SİGARA VEYA SAĞLIK TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

... konulu sunumlar: "SİGARA VEYA SAĞLIK TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ"— Sunum transkripti:

1 SİGARA VEYA SAĞLIK TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
MADDE BAĞIMLILIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

2 Sigara içmek Dünyanın ve Ülkemizin en önemli ve en tehlikeli halk sağlığı sorunudur
Yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri sigara içmektedir. Dünya genelinde 1.25 milyar kişi sigara içmektedir. 2025 yılında sigara içen kişi sayısının 1.6 milyar kişiye ulaşacağı tahmin edilmektedir. Sigara her 10 yetişkinden birinin ölümünden sorumludur. Sigara her yıl 4 milyon, her gün ise kişinin ölümünden sorumludur.

3 Dünyada Sigaraya Bağlı Ölümler
Dünyada sigaraya bağlı ölümler (milyon) Yıllar

4 Sigara içimi – zaman ayarlı saatli bomba !..
Gelişmekte olan ülkeler 1. veya 2. safhadalar Gelişmiş ülkeler 3. veya 4. safhadalar Sigara içimi ile sağlık açısından zararlarının ortaya çıkması arasında uzun süre olduğundan, birçok gelişmekte olan ülke sigara nedeniyle meydana gelecek zararların farkında değillerdir. Gelecek 30 yılda mevcut sigara içme oranları devam ederse, gelişmekte olan ülkelerde her yıl 7 milyon kişi sigara içtiği için ölecektir. 40 70 60 50 30 20 10 80 90 100 Evre 1 Evre 2 Evre 3 Evre 4 sigara içen Erkekler sigara içen Kadınlar % erkek ölümler % kadın ölümler Yıl % yetişkinlerde sigara içme oranları % sigara bağlı ölümler

5 1990 ve 2020 yıllarında sigaraya bağlı ölümler

6 Türkiye’de halen yılda, yaklaşık 2,72 milyar Dolar ekonomik kayıp olmakta ve 100 bin kişi sigara nedeniyle zamansız ölmektedir.

7 Türkiye’de sigara içiminin halk sağlığı açısından bedeli
Sigara yer yıl ülkemizde 100 bin kişinin ölümüne neden olmaktadır. Günde 300, bir saatte 12 kişi sigara nedeniyle ölmektedir. Bu ölümlerin hemen hemen yarısı yaşlarındaki kişilerde görülmektedir. Erkeklerdeki akciğer kanserlerinin % 90’ı sigaradan kaynaklanmaktadır. İnsan yaşamının en verimli 20–25 yılı sigaraya bağlı ölümlerden kaybedilmektedir.

8 Bu sayı ülkemizdeki, bir yılda ölen anne, bebek ve çocuk sayısının yaklaşık iki katı,
1900 yılından bu yana meydana gelen doğal afetlerden (deprem v.b.) ölen kişi sayısından fazladır.

9 Türkiye’de 1984 sonrası dönemde sigara tüketimi % 80 oranında artmıştır.
Oysa aynı dönemde ABD’de sigara tüketimi % 30 oranında azalmıştır.

10 TÜRKİYE VE ABD’DE SİGARA TÜKETİMİ (MİLYAR/ADET)

11 MEVCUT DURUM- TÜRKİYE 1988 Araştırması’na göre;
erkeklerin % kadınların % Toplam nüfusun 43.6 % 1993 Araştırmasına göre; erkeklerin % kadınların % toplam nüfusun 33.6 %’sı sigara içmektedirler.

12 % Değişik gruplarda sigara içme oranları TÜRKİYE,

13 % 13-53 Kadınlarda sigara içme oranları Türkiye,

14 MEVCUT DURUM Üniversite öğrencileri arasında sigara içme oranı % 23 ile 48 arasında değişmektedir. Liselerde sigara içme oranı % 20.1’tir 7-13 yaş grubundaki ilkokul öğrencilerinin % 11.7’si sigara içmektedir. (erkeklerin % 13.9, kızların % 9,1’i) İlkokul öğrencilerinin % 95’i sigara markalarını tanımaktadırlar.

15 1,5 SAATLİK BİR “FORMULA 1 ARABA YARIŞI”NDA, ÇOCUKLAR VE GENÇLER EN AZ 45 DAKİKA SİGARA REKLAMLARINA MARUZ KALMAKTADIRLAR.*(Sağlık İçin Sigara Alarmı, 1(2):45.)

16 Sigara Dumanının İçeriği – Mikroplu bir şırınga
Nikotin Katran Aseton Arsenik Sigara Dumanı, 40’ının kanserojen olduğu bilinen 4000 fazla sağlığa zararlı kimyasal madde içerir. Karbon Monoksit Kadmiyum Hidrojen Siyanid

17 Sigara İçiminin Kısa Dönemdeki Zararları
Nikotinin Beyin Üzerindeki Etkileri: Nikotin uyanıklık, ruh durumu, coşku ve, heyecan gibi beyin fonksiyonlarını etkilemektedir. Sigara içiminin diğer fiziksel etkileri: Kalp atım hızını artırır Tansiyonu yükseltir Sindirim sistemini etkiler Kol ve bacaklarda vazokonstrüksiyon yaparak deri sıcaklığının azalmasına neden olur.

