YENİ NESİL İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ

... konulu sunumlar: "YENİ NESİL İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ"— Sunum transkripti:

1 YENİ NESİL İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ
HAZIRLIK ÇALIŞMASI HAKAN BAKIR Bilgi Teknolojileri Derneği

2 TÜRKİYE’DE İNTERNETİN GELİŞİMİ
1996’da Türkiye Ulusal Internet Altyapı Ağı (TURNET) hizmete verildi. 1998’de TTNet Ulusal Internet Altyapı Ağı kuruldu. 2001’de Dial-Up şebekesi modernize edildi. 2001 sonlarında Türk Telekom, xDSL teknolojisini ülkemize getirdi. 2004’de Metro Ethernet teknolojisi sunuldu. 2005’de hizmete verilen Wireless LAN (TTWiNet) ile kablosuz Internet erişimi mümkün hale geldi. 2005’de IP/MPLS omurgası kuruldu

3 İNTERNET BAĞLANTI ÇEŞİTLERİ
ATM ATM (34-622Mbps) FRAME RELAY (64Kbps- 2Mbps) DİAL-UP (56Kbps) ADSL (128Kbps- 2Mbps) METRO ETHERNET (5Mbps-1Gbps) Şube FR Merkez KONUT DIAL-UP ADSL METRO ISP INTERNET

4 METRO ETHERNET F/O kablo üzerinden yüksek bant genişliği ile ölçeklenebilir, esnek ve düşük maliyetli her türlü veri akışına imkan sunan bir teknolojidir. Son kullanıcıya 1 Gbps’lere kadar bant genişliği sağlar, Diğer teknolojilerden farklı olarak protokol dönüşümlerine ihtiyaç duymadan uçtan uca ethernet kullanır, Ucuz ve kaliteli internet erişimi ve noktadan noktaya erişim için tasarlanmıştır, Sadece günümüzün değil geleceğin de kapasite ve hız ihtiyacını sağlayabilecek bir teknolojidir

5 DSL TEKNOLOJİSİ DSL (Digital Subscriber Line) (Dijital Abone Hattı) veya xDSL, evlere veya iş yerlerine giden telefon hatları üzerinden dijital veri transferi sağlamaya yarayan bir teknoloji ailesidir. Telefon hatları üzerinde ses için kullanılmayan frekanslar kullanılmaktadır. Bu frekanslar uluslararası standartlar ile belirlenmiştir.

6 DSL TEKNOLOJİSİ DSL servislerinde 128 kbps den 100 Mbps e varan hız yelpazesi mevcuttur. Bu hızlar telefon hatlarının (bakır kablonun) kalitesi, kullanılan modem cihazlarına, hatlarda kullanılan paralel hatlara göre değişiklik gösterebilir. Genellikle yükleme (upload) hızları indirme (download) hızlarına göre daha düşük tutularak servise verilir.

7 DSL TEKNOLOJİSİ Aile ITU Standardı Adı Onay Tarihi Maksimum
Hız Kapasitesi ADSL G.992.1 G.dmt 1999 7 Mbps down 800 kbps up ADSL2 G.992.3 G.dmt.bis 2002 8 Mb/s down 1 Mbps up ADSL2plus G.992.5 2003 24 Mbps down ADSL2-RE Reach Extended 8 Mbps down SHDSL G.991.2 G.SHDSL 5.6 Mbps up/down VDSL G.993.1 Very-high-data-rate DSL 2004 55 Mbps down 15 Mbps up VDSL2 -12 MHz Long reach G.993.2 Very-high-data-rate DSL 2 2005 30 Mbps up VDSL MHz Short reach 100 Mbps up/down

8 DSL TEKNOLOJİSİ

9 DSL TEKNOLOJİSİNİN AVANTAJLARI
Servis ve abone tanımlamaları kolaydır, kullanıcıya isteğine göre Statik IP veya Dinamik IP ataması yapılabilir. Mevcut Bakır altyapısı kullandığı için yeni bir yatırıma gerek yoktur Hat düştüğünde bağlantı tekrar otomatik kurulur. Müsteriye Sürekli bağlantıda kalabilme imkanı sağlar, sadece bir defa bağlantı kurmak yeterlidir. Yüksek hız gerektiren video, interaktif TV, oyun, video-conferans vb gibi uygulamalar için uygundur. LAN’larda DSL bağlantısı ortak kullanılabilmektedir. Yani bir DSL bağlantısı üzerinden birden fazla bilgisayar bağlanabilmektedir

