YARD.DOÇ.DR.HAYRİ BARAÇLI

... konulu sunumlar: "YARD.DOÇ.DR.HAYRİ BARAÇLI"— Sunum transkripti:

1 YARD.DOÇ.DR.HAYRİ BARAÇLI
FİNANSMAN DERSİ YARD.DOÇ.DR.HAYRİ BARAÇLI YARD.DOÇ.DR.MUSTAFA İME PERŞEMBE SAAT (2 G ) CUMA SAAT (1 G ) Dersi alanlar herhangi bir gurubu takip edebilirler. Kanuni devam zorunluluğu aranır.

2 Ders Değerlendirmesi Dönem İçi Sınavı (Vize 1) % 40
%40 Diğer (Devam, Ödevler ve Uygulama) % 20 Dönem İçi Toplam % 60 Dönem Sonu Toplam

3 Ders Kitabı :Kamusal İşletmelerde FİNANSAL YÖNETİM DR. HAYRİ BARAÇLI/DR.MUSTAFA İME
İletişim Telefon : Ders notları kitap olarak baskısı yapılmaktadır 2 hafta sonra gelecektir:

4 1 FİNANSMANIN İŞLETME BİLİMİNDEKİ YERİ VE İŞLEVİ
1.1 İŞLETME VE İŞLETMECILIK BILIMI 1.2 (PARA BULMA) FINANSMAN VE YATıRıM KAVRAMLARı 1.3 FINANSMANDA ÖDEME AKıŞLARı VE HEDEFLER 1.4 BORÇ VE ÖZ SERMAYEYI AYıRıCı ÖZELLIKLER 1.5 ÇALıŞMA (İŞLETME) SERMAYESI 2 İŞLETMELERDE FİNANSAL TABLOLAR 2.1 TEMEL FINANSAL TABLOLAR 2.2 YARDıMCı FINANSAL TABLOLAR 3 IŞLETMELERDE DÖNER VARLIKLARIN YÖNETİMİ 3.1 HAZıR DEĞERLERIN YÖNETIMI 3.2 MENKUL KıYMETLERIN YÖNETIMI 3.3 TICARI ALACAKLARıN YÖNETIMI 3.4 FACTORING ILE TICARI ALACAKLARıN YÖNETIMI 3.5 FORFAITING ILE TICARI ALACAKLARıN YÖNETIMI 3.6 IŞLETMELERDE DIĞER ALACAKLARıN YÖNETIMI 3.7 IŞLETMELERDE STOKLARıN YÖNETIMI 3.8 IŞLETMELERDE BARTER ILE STOKLARıN YÖNETIMI 3.9 GELECEK YıLLARA AIT GIDER VE GELIR TAHAKKUKLARıNıN YÖNETIMI 3.10 DIĞER DÖNEN VARLıKLARıN YÖNETIMI

5 İŞLETMELERDE DURAN VARLIKLARIN YÖNETİMİ
4.1 UZUN VADELI TICARI ALACAKLARıN YÖNETIMI 4.2 UZUN VADELI DIĞER ALACAKLARıN YÖNETIMI 4.3 MALI DURAN VARLıKLARıN YÖNETIMI 4.4 MADDI DURAN VARLıKLARıN YÖNETIMI 4.5 FİNANSAL KİRALAMA (LEASİNG) YOLUYLA DURAN VARLIK EDİNİLMESİ 4.6 MADDI OLMAYAN DURAN VARLıKLAR 4.7 ÖZEL TÜKENMEYE TABI VARLıKLARıN YÖNETIMI 4.8 GELECEK YıLLARA AIT GELIR VE GIDER TAHAKKUKLARıNıN YÖNETIMI 4.9 DIĞER DURAN VARLıKLARıN YÖNETIMI 5 VARLIK YAPISI KARARLARI VE BU KARARLARIN YÖNETİMİ 5.1 İŞLETMELERDE VARLıKLAR 6 İŞLETMELERDE KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLARIN YÖNETİMİ 6.1 MALI KıSA VADELI BORÇLARıN YÖNETIMI 6.2 KISA VADELİ TICARI BORÇLARıN YÖNETIMI 6.3 KıSA VADELI DİĞER TİCARİ BORÇLAR 6.4 KıSA VADELI ALıNAN AVANSLARıN YÖNETIMI 6.5 KıSA VADELI ÖDENECEK VERGI VE YASAL YÜKÜMLÜLÜKLERIN YÖNETIMI 6.6 KıSA VADELI GELECEK AYLARA AIT GELIR VE GIDER TAHAKKUKLARıNıN YÖNETIMI 6.7 KıSA VADELI DIĞER YABANCı KAYNAKLARıN YÖNETIMI

