♥ PéRspékTiF HakkınDa KaPsAmLı ÇaLışMaLaR… ☻

... konulu sunumlar: "♥ PéRspékTiF HakkınDa KaPsAmLı ÇaLışMaLaR… ☻"— Sunum transkripti:

1 ♥ PéRspékTiF HakkınDa KaPsAmLı ÇaLışMaLaR… ☻
İçinDéKiLéR ♥ PerSpeKTiF NeDiR ? ☻ ♥ PéRspékTiF HakkınDa KaPsAmLı ÇaLışMaLaR… ☻ ♥TéméL TaSaRım PérSpékTif… ☻ ♥R€SimDé P€rSp€KTif… ☻ ♥P€rSp€kTif €v Çizimi… ☻ ♥PérSpékTif ilé sokak çizimléri … ☻ ♥PérSpekTif ÇizimLé ßir Yüzéyin €şiT PaRçaLaRa AyRıLmaSı… ☻ ♥PérSpékTif ÇizimLé oDa iÇi ÇizméK… ☻ ♥PérSpékTif KaRé ÇiziMi… ☻

2 PeRsPekTiF ? Perspektif, doğadaki iki boyutlu ya da üç boyutlu cisimlerin bizden uzaklaştıkça küçülmüş ve renklerinin solmuş gibi görünmesine perspektif denir. Perspektif, çizgi perspektifi,renk perspektifi olmak üzere 2’ye ayrılır.. Yakın olan cisimler uzaktakinden daha büyük ve ayrıntılı gözükürler.  1- Çizgi Perspektifi : Paralel çizgilerin sonsuzda birleşmesi yani küçülmesidir. 2- Renk Perspektifi : Işık değiştikçe ve cisimler bizden uzaklaştıkça renkleri değişim göstermesine denir. Perspektifte ufuk çizgisi ( zemin çizgisi ), ufuk düzlemi, görme noktası(esas nokta), karşıdan görünen çizgiler, kaçış noktaları,kaçan çizgiler gibi tanımlar yer alır.

3 Yapılması: Planlanan proje perspektif olarak hazırlanır. Proje başlamadan çok önce bitmiş şekli üzerinde daha teferruatlı çalışmalar yapılır. En basit perspektif çizim, bir kağıt üzerine çizilen yatay izgidir. Bu yatay çizgi mesela o bölgenin ufuk hattını temsil eder. Bu çizgi üzerine bir gemi ve biraz üzerine bulutlar konulursa gökyüzü de temsil edilmiş olur. Gemiyle çizim yapanın arasındaki mesafe yaklaştıkça boyutları büyüyen diğer cisimler sıralanır.  Perspektif çizimlerde atmosferin ışık etkisiyle renk ve gölgelere etkisi, görüntülerin farklılaşmasına sebep olur. Atmosfer etkileri dikkate alınarak çizilen perspektif çizimlere uzay (areal) perspektif denir. Tatbikatta en çok kullanılan çizim metodu ise, ışık etkisi gösterilmeyen doğrusal (linear) perspektiftir. Çizim yapılırken belli bir oranda küçültme yapılır. Bu küçültme oranına, çizilen resmin mikyası denir. 

4 Perspektif resimde esas olan, cismin tabii şeklini kutu biçimindeymiş gibi resimlemektir. Bir kutunun altı yüzeyi, bu yüzeylerin kesiştiği 12 kenarı vardır. Bu kenarları çizimde uzunluk, genişlik ve yükseklik olmak üzere üç gruptur. Bir şeklin perspektifi, tepesi bakan göz olan ve tabanı çizime teğet olan koninin arada şeffaf bir yüzey üzerindeki arakesitidir. 

5 Perspektifte kullanılan terimler:
Perspektif çizimlerde dört düzlem kullanılır. Çizimle göz arasında resmin arakesit olarak çizileceği düzleme resim düzlemi; cismin ve çizen kişinin üzerinde durduğu düzleme zemin düzlemi; resim düzlemiyle zemin düzleminin kesiştiği hatta da zemin hattı denir. Resim düzlemini dik kesen göz hizasındaki düzleme ise yatay düzlem ismi verilir. Resim düzlemiyle yatay düzlemin kesiştiği hat ufuk hattı'dır. Merkez düzlem, diğer düzlemleri dik olarak kesen ve gözden dik olarak geçen düzlemdir. Yatay düzlemden gözün yüksekliği göz pozisyonu olarak tarif edilir ve gözün öne, sola, sağa kayması ile resim düzlemi sınırlandırılır. Gözün resim düzlemi üzerindeki izdüşümüne görüş merkezi, gözün bulunduğu mevkiye durma noktası, gözle görüş merkezi arasındaki mesafeye göz mesafesi denir. Perspektif çizgilerin ufuk hattında birleştikleri yere kesişme noktası adı verilir. Resim düzlemi üzerinde görüş merkezinin sağ ve solunda ufuk hattı üzerindeki gözün mesafelerine ise mesafe noktaları denir. 