10 Farklı Servisler Farklı Bandgenişliği
Web Surfing Video Conferencing, Premises Surveillance SDTV VOD, Telecommuting File Sharing, Home Video Sharing/Streaming Real Time SDTV Multi-Player Gaming, Interactive Distance Learning Telemedicine Large File Sharing HDTV VOD (per sub) Upstream Downstream 150 100 25 20 10 5 5 10 15 20 25 100 150 Mbps 16-50M Farklı servis senaryoları 2-16M IPTV FTTC FTTB VDSL2 Internet Internet 1-4M ADSL ADSL2+ Internet Voice Voice ADSL 1 play 2 play 3 play

11 ATM TAŞIYICI ŞEBEKE Global Internet ATM Omurga ATM Uç ATM Uç ATM DSLAM
CE Router

12 TÜRKİYE’DE ATM ŞEBEKE Türkiye’de iki adet ATM şebeke bulunmaktadır.
TURPAK TTNET Turpak Şebekesinde: TTNET Şebekesinde Passport 20k, Alcatel 7670 (Omurga Cihazı) Passport 15k, Alcatel 7470 Passport 7k, Alcatel 7270 (Kenar Cihazı)

13 ATM ŞEBEKE ÜZERİNDEN ATM DSLAM UYGULAMASI

14 IP/MPLS TAŞIYICI ŞEBEKE
STM-64 link Internet STM-16 link GE Çekirdek Katman J T640 J T640 Toplama katmanı A 7750 A 7750 BRAS Servis erişim katmanı A 7750 A 7750 BRAS

15 IP/MPLS ÜZERİNDEN MULTİ-PLAY UYGULAMASI
IP Centrex HSI VPN Enterprise Game Phone Video phone SOHO/SME IPTV IP DSLAM BTS NODE B Softswitch Internet BTV/VoD NMS MCU IP/MPLS Çekirdek Şebeke BSC/RNC ADSL/ADSL2+ ADSL2+/ VDSL2 ADSL2+/VDSL2 /G.SHDSL G.SHDSL GE

16 GENİŞBAND ERİŞİM ŞEBEKESİ EVRİMİ
FTTH CO Splitting point Splitting Point 10～20Km OLT FTTx + ADSL2+/VDSL2 ADSL/ADSL2+ MSAN/IP-DSLAM 3Km 1Km VDSL2 Uplink Fiber Remote Endüstriyel TREND, daha çok fiber, daha az bakır kablo

17 GENİŞBAND ERİŞİM ŞEBEKESİ EVRİMİ
FTTH CO Splitting point Splitting Point 10～20Km OLT FTTx + ADSL2+/VDSL2 ADSL/ADSL2+ MSAN/IP-DSLAM 3Km 1Km VDSL2 Uplink Fiber Remote Endüstriyel TREND, daha çok fiber, daha az bakır kablo

18 FTTX FTTH (Fiber to the Home): İşletmecinin merkezinden, (en azından) son kullanıcının evdeki yaşam alanının veya ofisteki çalışma ortamının sınırına dek fiber optik kabloyla kurulan telekomünikasyon mimarisi FTTB (Fiber to the Building): İşletmecinin merkezinden, son kullanıcı(lar)nın ev/site/ofis’inin sınırına dek optik fiber kabloyla kurulan telekomünikasyon mimarisi. Bu mimaride kullanıcı, yaşam/çalışma alanı ile fiber optik kablonun sonlandığı nokta arasındaki bağlantı fiber optik kablo dışındaki bir hat ile (bakır kablo, vd.) sağlanır. İşletmeciden gelen fiber optik kabloların saha dolabında sonlandığı ve bu noktadan itibaren son kullanıcı bağlantısının farklı nitelikteki iletim hatlarıyla gerçekleştiği şebekeler FTTB tanımına dahil değildir. FTTC (Fiber To The Curb): İşletmecinin merkezinden harici Dslam’ların kurulduğu harici kabinetlere kadar optik fiber yoluyla kurulan telekomünikasyon mimarisidir. Bu mimaride daha yüksek kapasitedeki harici Dslam’lar merkeze fiber ile bağlanıp, kullanıcıya servis bakır kablolar üzerinden verilmektedir.

19 FTTX GPON/P2P M VDSL2  M 30-60 M NMS xPON GE Merkez Ofis Harici Kabinler Ev Bina ~1Km ONT PON OLT Medium MSAN/IP-DSLAM FTTN/C EMS Large MSAN/IP-DSLAM FTTH Mini MSAN/IP-DSLAM Splitter 1 x N FTTB MDU ~300m ~100m XDSL 25-50 M 6-10 M ADSL2+ 3-20 M <1 M MSAN özellikle DB kullanıcıları içindir, aynı zamanda düşük sayıdaki GB kullanıcısı erişiminde de uygun bir senaryodur. Çok sayıda GB kullancı erişim senaryosu için IP-DSLAM uygundur. Çok yoğun GB kullanıcı erişim senaryosu için FTTH uygundur. TCO ve bantgenişliği tabanlı farklı senaryolar için FTTx+ MSAN/DSLAM çözümü uygundur.

