6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KANUNU

... konulu sunumlar: "6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KANUNU"— Sunum transkripti:

1 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KANUNU

2 İş sağlığı ve güvenliği ilk kez müstakil bir kanunda ele alındı.
İş Kanunu: 3008 sayılı, 1936 931 sayılı, 1967 1475 sayılı, 1971 4857 sayılı, 2003 6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” 30 Haziran 2012 30/06/2012: 6331 sayılı ve tarihli İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

3 Kamu ve özel sektör gözetmeksizin tüm çalışanlar kanun kapsamına alındı.
Sayı sınırı olmaksızın, Memur, işçi, işveren, çırak, stajyer tüm çalışanlar, Kamu ve özel sektöre ait bütün işler ve işyerleri, Tarım vb. dahil tüm işkolları İstisna: TSK, emniyet, afet müdahale ekipleri, ev hizmetleri, kendi nam ve hesabına tek başına çalışanlar

4 Testi kırılmadan önce…
Kuralcı bir yaklaşım yerine önleyici yaklaşım esas alındı. Kanun, iş kazası veya meslek hastalığı yaşanmadan önce önlem almaya yöneliktir. Testi kırılmadan önce…

5 İŞ KAZASININ HUKUKİ SONUCU
BORÇLAR KANUNU (6098) Maddi Tazminat İş Göremezlik (49) Tedavi Masrafları Çalışma Gücünün Kaybından Doğan Zararlar İktisadi Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararlar Maddi Tazminat Destekten Yoksun Kalma (53) Manevi Tazminat (56) SSGSSK (5510) Haklar (16) Geçici/Sürekli İş göremezlik Hak Sahiplerine Gelir Evlenme Yardımı Cenaze Yardımı İşveren Rücuu (21)

6

7 İşyerleri, yapılan işin niteliğine göre tehlike sınıflarına ayrılıyor.
Tehlike sınıfı tespitinde; işyerinin yaptığı asıl iş esas alınır. A Sınıfı Uzman Çok tehlikeli B Sınıfı Uzman Tehlikeli C Sınıfı Uzman Az tehlikeli İşyeri hekimi, her tehlike sınıfında çalışabilir.

8 Bütün işyerlerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi gibi profesyoneller görev yapacak.
Diğer Sağlık Personeli 8

9 İşverenler ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alabilecek.
Kısmi süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdamı Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdamı Niteliklere sahip işveren Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminden hizmet alımı

10 Devlet, 10’dan az çalışanı olan işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin giderlerini destekleyecek. Kamu hariç, 10’dan az çalışanı olan Tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri desteklenecektir. 10’dan az çalışanı bulunan, az tehlikeli sınıftaki işyerleri Bakanlar Kurulu kararı ile desteklenecektir. %85 : 1-9 “Yeryüzünde muteber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi”

11 İşverenin Genel Yükümlülükleri
İşverenler, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim dahil her türlü tedbirin alınması, Organizasyon, araç ve gereçlerin sağlanması Denetim ve gözetim Risk değerlendirmesi Çalışanlara görev verirken işe uygunluk Hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girişlerin engellenmesi

12 İşverenin Genel Yükümlülükleri
İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz, Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri işverenin sorumluluklarını etkilemez, İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.

13 Çalışanların Yükümlülükleri
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatlarına uymak, Verilen Kişisel Koruyucu Malzemeleri kullanmak, Kendisinin hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.

14 Çalışanların Yükümlülükleri
Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır:  İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek.

15 İşçinin Kurallara Uymamasının Sonucu
4857 Sayılı İş Kanunu 25-II İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması. …. nedeniyle usulüne uygun (yazılı olarak 2 kez uyarıdan sonra), İşçinin iş sözleşmesini bir tazminat ödemeksizin feshedebilir.

16 İşverenin Yükümlülükleri
DENETİM ve GÖZETİM EĞİTİM RİSK DEĞERLENDİRMESİ İSG HİZMETLERİ ACİL DURUM PLANLARI, YANGINLA MÜCADELE İLK YARDIM ve TAHLİYE SAĞLIK GÖZETİMİ KOORDİNASYON

17 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ
İşveren; Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir. Tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini sağlar. Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.

18 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ
İşveren, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelini kendi çalışanları arasından görevlendirmesi durumunda iş sağlığı ve güvenliği birimini kurmuş sayılır. (İSGB) Tehlike sınıfı ve çalışan sayısı göz önüne alındığında bu personellerin tam süreli bulunması gerekiyorsa İSGB kurulması zorunludur. Çalışma süresi bakanlıkça çıkarılan yönetmeliğe göre belirlenir. Tam süreli bir işyeri hekimi bulunması durumunda diğer sağlık personelinin görevlendirilmesine gerek yoktur.

19 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ
Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını; OSGB Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi de üstlenebilir.

20 TEHLİKE SINIFLARI Genel olarak bir mal üretimine dayanmayan işler az tehlikeli sınıfta bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak; Muhasebe ve Hukuk Büroları. Otelcilik, Otomobil alım satım işleri, Elektronik alet ticareti, Mobilya satış mağazası, Ayakkabı malzemeleri toptan ticareti, Kırtasiye, Kaldırma ve taşıma ekipmanlarının toptan ticareti …vb

21 TEHLİKE SINIFLARI Genel olarak imalata dayanan işler tehlikeli sınıfta bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak; Metallerin makinede işlenmesi (torna tesfiye işleri, metal parçaları delme vs.), Gıda ve içeceklerin endüstriyel olarak hazırlanması, Mutfak ve büro mobilyası, sandalye imalatı, Makine ve ekipman imalatı…

22 TEHLİKE SINIFLARI Bazı sektörlerdeki işlerin bir bölümü ise çok tehlikelidir. Bunlara örnek olarak; - İnşaat sektörü - Kimya sektörü - Akaryakıt ve LPG istasyonları - Madencilik - Dökümcülük - Elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı - Tarımsal ilaçların üretimi…vb

23 TEHLİKE SINIFLARI Çok Tehlikeli sınıfta yer alan işlerde A sınıfı iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Tehlike sınıfta yer alan işlerde A veya B sınıfı iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Az tehlikeli sınıfta yer alan işlerde A,B veya C sınıfı iş güvenliği uzmanı görevlendirilir.