6 Bir boyut perspektifi: Bir nokta perspektifinde bir kutu şekli çizmek için birbirine yaklaşıp bir noktada birleşen iki doğru çizmek gerekir. Karayolu, demiryolu perspektif görünümü buna Örnekdir. Çizime ait kutu yüzey çizimleri, ufuk hattındaki kesişme noktasına göre düzenlenir.  iki boyut perspektifi: Buna açısal perspektif de denir. Kutu hafifçe çevrilirse kesişme noktası ufuk hattı üzerinde dönen yönün aksi istikametinde kayar. Tek nokta perspektifinde yatay boyutlar (genişlikler) çizim kağıdı kenarlarına paraleldir. İki nokta perspektifinde iki kesişme noktası vardır ve her iki kesişme noktasına göre çizilen resimde derinlik çizgileri, çizim kağıdı kenarına paralel değildir. İki kesişme noktası arasındaki ölçü resmin basit orantısıdır. İki nokta perspektif resim çizimini kolay anlamak için, demiryolu üzerinde duran ve elinde tuttuğu bir cam tabakayı sağa ve sola hafifçe çeviren bir kişinin gördüğü manzarayı düşünmek yeterlidir. Cam tabaka biraz sola çevrilirse tren raylarının ufuk hattında kesiştiği nokta sanki sağa kaymış gibi görülür. 

7 Üç boyut perspektifi: Çizim yatay doğrultuda iki kesişme noktasına ilave olarak dikey doğrultuda da üçüncü bir kesişme noktası ihtiva ediyorsa buna üç boyut perspektifi denir. Kullanma alanı çok sınırlı olup, tatbikatta bu tür çizimler yerine modeller kullanılır.

8 p€Rsp€kTiF HakkınDa KaPsAmLı ÇaLışMaLaR… ☻

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34 PéRsPékTiF’ té SanaT TaRiHii… ☻

35 1427 Yılında, Masaccio'nun resmini görenler şaşkınlıklarını gizleyememişlerdi. Floransa'da Sainte Maria Nowelle'de bulunan ve İsa'yı çarmıha gerilmiş olarak gösteren bu fresk eser, ilk perspektif çalışmalarından birisidir. Düz duvara yapılan fresk, izleyenlerde sanki bir niş içine çizilmiş ve derinlemesine olan bir satıh gibi gözükmektedir. O güne kadar resim sanatında perspektifin ne olduğunu bilmeyen sanatseverler, bu tür resimleri yapan sanatçıları adeta "sihirbaz" olarak görmektedirler. Bir başka ressam Paolo Uccello ise, bir savaş sahnesini resmederken dener perspektifi. Bu resimde de yerde yatan ölü askerlerde ve yine yerde bulunan mızraklarda denenmiştir perspektif. Rönesans döneminde ortaya çıkan perspektifin kuralları kısa zamanda bütün dünyaya yayılmıştır. Sanatçılar, adeta bir oyuncak gibi oynamaya başlamışlardır perspektifle.

36 Londra, National Gallery'de bulunan bir başka resim ise Meındert Hobbema'ya aittir. Sanatçı bir köyü resmetmiştir. Ancak burada da ağaçların arka plana doğru gittikçe küçüldüklerini, köy yolunun da aynı şekilde arkaya doğru daraldığını görüyoruz. Bulutlarda da aynı perspektif ilkelerinin uygulandığını görüyoruz. Perspektifin bulunuşu Rönesans'ı doğuran nedenlerden yalnızca biridir. Bu yıllardaki, yani XV. yüzyıldaki bir çok resim ve freskte biz perspektifin ilkel de olsa kullanımını hemen bütün resimlerde görüyoruz. Oysa, o yıllara kadar insanlar yine resim yapıyordu. Yine doğayı gözlemliyorlardı. Doğa resmi her ne kadar Rönesansla birlikte resmedilmeye başlansa da, daha önceki örnekleri de vardır. Hattâ İslâm resim sanatındaki minyatürlerde perspektif olmamakla birlikte, gerek savaş sahnelerinde gerek av sahnelerinde sık sık doğa resmedilmiştir. Ancak, gerek Batı'da gerek Doğu'da bakan gözün perspektifi tespit edememiş olması gerçekten ilginçtir.