20 GPON Mimarisi // 10-20 km OLT ONU Optical splitter 1x16 (1x2, 1x8)

21 GPON Mimarisi Pasif optik network (PON) içinde 3 ana eleman yer alır:
OLT (Merkez Ofis) ATM veya Ethernet tabanlı trafik aboneye 622 Mb/s hızında iletilir (downstream), aboneden 155 Mb/s hızında gelen (upstream) trafiği işler Optik Splitter Sinyali 2/4/8/16/32/64’e ayırır. OTN (Abone tarafı): Splitter’dan gelen optik sinyali alır ve E1, Ethernet, veya ATM işaretine dönüştürür, aboneden gelen trafiği de ayırıcıya yollar.

22 GPON AVANTAJLARI Düşük Maliyet: Noktadan noktaya şebekelerle karşılaştırıldığında daha az fiber kullanılır, pasif cihazlar nedeniye güç kaynağı, klima, bina vb. gibi gereksinimler minimum olduğundan bakımı kolaylaşır. Hedef Pazar: Daha çok büyük şirketler için uygun bir çözüm olan noktadan noktaya fiber çözümleriyle karşılaştırıldığında PON, evler, işyerleri, siteler ve apartmanlar için düşük montaj maliyetli bir çözümdür. Ayrıca normalde noktadan noktaya fiber bazlı bir çözümün pahalı gelebileceği düşük gelirli iş yerleri için de PON uygun iş modelleri oluşturabilmektedir. Mesafe Avantajı: Merkezden 20 km.ye kadar 32/64 kullanıcıya servis imkanı sunmaktadır. DSL’de olduğu gibi mesafe arrtıkça band genişliği problemi olmaz veya kablosuz çözümlerindeki gibi kullanıcı arttıkça band genişliği azalmaz.

23 DÜNYADA FTTX Ekim 2006 itibarıyla dünyada 6 Milyon’u Uzak Doğu’da (Japonya ağırlıklı), 1 Milyon’u ABD’de ve yaklaşık 700 bin’i Avrupa’da olmak üzere 8 Milyon’un üzerinde fiber temelli hizmetlerden (FTTH/FTTB) yararlanan kullanıcı mevcuttur. Bu rakamın hızla büyüyerek 2009 yılında 38 Milyon’a ulaşması beklenmektedir

24 AVRUPA’DA FTTX Bugün için 2/5/10 Mb/s ve üzerindeki hızlardaki hizmetlerin bazı ülkelerin sadece belirli alanlarında sunulduğu görülmektedir: Hırvatistan (Zagrep), Çek Cumhuriyeti (Prag, Brno), Danimarka (Zealand, Kopenhag), Fransa (Paris’in belirli bölgelerinde), İzlanda (Rejkjavik ve bazı şehirler), Hollanda (Eindhoven) ile Romanya ve Slovenya’da çeşitli şehirler… Bununla karşılık, gerçek FTTH uygulamaları halen sadece İsveç, İtalya, Danimarka ve Hollanda’da mevcuttur.

25 NEDEN IPV6 IPv4’de mevcut Adres Yetersizliği Güvenlik Problemleri
Yetersiz mobilite destek verimliliği Gerçek zamanlı hizmetlerin sunulmasındaki risk, Daha düşük hız ve istikrarsız bağlantı Hizmet kalitesi seviyesinin düşüklüğü Sebeblerinden dolayı yeni bir versiyona ihtiyaç doğurmuştur.

26 IPV6’nın FAYDALARI Yeterli adres boşluğu
Adres dönüşümüne gerek olmaması Geniş alt şebeke yapısını kolaylaştıran adres yapısı Gelişmiş Ağ Güvenliği desteği Ticari kullanıma uygunluğu. Yapı  içinde güçlü IP katmanı şifrelemesi ve kimlik denetimi. Servis kalitesi Mobilite Mekanizmaları Uygun otomatik biçimlendirme. Geniş Yönlendirme Tabloları. IPv6 Standardı – Kalıcı bellek ve dengeli Basitleştirilmiş, elverişli başlık formatı ve akıcı kimlik saptaması IPv6 şebekeleşme teknolojilerinin gelişime açıklığı IPv4 adresleme sistemine uyumu. Geliştirilmiş destek hizmetleri.

