Milliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklar dersi - III

... konulu sunumlar: "Milliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklar dersi - III"— Sunum transkripti:

1 Milliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklar dersi - III
Bir Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği Modeli Olarak Kara Afrika’da Milliyetçilik (Kaynak: B. Oran, Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği, Kara Afrika Modeli, 3. baskı, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1996) Baskın Oran Elçin Aktoprak SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ (MÜLKİYE) Uluslararası İlişkiler bölümü II. Sınıf Kamu Yönetimi bölümü IV. Sınıf

2 Kara Afrika’da Milliyetçiliğin İki Kanadı
B.Oran-E.Aktoprak

3 Milliyetçilik Duygusunun Oluşumu
B.Oran-E.Aktoprak

4 Geleneksel Sosyo-Ekonomik Yapının Değişmesi
B.Oran-E.Aktoprak

5 Misyoner Eğitimi ve Etkisi
Misyonerlerin geliş nedenleri: dine davet, tek tanrılı din boşluğu, şirketlerin teşviki. Milliyetçiliğin doğması için 3 tür etki: 1) Geleneksel düzenin çözülmesi: Geleneksel değerleri terke zorlamak, yerine kapitalist-Hıristiyan değerleri getirmek. Eğitilmiş birey toplumuna yabancılaştı, asıl etkilenen iki arada kalan oldu. 2) Ortak “milli” çerçevenin oluşması: Lingua Franca (Ortaçağ keşişleri gibi); kabile bilinci  Siyah bilinci; aydın yetişmesi. 3) Beyaz Adamın Üstünlüğü mitosunun yıkılması: Misyoner-emperyalist özdeşliği; “mühtedi, daha bağnazdır”. Osmanlı’da misyonerlerin geliş amacı bambaşka . B.Oran-E.Aktoprak

6 Emperyalizmin Etkisi I) Emperyalizm ve Köylü:
- Para ekonomisi ve sonuçları: yeni başarı ölçütleri; kentlere hücum. - Kentleşme ve sonuçları: özgürlük ve güvensizlik ortamı (Ortaçağ sonuyla aynı); bir noktaya kadar yükselebilmek. II) Emperyalizm ve İşçi: - İşveren/Beyaz emperyalist, İşçi/Siyah sömürülen (dünyanın en patlayıcı formülü; Türkiye’de de Türk-Kürt versiyonu tehlikeli) - Grev, otomatik olarak anti-emperyalist hareket - Ortak ekonomik çıkar, kabile farklılıklarını kapattı. III) Emperyalizm ve Burjuvazi: İçeriden köle vs. getirip satanlar; şirketler bunları yok etti; tek ürün dalgalanmalarından etkilenen milliyetçi oldu. Osmanlı’da emperyalizmin etkisi çok dolaylı oldu . B.Oran-E.Aktoprak

7 Devrimci Önderliğin Ortaya Çıkışı
I) Kabile şeflerinin düşüşü II) Aydınların yükselişi - Temel etkenler: Aydınları huzursuz yapan ortam Kültür ikileşmesi; Renk Duvarı; kendisinin Batı taklitçiliğiyle alay edilmesi; “Zenciler hırsız ve katildir”e tepki; üstün ırk iddiaları; metropole giden Siyahlar ve Beyaz kadınlar; yüksek memuriyet yasağı. Bunların bir kısmı Osmanlı’da ve bugünkü Türkiye’de de var. - Yardımcı etkenler: Uluslararası dernekler; Pan-Afrikanistler (“Afrika Afrikalılarındır”, Kara İsa ve Madonna,vs.); 2.DS (Gana ve patates, askerler ve barlar, Beyaz öldürmek); BM; dekolonizasyon ortamı (Hindistan, SSCB, vb.) Uluslararası ortam Osmanlı (Pan Afrikanizm/Pan Turanizm ve diaspora) ve Türkiye (kendini yakma, Vietnam, vb.) açısından da önemli . B.Oran-E.Aktoprak