37 Resim sanatında perspektifin bulunuşunun ve uygulanışının Rönesans dönemine denk gelmesi aslında bir rastlantı değil. Çünkü, Rönesans, yalnız resim sanatındaki perspektifi ortaya çıkarmamıştır, bütün görüşlerdeki perspektifi ortaya çıkarmıştır. Sanatın, felsefenin, edebiyatın, mimarinin bütün dallarında daha perspektif yani daha derinlemesine bir görüş egemen olmuştur. Bu da düşünce ve sanat alanında özgür insanların ortaya çıkıp, daha özgür ve özgün eserler yaratmasını sağlamıştır. XV. yüzyıl sanatçıları perspektifin kurallarını ölçüm ve çizimlerle ortaya koyarlarken ve derinlemesine bakıldığında cisimlerin gittikçe küçülmesinden yararlanarak resim yaparken bir başka şeyi daha buldular ki, bu da renklerin dansıdır. Aynı perspektifin içinde bu sefer renklerin kurallarını incelemeye başladılar. Yine cisimlerin giderek ufalması gibi, renklerin de koyudan açığa doğru bir değişime uğradıklarını gördüler. Böylece perspektifle birlikte yeni renk arayışlarına girildi ve bu da tabloların çok daha gerçekci olmasını sağladı. Ayrıca, sanatçıya yeni renkler yaratma olanağı verdi.

38 Yukarıda da söz ettiğim gibi perspektif önemlidir
Yukarıda da söz ettiğim gibi perspektif önemlidir. Perspektifin bulunuşu bugünün penceresinden "önemli değilmiş" gibi gözükebilir. Oysa, XV. yüzyılda sanatçı için de, sanatsever için de büyük bir yenilikti. Sanki resimler canlanmış gibiydi. Perspektif, her konudaki bakış açımızı değiştirirken, insan suratında iki göz olması da perspektifi görmemizi sağlamaktadır. Eğer, tek gözünüzü kapatır da çevrenize bakarsanız perspektif duygunuzu yitiriyorsunuz. XV. yüzyılda varolan perspektifin ortaya çıkarılışı büyük bir devrim olarak nitelendirilmektedir. Bugün bile, her konuda perspektif yani derinlemesine bakıştan yoksun herkese önemle duyurulur.

39 TéméL TaSaRım PérSpékTif… ☻

40 Resim, grafik, rölyef, heykel, sahne dekoru ve mimarlık gibi plastik sanat dallarında ve fotoğrafta; derinliğin, bütünlüğün, devamlılığın, renk, biçim ve çizgilerle yada fotoğraf makinesi aracılıyla bilimsel olarak elde edilmesinde izlenilen yöntemlere PERSPEKTİF denir. Kısaca perspektif, üç boyutlu cisimleri, iki boyutlu bir düzlem üzerinde göstermek için kullanılan bir araçtır. Çizgi perspektifi, renk perspektifi diye ayrılır..  Çizilecek bir konunun üç boyutluluğu düşünülerek, bu konu ile ilgili boşluk ve kitle sorunlarını görsel olarak çözmek için perspektif yöntemlerinden yararlanmak gerekir. Cisimlerin gözden olan uzaklıklarına göre şekil ve renklerin belirtilmesi perspektifsel çalışmaları oluşturur. Doğanın ve nesnelerin göz ile görüldüğü gibi bir düzlem üzerinde belirtilmesi; Grek uygarlığı, Çin imparatorluğu, Roma sanatı, Rönesans dönemleriyle yakın çağda ayrıcalıklar göstermektedir. Bu nedenle perspektife ilişkin yöntemler, kuramsal ve uygulama alanındaki bütünlük 20. yy ın ikinci yarısına kadar gelişme göstermiştir. Günümüzde, bir yapının perspektif görünümleri bilgisayar ve diğer elektronik araçlarla yanlışsız olarak çizilebilir. Ancak sanatsal (artistik) yeteneklerle boyanmış veya çizilmiş bir perspektif resim; sanat tarihinin bütün dönemlerinde olduğu gibi bütün çağdaş sanat akımlarında da derinliği, bütünlüğü ve devamlılığı daha canlı ve inandırıcı olarak göstermektedir.

41 15. yy da perspektif; bir konunun, görme merkezine göre, merkezi izdüşümünün resim düzleminde görüntülerle belirtilmesinde izlenen yöntemdir. Bu yönteme “merkezi projeksiyon yöntemi” de denilmektedir. Geometri ve optik bilimleri ile yakından ilgili olan perspektif, Leonardo’ya göre; bir yeri pencere camından görüp görüntüyü bu cam üzerinde çizmek yada boyamaktır.