6 İŞLETMELERDE UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLARIN YÖNETİMİ
7.1 UZUN VADELİ MALI BORÇLARıN YÖNETIMI 7.2 UZUN VADELI TICARI BORÇLARıN YÖNETIMI 7.3 UZUN VADELI DIĞER BORÇLARıN YÖNETIMI 7.4 UZUN VADELI ALıNAN AVANSLARıN YÖNETIMI 7.5 UZUN VADELI BORÇ VE GIDER KARŞıLıKLARıNıN YÖNETIMI 7.6 GELECEK YıLLARA AIT GELIR VE GIDER TAHAKKUKLARıNıN YÖNETIMI 7.7 DIĞER UZUN VADELI YABANCı KAYNAKLARıN YÖNETIMI 7.8 RISK SERMAYE (İŞ SERMAYE) ŞIRKETLERI ILE UZUN VADELI BORÇLERıN YÖNETIMI 8 İŞLETMELERDE ÖZ SERMAYENİN YÖNETİMİ 8.1 KAYıTLı SERMAYENIN YÖNETIMI 8.2 SERMAYE YEDEKLERININ YÖNETIMI 8.3 KAR YEDEKLERININ YÖNETIMI 8.4 GEÇMIŞ YıLLAR KARLARıNıN YÖNETIMI 8.5 GEÇMIŞ YıLLAR ZARARLARıNıN YÖNETIMI 8.6 DÖNEM NET KAR VE ZARARıN YÖNETIMI

7 İŞLETMELERDE SERMAYE MALİYETLERİ
9.1 GENEL AÇıKLAMALAR 9.2 PAY SENETLERININ TEMSIL ETTIĞI ÖZ SERMAYENIN MALIYETLERI 9.3 ORTALAMA SERMAYE MALIYETLERI 10 İŞLETMELERDE SERMAYE YAPISI KARARLARI 10.1 GENEL AÇıKLAMALAR 10.2 İŞLETMELERIN FINANSAL YAPı İLE İLGILI KARARı 10.3 SERMAYE YAPıSı KARARLARı İLE İLGILI YAKLAŞıMLAR 10.4 OPTIMAL SERMAYE YAPıSı 11 İŞLETMELERİ TÜMDEN DEĞERLEME YÖNTEMİ 11.1 İŞLETMELERDE PERFORMANS 11.2 FINANSAL BOYUT 11.3 MÜŞTERI BOYUTU 11.4 İŞLETMENIN İÇSEL SÜREÇ BOYUTU 11.5 ÖĞRENME VE GELIŞME BOYUTU 11.6 İŞLETMEYI TÜMDEN DEĞERLEME YÖNTEMININ İŞLEYIŞI

8 1.İŞLETME TANIMI VE İŞLETME TÜRLERİ
Ekonomik iş bölümünün en önemli sonucu: Belirli alanlarda faaliyet gösteren işletmeler ve yarattıkları değerlerle toplumsal gereksinmelerin karşılanması Faaliyet Türüne Göre İşletme Tipleri: - Ticaret İşletmeleri: Ticari mal alım ve satımı - Hizmet İşletmeleri: Hizmet üretimi ve satışı - Üretim İşletmeleri: Mamul üretimi ve satışı - Karma İşletmeler: Yukarıdaki faaliyet türlerinin en az ikisini kapsayan Faaliyet türüne göre işletmenin tipi ne olursa olsun değişmeyen bir değer yaratım döngüsü mevcuttur:  GİRDİ ÇEVRİM ÇIKTI Yaratılan değer ne olursa olsun, amaç; çeşitli üretim faktörlerinin birleştirilerek, bunlardan toplum gereksinmelerini karşılamaya yarayacak biçim, nitelik ve miktarda ürünler (mamul veya hizmet) meydana getirmektir.. Bu açıklamalar çerçevesinde, İşletmeler; mal ve hizmet üretmek maksadıyla, üretim faktörlerini bir araya getiren, belirli organizasyona kavuşmuş, ekonomik birimlerdir.

