şey sanmak. 29.Dağ,doğura doğura bir fare doğurmuş=Büyük şeyler beklenen bir işten beklenen sonucun alınamaması. 30.Düğüne gider zurna beğenmez,hamama gider kurna beğenmez=Hiçbir şeyden memnun kalmayan. 31.Eğri düzü beğenmez,bu da bizi beğenmez=Yanlış kişinin doğruyu beğenmemesi. 32.Ele verir talkını,kendi yutar salkımı=Kendi söylediğini kendi yapmamak. 33.Foyası meydana (ipliği pazara)çıkmak (birinin)=Bir kimsenin bilinmeyen kötü niteliği ya da kötü niyetinin zamanla anlaşılması.

7 34.Göbeği yolda kesilmiş=Evde durmayan,sürekli sokakta gezen(kimse)
35.Haram helal ver Allah’ım geçip kulun yer Allah’ım=Kazanç olsun,nasıl olursa olsun. 36.Hoşafın yağı kesilmek=Gelişen olaylar karşısında verilecek cevap bulamamak. 37.Isıtıp ısıtıp önüne koymak=Önceden yaşanılmış olayı sık sık hatırlatmak. 38.İki cami arasında kalmış beynamaza dönmek= Ne yapacağını bilememek. 39.Kafa büyük, içi boş,tut kulağından çifte koş=Kalıbına uymayan işler yapmak. 40.Kağıt üzerinde kalmak=Yapılmak üzere kararlaştırılmış şeylerin uygulanmaması. 41.Leyleğin yuvadan attığı yavru gibi olmak=Uzaklaştırılmış olmak 42Martta sürmez,eylülde ekmezsen sabanı bırak =Bir işin zamanında yapılmayarak iyi verim alınmaması. 43.Ne kokar ne bulaşır= İyilik yapacak güçte olup ne iyilik ne kötülük yapmak. 44.O kadar kusur kadı kızında da olur=Kusurun söz edilemeyecek kadar küçük olması. 45.Pireyi gözünden,çakalı dizinden vurmak=Çok zor bir işi ustalıkla yapmak. 46.Ramak kalmak=Çok az kalmak. 47.Senin aradığın kantar,Bursa’da kestane tartar=Senin yöntemin işe yaramaz. 48.Tıngır elek,tıngır saç,elin hamur,karnın aç=Muhtaç olmak. 49.Topal eşekle kervana karışmak=Ehli olmayanlarla iş yapmak. 50.Yağmur yağsa yaş görmez,dolu yağsa taş görmez=Çok şanslı olmak.

8 BİRAZDA GÜLELİM

9 DEYİMLER VE ATASÖZLERİ
Atasözleri:Geçmişte yaşamış insanların deneyimleri ve gözlemleri sonucu oluşmuş özlü sözlerdir.Atasözleri anonimdir,artık halka mâl olmuş sözlerdir.Atasözlerinin dört özelliği vardır: 1.Kalıplaşmış sözlerdir. 2.Genel kural niteliği taşır.Yani,öğüt verip yol gösterir. 3.Çoğunlukla mecaz anlamlıdır. 4.Bazıları gerçek anlamlıdır.

10 ATASÖZLERİNDEN SEÇMELER
Abdal düğünden,çocuk oyundan usanmaz. Abdal tekkede, hacı mekkede bulunur. 3.Acemi nalbant gibi kâh nalına vurur,kah mıhına 4.Aç aman bilmez,çocuk zaman bilmez. 5.Ahmağa yüz, abdala yüz vermeye gelmez. 6.Adam adamdır, olmamada pulu,eşek eşektir,olmamada çulu. 7.Baş nereye giderse ayak da oraya gider. 8.Bana dokunmayan yılan bin yaşasın.

11 9.Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğu görmeyince.
10.Bülbülü altın kafese koymuşlar,”ah vatanım”demiş. 11.Baca eğri de olsa dumanı doğru çıkar. 12.Bağ babadan, zeytin deden kalır. 13.Bakan göze yasak olmaz. 14.Bal ile kaymak yenir ama her keseye göre değil. 15.Başının gözünün sadakası. 16.Baş yastığı, baş derdini bilmez. 17.Bayramda borç ödeyene ramazan kısa gelir. 18.Bez alırsan Musul’dan, kız alırsan asilden.

12 19.Bilen bilir,bilmeyen aslı var sanır.
20.Bin bilsen de bir bilene danış. 21.Borcun yoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol. 22.Cefa çekmeyen sefanın kadrini bilmez. 23.Cins kedi ölüsünü göstermez. 24.Cins horoz yumurtada öter. 25.Cömert derler maldan ederler,yiğit derler candan ederler. 26.Cömert ile nekesin harcı birdir. 27.Çağrılan yere erinme,çağrılmayan yere görünme. 28.Çiftçiye yağmur,yolcuya kurak,cümlenin cevabını verecek hak.

13 29.Çok mal haramsız,çok laf yalansız olmaz.
30.Dağ ne kadar yüce olsa,yol üstünden aşar. 31.Darı unundan baklava,incir ağacından oklava olmaz. 32.Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme;kimi uzun der,kimi kısa. 33.Ev sahibinin bir evi var,kiracının bin evi. 34.Fukaranın düşkünü,beyaz giyer kış günü. 35.Faydasız baş mezara yaraşır. 36.Garibe bir selâm altın yerine geçer. 37.Gâvurun tembeli keşiş,Müslüman'ın tembeli derviş.

14 38.Hacı Mekke’ye,derviş tekkeye (yakışır).
39.İnanma dostuna,saman doldurur postuna. 40.Kardeş kardeşi bıçaklamış,dönmüş yine kucaklamış. 41.Lokma karın doyurmaz,şefkat artırır. 42.Leyleğin ömrü lak lak ile geçer. 43.Mal adama hem dost hem düşmandır. 44.Misafir on kısmetle gelir,birini yer dokuzunu bırakır. 45.Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz. 46.Oturan aslandan gezen tilkiden iyidir.

15 47.Ödünç güle güle gider ağlaya ağlaya gelir.
48.Paran çoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol. 49.Rüşvet kapıdan girince insaf bacadan çıkar. 50.Sofrada elini , mecliste dilini tut. 51.Şeytanın dostluğu dar ağacına kadardır. 52.Tatsız aşa tuz ne yapsın, akılsız başa söz ne yapsın. 53.Üzümü ye de bağını sorma. 54.Varsa pulun,cümle âlem kulun;yoksa pulun,dardır yolun. 55.Züğürt olup düşünmektense,uyuz olup kaşınmak yeğdir. 56.Zürafanın düşkünü,beyaz giyer kış günü.

16 ÖĞRETMENİ: ADNAN BAYRAKTAR
HAZIRLAYANLAR: SEÇİL BAHŞİ AYCAN ÇİFTPINAR ÖĞRETMENİ: ADNAN BAYRAKTAR