42

43

44 Derinlikle ilgili çalışmalarda üç boyuta ilişkin olan ipuçlarının beş tanesi özellikle Rönesans ressamları tarafından kullanılmış olup günümüzde de geçerlidir. 1 – Bir nesneye ait olan herhangi bir çizginin veya konturun diğer bir nesneyi kapatması 2 – Hava perspektifi: Renklerin bizden olan uzaklıklarına göre değişmesi. 3 – Çizgi perspektifi: Paralel çizgilerin sonsuzda birleşmesi 4 – Işık gölgenin dağıtılması ( ışık yönünün bilinmesi gerekir. ) 5 – Boyutları hakkında geniş bilgilere sahip olduğumuz figür yada nesnelerin arka plana yerleştirilmesi

45 Filippo Diser Brunelleshi (1377 – 1446 ) Floransa Kadetralinin kubbe mimarı, Donatello’nun arkadaşı ve bilimsel perspektifi mimariye uygulayan ilk sanatçıdır. Ucello, Piero Della Francesca gibi sanatçılar da aynı perspektif yöntemini kullanmışlardır. Rönesans sanatçıları da bundan yararlanmışlardır. Brunelleshi’den biraz sonra onun meslek arkadaşı Alberti’nin perspektif konstruksiyonları ressamlar tarafından kullanılabilecek bir biçime dönüştürülmüştür. Buna ilişkin perspektif bilgileri 1436 da yapılan sanat kongresinde sunulmuştur. Ayrıca bu bilgiler yayınlanmıştır.

46

47

48 Paralel Perspektif: Gerçekte paralel olan orthogonaller paralel olarak gösterilmiştir.Bu durum daha çok Çin resimlerinde görülmektedir. Açısal Perspektif: Diktörtgen ya da kare prizma biçimindeki geometrik şekilleri iki yan ve üst yüzeylerini gösteren bilimsel bir perspektif yöntemidir. Üç Nokta ya da Eğilimli Resim Düzlemi Perspektifi: Bu perspektifte diktörtgen ya da kare prizmanın hiçbir ayrıntısı resim düzlemine paralel değildir. Dikey  orthogonaller; şekil göz hizası çizgisinin altında ise altta, üstünde ise üst boşlukta kesişirler.

49 Mihrevi Perspektif ( Axial Perspektive):
Bilimsel perspektiften önce bilinen bu tür çizimde paralellerin simetrik olarak gözden uzaklaştığı görülür. İlk örnekleri Grek Apulian vazoları üzerindeki çizimlerde görülmüş olup Rönesans ta da devam etmiştir. Çoğu kez tavan üzerinde paralel iki çizgi tavanın bittiği yerde birleşir.

50 Ters Perspektif ( İnverted Perspektive ): 
Rönesans tan önce kullanılmakta olan bir perspektif olup bu yöntem bilimsel perspektifle çelişir. Negatif Perspektif:  Perspektif algı yanılması nedeniyle gözden uzaklaşan şekillerin oran dahilinde küçüldüğünü kabul edip onların gerçek boyutları ile algılanabilmesi için ne ölçülerde büyük çizilmesi gerektiğini bilimsel olarak saptayan bir perspektif yöntemidir. İki Kaçış Noktalı Perspektif ( Bifocal Perspektive ):  Rönesans ressamlarının diyagonal yer karolarını çizmek için kullandığı iki kaçış noktalı perspektifte açısal perspektif olduğu gibi dikdörtgen ya da karelerin kısa görünümleri kaçış noktalarının pozisyonlarına göre değişir. Bu noktalar simetrik olarak alınır ve ön plandaki diyagonellerin genişliklerine göre eşit aralıklarla alınan noktalarla birleştirilir. Kesişme noktalarının birleşmesinden elde edilen paraleller ayrıca resim düzlemi ile açı yapmayan karelerin çizilmesinde gerekli olan noktaları sağlamış olur. 

51

52

53 Perspektifte Ölçü: Sonsuzluğun basit geometrik biçimlere dönüştürülerek bölünmesi yoluyla yapılan perspektif ölçmelerinde en uzaktaki noktalar orthogonallerin ölçü noktaları olarak bilinmektedir. Bu noktalar doğru olarak alınırsa perspektif çizim daha doğru olur.  Perspektifte yer çizgisi ( zemin çizgisi ) ufuk çizgisi, ufuk düzlemi, görme noktası, karşıdan görünen çizgiler, kaçış noktaları gibi tanımlar yer alır. Perspektif, Temel Tasarım dersi kapsamı içinde nesneleri doğru görmek ve gösterebilmek adına görsel sanatın ana unsurlarındandır. Gözün eğitiminde önemli rol oynar.

54 1 – Resim çizimine başlarken kağıt üzerine ufuk çizgisi belirtilir.
Perspektif esasına uygun bir çizim yapmak için: 1 – Resim çizimine başlarken kağıt üzerine ufuk çizgisi belirtilir. 2 – Ufuk çizgisinin üzerinde bulunan esas nokta tespit edilir. 3 – Çizimlerin ufuk düzleminin altında, üstünde veya hizasında olup olmadıkları tespit edilir. 4 – Resimde önce büyük yüzeylerin, sonra küçük yüzeylerin çizimi yapılır. 5 – ilk çalışmalarda kaçış noktaları daima resmin içinde yer almalıdır. Eğer kaçış noktalarından kağıt üzerinde bulunmayan varsa yanına tamamlayıcı küçük bir kağıt eklenir.