9 İşletmedeki üretim faktörleri:
İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN İşletmedeki üretim faktörleri: A-Müteşebbis (Girişimci) (Kar Payı İster) (Çoğu zaman sermayesi ile beraber işletmeyi kurar) B-Sermaye(Faiz İster) (sadece borç olarak alınan sermayeye Faiz ödenir) Çoğu zaman sermaye, bilgi birikimi, Teknolojik gelişmişlik, yatırım malları anlamında kullanılır. C-İş gücü (Emek)(Ücret İster) D-Tabiat (Doğa)(Kira veya rant İster)

10 İşletmelerin kurulmasında; Finansal alandan:
İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN İşletmelerin kurulmasında; Finansal alandan: Öncelikle işletmeyi kurmak isteyen bir müteşebbis (yatırımcı) olur bu yatırımcı finansal piyasalarda olan bir kişi ya da gruptur, finansal piyasalardan kendi parasını koyarsa öz sermaye, başkalarının parasını alırsa borç sermaye, Devletten yatırım için destek alırsa devlet yardımları (subvansiyon) her üçü ile yatırımı gerçekleştirmek için gereken para kaynaklarını bulur. Üretim alanından: Üretim alanı için gerekli üretim faktörlerinden, Yatırım mallarını, Hammaddeyi, İş gücünü, diğer gerekli girdileri alır. İç Alan: İşletmenin kurulduğu alanı ve bu alanın işlevlerini açıklar. Dış Alan: İşletmenin faaliyetini sürdürdüğü ekonomideki kendi sınırlarının dışında kalan kısmı ve o alanın işlevlerini açıklar

11 A-Mal ve hizmet alım ve satım (derleme ve Sürüm) Piyasaları
YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM İşletmeler: Faaliyetlerini piyasalarda (pazarlarda) sürdürürler bu piyasalar özelliklerine göre A-Mal ve hizmet alım ve satım (derleme ve Sürüm) Piyasaları B-Para akışının oluştuğu para ve sermaye piyasaları (Pazarları) C- Uluslararası pazarlar (mal ve hizmet alımları veya para alış verişlerinin yapıldığı yerlerdir) olarak sınıflandırılabilir. Bu piyasaların bir de alt piyasaları da oluşmaktadır.

12 İşletmeler; Derleme pazarlarından Para ve sermaye yanında,
YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM İşletmeler; Derleme pazarlarından Para ve sermaye yanında, A-Yatırım malları B-Hammadde ve malzeme C-İşgücü D-Diğer mal ve hizmetleri satın alırlar

13 B-Diğer işletmelere bazen kendilerine C-Hane halkına D-Yurt dışına
YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM İşletmeler; Mal ve hizmet alım pazarlarından aldıklarını işleyerek yeni mal ve hizmet üreterek bunları sürüm pazarlarına satmaktadırlar. Satışları Şu 4 gruba olmaktadır. A-Devlete B-Diğer işletmelere bazen kendilerine C-Hane halkına D-Yurt dışına

14 İŞLETME ALANI YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI
DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM ÖZSERMAYE BORÇSERMAYE SUBVANSİYON

15 İŞLETME ALANI YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI
DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM YATIRIM MALI ALIŞ ÖDEMELER HAMMADDE ALIŞ ÖDEMELER İŞGÜCÜ ALIŞ ÖDEMELER DİĞERHZALIŞ ÖDEMELER ÖZSERMAYE BORÇSERMAYE SUBVANSİYON

16 İŞLETME ALANI YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI
DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM YATIRIM MALI ALIŞ ÖDEMELER HAMMADDE ALIŞ ÖDEMELER ÖDEMELER MAL SATIŞLARI MAL SATIŞALRI ÖDEMELER TAHSİLAT TAHSİLAT MAL SATIŞLARI TAHSİLAT MALSATIŞLARI TAHSİLAT İŞGÜCÜ ALIŞ DİĞERHZALIŞ ÖZSERMAYE BORÇSERMAYE SUBVANSİYON

