Öğretim Tasarımı (Instructional Design)

... konulu sunumlar: "Öğretim Tasarımı (Instructional Design)"— Sunum transkripti:

1 Öğretim Tasarımı (Instructional Design)
Modeller Öğretim Tasarımı Modelleri Modellerin Ortak Özellikleri

2 Öğretim Tasarım Modelleri
Öğretim tasarımı modellerinin çeşitliliği? Öğrenme-öğretme sürecine bakış açıları (öğretmen merkezli/öğrenci merkezli) Geliştirildiği ya da sıkça kullanıldığı sektörler İhtiyaçlar ya da görevin yapısal özellikleri (belirgin/bağımsız) Tasarım sürecinin işleyiş dinamikleri Üretilecek ürünlerin türü (materyal/sistem)

3 Öğretim Tasarım Modelleri
Çekirdek modeller ADDIE Modeli Gagne, Briggs ve Wager Modeli Doğrusal modeller Dick, Carey ve Carey Modeli Esnek modeller Kemp, Morrison ve Ross Modeli ASSURE Modeli Gerlach ve Ely Modeli Etkileşimli modeller Hannafin ve Peck Modeli Knirk ve Gustafson Modeli Amerikan Hava Kuvvetleri Modeli Ardışık-Döngülü Model Sezgisel modeller Hızlı Prototipleme Modeli Birleşik modeller Seels ve Glasgow Modeli

4 Öğretim Tasarım Modelleri
Çekirdek modeller Doğrusal modeller Esnek modeller Etkileşimli modeller Sezgisel modeller Birleşik modeller ADDIE Modeli Gagne, Briggs ve Wager Modeli Dick, Carey ve Carey Modeli Kemp, Morrison ve Ross Modeli ASSURE Modeli Smith ve Ragan Modeli Seels ve Glasgow Modeli …

5 Öğretim Tasarım Modelleri

6 ADDIE Modeli (Generik Modelleme)
Analiz (Analysis) Tasarım (Design) Geliştirme (Development) Uygulama (Implementation) Değerlendirme (Evaluation)

7 Değerlendirme - Düzeltme
Analiz (Çözümleme) İhtiyaçları belirleme Öğrenen analizi Kurumsal analiz Öncelikleri belirleme Tasarım (Tasarımlama) Öğretim amaçları İçerik seçme ve düzenleme Strateji geliştirme Ölçme araçlarını hazırlama Geliştirme Uygulama planı Öğrenci kitabı Eğitimci kılavuzunu geliştirme Materyalleri üretme Uygulama Zaman çizelgesi Bütçe Ortam Öğretmenlerin eğitimi Değerlendirme Ara değerlendirme Düzeltme Son değerlendirme Geleceğe yönelik kestirimler Değerlendirme - Düzeltme

8 A D I E Analiz (Analysis) Tasarım (Design) Geliştirme (Development)
İhtiyaç Analizi (Needs Analysis) Probem nedir? Problemi nasıl çözeriz? Görev Analizi (Tasks Analysis) İçerik nedir? Yapılacak görev nedir? Öğretim Analizi (Instructional Analysis) Ne öğrenilmelidir? D Tasarım (Design) Hedefler nelerdir? Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını nasıl anlarız? Hedefleri başarabilmek için öğretim stratejileri ne olmalıdır? Hangi öğretim ortamı (media) ve yöntemler (method) etkilidir? Geliştirme (Development) Taslak Materyaller (Draft materials) Materyallerin mesajı nedir? Öğretim Ortamının Üretimi (Media Production) Materyallerin görünümü ve sesleri nasıldır? Süreç Değerlendirme (Formative Evaluation) Materyaller kalite standartlarını karşılıyor mu? Öğrenciler materyallerden öğreniyorlar mı? Materyaller nasıl iyileştirilebilir? I Uygulama (Implementation) Öğrenen, öğretim (ders için) sorumluluğunu almaya hazır mı? E Değerlendirme (Evaluation) Problem çözüldü mü? Etkileri nelerdir? Hangi değişikliklere ihtiyaç vardır?

9 A D I E Analiz Ne öğretileceğini tanımlama süreci İhtiyaç analizi
Görev analizi Öğretim analizi Problem durumu Davranışsal görev durumları Öğrenenin giriş özellikleri D Tasarım Öğrenmenin nasıl oluşacağını belirleme süreci Hedeflerin yazılması Testlerin geliştirilmesi Öğretimin planlanması Ölçülebilir hedefler Ölçüt (kriter) odaklı testler Tasarım özellikleri Geliştirme Materyal üretme süreci Öğretim ortamını oluşturan ekiple çalışılması Öğretim materyallerinin geliştirilmesi Materyallerin denenmesi İlan tahtası Senaryo Alıştırmalar (uygulamalar) Öğrenci performansına dayalı gözden geçirme I Uygulama Gerçek dünya bağlamında projeyi uygulama (kullanma) süreci Öğretmenlere ve yöneticilere eğitim verilmesi Kaynakların dağıtımını planlama Bakım (sürdürme) sisteminin geliştirilmesi Öğretmen ve öğrenci rehberi Öğrenci ilerlemelerini izlemek için sistemler Kaynak kullanımını izlemek için işlemler E Değerlendirme Öğretimin etkisini belirleme süreci Mezunların izlenmesi (araştırılması) Yönetim, sürdürme (bakım) ve maliyetin izlenmesi Değişiklik için öneriler Proje raporu