8 Afrika Milliyetçiliğinin İdeolojisi: 3 Amaç/İşlev
B.Oran-E.Aktoprak

9 Bağımsızlık I) 2.DS öncesi: talep yok (“İlkel Protesto Hareketleri”: a) İlk direnişler; b) 1880’lerde Etiyopyanizm; c) : Mehdi hareketleri) Bunların üzerine oturan bağımsızlık hareketi zayıf olur. Dinsel içerikli milliyetçilik-öncesi hareket: Osmanlı’da ve Türkiye’de. II) Bağımsızlığın açmazı: Tek birleştirici öğe, sömürgeci. III) Çözümü: - İki doğal topluluk: Kabile  Siyah (milliyetçilikle aynı anda) - Uluslararası topluma kabul talebi (meşruiyet ithali; bu Türkiye’deki askerî rejim dönemlerinde de görülür) . B.Oran-E.Aktoprak

10 Modernleşme ve Türleri
B.Oran-E.Aktoprak

11 Siyasal Modernleşme: Ulusal Birliği Kurmak
Mevcut sorun: Etnik bölünme (248 dil); potansiyel sorun: Sınıfsal bölünme (Aydının tabanı yok) (Türkiye) Yaklaşım: Anti-çoğulcu ve yukarıdan devrimci. Çünkü: Aşağıdan talep yok, bireycilik yok, baskı geçmişi var, merkeziyetçi Sovyet modelinde benzerlikler var (Renk ayrımı yok, farklı halklar var, başarılı) (Türkiye). Anayasal ilke: Üniter Devlet; çünkü federe devlet=kabile (Kıbrıs konusunda Türkiye’yle durum) Uygulama ilkeleri: Tek Şef ve Tek Parti; çünkü hem parti sınıfların belirtisidir, hem de çok parti olursa emperyalist ve kabile geri gelebilir (Türkiye). Diğer önlemler: “ulusal birlik simgelerine yatırım” (Türkiye), emperyalizm öğesine aşırı vurgu (şu anda Türkiye), lingua franca ikinci dil . B.Oran-E.Aktoprak

12 Ekonomik Modernleşme: Sınaileşme
Yaklaşım: Anti-çoğulcu ve yukarıdan devrimci: a) Sermaye yok; b) Sınıfın kabileyle çakışması ve sınıfsal bölünme tehlikesi algılanıyor; c) Kapitalist olmayan kalkınma modelleri yaygın (Türkiye’de yok) Uygulama ilkesi: “Afrika Sosyalizmi” Ortaya çıkışı: 1) Koşulların zorlaması (Türkiye’de devletçilik) 2) Üç kaygı: a) S karşı K; M karşı E; K=E; dolayısıyla S=M b) Orijinallik kaygısı: AFRİKA Sosyalizmi c) Din meselesi (İslam) Marx’ı ret sebepleri: 1) Sınıf mücadelesi esas sorun değil; 2) M. yabancı ideoloji; 3) A’da sınıflaşma önlenebilir; 4) Komünalizmden sosyalizme geçilebilir . B.Oran-E.Aktoprak

13 Kendini Kanıtlamak İhtiyaç: 1) Batı’yı atma ve alma çelişkisi; 2) Aşağılanma (“Beyaz Adamın Yükü”) Yöntemler: 1) “Afrika Kişiliği”: Pan Afrikanizm ve Negritude Hobbes’cu saldırı, Rousseau’cu cevap (Türk tarih tezi) 2) Dış Politika (Uluslararası topluma kendini kabul ettirme) a) Uluslararası politika ve örgütlere aktif katılma b) Emperyalizme ve neo-kolonializme karşı oluş c) Yeni bir uluslararası hukuk anlayışı d) Bağlantısızlık Amaç: Tom Amca Kimliği  “Olumlu Kimlik”: “Kendine güven, Tanzanya malı kullan”, “Altın Kıyısı”  Gana, Yukarı Volta  Burkina Faso (Türkiye’de Hitit  Eti) Türkiye’nin aksine “Biz Batılıyız” yok, Batıya hayranlık yok: Renk Duvarı . B.Oran-E.Aktoprak