17 İŞLETME ALANI YATIRIM MALLARI ALIŞI DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI
DEVLETE SATIŞ HAMMADDE ALIŞI DERLEME PAZARLARI SÜRÜM PAZARLARI İŞLETMELERE İŞ GÜCÜ ALIŞI HANE HALKINA DİĞER HİZMET ALIŞLARI YURT DIŞI SATIŞ İŞLETME ALANI ÜRETİM ALANI İÇ ALAN FİNANSAL ALAN DIŞ ALAN FİNANSAL KESİM KAMUSAL KESİM TAHSİLAT YATIRIM MALI ALIŞ ÖDEMELER TAHSİLAT MAL SATIŞALRI TAHSİLAT MAL SATIŞLARI TAHSİLAT MALSATIŞLARI MAL SATIŞLARI HAMMADDE ALIŞ ÖDEMELER İŞGÜCÜ ALIŞ ÖDEMELER DİĞERHZALIŞ ÖDEMELER ÖZSERMAYE BORÇSERMAYE SUBVANSİYON TEMETTÜ ÖDEMELERİ FAİZ ÖDEMELERİ VERGİ ÖDEMELERİ

18 SANAYİ İŞLETMELERİ Sanayi işletmesi, hammadde ve gereçleri belli bir düzene kavuşturulduğu tesislerde kimyasal ve mekaniksel değişikliklere uğratarak gereksinimlerin karşılanmasına yarayan yeni hammadde, yeni gereç ya da yeni mamüller yapan onları pazara süren ekonomik ve teknik bir birimdir. Bu sanayi işletmelerinin tamamında maliyet muhasebesi yoluyla maliyetler oluşturulmakta ve rekabet piyasasında fiyat rekabeti etmektedirler.

19 B-İşletme Birimleri ve Taşıyıcıları
İşletme birimlerinin taşıyıcıları şunlar olabilir: Kazanç amacına yönelik işletmeler: bunlar yaptıkları üretim açısından gerek duydukları mal, hak ve hizmetlerin istemde bulunan nitelikleriyle pazara yönelirler ve üretimlerini piyasa fiyatlarıyla satarlar. Kendileri için gerekli sermayeyi sattıkları üretim girişlerinden, öz sermaye ve kredilerden sağlarlar. Çabalarının amacı karın yükseltilmesidir ve kazanç hedefi ilkesini gözetirler. Kamu hizmet işletmeleri: Bunlar da piyasaya yine sunucu ve istemde bulunan olarak çıkarlar fakat ürettiklerini çoğu kez satmazlar, yurttaşların hizmet ve gereksinimlerini karşılarlar. Kendilerine gerekli paraları vergi ve harçlardan ve bir de kredilerden sağlarlar. Çabalarındaki ilke "bütçe denkliğidir", (Gelirlerin giderleri karşılaması). Böylece taşıyıcısı kamu olan işletmeler, -KİT ve belirli istisnalar dışında-"masrafları karşılamaya çaba gösterirler ve bu da sağlanılmazsa, zararı en (az)da tutma" çalışmasına yönelirler. Böylelikle bunların temel ilkeleri de "kamuya yararlılık" olmaktadır. "Hane halkı" birimleri: Bunlar pazara genellikle sadece istemde bulunan nitelikleriyle çıkarlar, gereksinimlerini gelirleriyle kapatırlar; ancak dayanıklı tüketim malları (mobilya, elektrik gereçleri) açısından krediye başvurabilirler. Bunlarda da temel ilke, bütçe denkliği kuralı göz önünde tutularak "gereksinimlerin en uygun karşılanışı" olmaktadır

20 C-(Para bulma) Finansman Kavramı
Finansman, para bulunmasını, finansal araç (sermaye) derlenmesini anlatır. Geniş anlamda Para bulma kavramında; hem para bulmak (pasif finansman) hem de bulunan parayı yatırma (aktif finansman) kavramları birleşmektedir. "Finansman" kavramı; "para ödemesi" anlamına gelen Latince "finatio" ya da "financia" deyiminden gelir. Genel olarak finansman; işletmede finansal dengenin korunması için alınması gereken bütün önlemleri anlatır.

21 D-Yatırım Kavramı Para bulmanın genel olarak; finansal aracın derlenmesi yani para bulunmasını belirtmesine karşılık yatırım; bulunan paranın ayni veya mali varlıkların (makinalar, stoklar, iştirakler) derlenmesine harcanmasını ifade eder. Bu açıdan yatırım, bir işletmenin ekonomik faaliyetleri çevresinde ihtiyaç duyacağı bütün somut malların sağlanması için harcadığı mali araçlar olmaktadır. Yatırım kavramı ödeme araçlarının; hem taşınmaz mal, bina, makine gibi donanım malzemeleri, ham ve yardımcı malzeme biçimindeki aynı mallara (Sachgüter), hem de patent, lisans vb. gayri maddi mallara çevrilmesini de kapsar. Yatırımın çözülmesi (Desinvestition) de, gerçek mallara bağlanmış mali araçların pazarlama süreci sonucunda yeniden serbest kalmaları anlamına gelir. O halde finansmanda derleme, yatırımda derleneni kullanma karakterleri ağır basar.