10 A D I E Analiz Tasarım Geliştirme Uygulama Sonuç Değerlendirme
Görev Analizi İhtiyaç Analizi Hedefler ve Değerlendirme Öğretim Stratejisi Dağıtım Sisteminin Seçimi Öğretim Ortamının Üretimi Süreç Değerlendirme Uygulama Sonuç Değerlendirme Materyallerin Taslağının Hazırlanması Öğretim Analizi A Analiz Problem nedir? Problemi çözmek için ne yapmalıyız? Görev veya içerik nedir? Ne öğretilmelidir? D Tasarım Hedefler nelerdir? Hedefler ulaşabilmek için ne yapmalıyız? Hedefleri başarabilecek öğretim stratejileri nelerdir? Uygun maliyetli medya ve metotlar nelerdir? Geliştirme Taslak materyaller Materyaller ne söyleyecek? Öğrenme ortamı (medya) üretimi Materyallerin görünümü ve sesleri nasıldır? Öğrenciler materyallerden öğreniyorlar mı? Materyaller nasıl iyileştirilebilir? I Uygulama Öğrenen, öğretim (ders için) sorumluluğunu almaya hazır mı? E Sonuç Değerlendirme Problem çözüldü mü? Etkileri nelerdir? Hangi değişikliklere ihtiyaç vardır?

11 Briggs Modeli ANALİZ TASARIM YAYGINLAŞTIRMA GELİŞTİRME ALAN DENEMESİ
KURUMSALLAŞTIRMA YAYGINLAŞTIRMA

12 Gagne, Briggs ve Wager Modeli
Öğrenci performansını ve öğretimi değerlendirme Dersleri tasarlama Öğrenme ortamını seçme Öğretim olaylarını belirleme Öğretim sırasını tasarlama Öğrenme görevini analiz etme Performans hedeflerini tanımlama

13 Öğretim Tasarımı Modelleri - Gagne -Briggs 1979 Model
Öğretim sistemleri tasarımının aşamaları Sistem düzeyi İhtiyaçların, hedeflerin ve önceliklerin analizi Kaynakların analizi. Sınırlamalar ve alternatif sistemleri Kapsamın ve program ve dersin sırasının belirlenmesi. Sınıf düzeyi Sınıf düzeyinde yapının ve sıranın belirlenmesi Sınıf düzeyinde hedeflerin analizi Ders düzeyi Performans hedeflerinin tanımlanması Ders planlarının hazırlanması Materyal ve ortamların geliştirilmesi, seçilmesi Öğrenci performansının değerlendirilmesi Öğretmenlerin hazırlanması Süreç değerlendirme Alan testleri, gözden geçirme Ürün değerlendirme Yükleme ve yayılma

14 Dick ve Carey Modeli Öğretim Analizi Öğrenen ve Bağlam Analizi
Öğretim hedeflerini tanımlayıcı ihtiyaç değerlendirme Öğretim Analizi Öğrenen ve Bağlam Analizi Performans Hedefleri Değerlendirme Araçları Öğretim Stratejisi Öğretim Materyalleri Süreç Değerlendirme Sonuç Değerlendirme Öğretimi Gözden Geçirme

15 Dick ve Carey Modeli Yeniden düzenleme Öğretim analizini yapma
Öğretim hedeflerini belirleme Öğretim analizini yapma Giriş davranışların ve özelliklerin belirlenmesi Performans hedeflerini yazma Test maddelerini yazma Öğretim stratejileri geliştirme Öğretim materyallerini geliştirme ve seçme Süreç değerlendirmeyi tasarlama ve yürütme Yeniden düzenleme Ürün değerlendirmeyi tasarla ve yürüt

16 Kemp, Morrison ve Ross Modeli

17 Kemp, Morrison ve Ross Modeli
Temel ilkeler; Sistematik yaklaşım Belirgin ayrıntılar İçerik geliştirme düzeyinde başlar Tüm ayrıntılar için öğrenci düşünülmeli Öğrenciler için doyum sağlayıcı ortam ve başarı En iyi yol yoktur.