27 TÜRKİYE’DE IPV6’YA UYUMLULUK

28 DÜNYADA IPV6 KULLANIMI

29 OPERATÖRLERİN KARŞILAŞTIKLARI ZORLUKLAR
Sebep İstek Hedef OPERATÖRLERİN KARŞILAŞTIKLARI ZORLUKLAR Kısıtlı Servisler Ses ？ Sonraki? Yüksek OPEX Yüksek Servis Maliyeti -1 ay +6 ay +12% -33% From McKinsey Uzun Pazara Sunulma Süresi

30 Şebeke Yapısı Sebeptir
Zorluk Sebep İstek Hedef Şebeke Yapısı Sebeptir PSTN Genişband Fazla saha sayısı, fazla ekipman tipi Zayıf iş modeli, zayıf değer zinciri Eski ekipmanlar Mesh şebeke mimarisi Geleneksel şebeke mimarisi ve iş modelleri, operatör gelişimini engellemektedir.

31 DÖNÜŞÜM İÇİN ANAHTAR İSTEKLER
Zorluk Sebep İstek Hedef DÖNÜŞÜM İÇİN ANAHTAR İSTEKLER Kıstlı servisler yerine entegre servisler Hızlı ve düşük maliyetli servis sunulması OPEX kazanımı Yeni değer zinciri yaratma

32 HEDEF ŞEBEKE : All IP ve FMC
Zorluk Sebep İstek Hedef HEDEF ŞEBEKE : All IP ve FMC Çoklu Şebeke Yakınsaması Kısıtlı servisler yerine entegre servisler sağlar Açık ve tek katman Hızlı ve düşük maliyetli yeni servis sunumu ALL IP şebeke mimarisi: OPEX kazanımı yaratır Tek kontrol ve tek veritabanı Service Layer Access Layer

33 Yeni Nesil Şebekeler Sistem Mimarisi
NGN Dört Katmandan Oluşur: Erişim Katmanı Taşıyıcı Şebeke Katmanı Çağrı Kontrol Katmanı Servis Yönetim Katmanı Erişim Taşıyıcı Şebeke Çağrı Kontrol Servis Yönetim

34 Yeni Nesil Şebeke Katman Fonksiyonları
Servis Yönetim Katmanı Bu katman bütün katma değerli servisler’e dair yönetim fonksiyonlarını içerir. NMS ve IN platformları bu katmandadır. Çağrı Kontrol Katmanı Çağrı kurulumu, yönetimi ve sonlandırıılması ile ilgili fonksiyonlar bu katmanda gerçeklenir. Bu katmanın temel ekipmanı softswitchdir. Taşıyıcı Şebeke Servis ve çağrı kontrol katmanları ile kullanıcı arasındaki iletim katmanıdır. IP Şebekesi bu katmanda yer alır. Erişim Katmanı Bu katman kullanıcılar tarafından yollanılan mesajları ip şebekesinin desteklediği formata çevirir. Bütün gatewayler bu katmanda yer alır. Gateway temel anlamda media akışlarını desteklenen formatlara dönüştüren ve bunları yönlendiren cihazlardır. Temel nokta: Erişim katmanının outputu IP’dir.

35 Yeni Nesil Şebeke Mimarisi

36 Yeni Nesil Şebeke Protokol Mimarisi

37 TISPAN: NGN Mimarisi Multimedia Service Voice Service FMC Enabler

38 Dönüşümde China Telecom Örneği
Önce Sonra TDM IP North NMS South 10 Local Network Central 3 Large Area SDH TE TE NMS NMS NMS PSTN 22 SSP 3 pairs of SoftX3000 SoftX3000 SHLR SoftX3000 NMS NMS 26 Tandem 20TG LE LE LE LE NMS NMS 278LE 278LE 网络改造图前后对比 The change from the old network to the target smart network is very obvious. As the high capacity of SoftX3000, the existing 26 tandem switches are replaced by 3 softswitch offices. They are placed in Xi’an, Weinan and Baoji. So the direct route within LEs and from TS, GW to LEs is canceled. Thus the network is simplified to change from mesh to the 2 poles. It is very clear. Furthermore, the amount of trunks has been decreased because the usage rate of trunk is improved through changing existed small route to big route. So the maintenance is flexible than before and the maintenance work is shortened. Thus it is benefit for Shaanxi Telecom. LE LE LE LE LE LE Tandem katman TDM’den IP dönüştürülmüştür 26 tandem santral, 3 Softswitch, 20 Trunk gateway ile değiştirilmiştir 22 SSP değiştirilmiş, onların fonksiyonalitesi Softswitch’e yüklenmiştir. ---- Kaynak: China Telecom, Shaanxi