22 E-Ödeme Akışları İşletmeler, özelliklerine ve hedeflerine uygun olarak üretim faktörlerini derlemek, bunlardan mal ve hizmet üretmek ve ürünlerini pazarda değerlendirmek görevlerini üstlenirler. Bu üretim akışları, işletmenin başlıca üç işlev alanını oluşturan derleme, üretim ve sürüm alanlarında görünüm kazanırlar. Derleme ve sürüm piyasalarındaki mal ve hizmet değişimi, kural olarak "mala karşı mal" (gerçek değiş-tokuş\trampa) değil, trampa ya da değişim aracı olan "para" aracılığıyla gerçekleştirilirler. Onun için mal ve hizmet akışları, doğrultuları birbirine ters durumdaki para akışlarına bağımlı durumdadırlar. Fakat üretim ve para akışlarının mutlaka aynı zamana rastlaşmaları zorunlu değildir. Ödemelerin, zaman olarak üretimin el değişiminden (devrinden) önce ya da sonra olması da mümkündür. İşletmenin yaptığı her ödeme çıkış (gider) işletmeye yapılan her ödemede (giriş) tahsilat olarak belirtilebilir. İş gücü, makine, ham ve yardımcı madde gibi bütün üretim faktörlerinin derlenmesi işletmede çıkışlara (giderlere) neden olur. Ancak ortaya konan üretimin pazara sürülmesiyle para yeniden işletmeye geri akar ve böylelikle daha sonraki derlemelerin gerçekleşmesinin aracı sağlanmış olur.

23 F-Sermaye İhtiyacı Üretim faktörlerinin derlenmesi için yapılan harcamalar, genellikle üretimin değerlendirilmesinden sağlanacak girişlerden önce yapılmak gerekirler. Bunun için de giderlerle bunları karşılayacak gelirler arasındaki zaman aralığını dengeleyecek biçimde işletmeye her zaman belirli bir paranın bağlanması zorunlu olacaktır. İşte bu işletmeye bağlanması gerekli para, "sermaye ihtiyacı" olarak nitelendirilir.

24 G-Sermaye ihtiyacı tutarı,
her şeyden önce yapılan harcama ile geri dönüşü arasında geçecek süre (sermayenin bağlanma süresi) ve Üretim süreci için gerekli üretim faktörlerinin tür, miktar ve fiyatlarına bağlıdır. Üretime dönük sürecin başlatılabilmesi için, dönüşüm sürecine katılacak paranın işletmeye önce "dışarıdan" akıtılması gerekir. Dıştan para akışı yalnız başlangıçta değil, sonradan da gerekli olabilir: Özellikle "iç alan" daki girişlerin iç alanın harcamalarının yetmediği durumlarda buna gerek vardır. Söz gelimi işletmenin genişleme yıllarında büyük yatırımların yapılmaları zorunlu olabilir. Ya da mevcut paranın ayrılış (tahsis) amacının değişik olması durumunda da, dışarıdan yeni paraya ihtiyaç duyulur.  Sürümden sağlanan finansal olanakların bütünüyle işletmede kalması öngörülmemiş ve üretim faktörlerinin daha sonraki derlenmelerine ayrılmış olabilir. Öte yandan öz kaynak ve dış kaynak sağlayanlar (ki bunlar geniş anlamda finansal pazarlar olarak nitelendirilebilirler) verdikleri para karşılığında işletmeden birtakım istemlerde bulunma hakları kazanırlar. (Öz sermaye sahiplerinin kardan pay, dış kaynak sahiplerinin faiz, süresi sonunda ana para istem hakları gibi) Bütün bunlar da birtakım harcama ya da çıkış nedeni olurlar. Bunlardan başka Kamunun (gelir ve kurumlar gibi kardan) vergi istemleriyle işletmenin karşısına çıkacağı bellidir. Şemadaki "iç alan" dan para çekme sonucunu doğuran bu çıkışlara (ödemeler) işletme belki sadece tutar ve ödemenin zamanlarını bir oranda belirleme açısından etkide bulunabilir.