18 Akciğer kanseri ölümlerinin de yaklaşık % 90’ı sigaradan kaynaklanmaktadır.

19 SİGARA DAMARLARI BOZAR VE DAMAR TIKANIKLIĞINA NEDEN OLUR

20 65 YAŞ ÖNCESİNDE KALP DAMARI TIKANIKLIĞI NEDENİYLE OLAN ÖLÜMLERİN YARISI SİGARA YÜZÜNDENDİR.
SİGARAYI BIRAKANLARDA KALP KRİZİ GEÇİRME TEHLİKESİ BİR YIL İÇİNDE % 50 AZALIR.

21 AKCİĞER KANSERLİLERİN % 60’I 1 YIL, % 85’İ 5 YIL İÇİNDE ÖLÜR.

22 Sigara içiminin uzun dönemde zararları: kronik hastalıklar
Sigara içimi aşağıdakilere neden olur: Beyin felci Koroner kalp hastalığı (KKH) Kronik obstrüktif akciğer hastalığı Aort anevrizması Aterosklerotik periferal damar tıkanması hastalığı

23 SİGARA KAN AKIMINI BOZARAK CİNSEL İKTİDARSIZLIĞA NEDEN OLUR.

24 DÜŞÜK ÖLÜ DOĞUM ERKEN DOĞURMA DÜŞÜK AĞIRLIKLI DOĞUM ANİ ÖLÜM DAVRANIŞ BOZUKLUĞU ZEKA PUANINDA AZALMA ÖĞRENME ZORLUĞU

25 Sigaranın çocuklar üzerindeki zararları
Anne ve Babası SİGARA İÇEN ÇOCUKLAR : ASTIM HASTALIĞINA YAKALANMA RİSKLERİ 1.5 KAT DAHA FAZLADIR SOLUNUM YOLU HASTALIKLARINA YAKALANMA RİSKLERİ 2 KAT DAHA FAZLADIR. YILDA ADETE YAKIN MİKTARDA SİGARAYI FARKINDA OLMADAN İÇMEKTEDİRLER. Annesi hamilelik sırasında sigara içen çocuklar: ANİDEN ÖLME RİSKLERİ 2 KAT DAHA FAZLADIR.

26 Sigara içiminin çocuklar üzerindeki zararlı etkileri
Eğer anne ve baba sigara içiyorsa, çocukların sigara içme ihtimali anne ve babası içmeyenlere göre üç kat daha fazladır. Sigara içen çocuklarda daha sık akciğer hastalıkları görülmektedir. Gençlik yıllarında içilen sigara akciğerlerde kalıcı zararlara ve genetik değişikliklere neden olmaktadır.

27 SİGARAYI BIRAKMANIN SAĞLIK AÇISINDAN FAYDALARI
Sigara Bırakıldığında sonra: 20 dakika Kan basıncı ve nabız sayısı normale döner. 8 saat Kandaki oksijen düzeyi normale döner. 24 saat Karbon monoksit vücuttan temizlenmeye başlar. Akciğerler mukus ve sigara artıklarını atmaya başlar. 2–12 hafta Tüm vücutta dolaşım düzelmeye başlar. 3–9 ay Akciğer fonksiyonları % 5-10 artar. 5 yıl Kalp krizi geçirme riski sigara içen bir kişiye göre yarı yarıya azalır. 10 yıl Akciğer kanseri riski sigara içen bir kişiye göre yarı yarıya azalır. Kalp krizi geçirme riski hiç içmemiş kişilerle aynı düzeye iner.

28 Sigarayı bırakmanın Akciğer Kanseri nedeniyle ölüme etkisi
Akciğer kanseri ölüm hızı /yüzbinde Sigarayı bıraktıktan sonra geçen süre yıl Doll,R, Hill,AB, British Medical Journal, 1: (1964)

29 SİGARAYI BIRAKMAK KOLAY BİR İŞ DEĞİLDİR.
ANCAK MİLYONLARCA İNSAN BUNU BAŞARMIŞTIR. GEREKLİ OLAN, KİŞİNİN KENDİ İSTEĞİ, BİRAZ CESARET, UYGUN BECERİLER VE DESTEKTİR.

30 Bunların çoğu da, şu anda sigara içmektedir
Bunların çoğu da, şu anda sigara içmektedir. Sigara içenlerin yaklaşık yarısı yaşları arasında sigara nedeniyle yani vakitsiz olarak ölmektedir. Sigara nedeniyle yaşları arasında ölenlerin kişi başına kaybettikleri yaşam süresi 22 yıldır.

31 SİGARA YÜZÜNDEN, ANNELER ÇOCUKSUZ, ÇOCUKLAR ANNESİZ KALMASIN !

32