39 E1/STM-1 ‘den kazanç = 30.7 + 1.6 – 6.8 – 4.9 = 20.6 M USD
CHINA TELECOM OPEX KAZANIMI 2 E1/STM-1 Trunk Sayısı Karşılaştırması Önce Sonra Kazanç Gelir($) E1 42.3 K 35 K 7.3 K 30.7 M STM-1 36 1.6 M Comparison about the FE/GE number Eklenen Gider($) FE 315 6.8 M GE 34 4.9 M 20.6 M USD E1/STM-1 Kazancı E1租用价格 ：市内-2000，省内 省际 7000, 155M租用价格： 只有市内2-3万, FE租用价格： 不分市内省内 15000, GE 没有定价 估算价格：E1：350$/月，155M：3800$/月， FE：1800$/月，GE：12000$/月 UMG： 西安大区--18个GE ， 渭南大区--8个GE， 宝鸡大区--4个GE，软交换： 无GE，智能网：4个GE，小计34个GE 媒体流FE：西安MRS 78×2＝156个, 渭南MRS 24×2＝48个, 宝鸡MRS 26×2＝52个. 小计256个FE 信令流FE：西安SoftX ×2=8个, 渭南SoftX ×2=8个,宝鸡SoftX ×2=8个，小计24个FE MRS信令西安 5×2=10个，MRS信令渭南 2×2=4个，MRS信令宝鸡 2×2=4个，小计18个FE SG7000 FE 西安 3×2＝6个 SHLR西安 FE 2×2＝4个，渭南 FE 1×2＝2个，宝鸡 FE 1×2＝2个，小计8个FE UMG 全省：13个FE 合计：34个GE和315个FE Kaynak: China Telecom, Shaanxi Yıllık Kira Bedeli :E $, STM $, FE $, GE E1/STM-1 ‘den kazanç = – 6.8 – 4.9 = 20.6 M USD

40 DÜNYADA DÖNÜŞÜM ÖRNEKLERİ
BT (British Telecom), 2004’te ünlü “21.ci Yüzyil Stratejisini” ilan ederek NGN (next generation network) dönüsümüne önderlik etmistir. Ayni zamanda FT (France Telecom), yilini “Dönüsüm Yili” olarak ilan etmis ve Haziran sonu 2005’te “NexT Plan” adinda 3 yillik dönüsüm stratejisini duyurmustur. SBC, Verizon, NTT, DT ve Telstra da dönüsüm planlarını açiklamislardir 网络改造图前后对比 The change from the old network to the target smart network is very obvious. As the high capacity of SoftX3000, the existing 26 tandem switches are replaced by 3 softswitch offices. They are placed in Xi’an, Weinan and Baoji. So the direct route within LEs and from TS, GW to LEs is canceled. Thus the network is simplified to change from mesh to the 2 poles. It is very clear. Furthermore, the amount of trunks has been decreased because the usage rate of trunk is improved through changing existed small route to big route. So the maintenance is flexible than before and the maintenance work is shortened. Thus it is benefit for Shaanxi Telecom.

41 SONUÇ Gerek sabit gerekse mobil operatörler, rekabette geri düşmemek için zengin içerikli servisleri pazara sürmelidir. Bu sebeple şebekelerini hedef şebeke olan ALL-IP/FMC’ye dönüştürmelidir. Dönüşüm için şebeke omurgası ile kullanıcı terminallerini birbirine bağlayacak IP tabanlı transport şebeke kurulması/genişletilmesi zorunludur. Kullanıcıya erişim için, daha az bakır daha fazla fiber ile işletim maliyetlerinden kazanıp, daha fazla bandgenişliği ile zengin içerikli servisler vermek zaruri bir hal almıştır. Hedef şebeke, sabit mobil yakınsamasıdır. Bu sebeple kurulması düşünülen/kurulan şebeke bu yapıya uyumluluk göstermelidir. 网络改造图前后对比 The change from the old network to the target smart network is very obvious. As the high capacity of SoftX3000, the existing 26 tandem switches are replaced by 3 softswitch offices. They are placed in Xi’an, Weinan and Baoji. So the direct route within LEs and from TS, GW to LEs is canceled. Thus the network is simplified to change from mesh to the 2 poles. It is very clear. Furthermore, the amount of trunks has been decreased because the usage rate of trunk is improved through changing existed small route to big route. So the maintenance is flexible than before and the maintenance work is shortened. Thus it is benefit for Shaanxi Telecom.