Siyaset Bilimine Giriş

... konulu sunumlar: "Siyaset Bilimine Giriş"— Sunum transkripti:

1 Siyaset Bilimine Giriş
Siyasal Katılma 7. Hafta

2 Siyasal Katılma: Kavramın Açıklanması ve Katılmanın Boyutları
Siyasal katılma; toplumda yaşayanların (vatandaşların) siyasal sistem karşısında durumlarını, tutumlarını ve davranışlarını belirleyen bir kavram Basit bir meraktan yoğun bir eyleme kadar uzanan geniş bir tutum ve faaliyet alanı Siyasal Katılma: Kavramın Açıklanması ve Katılmanın Boyutları

3 Siyasal Katılmanın Boyutları [Robert Dahl]
İlgi Önemseme Bilgi Eylem İlgi; siyasal olayları izleme Önemseme; siyasal olaylara önem verme Bilgi; olaylar ve sorunlar hakkında bilgi sahibi olma Eylem; siyasal olaylara aktif olarak karışma Bu boyutlar arasında ilişki katılım derecesini etkilemekte Siyasal Katılmanın Boyutları [Robert Dahl]

4 Siyasal katılmanın kademeleri
En alt kademe; seyirci faaliyetleri [gazete, dergi, radyo ve televizyon ile siyasal olayları izleme, mitinglere katılma, özel görüşmelerde siyasal olayları görüşme, oy verme, bir siyasal partinin rozetini taşıma] Bu kategoridekiler siyasal haber tüketicileri, siyasal sahnenin seyircileri Orta kademe; açıkça vaziyet alarak eyleme geçme [gazetelere yazı yazmak, radyoda ve mitinglerde konuşmak, toplantı ve gösteri yürüyüşü yapmak, siyasal liderlerle görüşerek onları etkilemeye çalışma, bir adaya/partiye yardımda bulunma] İleri kademe; olayların içine karışma ve aktif rol alma [siyasal partiye üye olma, görev alma, seçilerek gelen kamu görevlerinde bulunmak, aday olmak, seçim kampanyalarında fiilen çalışmak] [Gladyatör eylemler] Siyasal katılmanın kademeleri

5 Demokratik katılım yolları siyasal katılma kapsamında
Zora başvurma Şiddet eylemleri Terörizm Silahlı ayaklanma Darbe vb… Demokratik katılma sürecinin dışında Demokratik katılım yolları siyasal katılma kapsamında

6 Siyasal katılmada farklı davranışlar
Sosyo-ekonomik, psikolojik, kültürel, çevresel faktörler ile siyasal katılma davranışları arasında sıkı ilişki Gelir, eğitim ve meslek bakımından yüksek sosyo-ekonomik gruba dahil olanların katılma davranışlarının düzeyi yüksek Etkinlik duygusunun yüksekliğine göre siyasal katılma davranışlarında bulunma düzeyi artmakta Siyasal katılmada farklı davranışlar

7 Siyasal katılma açısından toplumdaki gruplar [Robert Dahl]
Siyasal olmayan tabaka Siyasal tabaka İktidar peşinde koşanlar İktidar sahipleri Siyasal olmayan tabaka; apolitik kesim [siyasal olaylar hakkında ilgisi ve bilgisi olmayan ilgisizler…zaman zaman siyasal katılma davranışında bulunabilirler… Ekonomik bakımdan gelişmiş ülkelerde halkın siyasete ilgisi azalmakta iddiası Siyasal katılma açısından toplumdaki gruplar [Robert Dahl]

8 Depolitizasyon [politikadan uzaklaşma]
Batılı toplumlarda görülen siyasete ilgisizleşme olayı [katılma oranlarının düşmesi, partiler arası keskin ayrılıkların azalması, siyasal çatışmaların eski şiddetini kaybetmesi, vb.] Nedenler; genel yaşama düzeyinin yükselmesi başlıca neden hipotezlerde [insanlar daha iyi yaşama şartlarına ulaştıkça siyasetten uzaklaşmakta; diğer neden halkın karşısına çıkan nedenlerin gittikçe daha teknik ve karmaşık hal alması] Depolitizasyon [politikadan uzaklaşma]

9 Depolitizasyonu geçici ve sınırlı gören açıklamalar
Seçimlere katılımda düşüş geçici ve kısa dönemli Aslında katılma yollarında ve stillerinde değişme söz konusu [toplantı ve mitingler yerine TV programları, meslek kuruluşları, sendikalar, sivil toplum örgütlerinde yayılan siyasete etki etme faaliyetleri] Siyasal faaliyet alanı genişledi, karar ve etki alanları genişledi; politizasyon daha doğru bir tanımlama Depolitizasyonu geçici ve sınırlı gören açıklamalar

10 Politizasyonun artışını işaret eden örnekler
Protesto hareketleri, sokak gösterileri, dev mitingler, büyük yürüyüşler Yeni katılma kanalları olarak ortaya çıkışları Depolitizasyon terimi; otoriter rejimlerde bilinçli olarak siyasete katılma yollarını sınırlama Politizasyonun artışını işaret eden örnekler

11 Siyasal rejimler ve siyasal katılma: demokrasilerde siyasal katılma
Siyasal tercihler teorinin öngördüğü gibi bağımsız değil Cinsiyet, gelir dağılımı, siyasal kültür kalıpları belirleyici oluyor Siyasal partilerin aday belirleme yöntemlerinin tercihleri sınırlaması Demokrasi; seçimle işbaşına getirdiklerini yine seçimle iktidardan alabilmesi çok önemli Siyasal rejimler ve siyasal katılma: demokrasilerde siyasal katılma

12 Siyasal rejimler ve siyasal katılma: demokrasilerde siyasal katılma
Tüm kusurlara ve eksiklere rağmen demokrasi sorumlu iktidarların ortaya çıkışını sağlar Demokrasilerde seçim, otoriter ve totaliter rejimlerle olan farkın temeli Çeşitli katılma yolları demokrasilerde siyaseti etkileme imkanı verir; siyasal katılmayı anlamlı kılar [medyanın etkisi] Siyasal rejimler ve siyasal katılma: demokrasilerde siyasal katılma

13 Totaliter sistemlerde siyasal katılma
Demokrasilerde siyasal katılma bireysel tercihler odaklı; totaliter rejimlerde siyasal katılma halkın topluca seferber edilmesi söz konusu İdeoloji yayma ve ideolojik destek katılma faaliyetlerinin amacı Seçimler yönetici kadrolarda ve partilerde değişiklik doğurmuyor; halkın desteği çok yüksek rejime bağlılık göstergesi olarak bu sağlanıyor Halk kitleleri kararların alınmasına değil, yürütülmesine katılıyor Totaliter sistemlerde siyasal katılma

14 Seçimlerin Anlamı [Yardımcı kaynak kitaptan]
Siyasetçilerin istihdamı Hükümetlerin kurulması Temsilin sağlanması Politikaları etkileme Seçmenleri eğitme Meşruiyet zemini inşa etme Elit grupları güçlendirme Seçimlerin Anlamı [Yardımcı kaynak kitaptan]