55 Yer Çizgisi ( zemin çizgisi ) : Düşey olarak konan resim düzleminin yatay yer düzlemiyle yaptığı ara kesite “yer çizgisi” denilmektedir. Ufuk Düzlemi : Ayakta duran bir insanın göz hizası olan zeminden 160 cm yukarıda, zemin düzlemine paralel bir düzlemdir. Bu düzlemin resim düzlemini keserek oluşturduğu ara kesite “ufuk çizgisi” denir. Ufuk düzleminin yeri değiştirildiğinde farklı perspektif görünüşler elde edilir. Göz Noktası - İstasyon Nokta - Gözlem Noktası : Gözlenen ve gözleyen arasındaki mesafeyi belirler. Göz noktası objeye yakınsa, kaçma noktaları birbirine daha yakındır; göz noktası objeye uzaksa kaçma noktaları birbirinden daha uzaklaşır. Gözlenen yüzeyler eşit açı yapıyorlarsa ( 45º ) kaçma oranları eşit olur. Aksi halde obje resim düzlemine eşit olmayan açılarla döndürülmüş ise yüzeyler farklı oranlarda gözden kaybolacaktır. Resim Düzlemi : Resim düzlemi düşeydir ve cisimle bakış noktası arasındadır.

56 Resim Düzleminin Saptanması : Göz noktası yerleştirilince, bir sonraki işlem, görülmek istenen resmin dış köşelerini belirlemek için görüş eğrisini ifade eden iki çizgi çizilir. Bu çizgi görüş merkezini saptar. Görüş açısı içinde kalan perspektif imge odaklanmak için görüş merkezine dik düzlem üzerinde oluşur. Resim düzlemi denilen bu düzlem bir çizgi ile görselleşir. Tek Nokta Perspektif : Bir tek kaçma noktası vardır. Daha çok iç mekanların perspektif anlatımlarında kullanılır. Tek nokta perspektifte planlar resim düzlemine paraleldir; Planın köşeleri resim düzlemine dik, ufuk çizgisi üzerinde tek bir kaçma noktasında birleşir. Bir ölçek seçilir. Resim düzlemi çizilir. Köşelerden eşit aralıklarla dört kenar eşit parçalara ayrılır. Sonra göz hizasında ufuk çizgisi çizilir. Ufuk çizgisi üzerinde, resim çerçevesi dışında bir diyagonal  ( çapraz ) nokta yerleştirilir. Bu noktanın kaçma noktasına olan mesafesi, gözlemcinin resim düzlemine olan uzaklığı temsil eder. Bu noktayı karşı köşeye birleştiren doğrunun ışınsal çizgileri kestiği nokta derinliği belirler. Perspektif konusu da ilk etapta temel geometrik şekillerle çalışılabilir. Doğadaki görsel nesneler, makine ve parçaları ( bu çizimlerde, biçimlerin birbirine göre durumları uzaklaşma, yakınlaşma vs. ile perspektifsel çalışmalar yapılır) , doğa ve doğal objeler ( mekan içinde objenin biçimi, perspektif kuralları çerçevesinde çizgi ve ışık değerleri gözetilerek resmedilir ) daha sonra da kişisel yorumlar yapılabilir. ( Kişisel hacim çalışmaları söz konusudur. )

57

58

59 FOTOĞRAFTA PERSPEKTİF
Tonlar biçimler bizden uzaklaştıkça silikleşir ve küçülür. Bu görüntüde ki terk fark, malzemenin değişik olmasından kaynaklanır. Her ikisinin arkasında da göz vardır . Ancak, “objektifin odak uzunluğu da perspektifin biçimlenmesinde etkindir. Kısa odak uzunlukları konuları birbirinden uzaklaştırarak derinlik duygusunu pekiştirir. Uzun odaklı objektiflerde yakındaki ve uzaktaki konular birbirine yakınlaşarak derinliği azaltır. Diyafram açıklığı da fotoğraftaki derinliği etkileyen bir başka unsurdur. Kısık diyafram açıklığı, alan derinliğini arttıracağı için, göz konuyu derinlemesine izleyebilir. Açık diyaframlarda gözün gezineceği alan da daralacağı için fotoğraftaki derinlik azalacaktır.” (Tanju AKDENİZ ) “Fotoğrafta hem sadeleştirme, hem de yoğunlaştırmada perspektiften önemli ölçüde yararlanılır.” (Sabit KALFAGİL)