18 A S U R E ASSURE Modeli Öğrencilerin Analizi Amaçları Belirleme
Analyze learners State objectives Select media and materials Utilize media and materials Require learner participation Evaluate and revise Öğrencilerin Analizi Amaçları Belirleme Ortam ve Materyal Seçimi Ortamı ve Materyalleri Kullanma Öğrenci Katılımını Sağlama Değerlendirme ve Güncelleme

19 Gerlach ve Ely Modeli

20 Amerikan Hava Kuvvetleri Modeli
Sistem İhtiyaçlarını Analiz Öğretimi Tanımlama Hedefler Geliştirme ve Testler Hazırlama Öğretimi Yürütme ve Değerlendirme Öğretimi Planlama, Geliştirme ve Kontrol Etme Geribildirim ve Etkileşim

21 Hızlı Prototipleme Modeli
İhtiyaçları belirle ve içeriği analiz et Amaçları oluştur Prototipi hazırla (Tasarım) Prototipi uygula (Araştırma) Sistemi kur ve sürdür

22 Seels ve Glasgow Modeli (Acemiler)

23 Seels ve Glasgow Modeli (Acemiler)
Problem analizi Görev ve öğretim analizi Öğretim Stratejisi Hedefler ve testler Öğrenme ortamı kararı Materyal geliştirme Uygulama ve bakım Süreç (ara) değerlendime Sonuç değerlendirme Dağıtım Yayılma

24 Seels ve Glasgow Modeli (Uygulayıcılar)
Yayılma Proje Yönetimi Problem Analizi Görev Analizi Öğretim Analizi Hedefler Testler Süreç Değerlendirme Materyal Geliştirme Öğretim Stratejileri Dağıtım Sistemleri Sonuç Değerlendirme Uygulama Bakım Geribildirim Etkileşim

25 Smith ve Ragan Modeli Analiz Strateji Değerlendirme Öğrenme ortamı
Öğrenenler Öğrenme görevi Analiz Test maddelerinin yazılması Strateji Belirleme Düzenleme stratejileri Ulaştırma stratejileri Yönetim stratejileri Biçimlendirmeye dönük değerlendirme Değerlendirme Öğretimin gözden geçirilmesi ve düzeltilmesi Yönergelerin yazımı ve üretimi

26 Öğretim Tasarım Modellerinin Ortak Özellikleri
Çıktılar – Genel amaçlar ve ayrıntılı alt amaçların gözenebilir biçimde formüle edilmesi Testler – Amaçlar ve alt amaçlara karşılık gelen ön-testin ve son-testin geliştirilmesi Analiz – Öngörülen öğrenme yeterlikleri açısından amaçların ve alt amaçların analiz edilmesi Öğrenci özellikleri – Hedef kitlenin özelliklerinin belirlenmesi

27 Öğretim Tasarım Modellerinin Ortak Özellikleri
Strateji – İçerik ve öğrenci özelliklerine uygun öğretim stratejisinin belirlenmesi Ortam – Stratejileri uygulamak için uygun eğitim ortamının seçilmesi Geliştirme – Stratejilere dayalı olarak öğretim ve öğrenme materyallerinin geliştirilmesi Deneme – Tasarlanan öğretimin hedef kitle üzerinde uygulanarak sınanması Kurma/İzleme – Öğretim programının kurumsallaştırılması, gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi

28 Öğretim Tasarım Modellerinin Ortak Özellikleri
İhtiyaç – Problemin analiz edilmesi ve ihtiyacın belirlenmesi, Alternatifler – Öğretime alternatif olabilecek eğitim-dışı seçeneklerin dikkate alınması Sınırlılıklar – Sistem ve çevreyi inceleyerek sınırlılıkların belirlenmesi Maliyet hesapları – Öğretim programlarının yaklaşık maliyetlerinin hesaplanması

29 Ayrıntılı İnceleme Gagne, Briggs ve Wagner’in Öğretim Tasarımı Modeli
Öğrenci performansını ve öğretimi değerlendirme Dersleri tasarlama Öğrenme ortamını seçme Öğretim olaylarını belirleme Öğretim sırasını tasarlama Öğrenme görevini analiz etme Performans hedeflerini tanımlama

30 Ayrıntılı İnceleme Dick, Carey ve Carey’in Öğretim Tasarımı Modeli
Öğretim hedeflerini tanımlayıcı ihtiyaç değerlendirme Öğretim Analizi Öğrenen ve Bağlam Analizi Performans Hedefleri Değerlendirme Araçları Öğretim Stratejisi Öğretim Materyalleri Süreç Değerlendirme Sonuç Değerlendirme Öğretimi Gözden Geçirme

31 Ayrıntılı İnceleme Kemp, Morrison ve Ross’un Öğretim Tasarımı Modeli

32 Özet Modeller Öğretim Tasarımı Modelleri Modellerin Ortak Özellikleri
Ayrıntılı İnceleme