25 2-İşletme ve İşletmelerdeki menfaat grupları
İşletme ile ilişkili kişi ve kurumlar: -Yönetim -Ortaklar -Borç verenler -Çalışanlar -Alıcılar -Tüketiciler -Kamu ve yarı kamu kuruluşları -Rakipler -Sosyal çevre

26 1-Kişi ve kurumların işletme değerlendirmedeki amaçları a)Yönetimin işletmeyi değerlendirmedeki amaçları Yönetim, borçları zamanında ödeyebilmek, gerektiğinde borç alabilmek, ve kurumun saygınlığını koruyabilmek için işletmenin nakit durumunu, borçlanma ve borç ödeme gücünü yeterli durumda tutabilecek mali bünyeye sahip bir işletmeyi yönetmek ister. İşletme seviyesinde iktisadi açıdan, pazarlama olanakları ve kanalları elverişli, talebi sürekli artan, rakip sayısı fazla olmayan bir işletmeyi yönetmek çok daha kolaydır.

27 YÖNETİM SÜRECİ 2 ÖRGÜTLEME Örgüt Kadro Araç - Gereç 1 PLANLAMA Amaç Seçenekler Plan 3 YÜRÜTME Emirler Özendirme Gözetim Önlemler Sapmalar Plan Uygulama (Öngörü) Sonuçları DENETLEME 4

28 b)Ortakların işletme değerlendirmedeki amaçları
Ortaklar, işletmeye yatırdıkları tutarın güvenli bir biçimde korunmasını, pay tutarının giderek artmasını, pay senetlerinin değerinin yükselmesini ve yüksek kar payı ödenmesini isterler. Ortaklardan kısa süreli yatırımcı dediğimiz pay senedini alıp satan yada ondan geçici bir süre temettü bekleyenler genellikle karlarının maksimum olmasını isterler. Uzun süreli yatırımcılar ya da ortak uzun dönemde yüksek karı amaçlarlar.

29 D-Borç verenlerin işletmeyi değerlendirmedeki amaçları
Kısa süreli borç verenler Bir yıl içinde ödenmek üzere işletmeye borç veren bankalar, satıcılar, kamu ve yarı kamu kuruluşları, İşletmenin finansmanına daha çok yatırımların tamamlanması sonrasında katılırlar. Bunlar işletmenin yeterli bir akışkanlığa sahip olmasına, verilen kaynakların dönen varlıkların finansmanında kullanılmasına özen gösterilmesini isterler. Orta süreli borç verenler Orta süreli banka kredileri, tahviller, vergi borçları, bu borçların başlıcalarını oluşturmaktadır. Özellikle orta süreli kredi veren bankalar işletmeyi, iktisadi, teknik, mali ve istihbarat açısından değerlendirerek, orta sürede borçlanma ve borç ödeme olanaklarına göre verilecek kredi tutarı, ödeme süresi ve güvencesi hakkında karar vereceklerdir. Bunlar verilecek borcun güven içinde bulunmasını ve faizlerin zamanında geri ödenebilmesini isterler. Orta süreli borçlar, bir yıldan daha uzun sürede geri ödendikleri ve geri ödemelerinde kar ve amortismanlardan yararlanıldığı için işletmenin uzun sürede karlılığı ile ilgili değerlendirmeler önem taşıyacaktır. Çağdaş uygulamalarda borç verenlerin işletme üzerindeki etkinliği oldukça gelişmiştir. Özellikle Yatırım ve Kalkınma Bankaları, ulusal ekonomi açısından projenin uygunluğu üzerinde de durabilmektedir. Orta süreli kredi kurumları, işletmeleri değerlendirebilmek için iktisadi, teknik ve mali açıdan inceleme yapabilecek uzmanlardan yararlanırlar. Girişim ve yöneticilerin yaşları, tahsil ve deneyimleri, yetenekleri, iş hayatındaki tutum ve davranışları incelenip değerlendirilecektir. Ayrıca tüzel kişinin istihbarat bilgileri de önem taşıyacaktır. Bu bilgiler bunların iş gördüğü bankalar ve kurumlar başta olmak üzere çeşitli yerlerden derlenecek olup, kuruluşun yazılı ve sözlü taahhütlerine bağlılığı inceleme ve değerlendirme konusu yapılacaktır.

30 d)Çalışanların işletmeyi değerlendirmedeki amaçları
İşletme çalışmalarına güç ve bilgileriyle katılan çalışanlar, çalışma ve iş güvenliği, iyi bir ücret ve çalışma düzeni isterler. Yönetim sorumluları bu konuları dikkate almalıdır. Ayrıca gelecek güvencesi ve işte yükselmeyi hedeflerler.