60 Resimsel malzemelerle kağıt, tuval vs
Resimsel malzemelerle kağıt, tuval vs. üzerinde elde edilen perspektif, duruşların belirlediği ölçüde, konu ve tarzlarla fotoğraf makinesiyle yapılan çekimlerde elde edilir. Tabi tercih edilen malzeme, objektifler de görüntü değişiminde etken olabiliyorlar. ( Balıkgözü, genişacı vs. ) Fotoğrafta da hava perspektifi geçerlidir. Yani bize yakın cisimlerin daha koyu, net olması, bizden uzakta olan biçimlerin daha soluk olması gibi. Sonuçta resimde kullanılan perspektif kuralları fotoğraf çekimleri için de geçerlidir. Resimde kullanılan perspektif kuralları fotoğraf çekimleri için de geçerlidir. Perspektifsel çalışmalardan örnekler; Giotto, Masaccio, Raphael, P.Ucello, P.d.Francesca, F. Brunelleschi, Alberti, J.V. Eyck, Bruegel, Dürer, N. Poussin, M.Hobbema, D. Velasquez, P.Rubens, J.M.W.Turner, P.Cezanne, V.Van Gogh, Paul Caponıgro ( Fotoğraf ), Sıeff ( Fotoğraf)

61 R€SimDé P€rSp€KTif… ☻

62 Perspektif Çizimler Cisimlerin gözden uzaklaştıkça küçülüyormuş gibi görünmelerine " perspektif görünüş " bu görünüşün perspektif kurallarıyla çizimine de " perspektif çizim " denir. Manzara , oda içi , eşya çizimlerinde perspektifle ilgili bilgilere ihtiyaç vardır. Bu sayfamda resim çalışmalarında kullanabileceğimiz bir perspektif bilgisini vermeye çalışacağım. Her perspektif çizimde "ufuk çizgisi"ni kullanırız .Ufuk çizgisi gözümüzden geçtiğini düşündüğümüz çizgiye denir. ( Doğada sakin havalarda görebiliriz; denizle gökyüzünün veya dağların birleştiği kısımda yeryüzüne paralel bir çizgi şeklinde .)Nasıl durursak duralım , nereye çıkarsak çıkalım ufuk çizgisi daima gözlerimizin hizasından geçer. Diğer bir değişmeyen nokta dik ve paralel çizgiler değişmezler sadece gözden uzaklaştıkça küçülürler veya daralırlar. İki çeşit perspektif vardır: a) paralel perspektif: kuralları daha değişiktir, mühendislik alanlarında kullanılır. b)konik perspektif: bizim resim çalışmalarında kullanacağımız ve benim size açıklayacağım perspektif. Resim yaparken çoğunlukla şimdi yapacağım gibi perspektif çizgileri çizmeyiz , perspektif bilgimizi kullanarak cisimlerin nasıl görüneceğini bilerek çizimlerimizi yaparız.  

63 Görme Noktası- Kaçan Nokta- Kaçan Çizgiler
Dediğim gibi , ufuk çizgisi gözlerimizden geçen ve daima yeryüzüne paralel olan bir çizgidir. ( resimde çekim hatasından eğik gibi ) Görme noktası gözümüzden çıkan dikmenin ufuk çizgisini kestiği yerdeki nokta , Cisim gözümüzün ne kadar sağında solunda ise çizimde görme noktasının o kadar sağında solunda olur . Ufuk çizgisi de gözümüzün bulunduğu seviyeyi temsil ettiğinden nesneler gözümüzün ne kadar altında veya üstündeyse çizimde de ufuk çizgisinin o kadar altında veya üstünde olur. Gözümüzden uzaklaştıkça daralıyormuş gibi görünen çizgiler "kaçan çizgiler ",ufuk çizgisi üzerinde görme noktasının sağında solunda yer alan noktalara da "kaçan noktalar" denir, sonsuz sayıda vardır biz çizimlerde bir kaç tanesini kullanırız , kaçan çizgiler bu noktalarda buluşur.

64

65 Görme noktasına ve kaçan çizgilere göre perspektif çizimler
Perspektif çizimleri çizmeden önce nesnenin duruşuna bakıyoruz .Çevremizdeki nesnelerin çoğunun temel şekli buradaki gibi geometrik şekillerdir. Eğer çizeceğimiz şeklin bir yüzünü tam karşıdan görüyorsak (1. şekilde olduğu gibi ), o yüzünü olduğu gibi çizeriz , yan yüzeyler, kaçan çizgilerle bulunur. Dik ve paralel çizgiler olduğu gibi çizilirler. Bu şekildeki çizimler " görme noktasına göre perspektif çizimler " diye geçer.Çizimler tek bir noktadan yapılır, perspektiften etkilenen yüzeylerin ne kadar daraldığını bize kaçan çizgiler gösterir dik ve paralel çizgiler perspektiften etkilenmez . Kaçan çizgilerin dışında benim tarafımdan çizilen çizgileri kesiksiz olarak gösterdim.