24 TEHLİKE SINIFLARI GEÇİCİ MADDE 4 – Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, dört yıl süreyle (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi; Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, üç yıl süreyle (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi kaydıyla yerine getirilmiş sayılır.

25 İŞVERENİ İHBAR İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları; görevlendirildikleri işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirir; Bildirilen hususlardan hayati tehlike arz edenlerin işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, bu hususu Bakanlığın yetkili birimine bildirir.

26 SORUMLULUK Hizmet sunan kuruluşlar ile işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludur.

27 İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önleme adına önceden risk değerlendirmesi yapılacak.
Bütün işyerlerine risk değerlendirmesi zorunluluğu getirilmektedir.

28 Risk Değerlendirmesi İlkeleri
Risklerden kaçınmak, Riskleri analiz etmek, Risklerle kaynağında mücadele etmek, Riskleri önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek, Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek, Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.

29 RİSK DEĞERLENDİRMESİ İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlar.

30 İşçilerin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı
Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir.

31 SAĞLIK GÖZETİMİ İşveren; Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır: 1) İşe girişlerinde, 2) İş değişikliğinde, 3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalardan sonra işe dönüşlerinde işçinin talep etmesi hâlinde, 4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla.

32 SAĞLIK GÖZETİMİ Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz. Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.

33 İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu
Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu Altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygulamak zorundadır.

34 İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu
Kurul aşağıdaki kişilerden oluşur; 1-) İşveren Vekili 2-) İş Güvenliği Uzmanı 3-) İşyeri hekimi 4-) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi, 5-) Formen, Usta veya Ustabaşı 6-) Çalışan Temsilcileri (Birisi seçimle gelmiş iki işçi) 7-) Varsa sivil savunma uzmanı,

35 İDARİ PARA CEZALARI Bu kanun hükümlerine uymayan işverenlere
1.000 TL ile TL arasında değişen İPC / idari para cezaları beklemektedir.

36 İDARİ PARA CEZALARI İşverenin yerine getirmediği her bir genel yükümlülük (mesleki risklerin önlenmesi, eğitim, denetim vb.) TL. İşyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı çalıştırmama TL (her biri için) devam ettiği her ay için de aynı miktar Diğer sağlık personelini çalıştırmama – TL devam ettiği her ay için de aynı miktar Risk değerlendirmesi yapmamak/yaptırmamak – TL. devam ettiği her ay için TL. Gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmanın yapılmaması – TL.

37 İDARİ PARA CEZALARI Acil durum planı hazırlamamak – 1.000 TL.
devam eden her ay için aynı miktar İş kazası ve meslek hastalığını SGK’ya bildirim eksikliği TL. Sağlık gözetimine tabi tutulmayan yada sağlık raporu olmayan her çalışan için TL. Bilgilendirilmeyen her çalışan için TL. İSG eğitimi verilmeyen her işçi için TL. Mesleki eğitimi olmayan her işçi için TL. Çalışan temsilcisi seçmeme TL. İSG kurulu ile ilgili yerine getirilmeyen her bir aykırılık için TL.

38 İDARİ PARA CEZALARI Durdurulan işi önlem almadan devam ettirme TL. Büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu hazırlamama TL. Güvenlik raporuna onay almadan çalışan, durdurulan işyerinde faaliyette bulunan işveren TL. Bu cezalar gerekçesi bildirilerek Çalışma ve İş Kurumu il müdürünce verilir.

39 İşyerlerinde acil durum planları hazırlanacak.

40 Büyük endüstriyel kaza riski taşıyan işyerleri, güvenlik raporu veya kaza önleme politika belgesi olmadan işe başlayamayacak. İşyerleri işletmelerini güvenlik raporlarının içerik ve yeterliliği Bakanlıkça incelendikten sonra açabilecek...

41 İşveren tüm çalışanlarını, iş sağlığı ve güvenliği ile çalışma hayatına dair hak ve sorumlulukları hakkında bilgilendirecek. Riskler Tedbirler Hak ve sorumluluklar İSG kayıtlarına erişim

42 Çalışanlar işyerlerindeki iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerine aktif katılım sağlayacak.
Eğitim Görüşlerin alınması Katılımlarının sağlanması Temsil edilme

43 Çalışan, ciddi ve yakın tehlikeyle karşı karşıya kaldığında çalışmaktan kaçınma hakkını kullanabilecek.

44 Hayati tehlike durumunda işyerlerinin tamamında veya bir bölümünde iş durdurulabilecek.
Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan sektörler veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılmamış ise iş durdurulabilecek.

45 Kanunun bazı hükümleri aşamalı olarak hayat geçirilerek yeni durumlara uyum kolaylaşacak.
30 Haziran 2012 Yayım 1 ocak 2013 Yürürlük 1 Ocak 2014 50’den az çalışanı olan, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri 1 Temmuz 2016 Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri

46 Önlemek, ödemekten daha ucuz ve insanidir.

47 TEŞEKKÜRLER…