31 e)Alıcıların işletmeyi değerlendirmedeki amaçları
Alıcılar hem kendilerine tanınacak ödeme kolaylıklarını, hem de mamülün kalitesinde güvenilirlik, satış sonrası hizmetlerde süreklilik, malın fiyatı, talebin elverişliliği gibi pazarlama koşullarıyla ile ilgili konuları göz önünde bulunduracaktır. Proje aşamasında işletmenin kuruluş aşamasında alıcıların isteklerinin de göz önünde bulundurulması, geniş bir alıcı kitlesi oluşturmak açısından önemlidir.

32 f)Tüketicilerin işletmenin kuruluş aşamasındaki amaçları
Tüketicilerin projenin herhangi bir aşamasında ilgilenme olanağı bulunmamaktadır. Ancak bu ürünü kullanacak olan tüketiciler olmazsa ve bu ürünleri talep etmezlerse işletmenin faaliyetlerini sürdürme şansı yoktur. Bütün işletmeler tüketiciler için kurulurlar.

33 g) Kamu kuruluşlarının işletme değerlendirmedeki amaçları
Mesleki Birlik ve Odaların kendi sektörlerindeki yatırımların herhangi bir evresinde etkili bir görev üstlenmedikleri görülmektedir. İşletmeler çeşitli kamu kuruluşlarını birçok açıdan ilgilendirmektedir. Bakanlıklar ve bağlı kuruluşlar ve bu arada Devlet Planlama Teşkilatı, Hazine Müsteşarlığı, ve Sermaye Piyasası Kurulu gibi kuruluşlar, bir yandan ulusal ekonomi ve yasalara uygunluk açısından yapılacak değerlendirmelere aracılık yaparken, öte yandan ulusal ekonomi ve yasalara uygunluk açısından yapılacak değerlendirmelere aracılık yaparken, öte yandan devletin vergi gelirlerinin arttırılması, devletin iş isteyenlere yardımcı olması, sermaye piyasasının gelişmesi, küçük paya sahip ortakların korunması gibi nedenlerle yatırımlarla ilgilenmektedir. Devletin yukarıda görülen amaçları gerçekleştirebilmek için çeşitli özendirme ve yönlendirme önlemlerinden yatırımları yararlandırmak istediği görülmektedir. Bu önlemlerden yararlanabilmek için işletmelerin belirli bilgileri kapsaması öngörülmekte ve kuruluş bölgesi ve yeri, teknoloji, kapasite, yatırım tutarı gibi konularda sınırlamalar getirmektedir. Bu sınırlamalar projenin değerlendirilmesi suretiyle saptanmaktadır. Bu değerlendirmeyi yapan kurumlar, Hazine Müsteşarlığı Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü ile yabancı sermaye ile yapılan yatırımlarda Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüdür.

34 h)Rakiplerin işletme değerlendirmedeki amaçları
Rakipler, kaliteli mal üreten saygınlığı yüksek bir rakibi aralarına almak istemezler. Bundan dolayı yeni kurulan işletmeleri daima gözlem altında tutarlar ve yeni teknolojik gelişmelere ayak uydurmaya çalışırlar. Piyasaya yeni giren bir işletme kendi Pazar paylarından bir kısmının sahibi olacağı gibi bir takım eski teknoloji kullanan rakiplerin piyasadan çıkarılması sonucunu da doğuracaktır.

35 i)Sosyal çevrenin işletme değerlendirmesi
İşletme, coğrafi ve sosyal çevre içinde çalışmalarını sürdürecektir. Kurulacak işletmenin havayı, suyu kirletmemesi, gürültü, koku, sağlığa zararlı artıklarla doğal yapıyı bozmaması ve çevrede yaşayanları rahatsız etmemesi istenir.

36 2-Ulusal ekonomi açısından işletme değerlendirme amaçları
Gelişmekte olan ülkelerde, ulusal ekonomi açısından proje değerlendirilmesine aşağıdaki sebeplerden dolayı başvurulur. -Ulusal gelir artışının sağlanması -Gizli ve açık işsizliğin önlenmesi -Gelir dağılımının dengeli hale gelmesi -Sanayileşmenin ve kalkınmanın yaygınlaşması -Dış ödemeler dengesindeki açığın kapanması -Yerli hammaddelerin değerlendirilmesi