66

67 2. şekilde olduğu gibi şekli köşeden görüyorsak kaçan noktalara göre çizilir. Burada görme noktası ( gözümüzün hizası ) nesnenin gözümüzün ne kadar sağında veya solunda olduğunu belirler, çizimi ufuk çizgisi üzerindeki kaçan noktalara göre yaparız . Ufuk çizgimiz cisimlerin orta kısımlarından geçiyorsa altını ve üstünü göremeyiz (buzdolapları gibi )Bütün bu çizimlerde cismin bize en yakın kısmı ölçü alınır diğer kısımların daralışları ve küçülmeleri perspektif çizimle bulunur. Cisimler bizden uzaklaştıkça küçülürler , aralıklar daralır. Bunu renge uyarlarsak cisimler uzaklaştıkça renkleri açılır, soluklaşır.

68 P€rSp€kTif €v Çizimi… ☻

69

70 Büyük bir kısmı ufuk çizgimizin altında olan bir ev çizimi görülüyor
Büyük bir kısmı ufuk çizgimizin altında olan bir ev çizimi görülüyor. Köşeden gördüğüm için kaçan noktaları kullanıyorum. Kutu çiziminde olduğu gibi köşe yüksekliğini kaçan noktalara birleştirerek şekli çıkarıyoruz . Çatıyı çizerken yan taraftaki yüzeyin perspektif olarak orta noktasını buluyorum (alt tarafta bunu açıkladım; bir yüzeyin eşit parçalara ayrılması )) Çatının nasıl göründüğü çıkıyor.

71 PérSpékTif ilé sokak çizimléri … ☻

72

73 Bu çizimi evimin üst katından çizdim
Bu çizimi evimin üst katından çizdim . Evlerin çizimi daha önce gösterdiğim geometrik şekillerin çizimiyle aynı ,sadece onlara kapılar,pencereler, çatılar ekliyoruz. Köşesinden gördüğüm yapıların bana en yakın olan köşe yüksekliklerini dik olarak çizdim uç noktalarından ufuk çizgisi üzerindeki kaçan noktalara çizgiler çizerek yan yüzeylerini buldum. Bu çeşit çizimlerde kaçan noktalar kağıdın dışında olarak alınılabilinir, istediğimiz açıyı yakalayabilmek için. (Benim bu çizimimde olduğu gibi ) Dik ve paralel çizgileri kağıdın dik ve yatay kenarlarını dikkate alarak olduğu gibi çizdim.

74 Sanatçı bu çizimi Görme noktasına göre yapmış, tam ortadan bakıyor.

75 Peyzaj resimlerinde Perspektif çizim oldukça önemli, özellikle resmini yaptığınız yeri benzetme kaygınız varsa.

76

77 Fovistler şekileri bozarlar, burada da bazı kısımlarda perspektif uygulanmış bazı kısımlarda da dikkate alınmamış ,renklerin ön planda olması ve şekillerdeki deformasyon sayesinde buradaki perspektif bizi rahatsız etmiyor.

78

79 20, yylın peyzaj ressamlarından Utrillo'nun bu çalışmasını sizlere örnek olarak incelerken ressamın bayağı perspektif hatası yaptığını görerek şaşırdım. Ama daha sonra Utrillo'nun nahif bir ressam olduğunu , herhangi bir resim eğitimi almadığını okuyunca normal karşıladım . Modern ressamların perspektif konusunu önemsemedikleri bilinir ama burada perspektifin ağır bastığı bir sokak resmi var. Sokağın görünüşüne göre çizimin görme noktasına göre yapılması gerek, görme noktası ufuk çizgisi üzerinde tam karşımızdaki nokta. Nesnelerin bize en yakın olan kısımları dik bir çizgi şeklinde çizilip uç noktaları görme noktasına birleştirilecek .Tam karşıdan görünen kısımlar perspektiften etkilenmez olduğu gibi çizilir. Ressamın çalışmasında cisimler farklı ufuk çizgilerinden çizilmiş . Oysa resmi yaparken tek bir ufuk çizgimiz vardır , o da gözlerimizin hizasından geçen paralel çizgi .

80 PérSpekTif ÇizimLé ßir Yüzéyin €şiT PaRçaLaRa AyRıLmaSı… ☻

81

82 Perspektifle telgraf direklerini ve demiryolu çizmek
Arka arkaya belirli aralıklarla sıralanan nesneleri çizerken bu çizimden yararlanırız. Burada aynı aralıklarla sıralanmış telgraf direklerinin bizden uzaklaştıkça aralıklarının nasıl değiştiğini perspektif çizimle görüyoruz. En yakındaki direği çizip uç noktalarını ufuk çizgisi üzerindeki görme noktasına veya bir başka noktaya birleştiriyoruz. Uzaktaki direği dik olarak çizdiğimizde bir yüzey meydana gelir, bu yüzeyi kaç parçaya ayırmak istiyorsak en öndeki direğin üzerinde eşit parçalara bölüp bu noktaları ufuk çizgisi üzerinde kullandığımız noktaya birleştiririz. Bu yüzeyin köşegenini çizdiğimizde köşegenin çizdiğimiz çizgileri kestiği noktalar diğer direklerin bulunduğu noktalardır .Buralardan dik çizgileri çizdiğimizde direklerin yeri bulunmuş olur.Bu çizimde görme noktasına göre telgraf direklerini ve rayları çizdim, burada olduğu gibi bütün çizimlerde nesnelerin en yakınımızdaki kısmı çizilerek uç noktalar görme noktasına veya kaçan noktalara birleştirilir. Cisimler gözümüzden uzaklaştıkça küçülürler, daralırlar, renkleri soluklaşır. Ufuk çizgisi gözümüzün hizasında bir yatay çizgi . görme noktası gözümüzün hizasında tam karşımızda bir nokta olarak çizimlerde faydalanacağız. Kurallar gayet basit önemli olan işin özünü kavrayabilmek.

83 PérSpékTif ÇizimLé oDa iÇi ÇizméK… ☻☺

84

85 Perspektif kurallarını bilmediğimiz taktirde bazı konuları kağıda yerleştirmekte zorlanırız. Bunlardan biri de bina içiçizimleridir. Burada odanın ortasında duruyoruz ve görme noktasına göre bir çizim yapıyoruz. Kağıdın köşelerini görme noktasına birleştirdim.Bu bize yan yüzeyleri, tabanı ve tavanı verir. Karşı duvarı tam karşıdan gördüğüm için dik ve paralelel çizgilerle çizdim. Diğer yüzeyler üzerindeki şekiller perspektif olarak çizilir. En yakındaki ölçüler alınıp görme noktasına birleştirilerek şekillerin perspektif görünüşleri bulunmuş olunuyor.Oda içi çizimlerde masa,sandalye gibi nesneleri yerleştirirken ayaklarının duvarla zemini ayıran perspektif çizginin üzerinde çizmemeye dikkat edin , o kısım havaya kalkmış olur.

86 Odayı köşeden görüyorsak kaçan noktalara göre çizimimizi yaparız.

87

88 Eğer odayı köşeden görüyorsak daha önce de bahsettiğimiz gibi ufuk çizgisi üzerindeki kaçan noktaları kullanarak çizimimizi yaparız.

89

90 Yukarıdaki çizim merdivenin ön yüzeyini tam karşıdan görüyorsak,yapılacak işlem aynı yalnız bu çizim görme noktasına göre çizim olacağı için tek bir nokta kullanılacak.  

91

92  Üstteki çizim merdiveni köşeden gördüğümüzde, daha önceki çizimlerde olduğu gibi kaçan noktalara göre çiziyoruz. İlk basamağın köşesinden bir dikme çıktım kaç basamak istiyorsanız o kadar eşit parçaya bölün .Sonra dikmenin uç noktalarını kaçan noktalara birleştirin. Dik çizginin arkasında bir dik çizerek merdivenin yan yüzeyini buluyoruz. Bu yüzeyi bir yüzeyi eşit parçalara ayırma kuralına göre köşegenini çiziyoruz köşegenin , dikmeyi eşit parçalara ayırdığımız noktalardan gelen çizgileri kestiği noktalar basamakların basılan yüzeylerinin daralmasını verir. Dikmenin üzerinden kaçan noktaya giden çizgiler de basamakların yüksekliklerinin gittikçe perspektif olarak daralmasını gösterir.

93

94 PérSpékTif KaRé ÇiziMi… ☻

95

96

97 Yukarıda karenin perspektif çizimi var yanında da küp çizdim
Yukarıda karenin perspektif çizimi var yanında da küp çizdim. Bu çizimde görme noktasından kaçan noktalara olan uzaklığın eşit olması gerekiyor.

98 Perspektif Kare prizma ve silindir çizimi.

99

100 Bir Sürpriz Yapabilir. ’’
“En Güzel Sanat, Yaşama Sanatıdır. ’’ “ DoĞa Her An Bize Bir Sürpriz Yapabilir. ’’ “ Sanatta Hiçbirşey, Hatta Hareket Bile, Tesadüf Değildir ’’ .  “ Sanatın Vazifesi, Tabiatı Kopya Emek Değil, Tabiatı İfade Etmektir. ’’